💎 ۱ خرداد روز بزرگداشت ملاصدرا
سخنان مهم #رهبرمعظم انقلاب درباره #ملاصدرا و #حکمت_متعالیه
(پيام به مناسبت همايش جهانى بزرگداشت صدرالمتالهين)
بسم الله الرحمن الرحيم
⭕️ از تشكيل اين مجمع بزرگ علمى و فكرى كه برگرد انديشه و شخصيت فيلسوف نامدار ايرانى، حكيم صدرالمتالهين شيرازى فراهم آمده، احساس افتخار و مسرت مى كنم و خداى سبحان را سپاس مى گويم.
⭕️ اگر چه دانسته هاى دنياى #غرب و حتى بخشهايى از دنياى اسلام از اين شخصيت كم نظير چندان وسيع نيست، ولى حوزه هاى فلسفى ايران لااقل در سه قرن اخير - يعنى تقريبا از صد سال پس از تأليف كتاب اسفار تا كنون - يكسره از آراء فلسفى صدرالمتالهين تغذيه شده و كتابها و آراء مهم او - كه بسيارى از آنها حداقل در قالب استدلالى و عقلانى اش از ابتكارات اوست - محور درس و تحقيق و شرح و تنقيح بوده است.
⭕️ از طرفه هاى زمانه اين است كه صدرالمتالهين، هم بيشترين پيروان و منتحلان فلسفى و هم بيشترين منتقدان و مخالفان را در مدت چهار قرن گذشته داشته است.
در اين مدت بيشترين مشعلداران فلسفه ى الهى در ايران، دنباله روان و شارحان فلسفه يى به شمار مى روند كه او با نبوغ و ابتكار خود همچون ناسخ شيوه هاى معروف مشايى و اشراقى، و مشتمل بر همه ى برجستگيهاى آن، بنيان نهاد و مبانى آن را در هزاران صفحه با تقرير رسا و پرجاذبه ى خويش، تبيين كرد.
⭕️ و باز در همين مدت كسان زيادى از منتحلان عقايد او در ابواب وجود و الهيات خاص و #معاد و غيره، به همان سرنوشتى دچار شدند كه وى در دوران زندگى اش آن را به تلخى آزموده و موطن مألوف را به خاطر آن ترك كرد. البته نقد علمى و تحقيقى آراء او به دور از توسل به طعن و جنجال نيز از دوران يكى از دو شاگرد بلافصل و مقربش تا امروز ادامه داشته و نام آورانى چند از حكماى متأله، در برخى از اصليترين مبانى دستگاه فلسفى شامخ صدرايى، مناقشات جدى وارد كرده اند . ترديد نبايد كرد كه هم آن تأثير خاضع كننده بر روى بزرگانى از سرآمدان فلسفى، و هم اين برانگيختگى عقيدتى يا علمى از سوى منتقدان و مخالفان، به نقطه ى يگانه اى اشاره مى كند كه همانا جز عظمت فكرى، و نيروى ابداع، و بنيان رفيع فلسفه ى اين حكيم بزرگ، چيز ديگرى نيست.
⭕️ مكتب فلسفى صدرالمتالهين همچون شخصيت و زندگى خود او، مجموعه ى در هم تنيده و به وحدت رسيده ى چند عنصر گرانبها است. در فلسفه ى او از فاخرترين عناصر معرفت يعنى
عقل منطقى،
و #شهود عرفانى،
و #وحی قرآنى،
در كنار هم بهره گرفته شده، و در تركيب شخصيت او تحقيق و تأمل برهانى، و ذوق و مكاشفه ى عرفانى، و تعبد و تدين و زهد و انس با كتاب و سنت، همه با هم دخيل گشته،و در عمر علمى پنجاه ساله ى او رحله هاى تحصيلى به مراكز علمى روزگار، با مهاجرت به كهك قم براى عزلت و انزوا، و با هفت نوبت پياده احرامى حج شدن، همراه گرديده است.
⭕️ همانگونه كه فلسفه ى صدرايى - كه خود او بحق آن را حكمت متعاليه ناميده - در هنگام پيدايش خود، نقطه ى اوج فلسفه اسلامى تا زمان او و ضربه يى قاطع بر حملات تخريبى مشككان و فلسفه ستيزان دورانهاى ميانه ى اسلامى بوده است، امروزه پس از بهره گيرى چهارصدساله از تنقيح و تحقيق برجستگان علوم عقلى، و نقد و تبيين و تكميل در حوزه هاى فلسفه، و ورز يافتن با دست تواناى فلاسفه ى نامدار حوزه هاى علمى بويژه در اصفهان و تهران و خراسان، نه تنها استحكام بلكه شادابى و سرزندگى مضاعفى گرفته و مى تواند در جايگاه شايسته ى خود در بناى فرهنگ و تمدن، بايستد و چون خورشيدى در ذهن انسانها بدرخشد و فضاى ذهنى را تابناك سازد.
