✡ وحی کودک ؛ کتاب دیده نشده یهود (1)
1⃣ تاکنون مؤمنانی چند، به تبیین پیشگوییهای انبیاء در مورد حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله در کتب #اهل_کتاب پرداختهاند که با عنوان کلی #بشارات شناخته میشوند.
2⃣ کمی تتبع نشان میدهد پرونده «بشارات»، هنوز که هنوز است جای کار فراوان دارد و عرصههای بکر و دستنخورده در آن فراوانند. یکی از این عرصهها، کتابی کمتر شناخته شده از #تراث_یهودی به نام #وحی_کودک است که در آن نام خاتم الانبیاء (ص) و برخی حوادث زمان حیات و بعثت و بعد از حیات ایشان آمده است.
3⃣ مرحوم آیتالله محمد #صادقی_تهرانی در کتاب قابل تقدیر #بشارات_عهدین مینویسد:
✍ مرحوم محمدرضا جدیدالاسلام (که از مراجع بزرگ روحانیت یهود بوده و پس از تأمل به آیین مبین اسلام مشرّف گشته) در کتاب رد الیهود (موسوم به منقول رضایی) که به زبان عبری تالیف نموده است، مینویسد: …مدت مدیدی در جستوجوی کتاب وحی کودک بودم و چون علمای یهود اهتمام بر نابود کردن آن داشتهاند هرچند جستوجو نمودم بدان دست نیافتم تا آنکه بر حسب اتفاق کتابی از کتب بنیاسرائیل به نام «تبعید و میصواه» برای چاپ به چاپخانه برده شد و از حسن تصادف نسخه صحیحی از وحی کودک موسوم به نِبوئت هَیِلد با آن کتاب در یک جلد بوده و به نظر علمای آن زمان هم (علمای یهود) رسیده و بر صحت آن گواهی داده و مقدمهای هم در شرح حال کودک مزبور بر آن نوشته بودند. پس از آنکه کتاب فوق به طبع رسید یک جلد آن به دست این مستبصر بدین الله افتاد و با توفیق الهی به شرح و بیان آیات آن پرداخته…
4⃣ ظاهراً مخاطب با متنی روبهرو است که ادعا میشود از #تراث_یهودی است اما تاکنون فقط یک نفر یهودی، آنهم یهودی مسلمان شده و آنهم پس از اسلام آوردنش، آنرا برای ما معرفی و روایت کرده است. خواهی نخواهی در چنین وضعی، دل مخاطب به سندیّت متن، قرص نیست. واقعیت این است که حداقل یک منبع فارسی دیگر نیز وحی کودک را به غیریهودیان معرفی کرده بود، اما در زمان تألیف کتاب «بشارات عهدین» مورد توجه مرحوم صادقی تهرانی قرار نگرفته است.
5⃣ مرحوم میرزا #محمدرضا_جدیدالاسلام در رجب سال 1237 هجری قمری که معادل فروردین 1201 شمسی (195 سال پیش) و آوریل 1822 میشود، اسلام خود را در تهران اعلام کرده است. او در همان حوالی، کتاب خود را که سالها بعد ترجمه فارسی آن به #منقول_رضایی یا #اقامة_الشهود_فی_رد_الیهود موسوم گشت، به زبان عبری منتشر کرد که در فصلی از آن، به وحی کودک پرداخته شده است.
6⃣ اما در رمضان سال 1211 هجری قمری، معادل اسفند 1175 شمسی (220 سال پیش) و مارس 1797 میلادی، خاخام مسلمان شدهی دیگری به نام #حاج_بابا_قزوینی_یزدی در یزد کتابی به نام #محضر_الشهود_فی_رد_الیهود منتشر کرده بود که او نیز در آن، #وحی_کودک و برخی فقرات آن را معرفی کرده بود.
7⃣ البته برخی بزرگان مسلمان دیگر (اشخاصی همچون محمدتقی سپهر) نیز تقریباً در همان دوره (حدود 200 سال پیش) ادعای رؤیت کتاب وحی کودک را کرده و به آن پرداختهاند اما تاکنون کسی از پژوهشگران فارسی زبان، با ارائه مشخصات و آدرس دقیق و کافی از نسخه یا نسخههایی خطی از این کتاب در کتابخانهها یا نسخه و نسخههایی چاپ شده از آن، به معرفی این اثر نپرداخته است. در چنین شرایطی به هر حال اذهان شکاک به این سمت میل میکنند که شاید «وحی کودک»، کتابی ساختگی، وهمی و جعلی در میان مسلمان یا مسلمانشدگان ایرانی باشد.
