📘 #معرفی_کتاب «مباحث الأصول» ✍🏻مرحوم آیةالله سید عبدالصاحب حکیم (۱۳۶۲ - ۱۴۰۳ ه‍) - تحقیق سید علی حکیم 🖨 نشر دار الکفیل - ۱۴۳۹ ه‍ مؤلف از شاگردان آیات عظام: والد معظمش سید محسن #حکیم، #خوئی، سید محمد #روحانی، و دو برادر بزرگوارش سید یوسف و سید محمدباقر حکیم (قدست‌اسرارهم) بوده و تقریرات مرحوم آیةالله روحانی با نام #منتقی_الأصول اثر اوست. 💡این کتاب همزمان با تدریس خارج اصول وی (آغاز از سال ۱۳۹۸ ه‍) به ترتیب #کفایه تألیف گردیده و مشتمل بر ابتدا تا اواسط بحث #حجیت_خبر_واحد است. شهادت مؤلف در ماه شعبان سال ۱۴۰۳ ه‍ به دست رژیم بعث، مانع تکمیل این کتاب شریف شده است. 🔸از امتیازات کتاب، نقل و نقد نظریات استاد مؤلف، مرحوم آیةالله روحانی است. لذا مراجعه به کتاب علاوه بر استفاده از ابتکارات مؤلف در برخی مواضع، می‌تواند در فهم و تعمیق مطالب منتقی الأصول نیز مفید باشد. #اصول_فقه #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠 معنای صحیح #بداء 🎙 استاد آیةالله #شهیدی دامت‌برکاته #میرزا_مهدی_اصفهانی #تفکیک #خوئی #کلام #برهان ✒️📚 @Faede_v_Borhan

🎥 تصاویری از تشییع پیکر مرحوم آیةالله‌العظمی #خوئی (قدس‌سره) 🗓به مناسبت سالروز وفات در ۸ صفر ۱۴۱۳ #تراجم ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠 تنقیح مناط همان قیاس است! مرحوم آیةالله‌العظمی #خوئی (قدس‌سره) در مواضع متعددی به حجیت #تنقیح_مناط تاخته و آن را همان #قیاس دانسته‌اند که به ضرورت مذهب ممنوع است. برخی از کلمات ایشان که در این مطلب صراحت بیشتری دارد از این قرار است🔻 🔸...و فيه -مضافاً إلى ما عرفت من أنّ‌ دية النطفة ليست للزوجة- أنّ‌ المعتبرة لاتشمل ما إذا كان السبب فيه زوجها لاختصاصها بما إذا كان السبب لذلك غيره، و تنقيح المناط قياسٌ‌ لانقول به. (موسوعه۴۲: ۵۰۸) 🔹و استدل على ذلك في كلام شيخنا الأنصاري(قدس‌سره) بتنقيح المناط و أن المناط في أحكام الجبائر ليس هو وجود الجرح و الخرقة عليه، و إنما المناط عدم تمكّن المتوضئ من إيصال الماء إلى بشرته و هذا متحقق في المقام أيضاً لتعذّر إزالة اللاصق أو تعسره. و فيه: أن تنقيح المناط أشبه شيء بالقياس، بل هو هو بعينه، و ذلك لعدم علمنا بمناطات الأحكام و ملاكاتها (۶: ۱۷۳) 🔸الثاني: تنقيح المناط، و استدل به غير المصنف أيضاً. و يُردّ بأنه قياس لانقول به. على أن الأولوية غير ثابتة لأنّ‌ الحج أهم من سائر الديون حتى الديون المتعارفة، فلا مجال للتعدي بتنقيح المناط. (۲۷: ۱۲۶) ▫️ #اصول #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠 فرار از وجوهات ماجرای امتناع برخی علما از دریافت وجوهات و تصدی مرجعیت 🎙 حجةالاسلام و المسلمین استاد شیخ نجم‌الدین #طبسی (حفظه‌الله) ⏱ حدود ۲ دقیقه ◽️ #خرسان #سبزواری #بهشتی #خوئی #تراجم #نصایح ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠 امکان #تشرف به محضر ولی عصر (عجل الله فرجه) در عصر غیبت 00:27 روایت دال بر وجوب تکذیب مدعیان تشرف 2:09 پاسخ از روایت 2:35 تواتر اجمالی قضایای تشرف 3:31 نقل تشرف شیخ محمد کوفی توسط آیةالله‌العظمی #خوئی به نقل آیةالله‌العظمی #تبریزی (قدس‌سرهما) 9:51 تشرف سید حسین حائری کرمانشاهی به نقل از آیةالله حاج سید رضا #صدر (رحمه‌الله) و آیةالله‌العظمی #شبیری_زنجانی (دام‌ظله) ▫️ 🎙 استاد آیةالله شیخ محمدتقی #شهیدی (دامت‌برکاته) 📅 درس خارج #اصول، سه‌شنبه ۱ اسفندماه ۱۴۰۲ ◽️ #تراجم #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠درنگی در «فقه آسان» اخیراً نسخه‌ای تلخیص شده از یک یادداشت قدیمی با عنوان «فقه آسان» منتشر شده که در آن تعدادی از مسائل شرعی به عنوان نظرات مرحوم #فیض_کاشانی فهرست گردیده و سپس ادعا شده این گونه نظرات «موجب آسان و کم حجم شدن فقه می شود». طبعاً بررسی تفصیلی تمام آرائی که در این یادداشت به فیض نسبت داده شده، در یک یا دو فرستۀ کوتاه نمی‌گنجد، ولی توجه به چند نکته عیار علمی آن را تا حدودی مشخص می‌سازد.