پایگاه اطلاع رسانی هیأت های همدان
📚آشنایی با برخی از منابع تاریخ شهادت امام حسین علیه السلام : 👇
✅منابع دست اول درباره قیام کربلا و شهادت امام حسین(ع) به دو دسته کلی تقسیم میشود :
1⃣دسته اول : احادیث و بیانات گردآوری شده از اهل بیت(ع) در کتب حدیثی و روایی!
2⃣دسته دوم : گزارشهای تاریخی برگرفته از روایات حاضران در حادثه کربلا!
📔منابع دست اول :
👤رسول جعفریان پنج مقتل را که در قرن دوم تا اوایل قرن چهارم هجری نوشته شدهاند را از منابع اولیهٔ قابل توجه میداند.
این مقاتل توسط؛
ابومخنف، ابن سعد، بلاذری، دینوری، و ابن اعثم نوشته شدهاند.
و قابل تذکر اینکه؛
کهنترین منبع تاریخی دست اول در دسترس، نوشته ابومخنف (متوفای ۱۵۷ هجری قمری) میباشد که بهطور تقریباً کامل از دو طریق کتاب تاریخ طبری و کتاب الارشاد شیخ مفید در دسترس میباشد.
اما برخی قائلند که کتاب مقتل الحسین(ع) ابومخنف تا حدود قرن چهارم موجود بوده است، و بعدها مانند دیگر آثار ابومخنف، از میان رفته است.
کتابی که امروزه با نام «مقتل ابومخنف» شهرت دارد، کتابی است مجعول و احتمالاً در قرن ششم ساخته شده است.
دلیلش را هم این ذکر کرده اند که؛
محتوای این مقتل با تاریخ طبری بسیار متفاوت است؛ درحالیکه طبری بدون واسطه یا با یک واسطه از این کتاب نقل کرده است.
📔منابع دست دوم :
منابع دست دوم مبتنی بر گزارشهای منابع دست اول است.
این منابع در زمانی تهیه شدهاست که به علت فاصله تاریخی امکان دسترسی به روایات شاهدان واقعه میسر نبوده است.
فهرستی از مهمترین منابع دست دوم به شرح ذیل است :
۱)طبقات الکبری، ابن سعد (متوفی ۲۳۰)
۲)انساب الاشراف، بلاذری (متوفی ۲۷۹)
۳)اخبار الطوال، دینوری (متوفی ۲۸۳)
۴)تاریخ طبری (متوفی ۳۱۰)
۵)الفتوح، ابن اعثم کوفی (متوفی حدود ۳۱۴)
۶)مقاتل الطالبیین، ابوالفرج اصفهانی (متوفی ۳۵۶)
۷)معجم الکبیر طبرانی (متوفی ۳۶۰)
۸)شرح الأخبار، قاضی نعمان (متوفی ۳۶۳)
۹)کامل الزیارات، ابن قولویه (متوفی ۳۶۸)
۱۰)امالی شیخ صدوق (متوفی ۳۸۱)
۱۱)ارشاد، شیخ مفید (متوفی ۴۱۳)
۱۲)روضة الواعظین، ابن فتال نیشابوری (متوفی ۵۰۸)
۱۳)اعلام الوری، طبرسی (متوفی ۵۴۸)
۱۴)مقتل الحسین خوارزمی (متوفی ۵۶۸)
۱۵)تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر (متوفی ۵۷۱)
۱۶)مناقب ابن شهر آشوب (متوفی ۵۸۸)
۱۷)الکامل فی التاریخ، ابن اثیر (متوفی ۶۳۰)
۱۸)مثیر الأحزان، ابن نما حلی(متوفی ۶۴۵)
۱۹)تذکرة الخواص، سبط ابن جوزی (متوفی ۶۵۳)
۲۰)اللهوف علی قتلی المطفوف سید بن طاووس (متوفی ۶۶۴)
۲۱)کشف الغمة، اربلی (متوفی ۶۹۲)
۲۲)سیر اعلام النبلاء، ذهبی (متوفی ۷۴۸)(۱)
اما در دوره قاجار توجه عالمان و واعظان دینی به مباحث مقتل نویسی و رواج روضه، بیش از پیش شد و آنان در این باره کتاب هایی تدوین کردند.