8⃣ دستاورد مهم یافتن این کتاب در منابع کتابخانهای و تراثی یهودی و غربی، به خط و زبان اصلی آن، این است که به طور کامل شبههی جعل این کتاب توسط مسلمان یا مسلمانشدگان ایرانی در دورهای خاص، در اذهان شکاک از بین میرود. ضمن اینکه عرصهای وسیع برای پژوهش در مورد خود کتاب و فقراتی از آن که تاکنون به آنها پرداخته نشده، فراهم میشود.
🌐 ...ادامه دارد
✍ حامد فتاحی
✡️ کابالا چیست؟ (1)
1️⃣ #کابالا [Kabbalah] نامی است که بر #تصوف_یهودی اطلاق میشود. #کابالیستها این مکتب را «دانش سرّی و پنهان» حاخامهای یهودی میخوانند و برای آن پیشینهای کهن قائلاند.
2️⃣ برای نمونه، #مادام_بلاواتسکی رهبر فرقه #تئوسوفی مدعی است که کابالا در اصل کتابی است رمزگونه که از سوی خداوند به پیامبران، آدم و نوح و ابراهیم و موسی، نازل شد و حاوی دانش پنهان قوم #بنیاسرائیل بود. به ادعای بلاواتسکی، نه تنها پیامبران بلکه تمامی شخصیتهای مهم فرهنگی و سیاسی و حتی نظامی تاریخ، چون افلاطون و ارسطو و اسکندر و غیره، دانش خود را از این کتاب گرفتهاند. مادام بلاواتسکی برخی از متفکرین غربی، چون اسپینوزا و بیکن و نیوتون، را نیز از پیروان آئین کابالا میداند!
3️⃣ این ادعا نه تنها نپذیرفتنی است بلکه برای تصوف یهودی، به عنوان یک مکتب مستقل فکری، پیشینه جدّی نمیتوان یافت. مشارکت #یهودیان در نحلههای فکری رازآمیز و عرفانی به #فیلو_اسکندرانی در اوایل سده اوّل میلادی میرسد. ولی فیلو واضع مکتب جدید فکری نبود و کار او را باید به ارائه اندیشههای دینی #یهود در قالب #فلسفه_یونانی و #فرهنگ_هلنی محدود دانست.
4️⃣ در دوران اسلامی نیز چنین است. نحلههای فکری گسترده عرفانی – رازآمیز که در فضای فرهنگ اسلامی پدید شد بر یهودیان نیز تأثیر گذارد و برخی متفکرین #یهودی آشنا با مباحث عرفانی پدید شدند.
5️⃣ اوج تولید فکری یهودیان در عرصه اندیشه عرفانی در دوران پیش از کابالا، دو رساله سِفر یصیرا (آفرینشنامه) [Sefer Yezirah] و سِفر بهیرا (روشنایینامه) [Sefer ha-Bahir] است. این دو رساله را باید تلاشی دانست برای ارائه عقاید دینی – سیاسی یهود در قالب مفاهیم عرفانی رایج در دنیای اسلام.
✍️ عبدالله شهبازی
✡️ اندیشهپردازان مکتب کابالا، بهدلیل زندگی در فضای فرهنگ اسلامی، به اقتباس از متون مفصل عرفان اسلامی دست زدند و با تأویلهای خود به آن روح و صبغهی یهودی دادند!
✡️ کابالا چیست؟ (2)
1️⃣ بدینسان، مفاهیمی چون «نور»، «سلوک»، «تجلی»، «جدایی»، «وصل» و غیره به #یهودیت راه یافت؛ نخستین تجلی نور در کوه طور بر موسی (ع) است و سپس داوود، نماد نور الهی، به حامل آن در دنیای زمینی و #شخینا [Shekhinah] تجلی روحانی داوود، به حامل آن در دنیای ماوراء زمینی بدل میشود. این همان اسطوره سیاسی #خاندان_داوود است که اینک جامهی رازآمیز پوشیده است.
2️⃣ اندیشهپردازان مکتب #کابالا، به دلیل زندگی در فضای فرهنگ اسلامی و آشنایی با زبان عربی، به اقتباس از متون مفصل #عرفان_اسلامی دست زدند و با تأویلهای خود به آن روح و صبغهی #یهودی دادند. این کاری است که #یهودیان در شاخههای متنوع علم و دانش انجام دادند.
3️⃣ برای نمونه، به مفاهیم هوخمه [Hokhmah] (حکمت)، کدِش [Kodesh] (قدس)، نِفِش [Nefesh] (نفس)، نِفِش مدبرت [Nefesh Medabberet] (نفس مدبره)، نِفِش سیخلت [Nefesh Sikhlit] (نفس عاقله)، نِفِش حی [Nefesh Hayyah] (نفس حیاتبخش)، روح [Ru’ah] و غیره در کابالا باید اشاره کرد.