🔻 1️⃣ نگارنده از مرحوم فیض نقل می‌کند: «فقه، بسیار آسان و کم حجم است». چنین مطلبی در آدرسی که بدان ارجاع داده شده نیست. به‌علاوه این ادعا خلاف تالیفات فراوان فیض در فقه است: ▪️کتاب «الوافی» فیض که کتابی حدیثی است، بخش اخبار فقهی آن به تنهایی ۲۰ جلد است! آیا ۲۰ جلد (آن هم غالباً بدون توضیح کامل ادله برای تبیین اخبار تقیه ای، متشابه و متعارض) آسان و کم حجم است؟! ▪️کتاب «معتصم الشیعة» که تالیف فیض است، فقط بخش «صلاة» آن سه جلد است. در حالی که مرحوم فیض در مقدمۀ خود به غیر از بخش صلاة (که سه جلد است) از ۱۲ بخش و دو خاتمۀ دیگر در موضوعات صوم، حج و سایر ابواب فقه نام ‌برده، ولی موفق به تالیف آن نشده است. با این وصف، شاید در صورت تکمیل، این کتاب حدود ۳۰ جلد می‌شده است! 2️⃣ نگارنده دربارۀ مرحوم فیض می‌گوید: «وی معتقد بود هر فرد می‌تواند و باید فقیهِ خود باشد» و به مقدمۀ معتصم الشیعة و مقدمۀ نخست تفسیر «الصافی» ارجاع می‌دهد. در حالی که: مقدمۀ اول تقسیر صافی اصلاً ربطی به این موضوع ندارد. در مقدمۀ معتصم الشیعه نیز چنین مطلبی نیست. بلکه از عبارات فیض استفاده می‌شود او «تقلید از فقیهی که بر اساس کتاب و سنت معصومین فتوا می‌دهد» را قبول دارد: «فمن لم‌يجد الإمام المعصوم(ع) و لا الفقيه المفتي بقوله احتاط بقدر الإمكان» (معتصم الشیعة، ج۱، ص۳۸). به‌طور کلی دستورات پیامبر اکرم (ص) و ائمۀ هدی (ع) به «تفقه در دین» به معنای نفی «تقلید از فقیه» نیست. 3️⃣ نگارنده در فهم برخی از فتاوا و نظرات فیض بر خطا بوده. مثلاً: ▪️گفته شده «فیض، شراب و فقاع و مسکرات و #اهل_کتاب را نجس نمی داند». در حالی که فیض، در انتهای بحث از نجاست خمر و مسکرات، صریحاً بیان کرده که: «العمل علی المشهور [= نجاسة الخمر] و هو أحوط بل أظهر و أقوی» (مفاتیح الشرائع، ج۱، ص۷۲). برای آشنایان با تعابیر #فقهاء مشخص است که تعابیر اظهر و اقوی برای بیان #فتوا به کار می‌رود. در مورد اهل کتاب نیز برخی دیگر از فقهاء با فیض هم‌رأیند و چه بسا این فتوا دست‌کم میان معاصران مشهورتر باشد تا فتوای به نجاست. ▪️در دیدگاه فیض تمامی آبزیان حلالند؟ وی هرچند برخی آبزیان بدون فلس را حلال شمرده اما پاره‌ای از آنها را بی‌تردید حرام دانسته است: «و مع ذلك فتحريم الجري و يقال: الجريث كاد يكون إجماعاً و الصحاح به مستفيضة» (مفتاح۶۳۹). ▪️حکم غنا از نگاه فیض؟ وی هرچند در ابتدای بحث خود به سوی حلیّت فی‌نفسهِ غنا مایل گردیده اما در نهایت با ذکر استدراکی، مسأله را چنین به پایان می‌برد: «الا أن يقال: ان بعض الافعال لا يليق بذوي المروات و ان كان مباحا، فلا ينبغي لهم منه الا ما فيه غرض حق» (مفتاح ۴۶۵). 