⭕️ مكتب فلسفى صدرالمتالهين همچون همه فلسفه ها در محدوده ى مليت و جغرافيا نمى گنجد و متعلق به همه ى انسانها و جامعه ها است. همواره همه بشريت به يك چهارچوب و استخوانبندى متقن عقلايى براى فهم و تفسير هستى نيازمندند.
⭕️ هيچ فرهنگ و تمدنى بدون چنين پايه ى مستحكم و قابل قبولى نمى تواند بشريت را به فلاح و استقامت و طمأنينه ى روحى برساند و زندگى او را از هدفى متعالى برخوردار سازد . و چنين است كه به گمان ما فلسفه ى اسلامى بويژه در اسلوب و محتواى حكمت صدرايى ، جاى خالى خويش را در انديشه ى انسان اين روزگار مى جويد و سر انجام آن را خواهد يافت و در آن پابرجا خواهد گشت.
⭕️ ما ايرانيان بيش از همه به اين فلسفه الهى وامدار و بيش از همه در برابر آن مكلفيم.
⭕️ دوران ما با دميدن خورشيدى چون #امام_خمینی كه يگانه ى دين و فلسفه و سياست و خود يكى از صاحبنظران برجسته در حكمت متعاليه بود، و نيز با حوزه ى درسى و تحقيقى پربركت حكيم علامه ى #طباطبایی كه استاد يگانه مبانى ملاصدرا در طول سى سال در حوزه ى قم به شمار مى رفت، و تلاش تلامذه و هم دوره هاى آنان، بى شك دوره ى با بركتى براى فلسفه الهى است.
✅ @feghheakbar
ادامه 👇👇👇
استاد #یزدان_پناه (در مصاحبه با نشریه خط):
حضرت استاد حسن زاده می‌فرمودند همانگونه که ما برای اجتهاد در احکام شرعی، نیاز به خواندن فقه و اصول با همین روال معمول حوزوی داریم، برای اجتهاد در باب معارف هم به کتاب‌های بوعلی، فارابی، شیخ اشراق و بهتر از همه #ملاصدرا و #ابن_عربی احتیاج داریم که واقعاً هم مسایل را حل می‌کنند. بدون اغراق، گاهی در جلساتی از بحث فصوص، باید سیصد روایت در کنار هم چیده می‌شد تا می‌توانستیم یک نتیجه‌گیری کنیم ...
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
علامه #طباطبایی:
... کافی است که ذخایر علمی اهل بیت علیهم السلام را با کتب فلسفی که با مرور تاریخ نوشته بسنجیم؛ عینا خواهیم دید که روز به روز فلسفه به ذخایر علمی نام برده نزدیک تر می شد تا در قرن ۱۱ هجری [ عصر #ملاصدرا ] تقریبا به همدیگر منطبق گشته و فاصله ای جز اختلاف تعبیر در میان نمانده است.
📔 شیعه در اسلام، ص ۱۳۷
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
اسفار اربعه #ملاصدرا از مفاخر جهان اسلام است؛
او که عمرى کوشید تا بين مشاهدات قلبیه ملکوتیه و براهين فلسفیه و روایات شرعیه وفق دهد؛ و بدین مهم نائل امد.
حقا خود او و کتاب های او از مفاخر است. و دريغ کردن از مطالعه و ممارست بر اين آثار، موجب حسرت و ندامت.
📗 سرالفتوح، ص ۴۰_۵۵
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💢 لعن #ملاصدرا توسط یک مدعی کم سواد و واکنش ملاصدرا به سخنان او / بخشی از سریال ملاصدرا
#امام_خمینی:
چیزى را که چندین هزار سال است حکما و فلاسفه در آن بحث کردند و موشکافى نمودند، تو مى‌خواهى با مطالعه یک کتاب یا شعر مثنوى مثلا با عقل ناقص خود ادراک آن کنى! البته نخواهى از آن چیزى ادراک کرد- رحم الله امرأ عرف قدره و لم یتعدّ طوره.
📚شرح چهل حدیث، ص۳۸۹
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💢 باید آثار عقلانی اسلام را به دنیا معرفی کنیم
استاد #دینانی:
شاید غربی ها بهتر از ما #ابن_سینا را بشناسند. اما جهان #ملاصدرا را نمی‌شناسد.
باید آثار عقلانی اسلام را به دنیا معرفی کنیم؛ چرا که عقلانیت اسلام بود که اسلام را رشد داد و آن را به اقصی‌نقاط جهان و غربی‌ترین کشور عالم برد.
اکنون ما باید بیشتر در #فرهنگ عقلی #اسلام تأکید کنیم و با آن هر آدم منصفی را به تواضع واداریم. اسلام، دین خشونت نبوده بلکه اسلام عقلانیت است و این عقلانیت در تمام جغرافیای آن وجود دارد که ابن‌سینا و ملاصدرا از جمله بزرگان آن هستند.
♦️ کانال حوزه تمدن‌ساز:
✅ @feghheakbar
💎 اثرات خواندن فلسفه #ملاصدرا (#حکمت_متعالیه) و #عرفان_نظری بر بُعد معنوی، عملی و سلوکی شخص
استاد #یزدان_پناه (در مصاحبه با نشریه خط):
🔸 فلسفه صدرا، در نهایت، سر از بحث وحدت شخصيه درمی‌آورد؛ این مساله، در فرد خیلی تغییر ایجاد می‌کند. او نمی‌تواند ديگر عادی باشد و هر حرفی را بزند. نمی‌تواند هر نوع بررسی را نسبت به عالَم داشته‌باشد؛ چون این معارف، این اجازه را به او نمی‌دهد.
🔸 حتی صرف دانستن این‌ها، مؤثّر است؛ چرا که دانستن، بذر مشاهده است. حضرت امام هم تأکید می‌کنند كه باید دانست و این دانستن، حجاب است؛ ولی باید داخل حجاب شد و با مجاهده قلبی، این‌ها را به قلب رساند. اگر کسی هم می‌خواهد به لحاظ معنوی اوج بگیرد، چاره آن، دانستن معارف است؛ ولی گاهی اگر طلبه‌ای به لحاظ روحی خیلی قوی است، شاید به این نتیجه برسیم که او دیگر این‌قدر لازم ندارد که معقول بخواند؛ گرچه اگر باز هم بخواند، خیلی بهتر است.
🔸 راه عمومی و کم دردسرتر و کم خطرتر، راه شناخت معارف است که در #عرفان_نظری و #فلسفه_صدرا روی می‌دهد؛ به تعبیر دیگر نه تنها در تربیت عقلانی، بلكه در تربیت معنوی هم مؤثر است.
🔸 از توصیه‌هایی اساتید براي رسيدن به مراحل نهایی عرفان، اين بود كه ره چنان رو که رهروان رفتند! از خواندن این دروس، كم‌كم چنان عطشی ایجاد می‌شود که به حرکتی معنوی تبدیل می‌گردد.
🔸 كسی كه اين معارف را مي‌داند، معمولاً در مقام عمل و سلوک هم راحت‌تر می‌تواند حرکت کند. می‌گویند وقتی ذکری مانند لااله‌الّاالله را می‌گویید، اگر دقیقاً نمی‌دانید به چه معناست، اثرش هم کم است. یکی از این آقایان دستور داده بود ذکر لااله‌الاّالله داشته باش و بعد گفته بود اما کدام خدا؟! باید جواب می‌داد آن خدایی که جدا نیست و همه جاست و نامتناهی است که ما به اصطلاح، جلوه او هستیم.
🔸 حتی گاهی شده کسانی که از نظر علمی کار کرده‌اند و بعد تن به سلوک داده‌اند، مشکلات روحی آنها کمتر بوده است. مثلاً در وسط کار، شیطان وسوسه می‌کند؛ اما چون ایشان پایه‌های معرفتی محکمی دارند و اصل مسئله را حل کرده‌اند و فقط الآن می‌خواهند همین را که بدان یقین دارند به دل برسانند، مشكل كمتری دارند. خیلی‌ها در این مراحل از شیطان ضربه سنگینی می‌خورند.
🔸 مرحوم #شاه_آبادی می‌گفتند: اگر انسان این عقاید را بداند، به دریا وصل است و تنها فاصله او، حجاب علم است و حجاب علم هم شیشه‌ای است که اگر این شیشه را بشکنیم، به اصل می‌رسیم؛ یعنی این‌قدر انسان نزدیک می‌شود؛ لذا دانستن این معارف، در حیات معنوی انسان هم مؤثر است.
♦️ کانال حوزه تمدن‌ساز:
✅ @feghheakbar
حالیا ای متشرع عادل و ای عابد سنگین دل، اگر کسی بر تو معلوم سازد که هیچ چیز از ارکان ایمان نمی‌دانی و از علمی که آن فرض عین توست خبر نداری، و به فروض کفایت و دیگر فروع که در تمام عمر ترا بدان حاجت نمی‌افتد عمر خرج می کنی، در جواب چه خواهی گفت، بغیر آن که راه جحود و عناد پیش گیری و شروع در تشنیع و لجاج نمایی … / #ملاصدرا، رساله سه اصل، ص۱۰۱
💢 بیان و دیدگاه آیت الله محمد حسین غروی اصفهانی (معروف به #کمپانی) در مورد اسفار و #ملاصدرا:
لو اعلمُ احداً یفهم اسرار الاسفار لشددتُ الیه الرحال للتلمذه علیه و ان کان فی اقصی الدیار؛ اگر کسی را بشناسم که اسرار کتاب اسفار را می فهمد، بار سفر به سوی او می بندم تا در نزد او شاگردی کنم، گرچه در دور ترین سرزمین ها باشد.
📚 مقدمه اسفار به نقل از علامه #مظفر (شاگرد علامه کمپانی)، ص۶ / (مقدمه اسفار توسط علامه مظفر نگارش یافته)
♦️ کانال حوزه تمدن‌ساز:
✅ @feghheakbar
▪️ انا لله و انا الیه راجعون
🍃 حکیم و محقق وارسته، استاد حجت‌الاسلام محسن بیدارفر، دارفانی را وداع گفت.