4️⃣ این میراث نه چندان غنی، که #قباله (کابالا) خوانده میشد، در سده سیزدهم میلادی به پیدایش #تصوف_یهودی انجامید. تا زمان فوق، کابالا واژهای عام بود و مصداقی مشخص نداشت. نه کتابی به این نام در کار بود نه مکتبی جدّی از #عرفان_یهودی.
5️⃣ از زمان تدوین «کتاب زُهَر / کتاب زوهَر» در اواخر سده سیزدهم میلادی، واژه کابالا بهطور عمده به این کتاب اطلاق شد و پیروان این مکتب جدید #کابالیست نام گرفتند.
✍️ عبدالله شهبازی
✡️ چگونگی برساختن قوم یهود (مقدمه)
💠 شالودهشکنی یک تاریخ اسطورهای
❓ آیا یهودیان یک قوماند؟
🔹 یک تاریخنگار اسرائیلی به این پرسش کهن پاسخی نوین میدهد:
🔸 به خلاف عقیده رایج، یهودیان نه در نتیجهی بیرون رانده شدن عبرانیان از فلسطین، بلکه به سبب به آیین یهود گرویدن مردمان در آفریقای شمالی، جنوب اروپا و خاورمیانه در جایهای گوناگون پراکنده شدهاند.
🔸این نظر یکی از بنیادهای اندیشه صهیونیسم را، که مدعی است یهودیان بازماندگان پادشاهی داووداند و نه وارثان جنگجویان بربر یا سواران قوم خزر، به لرزه میافکند.
✡️ چگونگی برساختن قوم یهود (1)
💠 شالودهشکنی یک تاریخ اسطورهای
🌐 ابتدا افسانهی قوم یهود را از زبان معتقدانش بشنويد:
1️⃣ تک تک اسرائیلیها به این امر اطمینان مطلق دارند که #قوم_یهود از هنگامی که #تورات در صحرای سینا بر او نازل شد وجود دارد و ایشان خود نوادگان مستقیم و انحصاری آن قوم هستند!
2️⃣ همگان خود را متقاعد نمودهاند که این قوم پس از خروج از مصر در #سرزمین_موعود مستقر شده که در آن قلمرو شکوهمند داوود و سلیمان پی افکنده شده و سپس میان دو سرزمین #یهودیه و #اسرائیل تقسیم گردیده.
3️⃣ به همین منوال، قوم یهود دو بار ناگزیر به ترک سرزمین خود شده: بار نخست پس از ویرانی نخستین معبد سلیمان در سده ششم پیش از میلاد و بار دوم پس از ویرانی دومین معبد در سال ٧٠ پس از میلاد.
4️⃣ از آن پس دوران سرگردانی ( #دیاسپورا ) آغاز شد که تقریباً دوهزار سال به درازا کشید: راه قوم یهود از پس سفرهایی دشوار، به یمن، مراکش، اسپانیا، آلمان، لهستان و اعماق روسیه انجامید؛ اما این قوم توانست همواره وابستگی خونی میان گروههای از هم دور افتاده خود را حفظ کند.
5️⃣ در پایان سده نوزدهم شرایط مناسب برای بازگشت آن به میهن باستانیاش فراهم شد. #فلسطین سرزمینی دست نخورده بود، در انتظار آنکه همان قومی که در آغاز از او برخاسته بود بیاید و دوباره به بارش بنشاند.
6️⃣ چرا که این سرزمین از آنِ قوم یهود بود، نه از آنِ این اقلیت بیبهره از تاریخ (فلسطینیها) که به تصادف از اینجا سر در آورده بودند!
✍️ نویسنده: شلومو سند
✍️ برگردان: ویدا امیرمکری
🌐 منبع: لوموند دیپلماتیک
✡️ چگونگی برساختن قوم یهود (2)
💠 شالودهشکنی یک تاریخ اسطورهای
🌐 این تفسیر تاریخ یهود (كه در پست قبل خوانديد) از کجا سرچشمه میگیرد؟
1️⃣ این تفسیر، کار افراد با استعدادی است که از نیمه دوم سده نوزدهم به بازسازی گذشته پرداختهاند و نیروی تخیل زایندهشان برمبنای قطعههای پراکنده یادگارهای دینی، زنجیره پیوستهای از نیاکان #قوم_یهود برساخته است.
2️⃣ هنگامی هم که چیزهایی که ممکن بود خلاف تصویر سرراست گذشته باشند کشف میشد، این کشفیات تقریباً هیچ انعکاسی نمییافت. مصلحت ملی سدّی میشد در برابر امکان هر نوع مخالفخوانی یا انحراف از روایت غالب.
3️⃣ اما ناگهان در دهه ١٩٨٠ زمین لرزید و این افسانههای بنیادین را تکان داد.
4️⃣ اکتشافات باستانشناسی نوین امکان یک کوچ (Exode) بزرگ در سده سیزده پیش از میلاد را نفی میکنند.
5️⃣ به علاوه، نه از شورش بردگان در سرزمین فراعنه اثری یافت میشود، نه از تسخیر سریع کشور کنعان به دست عنصری بیگانه.
6️⃣ از پادشاهی شکوهمند داوود و سلیمان نیز نشانه یا یادگاری برجای نیست. کشفیات دهه گذشته نشانگر وجود دو پادشاهی کوچک در آن دوران است: #اسرائیل، که توانمندتر بوده است، و #یهودیه.
7️⃣ ساکنان #یهودیه نیز در سده ششم پیش از میلاد ناچار به #تبعید نشدند: تنها نخبگان سیاسی و روشنفکرانشان مجبور شدند ساکن #بابل شوند. در نتیجهی این برخورد تعیینکننده با آیینهای ایرانی، #یکتاپرستی_یهودی زاده شد.
✍️ نویسنده: شلومو سند
✍️ برگردان: ویدا امیرمکری
🌐 منبع: لوموند دیپلماتیک
✡️ چگونگی برساختن قوم یهود (3)
💠 شالودهشکنی یک تاریخ اسطورهای
1️⃣ آیا تبعید سال ٧٠ م حقیقتاً روی داده است؟ مایه شگفتی است که درباره این «رویداد بنیادینِ» تاریخ #یهودیان که مبنای «پراکندگی قوم یهود» (#دیاسپورا) محسوب میشود، کمترین کار تحقیقی انجام نشده است!
2️⃣ دلیل این امر بسیار ساده است: رومیان هرگز یکی از اقوامِ سمت خاور دریای مدیترانه را تبعید نکردند. به استثنای اسیرانی که به بردگی واداشته شدند، ساکنان #یهودیه حتی پس از ویرانی معبد دوم نیز به زندگی در زمینهای خود ادامه دادند.
3️⃣ پس اگر پس از غلبه روم کسی از فلسطین #تبعید نشده، یهودیان پرشماری که از دوران باستان در کرانههای مدیترانه ساکن شدهاند از کجا آمدهاند؟!
4️⃣ پشتپرده تاریخنگاری ملی یک واقعیت تاریخی شگفتانگیز نهفته است: از هنگام شورش #خاندان_مکابی در سده دوم پیش از میلاد تا #شورش_بارکوخبا در سده دوم میلادی #دین_یهود رتبه اول را در میان دینهایی که به تبلیغ خود میپرداختند داشت.
5️⃣ خاندان حکومتگر #حشمونیان، ادومیان ساکن جنوب یهودیه و یطوریان ساکن منطقه گالیله را به زور وادار به گرویدن به دین یهود نموده و آنان را به «مردم اسرائیل» ملحق کرده بودند. پادشاهی یهودی-هلنیستی حشمونیان کانونی شد برای گسترش دین یهود در سراسر خاورمیانه و کنارههای دریای مدیترانه.
6️⃣ پیروزی مسیحیت در آغاز سده چهارم به گسترش دین یهود پایان نداد، اما فعالیت تبلیغی یهودیان را به حاشیههای حوزه فرهنگی مسیحیت راند. بدینگونه است که در سده پنجم، در جایی که اکنون کشور یمن وجود دارد، یک پادشاهی توانمند #یهودی به نام #حمیر پدید میآید که بازماندگان آن، دین خود را پس از پیروزی اسلام و تا دوران کنونی نیز حفظ نمودند.
7️⃣ همچنین، وقایعنگاران از وجود قبائل #بربر گرویده به دین یهود در سده هفتم خبر میدهند. در برابر فشار هجوم اعراب که در پایان همین سده به شمال آفریقا رسیدند، چهره افسانهای شهبانوی یهودی به نام #کاهنه پدیدار میشود که میکوشد این هجوم را باز دارد. بربرهای گرویده به دین یهود در فتح شبهجزیره ایبری شرکت داشته و در آنجا پایههای همزیستی ویژه یهودیان و مسلمانان را که خاص فرهنگ اسپانیایی-عربی است گذاشتند.
8️⃣ مهمترین گرویدن گروه گروه به دین یهود در منطقهای میان دریای سیاه و دریای خزر روی میدهد: در پادشاهی #قوم_خزر در سده هشتم.
9️⃣ گسترش دین یهود از قفقاز تا اوکراین کنونی چندین گروه مختلف یهودی پدید میآورد که در اثر هجوم مغول شمار بسیاریشان بهسوی خاور اروپا رانده میشوند. در آنجا، این گروهها بههمراهی یهودیانی که از مناطق اسلاو جنوب و سرزمینهای کنونی آلمان آمدهاند فرهنگ بزرگ #ییدیش را پیریزی میکنند.
✍️ نویسنده: شلومو سند
✍️ برگردان: ویدا امیرمکری
🌐 منبع: لوموند دیپلماتیک