🔰علم کلام و کارکردهای آن 📣در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه 🔖رئیس انجمن حکمت و فلسفه ایران 📌قسمت اول ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 📍پرسش: آموزش علم کلام در حوزه‌های علمیه را چگونه ارزیابی می‌کنید و چه بایسته‌هایی را برای آن در نظر دارید؟ ♻️پاسخ: با توجه به تعریفی که امروزه از علم کلام در اختیار داریم، علم کلام گستره وسیعی پیدا کرده است و شاید بسیاری از بحث‌هایی که مربوط به اسلام‌شناسی و حتی مباحثی که مربوط به علوم تجربی است، هم جزء علم کلام قرار بگیرد؛ چراکه وظیفه علم کلام، دفاع از عقاید دینی است و منشأ برخی از شبهاتی که بر عقاید دینی وارد شده است، ریشه در مباحث انسان‌شناسی، علوم انسانی و علوم تجربی و طبیعی دارد؛ بنابراین لازم است، طلاب مسایلی را که باعث به‌وجود آمدن چالش برای عقاید دینی شده‌اند، بداند و بشناسد. 🔸از باب مثال می‌توانیم نظریه تکامل انواع داروین را نام ببریم که در دانش ژنتیک با بحث جهش مطرح شده است و امروزه بحث‌های اپی‌ژنتیک مطرح است که بحث‌های دقیق‌تری از بحث‌های گذشته است. این علوم یک نوع تلقی از تکامل دارند که احساس می‌شود، با برخی از آموزه‌های دینی و قرآنی ما در تعارض هستند. متکلمی که قصد دارد به این تعارض‌ها پاسخ بدهد، باید معنای تکامل در زیست‌شناسی را بداند و نباید تلقی تکامل فلسفی یا قرآنی را در نظر بگیرد و بگوید: این‌جا چالشی وجود ندارد. باید تکامل زیست‌شناسی را به‌طور دقیق بشناسد. 🔹به همین دلیل وقتی به ارزیابی آموزش کلام در حوزه‌های علمیه می‌پردازیم، می‌بینیم که نحوه آموزش و پردازش مسایل کلامی تقریباً شبیه به قرن هفتم و هشتم است و گویا هنوز زمان خواجه نصیرالدین طوسی و علامه حلی است. به همین دلیل کتب کلامی حوزه، از توحید آغاز شده و به معاد ختم می‌شود و در دوره دیگر هم همین مباحث را به‌گونه‌ای دیگر می‌خوانیم که باز هم همان روال از توحید تا معاد تکرار می‌شود؛ در حالی که امروزه قلمرو علم کلام بسیار وسیع‌تر است و لازم است تا آموزش کلام از شکل حلزونی به شکل دیگری تغییر پیدا کند. ادامه دارد... #کلام #کارکردهای_کلام #وظیفه_کلام #آموزش_حلزونی #خسروپناه #فانوس 📮┏━━⊰✾✿✾⊱━━━─━━━━┓ https://eitaa.com/Faanoos14 ┗━━━─━━━⊰✾✿✾⊱━━━┛

🔰علم کلام و کارکردهای آن 📣در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه 🔖رئیس انجمن حکمت و فلسفه ایران 📌قسمت دوم ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸منظور از شکل حلزونی این است که در مطالعه کلام در حوزه‌ها، در هر مرحله یک محتوای ثابت را با عمق بیشتری مطالعه می‌کنند و این کافی نیست و باید تغییر کند؛ مثلاً وقتی می‌خواهند مسایل کلامی را تعمیق کنند، مسایل جدید را اضافه کنند؛ به‌عنوان مثال لازم است، در مباحث خدا‌شناسی که در دوره دوم به‌صورت عمیق‌تری نسبت به دوره اول ارائه می‌شود، در کنار آن شبهات کانت هم پاسخ داده شود. و یا ممکن است در دوره سوم آموزش علم کلام، شبهات کلام جدید مانند تجربه دینی یا پلورالیزم دینی (Pluralism) هم گفته بشود؛ البته بنده موافق نیستم که یک دوره کلام قدیم بخوانند و بعد یک دوره کلام جدید خوانده شود؛ بلکه باید کلام قدیم و جدید درهم آمیخته شود و لایه‌هایی از مسایل کلام جدید در کلام قدیم گفته بشود و برخی از مسایل مهم کلام جدید در لایه‌های ساده‌تری در دوره اول و دوم هم تدریس بشوند تا طلاب با پاسخ‌گویی به این شبهات آشنا باشند و در دوره‌های بعد، این مباحث در لایه‌های عمیق‌تری مطرح بشوند. 🔹حاصل کلام این‌که ما باید آرام آرام به علوم اسلامی جدیدی دست پیدا کنیم و نباید متولی پاسخ به تمام مسایل کلامی فقط متکلمان باشند؛ مثلاً در کنار دانش کلام و فقه و... دانش انسان‌شناسی اسلامی هم داشته باشیم که عده‌ای متخصص این علم باشند و بحث‌های قرآنی و اسلامی و تعارضات را در آن حل کنند و متکلم باید فقط به اعتقادات و اصول دین و مسایل مرتبط با آن بپردازد. 🔸در اصول دین به مسایلی مانند پلورالیزم دینی و تجربه دینی هم پرداخته بشود و یا بحثی به‌نام دین‌شناسی در علم کلام داشته باشیم که انتظارات بشر و بحث‌های مرتبط با آن مطرح بشود و اصل تعارض علم و دین هم در کلام حل بشود؛ اما مصادیق تعارض علم و دین هم وجود دارد که باید بخشی از مصادیق انسان‌شناسی، در دانش انسان‌شناسی اسلامی مطرح بشود و برخی از مصادیق تعارض در جایگاه دیگری. ادامه دارد... #کلام #کارکردهای_کلام #وظیفه_کلام #آموزش_حلزونی #خسروپناه #فانوس 📮┏━━⊰✾✿✾⊱━━━─━━━━┓ https://eitaa.com/Faanoos14 ┗━━━─━━━⊰✾✿✾⊱━━━┛