#فقه
#اصول
#عرفان
#اخلاق
#عقل
🔶️🔸️ مناسبات خُرد و کلانِ اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و به طور کلی تمام نظامات جامع زندگی بشر -چه در ساحت فرد و چه در ساحت اجتماع- تنها و تنها با #فقه و #فقاهت است که تنظیم می‌شود، در چارچوب در می‌آید و به کارآمدی می‌رسد.
🔷️🔹️ #اخلاق و فضیلت‌ها، #عرفان و شهود، و #عقلانیت فلسفی به خودی خود و بدون راهبریِ #فقه و #فقاهت در تمامی راه‌ها و راهبُردها از اداره‌ی جامعه و توده‌ها عاجزند؛ اگر شهود و عقل و اخلاق در بندِ #فقه و #فقاهت درنیایند شُهود به شَطَحیّات، عَقل به خَیالات، و اخلاق به عُزلت و وادادگی و رذالت خواهد رسید و خواهد رساند...
🔶️ از این رو، اخلاقیّونِ صاحبِ فضیلت، فیلسوفانِ اندیشمندِ اندیش‌ورز، و عارفانِ روشن‌بینِ اهلِ طریقت، خود، فقیه‌اند و دیگران را به #شریعت و #فقاهت می‌خوانند. و بسیاری از ارباب سلوک و معرفت، #اجتهاد را شرطِ استادیِ راهِ سلوک می‌دانند.
🔷️ حال، اگر #فقه نیز راهبری و فرماندهیِ #اصول و قواعد شناخته‌شده‌ی حاکم بر زبان دین را نپذیرد بی‌شکّ دین را پر می‌کُند از خُرافه‌ها، بدعت‌ها، تفریط‌ها و افراط‌ها.
#فقه
#اصول
✴️@fegh_osoul_rafiee
🔳 پرسش مهمّ برادر عزیز و گرامی حجت الإسلام سرجویی از دوستان اصفهانی 🔳
❓❔❓❔❓ امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) فرمودند: "مَنْ أَوْمَأَ إِلَى مُتَفَاوِتٍ، خَذَلَتْهُ الْحِيَلُ" (نهج/حکمت۴۰۳)؛ كسى كه به كارهاى مختلف بپردازد نقشه‌ها و تدبيرهايش به جايى نمى‌رسد.
یادم هست پیرامون رشته‌های دانشگاهی و بعضاً اختلالی که در علوم حوزوی به واسطه‌ی وقت کم می‌گذارد، صحبت می‌کردیم؛ حال، می‌خواستم ببینم این حکمت نهج البلاغه در حالت کلی
بر تمرکز بر کارها تکیه دارد؟! امکانش هست توضیحی ارائه کنید.
📚 پاسخ:
در ابتدا باید گفت #ابن_أبي‌الحدید در شرح نهج البلاغة (ج٢٠/ص١٠) معانی دیگری را برای این عبارت ذکر می‌کند.
🔶️🔸️ اما در هر حال، در مسیر علم باید به نکاتی توجه داشت:
🔹️ ثمره‌ی علم و دانش جز با #تخصّص در یک یا دو دانش به بار نمی‌نشیند. و #تخصّص نیز جز با #تمرکز و #تمحّض معنا نمی‌شود.
🔸️ متعلِّم در اوانِ مسیر علم باید توشه‌های راهگشایی از دانش‌های گوناگون -اما مُرتبط و هم‌پیوند- به دست آورد، و کم‌کم بعد از فراگیریِ آن‌ها نگاه خود را معطوف به هدف خود کرده، خود را متمرکز و متمحّض در آن کند.
🔹️ و از سویی دگر، همه‌ی دانش‌های حوزوی به خاطر پیوندِ وثیق، ناگُسستنی و عمیقِ خود با کتاب و سنّت به ضرورت نیازمند #اصول و #فقه اند؛ بهترین روش آن است که ابتدا این دو دانشِ ضروری و حیاتی و غیرقابلِ انکار به صورت کامل، کارآمد و کاربردی در قالب یک برنامه‌ی آموزشیِ غیرفرسایشی و زودبازده فراگرفته شود (البته در حال حاضر برنامه‌ی آموزشی #اصول و #فقه در حوزه‌ها کاملاً ناکامل، فرسایشی و دیربازده است)، سپس کم‌کم وارد #رشته‌های_تخصّصی شده و در یکی از رشته‌های #کلام، #تفسیر، #حدیث، #فلسفه، #اخلاق، #عرفان و... متمرکز شود.
🔸️ از این رو، ورود به #رشته‌های_تخصّصی از ابتدای طلبگی یا حتی از ابتدای پایه‌ی هفتم حتماً و بتّاً مطلوب نیست، اما در صورت انتخابِ چنین برنامه‌ای باید فراگیری #اصول و #فقه تا مرحله‌ی یادگیری کامل، کارآمد و کاربُردی این دو دانش ضروری ادامه پیدا کند.
✴️@fegh_osoul_rafiee
#اصول
#فقه
#تفسیر
#کلام
🔶️ باید به تاکید فراوان گفت که طلبه اگر سالیان سال مباحث کلامی، تفسیری، اخلاقی، عرفانی و... را دقیق و عمیق بخواند نیز هیچ‌گاه مجتهد و صاحبِ نظر در فهم کتاب و سنّت نخواهد شد، و نتایج شبهِ استنباط‌های پژوهشی‌اش در این علوم مطلقاً هیچ اعتبار و حجّیت شرعی ندارد، زیرا حلقه‌ی واسط بین عالَم پایین با عالَم بالا چیزی جز اجتهاد و قدرت فهم و استنباط نیست. و قدرت فهم و استنباط (اجتهاد) نیز در حال حاضر هیچ گونه امکانی جز از راه اجتهاد در اصول موجود و کارورزی در علم فقه ندارد.
🔷️ این که #فقهِ مصطلح، فقه اصغر است و #کلام و #اخلاق و #عرفان فقه اکبر و فقه اَعلاست هیچ توجیه درست و قابل پذیرشی برای فرار از اجتهاد اصولی و فقهی و لزوم کارورزی در فقه نیست.
🔶️ بله، امید است زمانی که مجتهدانِ اصیلِ حوزه نیازهای مُبرَم و حیاتیِ دین و جامعه را بشناسند و مُعضِلات علمی در #کلام و #تفسیر و #اخلاق و #عرفان و... را بیابند و بشناسند و بکوشند خلأهای علمی و کاستی‌های اصولِ موجود را در فهم گزاره‌های دانش‌های دیگرِ حوزوی با کارهای اجتهادی و عمیق اصولی پُر کنند، اما تا آن زمان برای صاحبِ نظرشدن و مجتهد‌شدن در فهم از کتاب و سنّت در هر دانشی از دانش‌های مذکور راهی جز همین #اصول و همین #فقه وجود ندارد.
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee
#فقه
#قانون
#نظم_اجتماعی
#نظام_اجتماعی
✅ ۱- #نوشته‌ی_اوّل
🔷️ آن چه در مورد #فقه بیان کردیم نه نفیِ جایگاه علومِ مهمّی مانند #فلسفه و #کلام و #اخلاق است، و نه کاستن از جایگاه این‌هاست، بلکه بازشناسیِ اهمّیّت و جایگاه #فقه است؛ #فقه به معنای قوانین، و بایدها و نبایدها.
🔶️ از سویی، تنظیم و تحدیدِ چارچوب و ضوابط سلوک فردیِ انسان در برابرِ خداوند تعالی و در برابرِ خود جز با #فقه و قوانین فقهی سامان نمی‌یابد.
و از سویی دگر، روابط و تعاملاتِ اجتماعیِ انسان در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و... نیز نیازمند چارچوب و ضوابطی است که حقّ و تکلیف‌ها را در قالبِ اعتبارات قانونی و حقوقی، معیّن کند؛ این جز از #فقه نشاید.
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee
#فقه
#قانون
#نظم_اجتماعی
#نظام_اجتماعی
✅ ۳- #نوشته‌ی_سوّم
🔶️ لحظه‌ای تصوّر کنید همه‌ی قوانین راهنمایی و رانندگی برای یک روز تعطیل شود چه می‌شود؟! بی‌شکّ نظم و نظامی برای خیابان و کوچه باقی نمی‌ماند؛ در این حال نه از دست #فلسفه کاری بر می‌آید، نه #اخلاق، نه هیچ چیز دیگری، تنها #قانون و #فقه است که کارساز است.
🔸️ لحظه‌ای تصوّر کنید #فقه و #قانون نباشد؛ زورگویان و تبهکاران چه خواهند کرد؟!
🔹️ بدونِ #فقه چگونه دادِ مظلوم را از ظالم بستانیم؟!
🔸️ #عدالت_اجتماعی که آرمان جوامع بشری است بدون #فقه، بدون بایدها و نبایدهای قانونی قابل تصوّر نیست.
🔹️ حتی فضیلت‌های اخلاقی‌ای مانند #احسان و #جود نیز تنها در کنار حقّ و تکلیف است که معنا پیدا می‌کند.
🔸️ #فرهنگ بدون مرزبندیِ هنجارها و ناهنجارهای قانونی و فقهی شهر هِرتی خواهد شد که هر که هر کار بخواهد به نام #فرهنگ انجام خواهد داد.
🔹️ شارع تعالی نیز زمام و ولایتِ امور را به #فقه و #فقیه سپرده است، زیرا #فقه است که باید زمامدار باشد.
ادامه دارد...
✴️@fegh_osoul_rafiee