اما برخی از این کتب، آسیب جعل و تحریف و دروغ را به همراه داشت که گویا نویسندگان آن ها خود را ملزم به اثبات ادعایشان از هر طریقی می دانسته اند.
متأسفانه این آسیب ها در دوره های بعد نیز نقد نشد، و در منابع بعدی رسوخ کرد و پذیرفته شد و در بسیاری از مجالس و محافل بین روضه خوانان مرسوم شد و مقاتل به مرور زمان از واقعیات عاشورا فاصله گرفت.
این مقاتل نه ارزش تاریخی داشت و نه ارزش ادبی! فقط برای تحریک عواطف عوام نوشته شده بود.
👤 #استاد_رسول_جعفریان مینویسد :
《متأسفانه در این دوره (قاجار) دقت تاریخی وجود ندارد و از مصادر دقیق استفاده نشده است.
آن چه از لحاظ بینشی در مقتل نویسیهای این دوره وجود دارد آن که عمدتا از زاویه اندوه و غم و مصیبت وابتلاء به قضیه نگاه شده و کوشیده شده تا پیش از آن که متنی تاریخی در اختیار بگذارد، متنی حزنزا آن هم به قصد روضهخوانی تهیه کند.
غالب این آثار برای مجالس سوگواری تألیف شده و هدف عمدهاش فراهم کردن زمینه برای گریه بوده است.》(۲)
آیت الله ری شهری در مقدمه مقتل خود به برخی از منابع ضعیف اشاره می کند :
۱)نور العین فی مشهد الحسین(ع) اثر ابواسحاق اسفرائنی
۲)المنتخب فی جمع المراثی و الخط اثر طریحی
۳)ناسخ التواریخ اثر میرزا محمد تقی سپهر
۴)عنوان الکلام اثر ملا محمد باقر فشارکی
۵)روضه الشهدا اثر ملاحسین کاشفی
۶)محرق القلوب اثر شیخ مهدی نراقی
۷)اسرار الشهادة اثر فاضل دربندی
۸)تذکرة الشهداء اثر ملا حبیب شریف کاشانی
۹)معالی السبطین اثر محمدمهدی حائری مازندرانی(۳)
برخی از علما از جمله مرحوم محدث نوری در کتاب «لولو و مرجان» به نقد تحریفات در عزاداریها و روضهخوانیها پرداختند.
مرحوم شیخ عباس قمی هم یادداشتها و جزواتی در تحریفات عاشورا نوشته است. همچنین در روزگار ما نیز شهید آیتالله مطهری در کتاب «حماسه حسینی» این موضوع را مورد توجه قرار میدهد.
📚منابع :
۱)تاملی در نهضت عاشورا جعفریان، ص۱۵
۲)حیات فکری و سیاسی ائمه، جعفریان، ص۳۷
۳)الصحيح من مقتل سيدالشهداء ری شهری، ص۳۳
#مقتل_شناسی
@AsnadolMasaeb
✅شش مقتل از مقاتل متأخر قرن چهاردهم و معاصر که به صورت مستند و از کتب معتبر و منابع متقدم(شیعه و اهل سنت) گردآوری شده است :
1️⃣کتاب «قَمقَام زخّاز و صمصام بتّار» اثر «فرهاد میرزا معتمد الدوله»(۱۳۰۵ق)
2️⃣کتاب «نَفَس المَهموم فی مُصیبة سیّدنا الحسین(ع) المظلوم» اثر «شیخ عباس قمی»(۱۳۵۹ق)
3️⃣کتاب «إبصار العین فی أنصار الحسین(ع)» اثر «محمد سَماوی نجفی»(۱۳۷۰ق)
4️⃣کتاب «مقتل الحسین(ع)» اثر «سید عبدالرزاق بن محمد موسوی مُقرَّم»(۱۳۹۱ق)
5️⃣کتاب «تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهداء(ع)» تالیف گروهی از عاشوراپژوهان زیر نظر «مهدی پیشوایی»(۱۴۰۰ش)
6️⃣کتاب «الصحيح من مقتل سيدالشهداء و أصحابه(علیهم السلام)» اثر «محمد محمدی ری شهری»(۱۴۰۱ش)
#مقتل_شناسی
#دسته_بندی_منابع_معتبر
@AsnadolMasaeb
Ostad Andalib Hamedani4_5965154544110276465.mp3
زمان:
حجم:
2.7M
💢معرفی برخی از مقاتل معتبر
توسط آیت الله عندلیب همدانی
حفظهالله
{ @etelaresanihamedan }
👈تاریخ کربلاء، "هویت تشیّع" است.