4️⃣ برخی از نظرات فیض، مطلبی جدید و فتوایی مختص به او نیست. گذشته از موافقانی که وی در میان فقهای متقدم داشته و خودش نیز به اسامی آنان در مواردی تصریح می‌کند، برخی فقهای معاصر نیز با تعدادی از آراء وی همراهی کرده‌اند؛ لذا پذیرش این مطلب، فقه را از آنچه که اکنون هست آسان تر و کم‌حجم تر نمی‌کند. برای نمونه: ▪️در عبادات همچون نماز و روزه و حج، نیازی نیست نیت بر زبان و دل جاری شود. با مراجعه به هر یک از رساله‌های فقها، تصریح به این حکم را مانند نظر مرحوم فیض می‌توان یافت. شاید نویسنده، بدون نظر به فتاوای فقها و با نگاه به عملکرد برخی از عوام که عادت دارند پیش از نماز، نیت را به زبان بیاورند تصور کرده که فقها این کار را لازم می‌دانند! ▪️در #غسل ترتیبی بعد از شستن سر، رعایت ترتیب در بدن لازم نیست. بسیاری از فقهاء از جمله مرحوم #محقق_حلی(قده) [المعتبر، ج۱، ص۱۸۴] به این قول مایل هستند. از معاصران نیز مرحوم آیةالله #خوئی(قده) و شاگردان ایشان همچون حضرت آیةالله #سیستانی(مدظله) به این نظر تصریح فرموده‎‌اند. ▪️عربی بودن صیغۀ #ازدواج و #طلاق لازم نیست. این نظریۀ فقهی نیز طرفدارانی میان فقها به خصوص معاصران دارد. برای نمونه نک. رسالۀ آیةالله #شبیری_زنجانی (مدظله): مسألۀ۲۳۷۹. ادامه دارد... #فقه #مغالطات #برهان ✒️📚 @Faede_v_Borhan

🌙 شب قدر واحد و آغازهای متعدد؟ (۱) | آیا اختلاف در روز اول ماه با وحدت شب قدر سازگار است؟ 🌑 یکی از کانال‌های باطنی‌گرا برای هجمه به حکم فقهی #رؤیت_هلال (اینکه آغاز و پایان ماه مبارک #رمضان با رؤیت #هلال اثبات می‌شود و نه بر اساس محاسبات عددی) دست به دامان مسألۀ وحدت شب قدر گردیده و طوری عبارت‌پردازی نموده که گویی کشف جدیدی کرده است. او مدعی شده: اگر #شب_قدر یکی است پس چطور آراء فقهاء دربارۀ شروع ماه مبارک متفاوت است؟ وی در نهایت می‌نویسد: «اگر قرآن و پيامبر و اهل بیت علیهم‌السلام روشی دقیق و بدون خطا برای تعیین این ایام ارائه داده‌اند، چرا باید چنین اختلافی وجود داشته باشد و مردم در مناسبت‌های دینی خود دچار سردرگمی شوند؟» 🌒 اولاً توجه به مسألۀ وحدت شب قدر و استفاده از آن در مباحث فقهی مربوط به رؤیت هلال در کلام #فقها نیز دیده می‌شود. برای مثال مرحوم آیةالله العظمی #خوئی (قدس سره) به این مسأله به عنوان یکی از ادلۀ نظریۀ خویش (#اشتراک_آفاق = شروع ماه قمری جدید با رؤیت‌پذیری هلال در هر یک از مناطق زمین) استناد فرموده‌اند (نک. منهاج الصالحین۱: ۲۸۲ـ ۲۸۳). در مقابل، قائلان به نظریۀ دیگر (#اختلاف_آفاق = شروع ماه قمری جدید در هر منطقه با رؤیت‌پذیری هلال در همان منطقه) به نقد و بررسی این استدلال پرداخته‌اند (نک. اسئلة حول رؤیة الهلال، ص۳۳). 🌓 ثانیاً چنانکه سال‌های قبل نوشتم، اختلاف در تعیین روز اول ماه قمری ناشی از دو منشأ متفاوت است: گاه به سبب اختلاف در دیده شدن یا دیده نشدن هلال است که اصطلاحاً به آن #شبهۀ_موضوعیه گفته می‌شود، و گاه ناشی از اختلاف پیرامون معیارهای لازم در «هلالِ دیده شده» می‌باشد و به آن #شبهۀ_حکمیه می‌گویند. برای مثال، در بعضی سال‌ها اصلاً معلوم نیست هلال رؤیت شده یا خیر؟ و در این مورد گزارش های ضدّ و نقیضی پیدا می‌شود. در اینجا اختلاف، ناشی از تشخیصِ «واقع خارجی» یا همان «موضوع حکم» است. اما در بسیاری از سال ها نیز روشن است که هلال با چشم مسلّح رؤیت شده و با چشم غیرمسلّح قابل رؤیت نمی‌باشد. در چنین مواردی فقیه «الف» که معیار شروع ماه قمری جدید را رؤیت‌پذیری با چشم عادی می‌داند حکم به سی روزه بودن ماه قبل کرده و فقیه «ب» که رؤیت‌پذیری با چشم مسلّح را کافی می‌داند حکم به شروع ماه جدید می‌نماید. در اینجا اختلاف، ناشی از تفاوت فتاوا در تعیین حکم شرعی است. ادامه دارد... #مغالطات #فقه #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan