💠حکم السفر في شهر رمضان/۳ •إعادة نظر في الفتوی المشهورة بین المتأخرین 2️⃣الطائفة الثانیة مما استدلّ به المشهور و هي تنفي البأس عن السفر بعد مُضيِّ أیام من الشهر علیه مقیماً و تشتمل علی روایتین: ۱. صحیحة محمد بن مسلم (الفقیه۱: ۱۳۹) عن أبي جعفر ع عن الرجل یعرض له السفر في شهر رمضان و هو مقیمٌ و قد مضی منه أیام؟ فقال: «لا بأس بأن یسافر و یفطر و لا یصوم». ۲. موثقة ابان بن عثمان و هي مثل الصحیحة الآنفة علی ما شهد به الصدوق ذیلها. 🌀و الجواب: أن قول السائل «یعرض له السفر» لو لم یکن ظاهراً في العروض القهري بضرورة عرفیة أو شرعیة فلا اقل إما من إجمالِه فیکون ما تقدم مفسِّراً له بما ذکرناه أو من امکانِ حمله علی ذلک جمعاً بینه و بین ما مرّ من باب الجمع الموضوعي بتقیید موضوع هذا بصورة الضرورة، حیث کان في ادلة تحریم السفر ما تضمّن القید المشار إلیه ـ الآتي توضیحه ـ و تلک المقیّدات کما تصلح لتقیید مطلقات التحریم من الآیة و حدیث الأربعمأة تصلح لتقیید ما أطلق اباحة السفر. و من المقرّر في موضعه تقدُّم الجمع الموضوعي علیه الحکمي، فمع تمشّیه لا تصل النوبة إلی حمل اخبار التحریم علی الکراهة بنحو الجمع الحکمي، بل لا سبیل إلیه مطلقاً بالنسبة إلی ما ورد بلسان «لیس له ذلک» و «لله فیه شرط». 🛑وهمٌ و دفعٌ أما الوهم فمعارضة صحیح ابن مسلم و موثق أبان لما حرَّم السفر أو أوجب الإقامة اطلاقاً. 💡و أما الدفع فمن وجوه: ۱. انه لا معارضة بعد تخصیص کلٍّ منهما بالطائفة المفصِّله و لایبتني ذلک علی الإذعان بکبری انقلاب النسبة لأن الانقلاب أو عدمه فرع وقوع التعارض و هو فرع منافاة مدلول الدلیلین التصدیقي الثاني و مع التخصیصین المذکورین لایبقی تعارض لملائمة المراد الجدي بکلٍّ من الطائفتین حینئذٍ. ۲. المعارضة لو سُلّمت فلا ریب في تقدیم الطائفة المانعة علی المرخِّصة لإعتضادها بالکتاب. ۳. لو تنزلنا و فرضنا الطائفتین متکافئتین فأقصی ما في الباب تسقاطهما فتبقی الطائفة المفصِّلة و سوف تکون هي المرجع في نهایة المطاف. إذن فلا اشکال في قضاء الصناعة بتحریم السفر الموجب للإفطار في الشهر الفضیل لمن علیه الصوم عدی الموارد المستثناة. و تخصیص الحکم بالسفر الموجب للإفطار و بمن یجب علیه الصوم واضح الوجه، فإن وجوب الإقامة إنما جاء من قِبَل مقدِّمیتها لتحصیل شرط صحة الصوم فلو لم یجب الصوم أو لم یضرّ السفر بشرط صحته انتفی وجوب الإقامة المقدِّمي. ◾️مستثنیات المسألة مهما کان حکم السفر ـ حرمةً أو کراهة ـ فهو ثابت إلا عند الضرورات العرفیة أو الشرعیة من حجّ أو عمرة أو غزو في سبیل الله أو مال یخاف تلفه أو إنسان یخاف هلاکه أو زرع حان وقت حصاده کما جاء في غیر واحد من الأخبار أو ما سوی هذه المنصوصات من الحاجات و الضرورات إذ المنساق من الأخبار هو التمثیل بما ذُکر لاسیما مع تشتت مواردها في الجملة و ورود عنوان الحاجة المطلقة في صحیحة الحلبي المتقدمة. فلو سافر فراراً أو لمحض التنزّه أو غیره من الدواعي غیر الضروریة فلا یجوز. 💡و من هنا ینقدح وهن الاستدلال علی اباحة السفر بما نطق بإباحة السفر إذا دعت إلیه مشایعة المؤمن مثل صحیحة محمد بن مسلم (یب۳: ۲۱۹) عن أحدهما ع: «إذا شیع الرجل أخاه فلیقصر». قلت: أیهما أفضل؟ یصوم أو یشیِّعه و یفطر؟ قال: «یشیِّعه، لأن الله قد وضعه عنه إذا شَیَّعه». فإن المختار اختصاص حرمة السفر بما سوی مواضع الضرورة کما ذکرنا مراراً. بل ربما یشعر التعلیل بارتفاع وجوب الصوم في الفرض بوجوب الإقامة عند عدم الحاجة إلی السفر؛ فتدبر. ▫️ يُتبع... #سفر #صوم #فقه #برهان ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠حکم السفر في شهر رمضان/٤ •إعادة نظر في الفتوی المشهورة بین المتأخرین 🔰بقي التنبیه علی أمور: 🌟١. لا تنافيَ بین ما اخترناه و بین لزوم الصوم في سفر المعصیة أو السفر الباطل لأن شمول ادلة الإتمام و الصیام في تلک الأسفار للسفر بقصد الفرار من الصوم یتوقف علی عدمه شمولها له فهو دوريٌّ ممتنع. علی أن شمولها له یوجب إلغاء نصوص مسألتنا هذه بالمرة فنقطع بعدمه. 🌟٢. مقتضی مرسلة علي بن اسباط المتقدمة تخصیص نواهي السفر بما قبل الیوم الثالث و العشرین إلا أن ضعف سندها یمنع عن الإعتماد علیها و إن أفتی بها کثیرون، بل یظهر من ورود مضمونها في الفقه الرضوي ـ الذي هو کتاب الشلمغاني ـ اتّفاق اصحابنا المتقدمین علیه. 🌟٣. لو کان مسافراً قبل دخول الشهر أعني قبل هلّ الهلال لم یجب علیه العود لقصور الآیة الکریمة عن تناوله حینئذٍ و اختصاص الأخبار إما بالخروج بعد دخول الشهر أو بمن یدرک الشهر و هو مقیم في منزله. و لو رجع عن سفره لم تجز المغادرة ثانیاً لتناول الآیة إیاه. 🌟٤. لایخفی أن الخروج لزیارة المشاهد المشرفة لاسیما مضجع مولانا أبي عبدالله الحسین ع مما یندرج تحت المستثنیات من حرمة السفر في الشهر الفضیل بناءً علی ما قدمناه من اطلاق الاستثناء لکلّ ضرورة عرفیة و شرعیة بما منها مشایعة الأخ المؤمن و حفظ المال الذي في معرض التلف و لیس ذلک من القیاس الممنوع. لکن المذکور في خبرین ضعیفین افضیلة المقام و ارجاء الزیارة إلی شهر شوال: 🔸ففي روایة أبي بصیر (یب٤: ٣١٦) قلت: لأبي عبدالله ع: جُعلت فداک! یدخل عليَّ شهر رمضان فأصوم بعضه فتحضرني نیة زیارة قبر أبي عبدالله ع، فأزوره و أفطر ذاهباً و جائیاً أو أقیم فأفطر و أزروه بعد ما أفطر بیوم أو یومین؟ فقال: «أقم حتّیٰ تفطر.» قلت: جعلت فداک! فهو أفضل؟ قال: «نعم، أما تقرأ في کتاب الله فمن شهد منکم الشهر فلیصمه؟!». 🔹و في مکاتبة محمد بن الفضل البغدادي (یب٦: ١١٠) إلی سیدنا الهادي ع: جعلت فداک! یدخل شهر رمضان علی الرجل فیقع بقلبه زیارة الحسین ع و زیارة أبیک ببغداد، فیقیم في منزله حتّی یخرج عنه شهر رمضان ثم یزورهم أو یخرج في شهر رمضان و یفطر؟ فکتب ع: «لِشهر رمضان من الفضل و الأجر ما لیس لغیره من الشهور فإذا دخل فهو المأثور». ❗️و لایکاد ینقضي تعجبي مما افاده شیخنا الأستاذ دامت برکاته من استنکار الذوق المتشرعي لکراهة زیارة سیدالشهداء ع في الشهر الفضیل مع عدم کراهة الخروج فیه إلی تشییع المؤمن و الحج و العمرة، کیف؟ و قدصرّحت صحیحة ابن مسلم السابقة بأفضیلة الخروج للتشییع و منعت هاتان عن المسافرة للزیارة، فهل هو دامت برکاته قاطع بکذب الروایتین؟! ◻️ #سفر #صوم #فقه #برهان ✒️📚 @Faede_v_Borhan

📌تكملة لايبعد امكان الإعتضاد لما ذهبنا إليه بصحیحة أبي حمزة الثمالي (في٤: ١٣٧) عن أبي جعفر (ع) عن امرأة مرضت في شهر رمضان أو طمثت أو سافرت فماتت قبل خروج شهر رمضان، هل یُقضی عنها؟ قال: «أما الطمث و المرض فلا، و أما السفر فنَعَم» و ذلك بتقريب: ان إيجاب القضاء عنها مع فوت صومها بالسفر دون الطمث و المرض كاشف عن توجّه خطاب الصوم إليها سفراً، بخلاف العذرين الآخرين. لأن وجوب القضاء عن الميت تابع لتوجه الخطاب إليه في حياته. فثبوت وجوب القضاء عن المرأة التي فاتها صوم شهر رمضان و مات قبل انسلاخ الشهر يشهد لتوجه الخطاب إليها و عدم ارتفاع فعلية وجوب الصوم عنها بمجرد السفر المسبوق بالحضر في الشهر. والله العالم. #صوم #فقه #برهان ✒️📚 @Faede_v_Borhan

📘 #معرفی_کتاب «الدینار و الدرهم: دراسة تاریخیة و فقهیة» ✍🏻 الشیخ علي حسن غَلوم 🖨 نشر رسالت الیعقوبي - ۱۴۴۵ ه‍ - ط نخست کتاب چنانکه از نامش پیداست، پیرامون وضعیت تاریخی و اوصاف دنانیر و دراهم قدیمی و به طور خاص عصر جاهلیت و قرون اولیه پس از هجرت به نگارش درآمده است. مؤلف پس از آنکه در دو فصل نخستین کتاب، به توضیح مصطلحات مربوط به پول در زبان عربی و سپس به تاریخچۀ پول از دوران باستان تا روزگار عبدالملک بن مروان می‌پردازد، طیّ سه فصل ابتدا به بیان انواع درهم و دینار در قرون اولیۀ اسلام، سپس به جمع آوری تمامی احادیث فقهی شیعی مرتبط با دینار و درهم و در نهایت به تعیین دقیق وزن و اندازۀ دینار و درهم های قدیم همّت گماشته است. بر آشنایان به مباحث فقهی پوشیده نیست که نتایج بحث اخیرِ کتاب تا چه میزان می‌تواند در فتاوای فقهاء مؤثر باشد. #فقه #تاریخ ✒️📚 @Faede_v_Borhan

برای آشنایی بیشتر با فضای کتاب، مروری بر چند سطر از مقدمۀ آن مفید خواهد بود. 🔻مؤلف پس از یادکرد مسائلی از فقه که با بحث دینار و درهم به نوعی پیوستگی دارد، انگیزۀ خود از تألیف کتاب را چنین توضیح داده است: «من هناء جاء التفكير في إعداد رسالة صغيرة تتضمّن تقريراً عن مجموعة من الدنانير و الدراهم التي كانت متداولة في العصرين الجاهلي و الإسلامي، عند العرب و غيرهم، بأوزانها و سِعَتِها، بما قديساعد الباحثين في الوصول إلى آراء أقرب إلی الصحة و الواقع، و من دون الاقتصار على الجانب النظري من البحث. و عرضتُ الأمر على الخبير بالعملات الأثرية الأستاذ الفاضل المهندس حيدر خيري حسّون عندما التقيته في مدينة لندن ببريطانيا... و ذكرتُ له أن أعيان تلك العملات ما دامت قدوصلتنا فعلياً و لديه مجموعة وافرة منها فلماذا لانقوم بتقديم دراسة عملية لهذه العملات ملحوقةً ببعض الملاحظات المهمة التي قدتكون دخيلة في حسم الرأي حول أوزانها و سعتها لتساهم المعطيات في ترجيح الاحتمالات الأقرب إلى الصحة في تحديدها؟ ... و في أثناء إعداد الرسالة و تنسيق الصور و الإطلاع على بعض المؤلّفات و البحوث وتقارير الفقهاء و دراسات الباحثين حول العملات، تبيّن لي أن من الضروري كتابة عدة فصول تُضاف إلى الرسالة المزمع تصنيفها، فتحوّلتِ الرسالةُ بصفحاتها المعدودة إلى كتاب في عدّة فصول... .» #معرفی_کتاب #فقه #تاریخ ✒️📚 @Faede_v_Borhan

💠 نه من می‌فهمم نه شما! •نقل خاطره‌ای در رابطه با آیةالله العظمی #تبریزی (قدس‌سره) 🎙 استاد آیةالله شیخ محمدتقی #شهیدی زنجانی (دامت‌برکاته) 📅 درس خارج #اصول، یکشنبه ۱۳ خرداد ۱۴۰۳ #تراجم ✒️📚 @Faede_v_Borhan