این عالم ۷۷ ساله، از شاگردان برجستۀ آیات عبدالکریم روشن، حسن مصطفوی، جوادی آملی و حسن‌زاده آملی بود و سالیانی در قم به تصحیح و تحقیق کتب گوناگون حکمی و عرفانی اشتغال داشت.
مرحوم استاد بیدارفر مؤسس انتشارات «بیدار» بود که تصحیح «المباحثات» #ابن_سینا، «المراقبات» و «لقاء الله تعالی» میرزا جواد ملکی تبریزی، «علم الیقین في أصول الدین» فیض کاشانی، «شرح فصوص ال‍ح‍ک‍م» ابن‌ترکه، «الشموس الطالعة» و «شرح الأسماء الحسنی» درودآبادی و «شرح منازل السائرین» عبدالرزاق کاشانی و ترجمۀ «كسر اصنام الجاهلية» #ملاصدرا از آثار اوست.
🍃 صلواتی به روح پاکش، هدیه نماییم.
استاد #دینانی:
اگر #زنوزی و #ملاصدرا و #سهرودی و دیگر حکما را معرفی کرده و به جهان بشناسانیم، #هوسرل ها و #هایدگر ها و #فرگه ها سر جایشان می‌نشینند.
⭕️👈 مطالعه کامل مطلب
........................................................
پی‌نوشت: تحقق دیدگاه راهبردی فوق زمانی عملیاتی می‌شود، که اموری که در پست بعدی بیان می‌شود، محقق گردد: 👇
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💢 فلسفه الهی و اسلامی کردن علوم
💢 بهترین و رساترین مبلّغ علمی در جهان
علامه #جوادی_آملی:
فلسفه، رئیس العلوم است؛ او همه علوم را اسلامی کرده، او مسلمان کرده. تاثیر #فلسفه_الهی آن است که بهترین و رساترین مبلّغ علمی در جهان است. یک وقت است واعظی چند نفر را مسلمان می کند، یک وقتی علمی همه علوم دنیا را مسلمان می کند؛ (فلسفه) یعنی این!!
یک وقت کسی در ماه مبارک رمضان، در منبر از مرحوم #صدر_المتالهین با عظمت و جلال یاد نکرد؛ خدا او را هم بیامرزد. مرحوم #حاج_آقا_مصطفی برایم نقل می کرد که پدرم امام، قبل از انقلاب و قبل از رحلت مرحوم آقای بروجردی؛ وقتی پایان درس خارج شان فرا رسید، فرمود: حرمت بزرگان را حفظ کنید، ( و ما ادراک مَن #ملاصدرا )! برای اینکه این‌ها متولّی علمی بودند که این علم، علوم را اسلامی می کند.
شما اگر روی منبر می‌روید، چهار تا مسلمان درست می‌کنید؛ این چهار تا دانش نه، چهار هزار دانش نه، چهل میلیون #دانش را اسلامی می‌کند! فلسفه یک همچنین سمتی دارد.
☘ همایش دین و فلسفه _ قم ؛ مدرسه عالی دارالشفاء _ ۱۳۸۹/۰۷/۱۵
♦️ کانال حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar
💢 دريغ کردن از مطالعه و ممارست بر آثار ملاصدرا، موجب حسرت و ندامت است.
علامه #حسینی_طهرانى:
🔸 اسفار اربعه #ملاصدرا از مفاخر جهان اسلام است؛
🔸 او که عمرى کوشید تا بين مشاهدات قلبیه ملکوتیه و براهين فلسفیه و روایات شرعیه وفق دهد؛ و بدین مهم نائل امد.
🔸 حقا خود او و کتاب های او از مفاخر است؛
🔸 و دريغ کردن از مطالعه و ممارست بر اين آثار، موجب حسرت و ندامت.
📗 سرالفتوح، ص ۴۰-۵۵
♦️ حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar
هانری #کربن به من گفت که نقطه‌ی عطف فلسفی زندگی او آن روزی بود که در دانشگاه سوربن سر کلاس ماسینیون نشسته بود. ماسینیون از علاقه‌ی کربن هم به فلسفه و هم به هایدگر و کسانی مانند او آگاه بود و علاقه‌ی معنوی کربن را به فلسفه خوب می شناخت.
او در پایان کلاس ، کتاب کهنه‌ای را از جیب بیرون آورد و در حالی که آن را به کربن می داد، گفت: این کتاب گمشده‌ی توست. این کتاب چاپ سنگی بود از حکمة الاشراق شیخ شهاب الدین #سهروردی . در آن زمان کربن زبان عربی را قبلا آموخته بود و آن را به خوبی می دانست.
او گفت: من شروع به خواندن این کتاب کردم و کل زندگی ام دگرگون شد و دریافتم که گمشده‌ی حقیقی من نه #هایدگر بلکه این کتاب بود.
او منتقد سرسخت اگزیستانسیالیسم بود زمانی کربن گفت: وجود برای اگزیستانسیالیست ها به #مرگ رهنمون می شود، در حالی که در فلسفه‌ی #ملاصدرا و فلسفه ایرانی اسلامی راه به #تعالی می گشاید و همواره رو به سوی #مراتب_بالاتر دارد.
_ گفتگوی رامین جهانبگلو با سید حسین نصر، صفحه۱۵۴
✅ @Islamicphilosophy_ir
💢 معاد؛ بازگشت به جدی ترین زندگی
اثر استاد اصغر #طاهرزاده
استاد طاهرزاده:
اگر یک روز علامه #طباطبایی «رحمة‌الله‌علیه» می‌فرمودند: هنوز حوزه‌های علمیه آمادگی طرح بحث #معاد را آن‌طور که باید و شاید ندارد،
با ظهور انقلاب اسلامی و رشد اندیشه‌های دینی بحمدالله در شرایط کنونی آنچنان اندیشه ها آمادگی پیدا کرده که نه تنها در حوزه های علمیه بلکه در سطح جامعه مردم آمادگی طرح معاد را به صورتی عمیق دارند
به طوری که اگر یک روز جناب صدرالمتألهین «رحمة الله علیه» با تدبّر در آیات معاد و طرح نظرات خود در مورد معادِ در غربت قرار گرفت، گویا او خوب می‌دانست که آینده از آن اوست و تفکرات عمیق او در مورد #معادجسمانی در آینده بشر، جایگاهی بس عظیم خواهد داشت
و #امام_خمینی «رحمة‌الله‌علیه» در موقعی که مورد انتقاد بودند که چرا آنچنان از #ملاصدرا «رحمة الله‌علیه» تجلیل می‌کنند فرمودند: «ملاصدرا! وَ ما اَدْریکَ ما ملاصدرا! او مشکلاتی را که بوعلی به حل آن در بحث معاد موفق نشده بود حل کرد».
و امروز همان روزی است که ذهن‌های تشنه برای تدبّر در معاد از ما سخنانی دقیق و عمیق‌تر می‌طلبند.
امروز دیگر عموماً بحثِ بود و نبود معاد در میان نیست، بلکه بحث در چگونگی معاد مطرح است و اینکه با منظری باید به معاد نگریست که منجر به بهترین اعمال و کامل‌ترین سلوک‌ها گردد.
کتابی که در اختیار عزیزان قرار گرفته سعی دارد تا با مبانی دقیق جناب صدرالمتألهین «رحمة‌الله‌علیه» این اندیشمند بزرگ اسلامی و متدبّر در آیات معاد، معاد را تبیین نماید که با دقت در آن؛ معارف دقیق و عمیقی در مقابل عزیزان گشوده خواهد شد و در عمل ما را به اعمال و اخلاقیاتی می‌کشاند که عملاً بتوانیم در همین دنیا قیامتی زندگی کنیم و إن‌شاءالله حجاب‌های بین خود و عالم برتر را قبل از ورود به آن عالم مرتفع نماییم.
💢 باید آثار عقلانی اسلام را به دنیا معرفی کنیم
استاد #دینانی:
شاید غربی ها بهتر از ما #ابن_سینا را بشناسند. اما جهان #ملاصدرا را نمی‌شناسد.
باید آثار عقلانی اسلام را به دنیا معرفی کنیم؛ چرا که عقلانیت اسلام بود که اسلام را رشد داد و آن را به اقصی‌نقاط جهان و غربی‌ترین کشور عالم برد.
اکنون ما باید بیشتر در #فرهنگ عقلی #اسلام تأکید کنیم و با آن هر آدم منصفی را به تواضع واداریم. اسلام، دین خشونت نبوده بلکه اسلام عقلانیت است و این عقلانیت در تمام جغرافیای آن وجود دارد که ابن‌سینا و ملاصدرا از جمله بزرگان آن هستند.
♦️ حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar
💢 روایات عقلی و حکمت متعالیه
علامه #طباطبایی:
کافی است که ذخایر علمی اهل بیت علیهم السلام را با کتب فلسفی که با مرور تاریخ نوشته بسنجیم؛ عینا خواهیم دید که روز به روز فلسفه به ذخایر علمی نام برده نزدیک تر می شد تا در قرن ۱۱ هجری [ عصر #ملاصدرا ] تقریبا به همدیگر منطبق گشته و فاصله ای جز اختلاف تعبیر در میان نمانده است.
📔 شیعه در اسلام، ص۱۳۷
✅ @feghheakbar
#معرفی_کتاب
💢 کتاب معاد؛ بازگشت به جدی ترین زندگی
اثر استاد اصغر #طاهرزاده
استاد طاهرزاده:
اگر یک روز علامه #طباطبایی «رحمة‌الله‌علیه» می‌فرمودند:
هنوز حوزه‌های علمیه آمادگی طرح بحث #معاد را آن‌طور که باید و شاید ندارد،
با ظهور انقلاب اسلامی و رشد اندیشه‌های دینی بحمدالله در شرایط کنونی آنچنان اندیشه ها آمادگی پیدا کرده که نه تنها در حوزه های علمیه بلکه در سطح جامعه مردم آمادگی طرح معاد را به صورتی عمیق دارند
به طوری که اگر یک روز جناب صدرالمتألهین «رحمة الله علیه» با تدبّر در آیات معاد و طرح نظرات خود در مورد معادِ در غربت قرار گرفت، گویا او خوب می‌دانست که آینده از آن اوست و تفکرات عمیق او در مورد #معادجسمانی در آینده بشر، جایگاهی بس عظیم خواهد داشت
و #امام_خمینی «رحمة‌الله‌علیه» در موقعی که مورد انتقاد بودند که چرا آنچنان از #ملاصدرا «رحمة الله‌علیه» تجلیل می‌کنند فرمودند: «ملاصدرا! وَ ما اَدْریکَ ما ملاصدرا! او مشکلاتی را که بوعلی به حل آن در بحث معاد موفق نشده بود حل کرد».
و امروز همان روزی است که ذهن‌های تشنه برای تدبّر در معاد از ما سخنانی دقیق و عمیق‌تر می‌طلبند.
امروز دیگر عموماً بحثِ بود و نبود معاد در میان نیست، بلکه بحث در چگونگی معاد مطرح است و اینکه با منظری باید به معاد نگریست که منجر به بهترین اعمال و کامل‌ترین سلوک‌ها گردد.
کتابی که در اختیار عزیزان قرار گرفته سعی دارد تا با مبانی دقیق جناب صدرالمتألهین «رحمة‌الله‌علیه» این اندیشمند بزرگ اسلامی و متدبّر در آیات معاد، معاد را تبیین نماید که با دقت در آن؛ معارف دقیق و عمیقی در مقابل عزیزان گشوده خواهد شد و در عمل ما را به اعمال و اخلاقیاتی می‌کشاند که. عملاً بتوانیم در همین دنیا قیامتی زندگی کنیم و إن‌شاءالله حجاب‌های بین خود و عالم برتر را قبل از ورود به آن عالم مرتفع نماییم.
💢 به بهانه‌ی "تنفر از شفاء"
🔸 یکی از اساتید محترم و محبوب فلسفه اخیرا فرمودند: "کار کم دیگر از فلسفه گذشته است. از شما چه پنهان که فلسفه برای من تمام شده است. تصمیم گرفته‌ام به طور کلی کتاب شفا را کنار بگذارم. اگر صفحات باقیمانده خطابه شفا و منظومه را تمام کنم، بعدش می‌خواهم «تفسیر مجمع‌البیان» را تدریس کنم. البته تا امروز یک جلد از آن را درس گفته‌ام؛ اگر عمری باشد، ۹ جلد دیگر را هم خواهم گفت و قصد دارم که دروس تفسیر و حدیث را جایگزین فلسفه کنم ... تمام این درس‌هایی که ما می‌خوانیم مقدمه‌ای هستند برای این ذی‌المقدمه؛ یعنی قرآن و حدیث. عمر من در مقدمه گذشته است و هنوز به ذی‌المقدمه نرسیده‌ام. همواره دعا کرده‌ام که: خدایا من را به این راه منتقل کن. الآن دیگر به شفای بوعلی فکر نمی‌کنم. فکر می‌کنم خدا اول تنفر شفا را به من داد، بعد به این طرف علاقه‌مندم کرد (متن کامل)"
❇️ صرفا نکاتی به بهانه گفتار فوق خدمت سروران عرض کنم:
۱. اول اینکه انسان باید آرام آرام برای خودش هدف لحاظ کند، وگرنه بعد از مدتی سرخوردگی رخ خواهد داد.
۲. فلسفه در بستر اسلام، مانند هر علمی در حال تکامل بوده است. همانطور که فیزیک مراحل گالیله و نیوتن و انیشتین را طی کرده و به کوانتوم رسیده، فلسفه نیز فارابی و ابن سینا و سهروردی را طی کرده و به صدرا رسیده است. از این رو اگر فلسفه سینوی را تاریخ فلسفه بدانیم، سخنی به دور از تحقیق نخواهد بود.
۳. جایگاه بین فلسفه صدرایی با فلسفه سینوی و نیز رابطه وثیق فلسفه ملاصدرا با قرآن را با عبارات برخی بزرگان می توان به خوبی بیان کرد:
◽️ الف: #امام_خمینی:
هر کس رجوع کند به معارفی که در ادیان عالم و نزد فلاسفه بزرگ هر دین رایج است و مقایسه کند در معارف #مبداء و #معاد با معارفی که در دین حنیف اسلام و نزد حکماء بزرگ اسلامی و #عرفا شامخ این ملت است، درست تصدیق می کند که این معارف از نور معارف #قرآن شریف و احادیث نبی ختمی و #اهل_بیت او علیهم السلام است که از سرچشمه نور قرآن استفاده و اصطلا نموده اند. آن وقت می فهمد که حکمت و عرفان اسلامی از #یونان و یونانیین نیست، بلکه اصلا شباهت به آن ندارد. بلی، بعضی از حکمای اسلام به منوال حکمت یونانی مشی نموده، مثل #شیخ_الرئیس؛ ولی حکمت شیخ در بازار اهل معرفت در باب معرفةالربوبیه و مبداء و معاد رونقی ندارد و در پیشگاه اهل معرفت ارزشی از برای آن نیست. بالجمله، فلسفه امروز حکمای اسلام را و معارف جلیله اهل معرفت را به حکمت یونان نسبت دادن، از بی اطلاعی بر کتب قوم - مثل کتب فیلسوف عظیم الشأن اسلامی، #صدرالمتالهین قدّس سره و استاد عظیم الشأنش محقق داماد قدّس سره و تلمیذ بزرگوار او فیض کاشانی قدّس سره و تلمیذ عظیم الشأن فیض، عارف جلیل ایمانی، قاضی سعید قمی قدّس سره- و نیز از بی اطلاعی به معارف صحیفه الهیه و احادیث معصومین سلام الله علیهم است؛ پس هر حکمتی را به #یونان نسبت داده و حکمای اسلامی را تابع حکمت یونان انگاشته اند. / آداب الصلوة، ص ۳۰۴
◽️ ب: علامه #طباطبایی:
کافی است که ذخایر علمی اهل بیت علیهم السلام را با کتب فلسفی که با مرور تاریخ نوشته بسنجیم؛ عینا خواهیم دید که روز به روز فلسفه به ذخایر علمی نام برده نزدیک تر می شد تا در قرن ۱۱ هجری [ عصر #ملاصدرا ] تقریبا به همدیگر منطبق گشته و فاصله ای جز اختلاف تعبیر در میان نمانده است. / شیعه در اسلام، ص۱۳۷
◽️ ج: علامه #حسینی_طهرانی:
حکیم عظیم‌الشأن و فیلسوف متفکر و متعبد ما ملاصدرالدین شیرازی أعلی الله درجته هرجا در کتبش بالاخص در «أسفار أربعه» مطلبی را از محیی‌الدین نقل می‌کند، نام وی را در کمال عظمت و جلالت و منزلت می‌آورد؛ و اگر مطلبی را از بوعلی سینا نقل می‌کند کأنه او را فیلسوف نمی‌داند. / روح مجرد، ص ۴۳۱
۴. البته برای فهم فلسفه صدرا باید مقداری به فلسفه ابن سینا آگاهی داشت و اساسا ابن سینا یک نابغه‌ی تمام عیار بوده و در آخر در حد بضاعت خود به عرفان منتهی می شود و حتی برخی اکابر فلسفه برای نظم ذهنی به توجه به آثار ابن سینا توصیه کرده اند ولی باید به جایگاه نسبی فلاسفه نسبت به هم و نیز توانایی آنان در وحدت برهان با قرآن توجه ویژه نمود.
۵. در نهایت به مطالعه کتب تفسیر اساتید بزرگ فلسفه مانند علامه #جوادی_آملی به جدّ توصیه می‌کنم. به عنوان مثال در تفسیر موضوعی ایشان، جمع بین قرآن و برهان و عرفان را عیان خواهید یافت (ببینید).
✍ امین دهقانی
♦️ حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar
💢 فلسفه مشاء (#ابن_سینا) از منظر امام خمینی و مقایسه آن با فلسفه #ملاصدرا و صدرائیون و عرفاء
#امام_خمینی:
هر کس رجوع کند به معارفی که در ادیان عالم و نزد فلاسفه بزرگ هر دین رایج است
و مقایسه کند در معارف #مبداء و #معاد با معارفی که در دین حنیف اسلام و نزد حکماء بزرگ اسلامی و #عرفا شامخ این ملت است،
درست تصدیق می کند که این معارف از نور معارف #قرآن شریف و احادیث نبی ختمی و #اهل_بیت او علیهم السلام است که از سرچشمه نور قرآن استفاده و اصطلا نموده اند.
آن وقت می فهمد که حکمت و #عرفان اسلامی از #یونان و یونانیین نیست،
بلکه اصلا شباهت به آن ندارد.
بلی، بعضی از حکمای اسلام به منوال حکمت یونانی مشی نموده، مثل #شیخ_الرئیس؛
ولی حکمت شیخ در بازار اهل معرفت در باب معرفةالربوبیه و مبداء و معاد رونقی ندارد و در پیشگاه اهل معرفت ارزشی از برای آن نیست.
بالجمله، فلسفه امروز حکمای اسلام را و معارف جلیله اهل معرفت را به حکمت یونان نسبت دادن، از بی اطلاعی بر کتب قوم - مثل کتب فیلسوف عظیم الشأن اسلامی، #صدرالمتالهین قدّس سره و استاد عظیم الشأنش محقق #داماد قدّس سره و تلمیذ بزرگوار او #فیض_کاشانی قدّس سره و تلمیذ عظیم الشأن فیض، عارف جلیل ایمانی، قاضی سعید قمی قدّس سره-
و نیز از بی اطلاعی به معارف صحیفه الهیه و #احادیث معصومین سلام الله علیهم است؛ پس هر حکمتی را به #یونان نسبت داده و حکمای اسلامی را تابع حکمت یونان انگاشته اند.
