🔔پیوسته نشستهای علمی سید مرتضی (18)
✅ روش شناسی لغوی اسماعیل بن حماد جوهری و کاربرد نگاشته های او در پژوهش های قرآنی و حدیث
ـــــــــــــــــــــ
با ارائه:
👤حجت الاسلام والمسلمین محمد مهدی احسانی فر
🔖(استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم)
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
✅ دبیر جلسه: آقای احمد براریان
زمان:
🗓 #چهارشنبه 30 آذر 1401
⏰ ساعت 18:30
🏢 برگزارکننده: دبیرخانه پیوسته نشست های علمی سید مرتضی (ره) - مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی(ره)
مکان: صفاییه کوچه آمار، مدرسه عالی امام حسین علیه السلام
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره)
جهت آشنایی با سابقه علمی و پژوهشی استاد احسانی فر (زید عزه) میتوانید از اینجا (👉) اقدام کنید.
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره
هدایت شده از شرح بلاغی «خطبه فدک، خطبه ولایت»
1_1122766091.pdf
1.25M
#السلام_علیک_یا_فاطمه_الزهرا
🌐 شرحبلاغی خطبه فدک (فراز اول)
خطبه ای به بهانه فدک
خطابه ای جاودانه در بیان ولایت
بیدارگر امت جامانده از کاروان امامت
┅═══••✾❀✾••═══┅
📎 شرح واژگان، مفاهیم و عبارات
📎 #نکات_معنایی بدیعی، زیباییشناسی و آوایی
📎به همراه بیان تاریخچه فدک، منابع خطبه فدک، اعتبار خطبه فدک و ...
🆔 شرح بلاغی خطبه فدک (خطبه ولایت)
با توکل بر خداوند متعال
مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی(ره)
برگزار می کند:
"دوره های موضوعی آشنایی با دانش فقه اللغة"
📝 حجیت قول لغوی
🎙توسط حجت الاسلام "سید مهدی لطیفی"
📆 چهارشنبه ها_ساعت ۱۷
مدرسه امام باقر علیه السلام (زیر پل نیروگاه)
_________
مجموعه علمی «ابن سکیت اهوازی (ره)» در راستای خدمت به فهم متعالی قرآن و حدیث مفتخر به برگزاری دورههای دانشافزایی و کارگاههای مهارتیابی در عرصه ادبیات عرب است. یکی از کاربردی ترین این علوم ادبی در فهم متون دینی دانش فقه اللغة است.
-----------------------------------
🎯 مهلت ثبت نام تا عید شریف مبعث
📃 فرم ثبت نام
💬 ارتباط با مسئول ثبت نام
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره)
💠 توضیحات دوره
❓زمان برگزاری
انشاءالله دوره از هفته اول اسفند آغاز خواهد شد. تعداد جلسات ۳_۵ جلسه به شکل هفتگی خواهد بود.
❓هزینه دوره (ودیعه)
ودیعه دوره ۷۵ هزار تومان است اما با توجه به تقارن با اعیاد رجبیه و ایام الله دهه فجر #پنجاه_هزار_تومان خواهد بود. این ودیعه در صورت حضور منظم برگردانده می شود.
❓اهداف دوره
✅آشنایی با ماهیت کار لغوی
✅ آشنایی با منابع لغت
✅ ارائه خوانش تفصیل یافته از حجیت قول لغوی
✅ مقدمه ای آشنایی با روش شناسی لغویان
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره)
ضمن عرض پوزش روز نشست اشتباه ثبت شده بود. انشاءالله نشست مذکور در
روز #دوشنبه ۱۵ اسفند برگزار خواهد شد.
🔔پیوسته نشستهای علمی سید مرتضی (۱۹)
✅ روش شناسی لغوی ابن جنّی و کاربرد نگاشته های او در پژوهش های قرآنی و حدیث
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
🎙با ارائه: حجت الاسلام احمد براریان
( پژوهشگر حوزه علمیه قم)
👤 دبیر جلسه: حجت الاسلام سیدمحمدعلی هاشمی
🗓 #دوشنبه ۱۵ اسفند 1401
⏰ ساعت ۱۹
🔻مدرسه امام باقر علیه السلام (نیروگاه)
_______
🏢 برگزارکننده
دبیرخانه پیوسته نشست های علمی سید مرتضی (ره) _ مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره)
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره)
1_3711595679.pdf
209.3K
💠 فایل ارائه روش شناسی لغوی #ابن_جنی
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره
نحو المحبوب
🌸 می خواستم 14 صیغه را پشت سرهم صرف کنم: محمد، علی، فاطمه، حسن، حسین… به یکباره احساس کردم یکی از صیغه ها بیشتر مورد خطاب من است پس مفرد مذکر غایب، مخاطب من شد و من متکلم وحده شدم.
آری! اسم تو اعرف معارف است ولی خیلی ها می خواهند که نکره شود. با این وجود معرفه همیشه در ابتدا قرار می گیرد و نیاز به هیچ مسوغ و مجوزی ندارد. همیشه فاعل صریح هستی و فعلت معلوم؛ مجهول در تو راه ندارد.
🌸ای رکن هستی! تمنی من این است که همیشه مفعول معه تو باشم و همیشه لأجل تو زندگی کنم؛ پس ظرفیت مرا بالا ببر تا فقط متعلق به تو باشم متعلق به مصدر اصلی که ریشه تمام ذوات است می خواهم متعلق به وجود مطلق تو باشم که اگر چه دیده نمی شود ولی همیشه موجود حاضر است.
🌸می خواهم مبنی باشم تا حرکت آخرم همه جا ثابت باشد و تحت تأثیر عوامل مختلف تغییر نکنم. خواست من این است که با معیت تو مبنی بر سکون و آرامش باشم. آرزویم این است که همیشه تابع تو بمانم و در همه حرکات از تو تبعیت کنم و با اعمال مورد رضایت تو مؤکد وجودت باشم.
🌸 دوست داشتم بدل تو باشم ولی رسیدن به جایگاه ابدال تو ممتنع است؛ چراکه آنها در طول زمانها همیشه متوغل در ابهامند و هیچوقت معرفه نمی شوند. آری! بدل نیستم ولی سعی می کنم خودم را به تو معطوف کنم. من هیچوقت از تو اضراب نمی کنم قسم می خورم و قسم خود را با تأکیدهای فراوان همراه می کنم. و بدان همیشه مجرور توام و تو عامل جر من هستی.
ای ضمیر مستتر! کی بارز می شوی؟
🌸ای مستغاث!
کی ندبه های ما را پاسخ می دهی؟ هرچه عالم مشغول عنه تو شده کافی است کی مشغول به تو شویم؟ دیگر از تحذیر خسته شدیم مغری به ما بیا. تمام جهان مملو از تنازع شده ای اسم فاعل عمل کن، همه ما معمولهایت آماده عملیم. زمان حال و استقبال است دیگر زمان گذشته نیست تا عملی صورت نگیرد.
🌸 ای صدرنشین عالم!
کی بر قلوب داخل می شوی و ظن را به یقین محوّل می کنی؟
کی می رسد آن روزی که حرف تنبیه ألا یا اهل العالم تو را بشنویم. آنگاه که جهان را منادای خود کنی و جواب ندایت را بدهیم. آن زمان که اسلام را رفع دهی و پرچم حق را بر فراز کعبه نصب کنی و همه به سوی تو مجرور شوند.
🌸 در آن ظرف زمان قلبهای مؤمنان سکون پیدا می کند. هیچ زائد و شبه زائدی در جهان نخواهد ماند و با نفی جنس ابلیس و توابعش جمله ی شرور محلی از اعراب نخواهد داشت. ظلم حذفش واجب می شود و حق سد مسد آن می گردد. در آن هنگام تو تمام ابهامات را تمییز می دهی همه چیز صریح می شود و نیازی به کنایه ها و استعاره ها و مجازها نخواهیم داشت.
🌸 در آن موقع تمام عالم حال ثابته خواهد داشت و عامل حال فقط تو هستی و رابطهای آن 313 معدود خواهند بود که همیشه درحال نصب هستند. آن وقت فقط تفضیل دیده می شود و عالم متعجب از این تغییر می گردد.
به امید روزی که فاطمیه اسم مکان شود و مهدیه اسم زمان!
و به امید روزی که جهان نحو تو حرکت کند..
درباره مرحوم آیت الله علوی گرگانی.mp3
1.18M
🔶 به مناسبت سالگرد رحلت مرحوم آیت الله علوی گرگانی
#مرجعیت_مردمی
📌عدم اقدام برای امر #مرجعیت
📌 حمایت همیشگی از انقلاب اسلامی
📌 دقت در انتخاب کلمات در بیانات
📌 توجه به تفاوت آشوب با #اعتراض_مردمی
(۲۴ اسفند ۱۴۰۰، ابتدای جلسه درایه الحدیث)
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره
🗒 مروری بر فعالیت های مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره) در سالی که گذشت
بسم الله الرحمن الرحیم
با استعانت از خداوند متعال و لطف ویژه اهل بیت علیهم السلام، در سایه استقرار نظام جمهوری اسلامی، مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره) در سال گذشته، سال 1401، توانست فعالیت های متعددی رقم بزند که در ذیل به آنها پرداخته می شود.
1️⃣ پیشینه مجموعه
این مجموعه پس از تشکیل هسته اولیه خود در سال های میانی دهه 90، فعالیت منسجم خود را از سال 1398 با انجام فعالیت های پژوهشی در زمینه ادبیات عرب، مخصوصا دانش لغت، آغاز کرد. حاصل این فعالیت ها نگارش مقالات متعدد علمی و بین المللی از جمله:
1. روش شناسی علامه حلی در مواجهه با واژگان قرآن و حدیث
2. طرح تحقیق روششناسی فقیهان در مواجهه با لغت
3. استشهادات به قصیده لامیه ابوطالب در ادب عربی
4. ویژه واژه ها در شعر حضرت ابوطالب
5. شیوه روش شناسی تحلیلی لغویان
6. مقالات و طرح های تحقیقاتی در دست اقدام
2️⃣ فعالیت های آموزشی
این مجموعه در یک سال گذشته اقدام به فعال سازی بخش آموزشی خود کرده و دوره های زیر را به صورت حضوری برگزار کرد:
1. دوره رمضانی آشنایی با کلیات دانش فقه اللغة
2. دوره تابستانی آشنایی با دانش فقه اللغة
3. دوره های پاییزی آشنایی با دانش فقه اللغة در سه سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته
4. دوره آشنایی موضوعی با دانش فقه اللغة با موضوع حجیت قول لغوی
در مجموع این مجموعه توانست در یک سال اخیر اقدام به برگزاری 6 دوره موفق در زمینه دانش فقه اللغة (آشنایی با کلیات - آشنایی با موضوعات) در فصل های مختلف از سال داشته باشد. اهداف کلی این دوره ها دانش افزایی و مهارت یابی در عرصه ادبیات عرب و در نهایت خدمت به #فهم_متعالی قرآن و حدیث است.
3️⃣ فعالیت پژوهشی ترویجی (نشست ها)
مجموعه ابن سکیت در فصل انتهایی از سال 1401 برگزاری نشست های علمی در زمینه «روش شناسی لغویان» را شروع کرد که تاکنون دو نشست در این زمینه برگزار شد:
1. روش شناسی لغوی «جوهری» و کاربرد نگاشته های او در پژوهش های قرآنی و حدیث
2. روش شناسی لغوی ابن جنّی و کاربرد نگاشته های او در پژوهش های قرآنی و حدیث
این مجموعه در سال آینده نیز تلاش خود را خواهد کرد تا در زمینه های آموزشی، پژوهشی، برگزاری نشست و ... گام های بلندتری بردارد؛ ان شاءالله.
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره)
🎙خطبه غرای حسنی (ع) بعد از نرمش قهرمانانه
امام سجاد علیه السلام نقل کرده اند:
لَمَّا أَجْمَعَ اَلْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) عَلَى صُلْحِ مُعَاوِيَةَ خَرَجَ حَتَّى لَقِيَهُ، فَلَمَّا اِجْتَمَعَا قَامَ مُعَاوِيَةُ خَطِيباً، فَصَعِدَ اَلْمِنْبَرَ وَ أَمَرَ اَلْحَسَنَ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) أَنْ يَقُومَ أَسْفَلَ مِنْهُ بِدَرَجَةٍ
🔸معاویه بعد از این کار چنین گفت:
أَيُّهَا اَلنَّاسُ، هَذَا اَلْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ وَ اِبْنُ فَاطِمَةَ ، رَآنَا لِلْخِلاَفَةِ أَهْلاً، وَ لَمْ يَرَ نَفْسَهُ لَهَا أَهْلاً، وَ قَدْ أَتَانَا لِيُبَايِعَ طَوْعاً.
(یعنی امام حسن ع خود را شایسته خلافت ندید و از روی اطاعت با ما بیعت کرد)
🔹آنگاه معاویه دستور داد تا امام برخیزد که ایشان برخاست و خطبه شان را آغاز کردند. در این خطبه امام حسن ع بعد از حمدی بلیغ به رسالت رسول الله شهادت داده و آنگاه رو به مردم چنین گفت: اى مردم من مىگويم تا بشنويد. شما دل و گوش داريد،پس به خاطر بسپاريد:
«إِنَّا أَهْلُ بَيْتٍ أَكْرَمَنَا اَللَّهُ بِالْإِسْلاَمِ ، وَ اِخْتَارَنَا وَ اِصْطَفَانَا وَ اِجْتَبَانَا ...».
🔸 حضرت بعد از فضایل متعددی که برای خاندان خود برشمردند افزودند که اگر بخواهند فضایل خود را بشمارند نخواهند توانست:
«أیها الناس! انی لو قمت حولا، اذکر الذی أعطانا الله عزوجل، و خصنا به من الفضل فی کتابه و علی لسان نبیه (صلی الله علیه و آله) لم أحصه، و انا ابن النبی النذیر البشیر و السراج المنیر، الذی جعله الله رحمة للعالمین، و ابی علی (علیه السلام) ولی المؤمنین و شبیه هارون
🔹ایشان در خطابه بلیغ خود در پاسخ به ادعای معاویه چنین گفت:
و ان معاویة بن صخر زغم انی رأیته للخلافة اهلا، و لم ار نفسی لها اهلا، فکذب معاویة، و أیم الله لانا اولی للناس بالناس فی کتاب الله و علی لسان رسول الله (صلی الله علیه و آله)، غیر انا لم نزل اهل البیت مخیفین مظلومین مضطهدین، منذ قبض رسول الله.
🔸فالله بیننا و بین من ظلمنا حقنا، و نزل علی رقابنا، و حمل الناس، علی اکتافنا و منعنا سهمنا فی کتاب الله من الفیء و الغنائم، و منع امنا فاطمة علیها السلام ارثها من ابیها.
🔹انا لا نسمی احدا و لکن اقسم بالله قسما تألیا، لو ان الناس سمعوا قول الله و رسوله لاعطتهم السماء قطرها، و الارض برکتها،
و لما اختلف فی هذه الامة سیفان،
و لاکلوها خضراء خضرة الی یوم القیامة،
🔸پس اگر چنین می شد ...
و اذا ما طمعت یا معاویة فیها.
ولکنها لما اخرجت سالفا من معدنها، و زحزحت عن قواعدها تنازعتها قریش بینها و ترامتها کترامی الکرة، حتی طمعت فیها انت یا معاویه و اصحابکم من بعدک
🔹این خطبه با ذکر ایمان جناب ابوطالب ره به پایان رسید و سپس حضرت رو به مردم چنین گفتند:
أَيُّهَا اَلنَّاسُ اِسْمَعُوا وَ عُوا وَ اِتَّقُوا اَللَّهَ وَ رَاجِعُوا وَ هَيْهَاتَ مِنْكُمُ اَلرَّجْعَةُ إِلَى اَلْحَقِّ وَ قَدْ صَارَعَكُمُ اَلنُّكُوصُ وَ خَامَرَكُمُ اَلطُّغْيَانُ وَ اَلْجُحُودُ "أَ نُلْزِمُكُمُوهٰا وَ أَنْتُمْ لَهٰا كٰارِهُونَ" وَ اَلسَّلاٰمُ عَلىٰ مَنِ اِتَّبَعَ اَلْهُدىٰ.
🔰 شدت بلاغت و #تاثیرگذاری این خطبه چنان بود که معاویه خود می گوید: به خدا قسم تا زمانی که حسن از منبر پایین بیاید زمین بر دیدگانم تیره و تار گشت و نزدیک بود که دست بنجبانم و به او حمله ور شوم؛ اما دانستم چشمپوشی کردن به عافیت نزدیک تر است.
منبع: امالی شیخ طوسی، ج1، ص 561
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره
از ویژگی های ادبی مهم این خطبه اقتباس ها، تضمین ها و تلمیح های متعدد از قرآن کریم است.
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره
▪️نهج البلاغه و زبان شناسی
از دیرباز چگونگی پیدایش و شکل گیری زبان ها مسئله مورد توجه زبان شناسان بوده است.
❓زبان اولیه بشر چه بوده است؟
❓این زبان چگونه و توسط چه کسی شکل گرفته بود؟ خدا؟ فرشتگان خدا؟ موجودات قبل از بشر؟ یا توسط خود بشر؟
❓چرا زبان های ديگر به وجود آمد؟
❓این زبانها چگونه ساخته شدند؟ ساخت مستقل یا از روی زبان اول بشر؟ توسط خدا یا توسط خود بشر؟
❓اگر منشا ساخت زبان ها انسانی بوده است چرا در دوره اخیر با وجود پیشرفت انسانی، زبان های جدیدی شکل نگرفته است؟
🔰 امیرالمؤمنین (علیه السلام) در خطبه نورانی ۱۸۵ نهج البلاغه، در شمارش نشانه هاى خداوند در آفرینش حیوانات و کائنات چنین می فرماید:
"فَانْظُرْ إِلَى اَلشَّمْسِ وَ اَلْقَمَرِ وَ اَلنَّبَاتِ وَ اَلشَّجَرِ وَ اَلْمَاءِ وَ اَلْحَجَرِ وَ اِخْتِلاَفِ هَذَا اَللَّيْلِ وَ اَلنَّهَارِ وَ تَفَجُّرِ هَذِهِ اَلْبِحَارِ وَ كَثْرَةِ هَذِهِ اَلْجِبَالِ وَ طُولِ هَذِهِ اَلْقِلاَلِ وَ #تَفَرُّقِ_هَذِهِ_اَللُّغَاتِ وَ #اَلْأَلْسُنِ_اَلْمُخْتَلِفَاتِ"
به خورشيد و ماه، گياه و درخت، آب و سنگ، آمد و شد اين شب و روز، روان شدن اين درياها، وجود اين كوههاى بسيار، درازى اين قلّهها، و اختلاف اين لغات و زبانهاى گوناگون دقّت كن.
"فَالْوَيْلُ لِمَنْ أَنْكَرَ اَلْمُقَدِّرَ وَ جَحَدَ اَلْمُدَبِّرَ"
📝 با توجه به شمارش "زبان های مختلف" و "گوناگونی زبان ها" در شمار #نشانه_های_خدا در آفرینش کائنات و نیز آن که این نشانه ها برای #اقامه_حجت بر منکران تدبیرگر آفرینش شمرده شده است، از این #سیاق می توان نتیجه گرفت زبان های عربی، فارسی، چینی، ترکی، انگلیسی، اسپانیولی و ... همگی توسط خالق مقدر یعنی الله تبارک و تعالی ایجاد شده است.
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره
🔔 از نرمافزار قاموسنور - نسخه 3 رونمایی میشود!
👤حجتالاسلام والمسلمین توحیدی، مدیر طرح قاموس نور:
✅ در حال حاضر بیش از 2 میلیون مدخل با توصیفاتشان را در اختیار داریم که 480 هزار مدخل از کتب لغت فارسی و باقی آنها از کتب لغت عربی هستند.
✅ با کمک سامانه صرف هوشمند مرکز نور، تاکنون بیش از 2 میلیارد کلمه ریشهیابی شده و مورد بررسی و تایید کارشناسان مرکز قرار گرفته است.
👈 مطالعه خبر کامل در نورسافت: www.noorsoft.org/fa/News/View/111372
مراسم رونمایی از 📀 نرمافزار قاموس نور 3 به همراه 📱 نسخه همراه و 🌐 پایگاه اینترنتی آن، برگزار خواهد شد.
🗓 زمان: پنجشنبه 14 اردیبهشت ماه
⏰ ساعت 10 صبح
🏢 مکان: بلوار جمهوری اسلامی، ساختمان مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)
👤 سخنران مراسم: حجتالاسلام والمسلمین دکتر حمید شهریاری، دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
#نرم_افزار_نور
🔊 کراسی؛ اخبار علمی حوزه👇
@Karasy
💠 نشست علمی «نقش بلاغت در تفسیر قرآن کریم»
با حضور استاد سید کاظم شامیری
🔸زمان: شنبه ۲۳ اردیبهشت ماه
🔸️ساعت: ۱۷:۳۰-۱۹
🎯 مکان: سالن نشستهای مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی صادقین علیهماالسلام
@s_k_shamiri
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره
با توکل بر خدا مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره برگزار می نماید:
🔶 سلسله دوره های #موضوعی آشنایی با دانش #فقه_اللغة
🔸ترادف، توارد و تباین
〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
🎙مدرس: حجت الاسلام احمد براریان
▫️مدرسه امام محمد باقر علیه السلام (نیروگاه. ابتدای خیابان توحید)
📆 شنبه ها/ دوشنبه ها ساعت ۱۸
💎 لینک ثبت نام
☎️ 09927638213
🆔@mykarin
〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
بررسی امکان و رخداد پدیده ترادف از جمله مسائل چالش برانگیز دانش فقه اللغة و اصول فقه بوده است. پذیرش هر کدام از نظریات مطرح در این زمینه در #برداشت های فقهی، تفسیری، فقه الحدیثی و کلامی تفاوت های قابل توجهی ایجاد می کند. مجموعه ابن سکیت در صدد است به #بررسی_تحلیلی این موضوع با رویکردی جدید بپردازد.
♨️شروع دوره از دوشنبه ۲۵ اردیبهشت
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره)
♨️ دوره آشنایی با سرفصل ترادف، توارد و تباین این هفته #تعطیل و شروع آن از #هفته_آینده خواهد بود. انشاءالله
🔔پیوسته نشستهای علمی سید مرتضی (۲۰)
✅ روش شناسی لغوی "ثعالبی" و کاربرد نگاشته های او در پژوهش های قرآنی و حدیث
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
🎙با ارائه: حجت الاسلام سیدمحمدعلی هاشمی
( پژوهشگر حوزه علمیه قم)
👤 دبیر جلسه: حجت الاسلام محمدمصطفی یکتایی
🗓 شنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲
⏰ ساعت ۱۷
🔻مدرسه عالی امام حسین علیه السلام
___
🏢 برگزارکننده
موسسه علمی و فرهنگی سید مرتضی (ره)
مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی (ره)
🆔 گروه روش شناسی تحلیلی لغویان
🔰 از روش شناسی لغویان دنبال چه هستیم؟
۴ هدف عمده از روش شناسی هر لغوی دنبال می شود:
1⃣ شناخت روشهای مختلف در گردآوری، تجزیه و تحلیل دادههای لغوی
2⃣ شناخت جایگاه هر روش در تحلیل لغوی
3⃣ ارزیابی و اعتبارسنجی روش های مختلف
4⃣ تکامل الگوی فهم متن که منجر به تکامل الگوی #فهم_دین میشود.
♻️ علاوه بر اهداف بالا بهره های زیر نیز قابل دستیابی است:
▫️شناخت و بهرهگیری از زمینههای علمی دیگری که دانشمندان لغت در آنها سررشته داشتهاند.
▫️آشنایی با تاریخ دانش و دانشمندان علوم ادبی
▫️ آشنایی با تاریخ علوم در جهان اسلام
🆔 گروه روش شناسی تحلیلی لغویان
هدایت شده از
♨️ ابن جنی و متنبی (۱)
🔷 در نشست علمی «روششناسی لغوی ابن جنّی و کاربرد نگاشته های او در پژوهش های قرآنی و حدیث» مطرح شد:
یکی از نقاط قابل توجه در زندگانی علمی ابن جنی رابطه دوستانه و علمی او با متنبی است. شخصیت «متنبّی» از آن جهت قابل توجه است که او آخرین فردی است که به استعمالات اصیل بادیه دسترسی داشته است و پس از دوره او توجه داشتن به استعمالات بادیه برای فهم قرآن و حدیث مورد اشکال جدی است. با وجود این ارتباط وثیق میان ابن جنی و متنبی، تعامل استاد ابن جنی و متنبی دارای شکاف جدی بوده است. جناب «یوسف البدیعی» در کتاب «الصبح المنبی عن حیثیة المتنبی» داستانی جالب از ابتکار ابن جنّی برای آشتی دادن استادش ابوعلی فارسی با متنبی ارائه داده است. روایتگر این داستان «عبدالعزیز بن یوسف الجرجانی» کاتب دربار «عضدالدوله بویهی» در شیراز است.
🔻🔻🔻
مسیر عبور متنبی به خانه عضدالدوله از مقابل خانه ابوعلی می گذشت و وقتی او از آنجا می گذشت، دیدن روی متنبی بر ابوعلی گران می آمد؛ زیرا سبک زندگی او قبیح بود و نیز رفتار متکبرانه به خود می گرفت. اینها همگی در حالی بود که شاگرد اول ابوعلی فارسی، ابن جنّی، علاقه مند به متنبی بود و نه تنها به مذمت دیگران توجهی نمی کرد بلکه پرگویی ابوعلی در مذمت متنبی برایش گران می آمد. روزی ابوعلی از اطرافیان خواست تا شعری بخوانند تا درباره اش صحبت کنند.
🆔 روششناسی تحلیلی لغویان
هدایت شده از
♨️ ابن جنی و متنبی(۲)
روزی ابوعلی از اطرافیان خواست تا شعری بخوانند تا درباره اش صحبت کنند. پس ابن جنی در پاسخ به این درخواست چنین آغاز کرد:
🔶 حلت دون المزار فاليوم لو زر * ت لحال النحول دون العناق
ابوعلی این شعر را پسندید و ضمن درخواست تکرار برای خواندن آن، گفت:
"لمن هذا البيت؟ فإنه غريب المعنى"
🔶 فقال ابن جنى: "للذي يقول:
أزورهم وسواد الليل يشفع لي * وأنثنى وبياض الصبح يغرى بي
پس ابوعلی چنین گفت: «واللّه هذا أحسن، بديع جدا، فلمن هما؟»
🔸 قال «للذي يقول:
أمضى إرادته فسوف له قد * واستقرب الأقصى فثمّ له هنا
فكثر إعجاب أبى على، واستغرب معناه، و قال: "لمن هذا؟'
🔸فقال ابن جنى "للذي يقول:
و وضع الندى في موضع السيف بالعلا * مضر كوضع السيف في موضع الندى"
🔸فقال:"هذا واللّه أحسن! واللّه لقد أطلت يا أبا الفتح، فأخبرنا من القائل؟"
فقال: "هو الذي لا يزال الشيخ يستثقله، ويستقبح زيّه و فعله. و ما علينا من القشور إذا استقام اللب!"
قال أبو علي: أظنك تعني المتنبي؟
قلت نعم.
قال "والله
لقد حبّبته إلي" 🔸کاتب دربار می گوید بعد از این اتفاق ابوعلی برخاست و به دربار عضدالدوله رفت و در ثناگویی از متنبی اطاله کلام کرد و هرگاه بر او می گذست درخواست همنشینی کرده و از او می خواست انشاد شعر کند و البته ابیاتی از شعر را نیز از متنبی اخذ و کتابت کرد. منبع: الصبح المنبی عن حیثیة المتنبی؛ ج1 ص 208 🆔 روش شناسی تحلیلی لغویان
♨️ دانش لغت از نگاه امام خمینی -ره- (۱)
🔸امام خمینی (ره) موضوع جواز عمل مجتهد بر اساس نظر و رای خود مجتهد را دو چیز می دانند:
۱. تحصیل حکم شرعی استنباطی
۲. تحصیل عذر
🔸هم استنباط و هم تحصیل عذر هر دو به واسطه راه های متعارف میان اهالی فن به دست میآید. این فرآیند تنها از طریق تحصیل مقدمات اجتهاد به دست می آید.
🔸امام خمینی ره اولین مقدمه را دانستن فنون علوم عربی می داند:
منها: العلم بفنون العلوم العربیّة بمقدار یحتاج إلیه فی فهم الکتاب والسنّة، فکثیراً ما یقع المحصّل فی خلاف الواقع؛ لأجل #القصور فی فهم اللّغة وخصوصیّات کلام العرب لدی المحاورات به فلابدّ له من التدبّر فی محاورات أهل اللّسان، وتحصیل #علم_اللّغة وسائر العلوم العربیّة بالمقدار المحتاج إلیه.
🔸همچنان که از متن بالا مشخص است، ریشه بسیاری از خطاهای در فهم #کم_کاری در فهم زبان و نیز شناخت خصوصیات کلام محاوره ای عرب است.
🔸نکته مهم دیگر در کلام امام میزان یادگیری علوم ادبیاتی است؛ فقیه و اسلام شناس قرار نیست عربی پژوه باشد بلکه به میزان استفاده خود این علوم را یاد بگیرد.
❓یک سوال مهم:
با توجه به مبنای لزوم اجتهاد در مقدمات اجتهاد، آیا میزان یادگیری ادبیات عرب در کلام امام خمینی، با صاحب نظر شدن در مباحث ادبیاتی مرتبط با فهم قرآن و حدیث منافات دارد؟ سیره عملی فقها کدام رویکرد را نشان می دهد؟
منبع: الاجتهاد و التقلید، ص ۹
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره
♨️ دانش لغت از نگاه امام خمینی -ره- (2)
🔸امام خمینی (ره) در ادامه شمارش مقدمات اجتهاد، دومین مورد را شناخت محاورات عرفیه و فهم موضوعات عرفیه دانسته اند:
🔸ومنها: الانس بالمحاورات العرفيّة وفهم الموضوعات العرفيّة؛ ممّا جرت محاورة الكتاب والسنّة على طبقها، والاحتراز #عن_الخلط بين دقائق العلوم والعقليّات الرقيقة وبين المعاني العرفية العاديّة؛
فإنّه كثيراً ما يقع #الخطأ لأجله، كما يتّفق كثيراً لبعض المشتغلين بدقائق العلوم- حتّى اصول الفقه بالمعنى الرائج في أعصارنا- الخلطُ بين المعاني العرفيّة السوقيّة الرائجة بين أهل المحاورة المبنيّ عليها الكتاب والسنّة، والدقائق الخارجة عن فهم العرف.
بل قد يوقع الخلط لبعضهم بين الاصطلاحات الرائجة في العلوم الفلسفيّة أو الأدقّ منها، وبين المعاني العرفيّة، في خلاف الواقع لأجله.
(الاجتهاد و التقلید، ص۹و۱۰)
🔸ایشان یکی دیگر از مهم ترین ریشه های خطای فقهی را خلط بین معانی عرفیه عادیه با اصطلاحات دقیق علوم مختلف دانسته اند.
🔻 این خطا برای کسانی پیش می آید که اشتغال فراوان به یک علم دارند و برداشت آنها از مفاهیم بر اساس ذهنیتی است که در علم مورد ممارست خود اصطلاح شده است.
🔻بر اساس بیان امام این خطا حتی برای کسانی که مشغول به علم اصول فقه هستند نیز پیش می آید؛ علمی که به عنوان مقدمه دانش قویم فقه شمرده می شود. البته ایشان مثالی برای آن ذکر نکرده اند
🆔 مجموعه علمی ابن سکیت اهوازی ره