🏴اعظم الله اجورکم

💠 قسم به آن‌که به یادش می‌گریید! 🔻عُقبة بن خالد قال قلت لأبي‌عبدالله عليه‌السلام: إن لنا خادمةً لاتعرف ما نحن عليه، فإذا أذنبت ذنبًا و أرادت أن تحلف بيمين قالت: «لا و حقّ الذي إذا ذكرتموه بكيتم». فقال: رحمكم الله من أهل البيت! ▫️ 🟰 عُقبة بن خالد گوید خدمت حضرت صادق علیه‌السلام عرض کردم: ما خادمه‌ای داریم که به مذهب‌مان ایمان ندارد، [ولی] وقتی خطایی می‌کند و می‌خواهد قسم بخورد [که او را ببخشیم] می‌گوید: «نه! به حقّ آن‌که وقتی به یادش می‌افتید می‌گریید [مرا مؤاخذه نکنید]!» امام علیه‌السلام فرمودند: خدا شما را رحمت کند! چه خانواده‌ای! ▫️ 📖 رجال الکشّي، ج٢، ص۶۳۴. #حدیث #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

‼️مطربان روضه خوان! یکی از انواع #مغالطه، مخفی کردن مقدمات باطل یک استدلال است. به طور طبیعی هنگامی که استدلالی را شکل می‌دهیم ممکن است به برخی مقدمات آن تصریح نکنیم. اما اگر مقدماتی که چنین وضعی پیدا می‌کنند، گزاره‌هایی کاذب و باطل یا دست‌کم مناقشه‌برانگیز باشند نوعی سوءاستفاده از غفلت مخاطب و فریب وی رخ داده که چنانچه عمدی باشد بی‌تردید کاری غیراخلاقی و خلاف شرع است. ⚠️مخفی کردن مقدمات سستِ استدلال به یک تکنیک روانشناسانه و تردستی می‌ماند که مخاطب غافل را به نتایج ناصحیحی می‌رساند، نتایجی که اگر این تکنیک نبود به احتمال زیاد از پذیرش آن‌ها قویّاً امتناع می‌کرد. من دربارۀ انگیزۀ تولیدکنندگان محتوای بالا (که مربوط به دو سال پیش است) سخنی ندارم و صرفاً میخواهم آن را بهانه‌ای قرار دهم برای پرداختن به آثار ناخواسته و منفیِ محتواهای مشابه. گمان نمی‌کنم اینکه چند مُطرب و خوانندهٔ قدیمی (که تعدادی از آنها را امروزه حتی به سختی می‌شناسیم) مجلس روضه برپا می‌کرده‌اند به خودی خود جذابیتی داشته باشد، مگر اینکه... [ادامه دارد...] #مغالطات #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

...مگر اینکه بنا باشد از نقل این قصه نتیجه‌ای بگیریم. ▪️مثلاً بخواهیم بگوییم: ایها الناس! دیدید می‌شود امام حسین (ع) را قبول/دوست داشت و چندان هم به ظواهر #شریعت اهمیت نداد؟! حتی یک زن خوانندۀ بی‌حجاب هم در مجلس روضه شرکت می‌کرده و حتی ذکر مصیبت نیز داشته است. ▪️یا بگوییم: حضرت سیدالشهداء (ع) به فاسقان بلکه #متجاهران_به_فسق نیز عنایت دارند و چنین نیست که فقط دوستِ صالحان و نیکان باشند. ▪️یا -بالاتر- بگوییم: از حال این افراد معلوم می‌شود عاقبت بخیری و صالح بودن در گروی رعایت احکام شرعی نیست. ⛔️در نتیجه‌گیری های بالا و استنتاجات مشابه آن، مقدماتی مخفی وجود دارد که سراسر غلط است. 💡شرکت کردن در مجلس عزای سالار شهیدان (ع) الزاماً به معنای «دوست داشتن» یا «قبول داشتن» آن حضرت به معنای واقعی کلمه نیست. بسا شخصی اساساً غیرمسلمان باشد ولی از روی ترحّم بر مصائب آن حضرت بگرید. 💡قرآن کریم برای «حبّ به خدا» (و به تبع: حبّ به اولیای خدا) ملاکی به دست داده که با معصیت‌کاری عمدی و مستمر نمی‌سازد: «إن کنتم تحبّون الله فاتّبعوني یحببکم الله» [آل عمران: ۳۱]. 💡هم‌چنین حبّ به ایمان که حبّ به سیدالشهداء (ع) از مصادیق بارز آن است را با تنفّر از فسق و معصیت قرین ساخته: «و لکنّ الله حبَّب إلیکم الإیمانَ و زیَّنَه في قلوبکم و کرَّه إلیکم الکفر و الفسوق و العصیان» [حجرات: ۷]. 💡و در نهایت ترجیح دادن محبوب های دنیوی بر حبّ به خدا و رسول (ص) را دستمایۀ تهدید قرار داده است: «قل إن کان...أموالٌ اقترفتموها و تجارة تخشون کسادها و مساکنُ ترضونها أحب إلیکم من الله و رسوله و جهادٍ في سبیله فتربصّوا حتّی یأتي الله بأمره إن الله لایهدي الفاسقین» [توبه: ۲۴]. این را مقایسه کنید با جملۀ آخری که در محتوای بالا گفته شد: «اینها امام حسین را قبول داشتند، میگفتند شغلمان این [کارهای حرام] است»! 💡در شعری منقول از حضرت صادق (ع) که به یک مطلب فطری اشاره دارد می‌خوانیم: «لو کان حبّک صادقاً لأطعتَه...إن المحبّ لمن یحبّ مطیعٌ». اساساً چگونه می‌شود انسان به معنای واقعی کلمه کسی را دوست بدارد -تا چه رسد به قبول داشتن- که ویژگی بارزش «و جاهدتَ فی الله حقّ جهاده و أقمتَ الصلاةَ و آتیتَ الزکاةَ و أمرتَ بالمعروف و نهیتَ عن المنکر حتّی أتاک الیقین» می‌باشد، اما در عمل مستمراً و عمداً از سر بی‌مبالاتی و اهمیت ندادن، در مسیری کاملاً مخالف با مسیر محبوب و مقبولش قدم بردارد؟! 🔰سخن در این باب بسیار است و می‌توان مطلب را شرح و بسط بیشتری داد، اما غرض صرفاً هشدار نسبت به استنتاجات ضمنی و مغفولی است که روزانه و در مواجهه با محتواهای متنوع فضای مجازی در اذهان ما و دوستان و فرزندان و خانواده هایمان نقش می‌بندد. چنانکه قبلا هم نوشته‌ام انسان امروزین که خود را سرآمد خردورزی و تعقّل در کلّ تاریخ بشریت می‌پندارد (البته گاه به گزاف!) و آیین گفتگو و استدلال را پیشۀ خویش می‌شمارد بیش از هر کس محتاج دقت در شکل دادن صحیح افکار خود و پرهیز از #مغالطه است. اگر امروز هشیار نباشیم و به تفکر و تعمیق باورهای خود اقدام نکنیم، ممکن است زمانی به خود آییم که برای جبران بسیار بسیار دیر باشد. #مغالطات #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan

🏴سرهای سروران همه بر نیزه‌ها ببین🏴 لمّا أصبح عبيدالله بن زياد بعث برأس الحسين عليه‌السلام فدير به في سكك الكوفه كلها و قبائلها. فروي عن زيد بن أرقم أنه قال: مُرّ به عَليَّ و هو على رمح و أنا في غرفة. فلمّا حاذاني سمعته يقرأ {أم حسبت أن أصحاب الكهف و الرقيم كانوا من آياتنا عجبا}. فقَفَّ و الله شعري و ناديت: «رأسك و الله يا ابن رسول‌الله أعجب و أعجب!» ▪️ هنگامی که صبح روز بعد فرا رسید، عبیدالله بن زیاد رأس حسین علیه‌السلام را فرستاد تا در محلات و قبائل شهر کوفه بگردانند. از زید بن ارقم نقل شده که: از مقابل من عبورش دادند در حالی‌که بر نیزه بود و من در اتاقی در طبقه‌ی بالا بودم. آن‌گاه که در برابر من قرار گرفت شنیدم که تلاوت می‌کند[آیه‌ی ۹ سوره‌ی کهف]: {آیا گمان کرده‌ای که اصحاب کهف و رقیم از نشانه‌های شگفت‌آور ما بوده‌اند؟} به خدا قسم که موی بر تنم راست شد و ندا بلند کردم: «به خداوند سوگند که رأس تو -یا ابن رسول‌الله- شگفت‌آور تر است! و شگفت‌آور تر است!» ◾️ 📖 الإرشاد (ط آل‌البیت)، ج٢، ص١١٣. ✒️📚 @Faede_v_Borhan

🎙لحظاتی از #مقتل خوانی مرحوم آیةالله العظمی سید محمدسعید #حکیم (قدس‌الله‌روحه) 🗓 شب عاشورای ۱۴۴۰ قمری #تراجم ✒️📚 @Faede_v_Borhan