باید آن را به درستی حفاظت کنیم!...
#مقتل_شناسی
📕کتاب مقتل جامع سیدالشهداء(ع)
✅ توصیه شده برای مداحان و اهل منبر
اثر پیش رو، کتابی تاریخی درباره امام حسین (علیهالسّلام) و واقعه عاشورا است. این کتاب با همکاری گروهی از تاریخپژوهان، زیر نظر مرحوم استاد مهدی پیشوایی در ۲ جلد منتشر شده است.
👈 نویسندگان این کتاب، تلاش کردهاند مطالب مقتل های مختلف و "معتبر" را در آن جمع کنند.
{ @etelaresanihamedan }
#مقتل_شناسی
#مقتل_شناسی
#آداب_مداحی
#روضه_های_جعلی
#روضه_های_بی_سند
📸 خوب است خُطباء و مادحین گرامی، این بخش از کتاب "الصحیح من مقتل سیّد الشهداء و أصحابه عليهم السّلام" که در تصویر آمده را مشاهده نمایند.
👈🏻 در این بخش، به مصادر اولیّه و منابع مهم در بحث شهادت امام حسین علیه السّلام إشاره شده است.
همچنین برخی منابع غیر معتبر و متأخر که مشهور شده را نیز ذکر میکند.
سپس برخی روضههای معروف که منبعی ندارد را بيان مینماید، و نکاتی کوتاه ولی کاربردی در میان این مباحث مطرح شده که برای اهل دقّت مفید است.
خلاصه که با مطالعه بخش مذکور، یک آشنایی إجمالی و کلّی با مقاتل معتبر و مقاتل متأخر به دست میآید.
(این کتاب در "نرم افزار قائمیه" که برای تلفنهای همراه طرّاحی شده، موجود است.)
{ @etelaresanihamedan }
#آداب_مداحی
#مقتل_شناسی
🔶 آیت الله العظمی شبیری زنجانی حفظه الله، و معرفی سه مقتل معتبر
{ @etelaresanihamedan }
📚 #معرفی_کتاب
اربعین حسینیه ارباب قمی
✍️ مرحوم آیتالله محمد اشراقی مشهور به ارباب قمی از عالمان عصر حاضر (درگذشته ۱۳۴۱ش) و از منتقدان تحریف در عزاداری سیدالشهداست.
📕 کتاب الاربعین الحسینیه به شرح فارسی چهل حدیث درباره ماه محرم، واقعه عاشورا، امام حسین(ع) و شهدای کربلا میپردازد؛
اما رویکردی منتقدانه به برخی نقلهای مشهور دارد.
📣 مؤلف به انتقاد از برخی عزاداریها پرداخته که مطابق قواعد شرعی عمل نمیکنند و موجب طعن و اعتراض دیگر ملل و مذاهب شدهاند.
⚠️ وی ذیل هر حدیث و ترجمه فارسی آن، بخشی به نام بیانات دارد که در این قسمت مطالب ارزشمندی را بیان می کند.
🛑 او به نقد مقتلها و کتبی پرداخته که نقلهای ضعیف را آورده و وقایعی مانند عروسی قاسم را ذکر کردهاند.
آنگاه کتابهای روضة الشهدا و منتخب طریحی را مَثَل میزند.
او مینویسد: اکثر کتب جدید التألیف، مشتمل بر غرایب و عجایب است و اهل حدیث را از آن امور اطلاعی حاصل نیست.
#مقتل_شناسی
#روضه_های_جعلی
https://eitaa.com/Mostabin