📔 آداب الصلوة، ص ۳۰۴
✅ @feghheakbar
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💢 فلسفه الهی، بهترین و رساترین مبلّغ علمی در جهان
علامه #جوادی_آملی:
فلسفه، رئیس العلوم است؛ او همه علوم را اسلامی کرده، او مسلمان کرده. تاثیر #فلسفه_الهی آن است که بهترین و رساترین مبلّغ علمی در جهان است. یک وقت است واعظی چند نفر را مسلمان می کند، یک وقتی علمی همه علوم دنیا را مسلمان می کند؛ (فلسفه) یعنی این!!
یک وقت کسی در ماه مبارک رمضان، در منبر از مرحوم #صدر_المتالهین با عظمت و جلال یاد نکرد؛ خدا او را هم بیامرزد. مرحوم #حاج_آقا_مصطفی برایم نقل می کرد که پدرم امام، قبل از انقلاب و قبل از رحلت مرحوم آقای بروجردی؛ وقتی پایان درس خارج شان فرا رسید، فرمود: حرمت بزرگان را حفظ کنید، ( و ما ادراک مَن #ملاصدرا )! برای اینکه این‌ها متولّی علمی بودند که این علم، علوم را اسلامی می کند.
شما اگر روی منبر می‌روید، چهار تا مسلمان درست می‌کنید؛ این چهار تا دانش نه، چهار هزار دانش نه، چهل میلیون #دانش را اسلامی می‌کند! فلسفه یک همچنین سمتی دارد.
☘ همایش دین و فلسفه _ قم ؛ مدرسه عالی دارالشفاء _ ۱۳۸۹/۰۷/۱۵
♦️ حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar
💢 غربی‌ها در مواجهه با ملاصدرا
از مرحوم دکتر زریاب که هم دانشگاهی مسلطِ خوبی بود، هم طلبه‌ی خوبی بود ـ ایشان دوره‌ی طلبگی خوبی را گذرانده بود و با علوم اسلامی آشنا بود و شاگرد امام بود ـ یکی از دوستان‌مان نقل می‌کرد ـ من خودم از ایشان نشنیدم ـ که یک فرصت مطالعاتی در اواخر عمرش گرفته بود و رفته بود اروپا.
بعد که برگشته بود، گفته بود امروز آن چیزی که من در محیط‌های عملیِ دانشگاه‌های اروپا مشاهده کردم، نیاز به #ملاصدرا و #شیخ_انصاری است.
شیخ انصاری کارش در حقوق است، فقه است.
ملاصدرا حکمت الهی است.
می‌گوید من می‌بینم امروز این‌ها تشنه‌ی ملاصدرا و شیخ انصاری‌اند. این برداشتِ یک استاد غرب‌شناسِ زبان‌دانِ مسلط به چند زبان اروپائی است که سال‌ها هم در آنجاها زندگی کرده و درس خوانده بود و با علوم اسلامی هم آشنا بود. این، برداشت اوست، که برداشت درستی است.
_ بیانات رهبر انقلاب در دیدار اساتید و رؤسای دانشگاه‌ها ۰۹/ ۰۷/ ۱۳۸۶
ملاصدرا و حکمت متعالیه در بیان رهبری:👇
http://farsi.khamenei.ir/book-content?id=19893
♦️ حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar
هانری #کربن به من گفت که نقطه‌ی عطف فلسفی زندگی او آن روزی بود که در دانشگاه سوربن سر کلاس ماسینیون نشسته بود. ماسینیون از علاقه‌ی کربن هم به فلسفه و هم به هایدگر و کسانی مانند او آگاه بود و علاقه‌ی معنوی کربن را به فلسفه خوب می شناخت.
او در پایان کلاس ، کتاب کهنه‌ای را از جیب بیرون آورد و در حالی که آن را به کربن می داد، گفت: این کتاب گمشده‌ی توست. این کتاب چاپ سنگی بود از حکمة الاشراق شیخ شهاب الدین #سهروردی . در آن زمان کربن زبان عربی را قبلا آموخته بود و آن را به خوبی می دانست.
او گفت: من شروع به خواندن این کتاب کردم و کل زندگی ام دگرگون شد و دریافتم که گمشده‌ی حقیقی من نه #هایدگر بلکه این کتاب بود.
او منتقد سرسخت اگزیستانسیالیسم بود زمانی کربن گفت: وجود برای اگزیستانسیالیست ها به #مرگ رهنمون می شود، در حالی که در فلسفه‌ی #ملاصدرا و فلسفه ایرانی اسلامی راه به #تعالی می گشاید و همواره رو به سوی #مراتب_بالاتر دارد.
_ گفتگوی رامین جهانبگلو با سید حسین نصر، صفحه۱۵۴
♦️ حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar