#ردمخالفان
🔴 بررسی روایت دوم
🔸 ۱. این روایت نیز بر فرض پذیرش صحت آن، ناظر به فلسفه و #عرفان نیست، بلکه در مذمت کسانی است که از فلسفه و عرفان پلی برای رسیدن به مطامع دنیوی می‌سازند.
عبارات بعدی که وصف این عالمان است شاهد این مدعاست. ریاکاری و رشوه‌پذیری و میل به مخالفین اهل بیت و …
🔸 ۲. در برخی روایات از #فقها و #متکلمین انتقاد شده است، این روایات را نمی‌توان بر نفی فقه و کلام تفسیر کرد.
سیأتی علی امتی زمان لایبقی من القرآن الا رسمه و من القرآن الا اسمه، یسمون به و هم ابعد الناس منه، مساجدهم عامرة وهی خراب من الهدی، فقهاء ذلک الزمان شر فقهاء تحت ظل السماء، منهم خرجت الفتنة والیهم تعود.
روزگاری بر امت من خواهید رسید که جز نگارش قرآن از آن چیزی باقی نیست و جز نام اسلام از آن نمانده است، مسلمان نامیده می‌شوند ولی دورترین مردم از اسلام‌اند، مسجدهای‌شان آباد است اما از بنای هدایت ویران است، فقیهان آن زمان بدترین فقهای زیر آسمان‌اند، فتنه‌ها از ایشان برمی‌خیزد و به ایشان برمی‌گردد. (بحارالانوار، ج۲،ص ۱۰۹)
🔸 ۳. #آیات و #روایات پر است از انبوه مطالب فلسفی در موضوعاتی
از قبیل #توحید، اسماء و صفات الهی، #معاد، #قضاء_و_قدر، #نفس و #روح و..
آیا باوجود این حجم عظیم از معارف
فلسفی که معصومان به مخاطبان‌شان القا نموده‌اند، امکان دارد روایتی از آن حضرات صادر شود و مسلمانان را از فهم اجتهادی و نه تعبدی، بازدارد؟
ما یا باید بپذیریم که به پذیرش تعبدی و ظنی روایات مأموریم یا به حکم عقل ونقل، فهم یقینی معارف را در صورت امکان لازم بدانیم، و فلسفه مگر چیزی جز بحث آزاد برای فهم حقایق است. ( مظفری، بنیان مرصوص، ص ۸۰)
🔸🍀 ۴. علامه #طباطبایی در پرسشی به بررسی این روایات می‌پردازد:
پرسش:
روایاتی که در خصوص ذم اهل فلسفه به ویزه در دوره آخرالزمان وارد شده – چنانکه در کتب حدیثی از قبیل بحارالانوار و حدیقة الشیعه مسطور است – متوجه چه کسانی می شود و منظور از این احادیث چیست؟
پاسخ:
دو، سه روایتی که در بعضی از کتب در ذم اهل فلسفه در آخرالزمان نقل شده،
بر تقدیر صحت (⭕️ با این عبارت علامه طباطبایی ضعف سندی این روایات را اعلام می کند. همان طور که آیت الله #اعرافی در کتاب بررسی فقهی فلسفه ورزی و فلسفه آموزی، علاوه بر عدم دلالت این دو روایت، ضعف سندی ان ها را نیز اثبات می کند ⭕️ )،
متضمن ذم اهل فلسفه است نه خود فلسفه؛
چنان که روایاتی نیز در ذم فقهای آخرالزمان وارد شده و متضمن ذم فقها است نه فقه اسلامی
و همچنین روایاتی نیز در ذم اهل اسلام و اهل قرآن در آخرالزمان وارد شده:
«لایبقی من الاسلام الا اسمه و لا من القرآن الا رسمه»
و متوجه ذم خود اسلام و خود قرآن نیست.
و اگر این روایتها که خبر واحد ظنی می باشند در خود فلسفه بود و مسائل فلسفی (چنان که در جواب سؤال دوم گذشت) مضمونا همان مسائلی است که در کتاب و سنت وارد شده، این قدح عینا قدح در کتاب و سنت بود که این مسائل را با استدلال آزاد بدون تعبید و تسلیم مشتمل شده است.
اصولا چگونه متصور است که یک خبر ظنی در برابر #برهان قطعی یقینی قد علم کرده و ابطالش کند؟!
(اسلام و انسان معاصر، صفحه ۹۴-۸۹)
♦️ فلسفه اسلامی:
✅ @feghheakbar
⭕️ سوال از استاد اصغر #طاهرزاده ( استاد فلسفه صدرایی و عرفان ابن عربی)
در دوران #دانشجو یی بیشتر چه مباحثی را مطالعه کنیم ؟
لطفا #سیرمطالعاتی مختصری را ارائه دهید.
🔴 پاسخ
➖(متن با تغییر جزئی و تلخیص):
🔶 ابتدا برای شخصیت خود مبنایی را برنامه ریزی کنید که
اولا)فکر را متوجه موضوعات اساسی بکند.
دوما)روحیه ی تفکر و تحقیق و مطالعه را شکل دهد.
در دوران دانشجویی انسان دوست دارد همه چیز مطالعه کند.اقیانوسی است اما به عمق نیم سانتی متر.
در مطالعه دو نکته را رعایت کنید:
۱.مبنا داشتن مطالعه
۲.هدف داشتن مطالعه،که باید سیر فکری شما را به تدبر اصیل در #قرآن و #روایات ختم کند.
🔶 برنامه ای برای رسیدن به قدرت تدبر در آیات و روایات:
۱ .طی کردن یک دوره ی مختصر ادبیات عربی
۲ .توانایی تفکر و تفقه:
فهم حکمت صدرایی و عرفان محی الدین #ابن_عربی
مباحث #معرفت_نفس
#برهان_صدیقین
#حرکت_جوهری
#فصوص الحکم محی الدین
شرح جلد اول مقالات اثر آیت الله #شجاعی
۳ .توانایی نگاه #شهود ی به آیات و روایات:
مباحث #معاد (اثر طاهرزاده)
آنگاه که فعالیت های فرهنگی پوچ می شود (اثرطاهرزاده)
ترجمه و تنقیح جلد ۸ و ۹ #اسفار (اثر طاهرزاده)
۴ .کار روی کتاب های #امام_خمینی:
کتاب آداب الصلوه
چهل حدیث
شرح حدیث جنود عقل و جهل
شرح دعای سحر
مصباح الهدایه
سرالصوه
۵ .آثار شهید #مطهری
۶ .#غرب_شناسی در آثار شهید #آوینی،دکتر داوری،مرحوم مدد پور،عباس معارف و #رحیم_پور_ازغدی .
🍀 این خلاصه ی پاسخ بود؛
برای پاسخ کامل و وافی ، به کتاب ادب خیال، عقل و قلب اثر استاد طاهر زاده رجوع شود.🍀
🔴🔴🔴 تذکر:
خود استاد طاهر زاده در زمینه معرفت نفس و معاد و برهان صدیقین و حرکت جوهری و... کتب مستقل و ارزشمند با زبان فارسی و سلیس نوشته اند که تهیه ی آن ها برای سیر مطالعاتی فوق ضروری است.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💎 آن روزها مثل حالا نبود...
اکنون بسیاری از طلاب و دانشجویان نه تنها از جهت فهم مشکلی ندارند، بلکه تشنه ی این گونه معارفند.
( درس خصوصي #معاد )
علامه #جوادی_آملی :
مرحوم علامه [ #طباطبایی ]، آن گاه كه در درس اسفار به مبحث معاد كه بعد از سفر نفس است، رسيدند، ديگر درس اسفار را ادامه ندادند و معاد را به شكل علني براي طلاب تدريس نكردند
و در بيان راز آن مي فرمودند:
زمان بحث معاد نرسيده است؛ هنوز خداي سبحان مسأله‌ي معاد را روزي حوزه هاي علمي نكرده است كه انسان بتواند مباحث معاد را علني تدريس كند؛
چون هر علمي رزق الهي است و اين روزي نيز مربوط به عصري خاص است و مصري و نسلي دارد تا ان شاء اللّه آن ها آماده بشوند و هنوز اين چنين نشده است.
گاهي نيز تعارف مي كردند كه شما مباحث معاد را بنويسيد؛ ولي مي فرمودند كه هنوز وقتش فرا نرسيده است.
آن روزها مثل حالا نبود.
به بركت انقلاب اسلامي و امام و روشن شدن فضاي باز فرهنگي و فضاهاي محاوره اي و ده ها مسأله‌ي ديگر،
اكنون بسياري از طلاب حوزه ها و جوانان و دانشگاهيان، نه تنها از جهت فهم مشكلي ندارند، بلكه تشنه‌ي اين گونه معارفند.
بر اين اساس است كه از مرحوم علامه درباره‌ي معاد، مطالب قابل توجهي در دست نيست و مراجعه به كتاب هاي بداية الحكمة و نهاية الحكمة و نيز تعليقات ايشان بر اسفار ملاصدرا روشن مي كند كه ايشان بحث چنداني درباره‌ي معاد مطرح نكرده اند. در معاد اسفار، گاهي تعليقه اي بسيار ضعيف يا كم در گوشه و كنار حواشي آن درباره‌ي معاد مشاهده مي شود. همچنين در اصول فلسفه و روش رئاليسم درباره‌ي معاد در آخر جلد پنجم يعني آخر مقاله‌ي پانزدهم، تنها چند سطر، آن هم در بحث پايان جهان آمده است كه مرحوم شهيد مطهري نيز موفق نشد بحث پايان جهان را كه مربوط به معاد است، شرح و معنا كند و فقط حدود پنج شش سطر در حد متن، شرح نوشته اند. بحث پايان جهان مرحوم علامه، همان برهان معاد است؛ منتها برهان حركت در معاد.
با اين وجود مرحوم علامه خواص شاگردان خود و مشتاقان پر و پا قرص اين گونه معارف را بي نصيب نمي گذاشت و بحث معاد را دور از چشم و گوش عموم، هر روز عصر در خانه هاي شاگردان محفلي خود تدريس مي كردند و هيچ كس جز آن هايي كه در جلسه‌ي مزبور شركت مي كردند، از چنين جلسه و درسي آگاهي نداشتند.
ايشان شب هاي پنجشنبه و جمعه تمهيد القواعد ابن تركه در عرفان را تدريس مي فرمودند و عصرها معاد را كه جلسه‌ي معاد به شكل سيّار در منزل ها برگزار مي شد. تنها گروه اندكي از اين دو محفل بودند كه جمع سالم (نه جمع مكسّر) داشتند؛ هم در جلسه‌ي درس تمهيد شركت مي كردند و هم در بحث معاد.
افزون بر جلسات خصوصي ياد شده كه مربوط به خارج اسفار، جلسه‌ي عرفان و بحث معاد بود، مرحوم علامه طباطبايي (رحمه الله) جلسه‌ي خصوصي و سرّي ديگر نيز داشتند كه راجع به شرح ابيات حافظ بود؛ گويي در شب هاي چهارشنبه براي گروه خاصّي برگزار مي شد كه من گاهي در آن جلسه شركت مي كردم.
مرحوم علامه سعي مي كرد اين اسرار را به اهلش بسپارد و از غير اهل آن حفظ كند.
مرحوم سيد حيدر آملي«رضوان اللّه تعالي عليه»، اين دو مطلب را كنار هم جمع كرده است كه
افشاي اسرار، همان گونه كه براي نامحرمان نارواست،
كتمان اسرار نيز براي محرمان نارواست.
📔 مهر استاد، ص ۱۲۰ و ۱۲۱
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💎 جهان بینی مشاء ( #ابن_سینا ) از منظر امام خمینی و مقایسه آن با فلسفه #ملاصدرا و صدرائیون و عرفاء
#امام_خمینی :
هر کس رجوع کند به معارفی که در ادیان عالم و نزد فلاسفه بزرگ هر دین رایج است
و مقایسه کند در معارف #مبداء و #معاد با معارفی که در دین حنیف اسلام و نزد حکماء بزرگ اسلامی و #عرفا شامخ این ملت است،
درست تصدیق می کند که این معارف از نور معارف #قرآن شریف و احادیث نبی ختمی و #اهل_بیت او علیهم السلام است که از سرچشمه نور قرآن استفاده و اصطلا نموده اند.
آن وقت می فهمد که حکمت و #عرفان اسلامی از #یونان و یونانیین نیست،
بلکه اصلا شباهت به آن ندارد.
بلی، بعضی از حکمای اسلام به منوال حکمت یونانی مشی نموده، مثل #شیخ_الرئیس؛
ولی حکمت شیخ در بازار اهل معرفت در باب معرفةالربوبیه و مبداء و معاد رونقی ندارد و در پیشگاه اهل معرفت ارزشی از برای آن نیست.
بالجمله، فلسفه امروز حکمای اسلام را و معارف جلیله اهل معرفت را به حکمت یونان نسبت دادن، از بی اطلاعی بر کتب قوم - مثل کتب فیلسوف عظیم الشأن اسلامی، #صدرالمتالهین قدّس سره و استاد عظیم الشأنش محقق #داماد قدّس سره و تلمیذ بزرگوار او #فیض_کاشانی قدّس سره و تلمیذ عظیم الشأن فیض، عارف جلیل ایمانی، قاضی سعید قمی قدّس سره-
و نیز از بی اطلاعی به معارف صحیفه الهیه و #احادیث معصومین سلام الله علیهم است؛ پس هر حکمتی را به #یونان نسبت داده و حکمای اسلامی را تابع حکمت یونان انگاشته اند.
📔 آداب الصلوة، ص ۳۰۴
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
علامه #حسینی_طهرانی:
بسیاری از روایات ما مشحون به دقیق ترین مسائل عقلی است؛
و چگونه با عدم آشنائی به مسائل عقلیه می توان در این بحر بی کران وارد شد؟
و حاقّ معانی وارده در آن ها را در ابواب مختلفۀ #توحید و #فطرت و #قضاء_و_قدر ، و امر بین الأمرین، و #مبداء و #معاد، و حقیقت #ولایت، و کیفیت #ربط مخلوق به خالق و غیرها را به دست آورد؟
راویان احادیث أئمه طاهرین سلام الله علیهم اجمعین، همه یکسان نبوده،
بلکه هر یک در مرتبه ای خاصّ و درجه ای مخصوص بوده اند؛
و روایاتی که از هِشام بن حَکَم و مؤمن الطاق و نظائرها نقل شده است، بسیار دقیق است و به خوبی می رساند که آنان در علوم عقلیّه متضلّع، و به فنون استنباط احکام و قیاسات عقلیّه، و جدل و خطابه و برهان واقف بوده اند؛
و حضرات معصومین با آن ها با لسان دیگری بسیار دقیق و عمیق حقائق را بیان می فرموده اند.
فهمیدن این دسته از روایات بدون خواندن فلسفه و آشنائی با علوم عقلیّه محال است.
📕 سرالفتوح, ص ۴۰تا۵۵
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
#معرفی_کتاب ۳
#معادصدرایی
#معادجسمانی
💎 کتاب معاد؛ بازگشت به جدی ترین زندگی
اثر استاد اصغر #طاهرزاده
استاد طاهرزاده:
اگر یک روز علامه #طباطبایی «رحمة‌الله‌علیه» می‌فرمودند:
هنوز حوزه‌های علمیه آمادگی طرح بحث #معاد را آن‌طور که باید و شاید ندارد،
با ظهور انقلاب اسلامی و رشد اندیشه‌های دینی بحمدالله در شرایط کنونی آنچنان اندیشه ها آمادگی پیدا کرده که نه تنها در حوزه های علمیه بلکه در سطح جامعه مردم آمادگی طرح معاد را به صورتی عمیق دارند
به طوری که اگر یک روز جناب صدرالمتألهین «رحمة الله علیه» با تدبّر در آیات معاد و طرح نظرات خود در مورد معادِ در غربت قرار گرفت، گویا او خوب می‌دانست که آینده از آن اوست و تفکرات عمیق او در مورد #معادجسمانی در آینده بشر، جایگاهی بس عظیم خواهد داشت
و #امام_خمینی «رحمة‌الله‌علیه» در موقعی که مورد انتقاد بودند که چرا آنچنان از #ملاصدرا «رحمة الله‌علیه» تجلیل می‌کنند فرمودند: «ملاصدرا! وَ ما اَدْریکَ ما ملاصدرا! او مشکلاتی را که بوعلی به حل آن در بحث معاد موفق نشده بود حل کرد».
و امروز همان روزی است که ذهن‌های تشنه برای تدبّر در معاد از ما سخنانی دقیق و عمیق‌تر می‌طلبند.
امروز دیگر عموماً بحثِ بود و نبود معاد در میان نیست، بلکه بحث در چگونگی معاد مطرح است و اینکه با منظری باید به معاد نگریست که منجر به بهترین اعمال و کامل‌ترین سلوک‌ها گردد.
کتابی که در اختیار عزیزان قرار گرفته سعی دارد تا با مبانی دقیق جناب صدرالمتألهین «رحمة‌الله‌علیه» این اندیشمند بزرگ اسلامی و متدبّر در آیات معاد، معاد را تبیین نماید که با دقت در آن؛ معارف دقیق و عمیقی در مقابل عزیزان گشوده خواهد شد و در عمل ما را به اعمال و اخلاقیاتی می‌کشاند که. عملاً بتوانیم در همین دنیا قیامتی زندگی کنیم و إن‌شاءالله حجاب‌های بین خود و عالم برتر را قبل از ورود به آن عالم مرتفع نماییم.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💎 ۱ خرداد روز بزرگداشت ملاصدرا
سخنان مهم #رهبرمعظم انقلاب درباره #ملاصدرا و #حکمت_متعالیه
(پيام به مناسبت همايش جهانى بزرگداشت صدرالمتالهين)
بسم الله الرحمن الرحيم
⭕️ از تشكيل اين مجمع بزرگ علمى و فكرى كه برگرد انديشه و شخصيت فيلسوف نامدار ايرانى، حكيم صدرالمتالهين شيرازى فراهم آمده، احساس افتخار و مسرت مى كنم و خداى سبحان را سپاس مى گويم.
⭕️ اگر چه دانسته هاى دنياى #غرب و حتى بخشهايى از دنياى اسلام از اين شخصيت كم نظير چندان وسيع نيست، ولى حوزه هاى فلسفى ايران لااقل در سه قرن اخير - يعنى تقريبا از صد سال پس از تأليف كتاب اسفار تا كنون - يكسره از آراء فلسفى صدرالمتالهين تغذيه شده و كتابها و آراء مهم او - كه بسيارى از آنها حداقل در قالب استدلالى و عقلانى اش از ابتكارات اوست - محور درس و تحقيق و شرح و تنقيح بوده است.
⭕️ از طرفه هاى زمانه اين است كه صدرالمتالهين، هم بيشترين پيروان و منتحلان فلسفى و هم بيشترين منتقدان و مخالفان را در مدت چهار قرن گذشته داشته است.
در اين مدت بيشترين مشعلداران فلسفه ى الهى در ايران، دنباله روان و شارحان فلسفه يى به شمار مى روند كه او با نبوغ و ابتكار خود همچون ناسخ شيوه هاى معروف مشايى و اشراقى، و مشتمل بر همه ى برجستگيهاى آن، بنيان نهاد و مبانى آن را در هزاران صفحه با تقرير رسا و پرجاذبه ى خويش، تبيين كرد.
⭕️ و باز در همين مدت كسان زيادى از منتحلان عقايد او در ابواب وجود و الهيات خاص و #معاد و غيره، به همان سرنوشتى دچار شدند كه وى در دوران زندگى اش آن را به تلخى آزموده و موطن مألوف را به خاطر آن ترك كرد. البته نقد علمى و تحقيقى آراء او به دور از توسل به طعن و جنجال نيز از دوران يكى از دو شاگرد بلافصل و مقربش تا امروز ادامه داشته و نام آورانى چند از حكماى متأله، در برخى از اصليترين مبانى دستگاه فلسفى شامخ صدرايى، مناقشات جدى وارد كرده اند . ترديد نبايد كرد كه هم آن تأثير خاضع كننده بر روى بزرگانى از سرآمدان فلسفى، و هم اين برانگيختگى عقيدتى يا علمى از سوى منتقدان و مخالفان، به نقطه ى يگانه اى اشاره مى كند كه همانا جز عظمت فكرى، و نيروى ابداع، و بنيان رفيع فلسفه ى اين حكيم بزرگ، چيز ديگرى نيست.
⭕️ مكتب فلسفى صدرالمتالهين همچون شخصيت و زندگى خود او، مجموعه ى در هم تنيده و به وحدت رسيده ى چند عنصر گرانبها است. در فلسفه ى او از فاخرترين عناصر معرفت يعنى
عقل منطقى،
و #شهود عرفانى،
و #وحی قرآنى،
در كنار هم بهره گرفته شده، و در تركيب شخصيت او تحقيق و تأمل برهانى، و ذوق و مكاشفه ى عرفانى، و تعبد و تدين و زهد و انس با كتاب و سنت، همه با هم دخيل گشته،و در عمر علمى پنجاه ساله ى او رحله هاى تحصيلى به مراكز علمى روزگار، با مهاجرت به كهك قم براى عزلت و انزوا، و با هفت نوبت پياده احرامى حج شدن، همراه گرديده است.
⭕️ همانگونه كه فلسفه ى صدرايى - كه خود او بحق آن را حكمت متعاليه ناميده - در هنگام پيدايش خود، نقطه ى اوج فلسفه اسلامى تا زمان او و ضربه يى قاطع بر حملات تخريبى مشككان و فلسفه ستيزان دورانهاى ميانه ى اسلامى بوده است، امروزه پس از بهره گيرى چهارصدساله از تنقيح و تحقيق برجستگان علوم عقلى، و نقد و تبيين و تكميل در حوزه هاى فلسفه، و ورز يافتن با دست تواناى فلاسفه ى نامدار حوزه هاى علمى بويژه در اصفهان و تهران و خراسان، نه تنها استحكام بلكه شادابى و سرزندگى مضاعفى گرفته و مى تواند در جايگاه شايسته ى خود در بناى فرهنگ و تمدن، بايستد و چون خورشيدى در ذهن انسانها بدرخشد و فضاى ذهنى را تابناك سازد.
⭕️ مكتب فلسفى صدرالمتالهين همچون همه فلسفه ها در محدوده ى مليت و جغرافيا نمى گنجد و متعلق به همه ى انسانها و جامعه ها است. همواره همه بشريت به يك چهارچوب و استخوانبندى متقن عقلايى براى فهم و تفسير هستى نيازمندند.
⭕️ هيچ فرهنگ و تمدنى بدون چنين پايه ى مستحكم و قابل قبولى نمى تواند بشريت را به فلاح و استقامت و طمأنينه ى روحى برساند و زندگى او را از هدفى متعالى برخوردار سازد . و چنين است كه به گمان ما فلسفه ى اسلامى بويژه در اسلوب و محتواى حكمت صدرايى ، جاى خالى خويش را در انديشه ى انسان اين روزگار مى جويد و سر انجام آن را خواهد يافت و در آن پابرجا خواهد گشت.
⭕️ ما ايرانيان بيش از همه به اين فلسفه الهى وامدار و بيش از همه در برابر آن مكلفيم.
⭕️ دوران ما با دميدن خورشيدى چون #امام_خمینی كه يگانه ى دين و فلسفه و سياست و خود يكى از صاحبنظران برجسته در حكمت متعاليه بود، و نيز با حوزه ى درسى و تحقيقى پربركت حكيم علامه ى #طباطبایی كه استاد يگانه مبانى ملاصدرا در طول سى سال در حوزه ى قم به شمار مى رفت، و تلاش تلامذه و هم دوره هاى آنان، بى شك دوره ى با بركتى براى فلسفه الهى است.
✅ @feghheakbar
ادامه 👇👇👇
💎 آن روزها مثل حالا نبود...
اکنون بسیاری از طلاب و دانشجویان نه تنها از جهت فهم مشکلی ندارند، بلکه تشنه ی این گونه معارفند.
( درس خصوصي #معاد )
علامه #جوادی_آملی :
مرحوم علامه [ #طباطبایی ]، آن گاه كه در درس اسفار به مبحث معاد كه بعد از سفر نفس است، رسيدند، ديگر درس اسفار را ادامه ندادند و معاد را به شكل علني براي طلاب تدريس نكردند
و در بيان راز آن مي فرمودند:
زمان بحث معاد نرسيده است؛ هنوز خداي سبحان مسأله‌ي معاد را روزي حوزه هاي علمي نكرده است كه انسان بتواند مباحث معاد را علني تدريس كند؛
چون هر علمي رزق الهي است و اين روزي نيز مربوط به عصري خاص است و مصري و نسلي دارد تا ان شاء اللّه آن ها آماده بشوند و هنوز اين چنين نشده است.
گاهي نيز تعارف مي كردند كه شما مباحث معاد را بنويسيد؛ ولي مي فرمودند كه هنوز وقتش فرا نرسيده است.
آن روزها مثل حالا نبود.
به بركت انقلاب اسلامي و امام و روشن شدن فضاي باز فرهنگي و فضاهاي محاوره اي و ده ها مسأله‌ي ديگر،
اكنون بسياري از طلاب حوزه ها و جوانان و دانشگاهيان، نه تنها از جهت فهم مشكلي ندارند، بلكه تشنه‌ي اين گونه معارفند.
بر اين اساس است كه از مرحوم علامه درباره‌ي معاد، مطالب قابل توجهي در دست نيست و مراجعه به كتاب هاي بداية الحكمة و نهاية الحكمة و نيز تعليقات ايشان بر اسفار ملاصدرا روشن مي كند كه ايشان بحث چنداني درباره‌ي معاد مطرح نكرده اند. در معاد اسفار، گاهي تعليقه اي بسيار ضعيف يا كم در گوشه و كنار حواشي آن درباره‌ي معاد مشاهده مي شود. همچنين در اصول فلسفه و روش رئاليسم درباره‌ي معاد در آخر جلد پنجم يعني آخر مقاله‌ي پانزدهم، تنها چند سطر، آن هم در بحث پايان جهان آمده است كه مرحوم شهيد مطهري نيز موفق نشد بحث پايان جهان را كه مربوط به معاد است، شرح و معنا كند و فقط حدود پنج شش سطر در حد متن، شرح نوشته اند. بحث پايان جهان مرحوم علامه، همان برهان معاد است؛ منتها برهان حركت در معاد.
با اين وجود مرحوم علامه خواص شاگردان خود و مشتاقان پر و پا قرص اين گونه معارف را بي نصيب نمي گذاشت و بحث معاد را دور از چشم و گوش عموم، هر روز عصر در خانه هاي شاگردان محفلي خود تدريس مي كردند و هيچ كس جز آن هايي كه در جلسه‌ي مزبور شركت مي كردند، از چنين جلسه و درسي آگاهي نداشتند.
ايشان شب هاي پنجشنبه و جمعه تمهيد القواعد ابن تركه در عرفان را تدريس مي فرمودند و عصرها معاد را كه جلسه‌ي معاد به شكل سيّار در منزل ها برگزار مي شد. تنها گروه اندكي از اين دو محفل بودند كه جمع سالم (نه جمع مكسّر) داشتند؛ هم در جلسه‌ي درس تمهيد شركت مي كردند و هم در بحث معاد.
افزون بر جلسات خصوصي ياد شده كه مربوط به خارج اسفار، جلسه‌ي عرفان و بحث معاد بود، مرحوم علامه طباطبايي (رحمه الله) جلسه‌ي خصوصي و سرّي ديگر نيز داشتند كه راجع به شرح ابيات حافظ بود؛ گويي در شب هاي چهارشنبه براي گروه خاصّي برگزار مي شد كه من گاهي در آن جلسه شركت مي كردم.
مرحوم علامه سعي مي كرد اين اسرار را به اهلش بسپارد و از غير اهل آن حفظ كند.
مرحوم سيد حيدر آملي«رضوان اللّه تعالي عليه»، اين دو مطلب را كنار هم جمع كرده است كه
افشاي اسرار، همان گونه كه براي نامحرمان نارواست،
كتمان اسرار نيز براي محرمان نارواست.
📔 مهر استاد، ص ۱۲۰ و ۱۲۱
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
#معرفی_کتاب ۵
#ملاصدرا
#اسفار
💎« حکمت صدرایی؛ شرح و تعلیقه بر الشواهدالربوبیه »
در ۵ جلد ( جلد ۴و۵ در آینده)
مولف: حسن #معلمی ( دبیر مجمع عالی حکمت)
انتشارات: مجمع عالی حکمت اسلامی
حجت‌الاسلام حسن معلمی دبیر مجمع عالی حکمت اسلامی نویسنده چند اثر اررشمند و شارح «تمهید القواعد» ابن‌ترکه و «شرح و تعلیقه بر شواهد الربوبیه»:
در حال حاضر جلد اول و دوم و سوم این شرح منتشر شده و جلد چهارم در آستانه انتشار است.
الشواهد الربوبیه کتابی در فلسفه و حکمت اسلامی است. این کتاب از مهم‌ترین آثار فلسفی ملاصدرا است که در میان آثار وی برجستگی خاصی دارد؛
زیرا همه اندیشه‌های فلسفی او شامل
الهیات،
طبیعیات،
#نفس،
#معاد
و...
به صورت مختصر مورد بررسی قرار گرفته است.
کتاب حکمت صدرایی با شیوه نو و رویکرد درس محور از سوی مجمع عالی حکمت صدرایی تحت نظارت آیت‌الله غلامرضا #فیاضی منتشر می شود.
#ملاصدرا خاتم حکمای الهی و وارث علوم و اسرار نهانی در حکمت و فلسفه صاحب شریعت است که باعث می‌شود در همه جا از آراء و افکار وی استفاده شود.
اثر دیگری نیز در اصول فقه حوزوی در دست نگارش دارم... بحث مبانی اخلاقی و کتابی که در این حوزه منتشر کردم، در دو بخش اخلاق در #فلسفه_غرب ، یونان باستان، قرون وسطی، فلسفه جدید و بخش دوم مبانی اخلاقی در فلسفه اسلامی در حوزه‌های کلیت قوانین اخلاقی و رابطه باید و هست، مفاد باید و نباید و حسن و قبح و ... منتشر شده است و اکنون این اثر نیز تجدید چاپ شده است.
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
#معرفی_کتاب ۶
#معرفت_نفس
#معاد
💎 «معرفت نفس و حشر»؛ ترجمه و تنقیح جلد ۸و۹ اسفار #ملاصدرا
نویسنده: اصغر #طاهرزاده
تعداد صفحات: ۲۹۲
ناشر: لب المیزان
این کتاب ترجمه و تنقیح جلد۸ و ۹ اسفار ملاصدرا می باشد که در موضوعات نفس انسان و حشر او به بیان نکات ارزشمندی پرداخته است.
مقدمه‌ی نویسنده:
۱- با توجه به این که لازم است اسفار اربعه به عنوان مبانی فکری و عقیدتی جامعه ی اسلامی کتاب درسی شود لازم است در بعضی از موارد تنقیح گردد تا طلبه و دانشجو بتوانند با مطالب به صورت شسته و رفته روبه رو شوند و بدین لحاظ امیدواریم ترجمه و تنقیح جلد هشتم و نهم اسفاراربعه کمکی باشد به کسانی که مایل اند مباحث نفس و معاد را بدون حواشی دنبال کنند.
۲- این سخن از مسلّمات است که شناخت حقیقت زندگی در گرو معرفت به حقیقت نفس است و تا کسی حقیقت خود را نشناسد نه به راحتی متوجه خالق خود می شود و نه به نحو ممکن ابدیت نفس خود را به صورتی شایسته خواهد شناخت. از این جهت معرفت نفس کلید معرفت حق و شناخت آخرت است و اصل دین نیز ایمان بالله و یوم الآخر می باشد و حقیقتاً تا نفس را نشناسیم، «مرگ» به عنوان یک مجهول و گاهی یک کابوسِ مبهم برایمان باقی می ماند.
۳- تصور بنده آن است که اهمیت علم شریف «معرفت نفس» به خوبی در سخنان ائمه ی دین (ع) روشن است تا آن جایی که امام الموحدین علی (ع) می فرمایند: «عَجِبْتُ لِمَنْ یَنْشُدُ ضَالَّتَهُ وَ قَدْ أَضَلَّ نَفْسَهُ فَلَا یَطْلُبُهَا» در شگفتم از کسی که گمشده اش را می جوید درحالی که خود را گم کرده ولی در جستجوی آن نیست.
۴- وقتی در راه معرفت نفس به درستی گام زنیم به مصداق «آفتاب آمد دلیل آفتاب» به خوبی به این باور دست می یابیم که «فَإِنَّ الْجَاهِلَ مَعْرِفَةَ نَفْسِهِ جَاهِلٌ بِکُلِّ شَیْءٍ» آن کسی که به نفس خود جاهل است به همه چیز جاهل است و متوجه می شویم تنها از دریچه ی معرفت نفس است که می توانیم جهان را به طور صحیح بنگریم به طوری که عارف و فیلسوف گرانقدر حضرت علامه #طباطبایی «رحمة الله علیه» در رساله الولایه می فرمایند: «و بالجمله، این که معرفت نفس، برترین راه ها و نزدیک ترین راه به کمال است، چیزی است که هیچ تردیدی در آن نمی توان کرد» و هم او می فرمایند: «و راه دوم که سیر انفسی باشد - راه اول سیر آفاقی بود- عبارت است از رجوع و بازگشت به نفس و شناخت و معرفت خداوند از طریق آن. زیرا نفس از نظر وجودی، هیچ گونه استقلالی از خود ندارد و شناخت موجودی که کاملا وابسته و غیر مستقل است از شناخت موجود مستقلی که مقوِّم و نگهدارنده ی اوست، جدا نیست» و سپس در ادامه می فرماید: از طریق سیر آفاقی چون موجب علم حصولی می شود، معرفت حقیقی به دست نمی آید «پس حاصل آمد، که هیچ راهی غیر از راه معرفت نفس موجب پیدایش معرفت حقیقی نمی گردد. امّا راه معرفت نفس راهی نتیجه بخش بوده و موجب حصول معرفت حقیقی می شود. و آن راه این است که انسان، روی دل خویش را به سوی حق بگرداند و از هر مانعی خود را جدا سازد و دل بِبُرد و به خویش رجوع کند و به خود بپردازد تا آن که به مشاهده ی خویشتن خویش نائل آید، آن خویشتنی که حقیقتش عین نیاز به خداوند سبحان است و هرکه شأنش چنین باشد مشاهده ی آن، از مشاهده ی مقوِّم آن، جدا نخواهد بود».
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
علامه #حسینی_طهرانی:
بسیاری از روایات ما مشحون به دقیق ترین مسائل عقلی است؛
و چگونه با عدم آشنائی به مسائل عقلیه می توان در این بحر بی کران وارد شد؟
و حاقّ معانی وارده در آن ها را در ابواب مختلفۀ #توحید و #فطرت و #قضاء_و_قدر ، و امر بین الأمرین، و #مبداء و #معاد، و حقیقت #ولایت، و کیفیت #ربط مخلوق به خالق و غیرها را به دست آورد؟
راویان احادیث أئمه طاهرین سلام الله علیهم اجمعین، همه یکسان نبوده،
بلکه هر یک در مرتبه ای خاصّ و درجه ای مخصوص بوده اند؛
و روایاتی که از هِشام بن حَکَم و مؤمن الطاق و نظائرها نقل شده است، بسیار دقیق است و به خوبی می رساند که آنان در علوم عقلیّه متضلّع، و به فنون استنباط احکام و قیاسات عقلیّه، و جدل و خطابه و برهان واقف بوده اند؛
و حضرات معصومین با آن ها با لسان دیگری بسیار دقیق و عمیق حقائق را بیان می فرموده اند.
فهمیدن این دسته از روایات بدون خواندن فلسفه و آشنائی با علوم عقلیّه محال است.
📕 سرالفتوح, ص ۴۰تا۵۵
♦️ کانال حوزه و فلسفه:
✅ @feghheakbar
💎 ۱ خرداد روز بزرگداشت ملاصدرا
سخنان مهم #رهبرمعظم انقلاب درباره #ملاصدرا و #حکمت_متعالیه
(پيام به مناسبت همايش جهانى بزرگداشت صدرالمتالهين)
بسم الله الرحمن الرحيم
⭕️ از تشكيل اين مجمع بزرگ علمى و فكرى كه برگرد انديشه و شخصيت فيلسوف نامدار ايرانى، حكيم صدرالمتالهين شيرازى فراهم آمده، احساس افتخار و مسرت مى كنم و خداى سبحان را سپاس مى گويم.
⭕️ اگر چه دانسته هاى دنياى #غرب و حتى بخشهايى از دنياى اسلام از اين شخصيت كم نظير چندان وسيع نيست، ولى حوزه هاى فلسفى ايران لااقل در سه قرن اخير - يعنى تقريبا از صد سال پس از تأليف كتاب اسفار تا كنون - يكسره از آراء فلسفى صدرالمتالهين تغذيه شده و كتابها و آراء مهم او - كه بسيارى از آنها حداقل در قالب استدلالى و عقلانى اش از ابتكارات اوست - محور درس و تحقيق و شرح و تنقيح بوده است.
⭕️ از طرفه هاى زمانه اين است كه صدرالمتالهين، هم بيشترين پيروان و منتحلان فلسفى و هم بيشترين منتقدان و مخالفان را در مدت چهار قرن گذشته داشته است.
در اين مدت بيشترين مشعلداران فلسفه ى الهى در ايران، دنباله روان و شارحان فلسفه يى به شمار مى روند كه او با نبوغ و ابتكار خود همچون ناسخ شيوه هاى معروف مشايى و اشراقى، و مشتمل بر همه ى برجستگيهاى آن، بنيان نهاد و مبانى آن را در هزاران صفحه با تقرير رسا و پرجاذبه ى خويش، تبيين كرد.
⭕️ و باز در همين مدت كسان زيادى از منتحلان عقايد او در ابواب وجود و الهيات خاص و #معاد و غيره، به همان سرنوشتى دچار شدند كه وى در دوران زندگى اش آن را به تلخى آزموده و موطن مألوف را به خاطر آن ترك كرد. البته نقد علمى و تحقيقى آراء او به دور از توسل به طعن و جنجال نيز از دوران يكى از دو شاگرد بلافصل و مقربش تا امروز ادامه داشته و نام آورانى چند از حكماى متأله، در برخى از اصليترين مبانى دستگاه فلسفى شامخ صدرايى، مناقشات جدى وارد كرده اند . ترديد نبايد كرد كه هم آن تأثير خاضع كننده بر روى بزرگانى از سرآمدان فلسفى، و هم اين برانگيختگى عقيدتى يا علمى از سوى منتقدان و مخالفان، به نقطه ى يگانه اى اشاره مى كند كه همانا جز عظمت فكرى، و نيروى ابداع، و بنيان رفيع فلسفه ى اين حكيم بزرگ، چيز ديگرى نيست.
⭕️ مكتب فلسفى صدرالمتالهين همچون شخصيت و زندگى خود او، مجموعه ى در هم تنيده و به وحدت رسيده ى چند عنصر گرانبها است. در فلسفه ى او از فاخرترين عناصر معرفت يعنى
عقل منطقى،
و #شهود عرفانى،
و #وحی قرآنى،
در كنار هم بهره گرفته شده، و در تركيب شخصيت او تحقيق و تأمل برهانى، و ذوق و مكاشفه ى عرفانى، و تعبد و تدين و زهد و انس با كتاب و سنت، همه با هم دخيل گشته،و در عمر علمى پنجاه ساله ى او رحله هاى تحصيلى به مراكز علمى روزگار، با مهاجرت به كهك قم براى عزلت و انزوا، و با هفت نوبت پياده احرامى حج شدن، همراه گرديده است.
⭕️ همانگونه كه فلسفه ى صدرايى - كه خود او بحق آن را حكمت متعاليه ناميده - در هنگام پيدايش خود، نقطه ى اوج فلسفه اسلامى تا زمان او و ضربه يى قاطع بر حملات تخريبى مشككان و فلسفه ستيزان دورانهاى ميانه ى اسلامى بوده است، امروزه پس از بهره گيرى چهارصدساله از تنقيح و تحقيق برجستگان علوم عقلى، و نقد و تبيين و تكميل در حوزه هاى فلسفه، و ورز يافتن با دست تواناى فلاسفه ى نامدار حوزه هاى علمى بويژه در اصفهان و تهران و خراسان، نه تنها استحكام بلكه شادابى و سرزندگى مضاعفى گرفته و مى تواند در جايگاه شايسته ى خود در بناى فرهنگ و تمدن، بايستد و چون خورشيدى در ذهن انسانها بدرخشد و فضاى ذهنى را تابناك سازد.
⭕️ مكتب فلسفى صدرالمتالهين همچون همه فلسفه ها در محدوده ى مليت و جغرافيا نمى گنجد و متعلق به همه ى انسانها و جامعه ها است. همواره همه بشريت به يك چهارچوب و استخوانبندى متقن عقلايى براى فهم و تفسير هستى نيازمندند.
⭕️ هيچ فرهنگ و تمدنى بدون چنين پايه ى مستحكم و قابل قبولى نمى تواند بشريت را به فلاح و استقامت و طمأنينه ى روحى برساند و زندگى او را از هدفى متعالى برخوردار سازد . و چنين است كه به گمان ما فلسفه ى اسلامى بويژه در اسلوب و محتواى حكمت صدرايى ، جاى خالى خويش را در انديشه ى انسان اين روزگار مى جويد و سر انجام آن را خواهد يافت و در آن پابرجا خواهد گشت.
⭕️ ما ايرانيان بيش از همه به اين فلسفه الهى وامدار و بيش از همه در برابر آن مكلفيم.
⭕️ دوران ما با دميدن خورشيدى چون #امام_خمینی كه يگانه ى دين و فلسفه و سياست و خود يكى از صاحبنظران برجسته در حكمت متعاليه بود، و نيز با حوزه ى درسى و تحقيقى پربركت حكيم علامه ى #طباطبایی كه استاد يگانه مبانى ملاصدرا در طول سى سال در حوزه ى قم به شمار مى رفت، و تلاش تلامذه و هم دوره هاى آنان، بى شك دوره ى با بركتى براى فلسفه الهى است.
✅ @feghheakbar
ادامه 👇👇👇
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💢 تاثیر مباحث #انسان_شناسی بر #علوم_انسانی / استاد علی #امینی_نژاد
..............................................
✍ پ‌ن:
▫️ ۱. علوم انسانی در تمدن سازی تاثیر بنیادین دارد.
▫️ ۲. بنیاد علوم انسانی نیز، مبتنی بر #هستی_شناسی و #انسان_شناسی و #معرفت_شناسی است. اگر این مبانی، الهی یا الحادی یا شک‌گرایانه باشند، کل علوم انسانی و به تبع ساختار تمدن، دگرگون خواهد شد.
▫️ ۳. برای انسان شناسی می‌توان از کتب زیر استفاده کرد:
_ جلد ۸و۹ اسفار (سلطان مباحث نفس و معاد محسوب می‌شود)
_ آثار ارزشمند حجت‌الاسلام اصغر #طاهرزاده در زمینه #معرفت_نفس و #معاد
_ تفسیر انسان به انسان علامه #جوادی_آملی
_ رساله الولایه علامه #طباطبایی (بسیار عالی و موجز که توسط اساتیدی چون صادق حسن زاده ترجمه و شرح شده)
_ انسان شناسی طرح ولایت
_ دروس معرفت نفس علامه #حسن_زاده_آملی (با کمک صوت‌های استاد #صمدی)
♦️ حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar
علامه #حسینی_طهرانی:
بسیاری از روایات ما مشحون به دقیق ترین مسائل عقلی است؛
و چگونه با عدم آشنائی به مسائل عقلیه می توان در این بحر بی کران وارد شد؟
و حاقّ معانی وارده در آن ها را در ابواب مختلفۀ #توحید و #فطرت و #قضاء_و_قدر ، و #امربین‌الأمرین، و #مبداء و #معاد، و حقیقت #ولایت، و کیفیت #ربط مخلوق به خالق و غیرها را به دست آورد؟
راویان احادیث أئمه طاهرین سلام الله علیهم اجمعین، همه یکسان نبوده، بلکه هر یک در مرتبه ای خاصّ و درجه ای مخصوص بوده اند؛ و روایاتی که از هِشام بن حَکَم و مؤمن الطاق و نظائرها نقل شده است، بسیار دقیق است و به خوبی می رساند که آنان در علوم عقلیّه متضلّع، و به فنون استنباط احکام و قیاسات عقلیّه، و جدل و خطابه و برهان واقف بوده اند؛ و حضرات معصومین با آن ها با لسان دیگری بسیار دقیق و عمیق حقائق را بیان می فرموده اند.
فهمیدن این دسته از روایات بدون خواندن فلسفه و آشنائی با علوم عقلیّه محال است.
📕 سرالفتوح، ص ۴۰تا۵۵
♦️ حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar
💢 سوال از استاد اصغر #طاهرزاده؛
در دوران دانشجویی بیشتر چه مباحثی را مطالعه کنیم؟ لطفا #سیرمطالعاتی مختصری را ارائه دهید.
🔴 پاسخ (متن با تغییر جزئی و تلخیص):
🔸 ابتدا برای شخصیت خود مبنایی را برنامه ریزی کنید که
اولا) فکر را متوجه موضوعات اساسی بکند.
دوما) روحیه ی تفکر و تحقیق و مطالعه را شکل دهد.
در دوران دانشجویی انسان دوست دارد همه چیز مطالعه کند. اقیانوسی است اما به عمق نیم سانتی متر.
در مطالعه دو نکته را رعایت کنید:
۱. مبنا داشتن مطالعه
۲. هدف داشتن مطالعه،که باید سیر فکری شما را به تدبر اصیل در قرآن و روایات ختم کند.
🔸 برنامه ای برای رسیدن به قدرت تدبر در آیات و روایات:
۱ .طی کردن یک دوره ی مختصر ادبیات عربی
۲ .توانایی تفکر و تفقه:
فهم حکمت صدرایی و عرفان محی الدین #ابن_عربی
مباحث #معرفت_نفس
#برهان_صدیقین
#حرکت_جوهری
#فصوص الحکم محی الدین
شرح جلد اول مقالات اثر آیت الله #شجاعی
۳. توانایی نگاه شهودی به آیات و روایات:
مباحث #معاد (اثر طاهرزاده)
آنگاه که فعالیت های فرهنگی پوچ می شود (اثرطاهرزاده)
ترجمه و تنقیح جلد ۸ و ۹ #اسفار (اثر طاهرزاده)
۴. کار روی کتاب های #امام_خمینی:
کتاب آداب الصلوه
چهل حدیث
شرح حدیث جنود عقل و جهل
شرح دعای سحر
مصباح الهدایه
سرالصوه
۵. آثار شهید #مطهری
۶. #غرب_شناسی در آثار شهید #آوینی، دکتر داوری، مرحوم مدد پور، عباس معارف و #رحیم_پور_ازغدی.
🌿 این خلاصه ی پاسخ بود؛ برای پاسخ کامل و وافی، به کتاب ادب خیال، عقل و قلب اثر استاد طاهر زاده رجوع شود.
▫️ کانال رسمی استاد اصغر طاهر زاده (ساحت حضور) @lobolmizan
▫️ کانال کتب استاد اصغر طاهر زاده @asghartaherzade
💢 معاد؛ بازگشت به جدی ترین زندگی
اثر استاد اصغر #طاهرزاده
استاد طاهرزاده:
اگر یک روز علامه #طباطبایی «رحمة‌الله‌علیه» می‌فرمودند: هنوز حوزه‌های علمیه آمادگی طرح بحث #معاد را آن‌طور که باید و شاید ندارد،
با ظهور انقلاب اسلامی و رشد اندیشه‌های دینی بحمدالله در شرایط کنونی آنچنان اندیشه ها آمادگی پیدا کرده که نه تنها در حوزه های علمیه بلکه در سطح جامعه مردم آمادگی طرح معاد را به صورتی عمیق دارند
به طوری که اگر یک روز جناب صدرالمتألهین «رحمة الله علیه» با تدبّر در آیات معاد و طرح نظرات خود در مورد معادِ در غربت قرار گرفت، گویا او خوب می‌دانست که آینده از آن اوست و تفکرات عمیق او در مورد #معادجسمانی در آینده بشر، جایگاهی بس عظیم خواهد داشت
و #امام_خمینی «رحمة‌الله‌علیه» در موقعی که مورد انتقاد بودند که چرا آنچنان از #ملاصدرا «رحمة الله‌علیه» تجلیل می‌کنند فرمودند: «ملاصدرا! وَ ما اَدْریکَ ما ملاصدرا! او مشکلاتی را که بوعلی به حل آن در بحث معاد موفق نشده بود حل کرد».
و امروز همان روزی است که ذهن‌های تشنه برای تدبّر در معاد از ما سخنانی دقیق و عمیق‌تر می‌طلبند.
امروز دیگر عموماً بحثِ بود و نبود معاد در میان نیست، بلکه بحث در چگونگی معاد مطرح است و اینکه با منظری باید به معاد نگریست که منجر به بهترین اعمال و کامل‌ترین سلوک‌ها گردد.
کتابی که در اختیار عزیزان قرار گرفته سعی دارد تا با مبانی دقیق جناب صدرالمتألهین «رحمة‌الله‌علیه» این اندیشمند بزرگ اسلامی و متدبّر در آیات معاد، معاد را تبیین نماید که با دقت در آن؛ معارف دقیق و عمیقی در مقابل عزیزان گشوده خواهد شد و در عمل ما را به اعمال و اخلاقیاتی می‌کشاند که عملاً بتوانیم در همین دنیا قیامتی زندگی کنیم و إن‌شاءالله حجاب‌های بین خود و عالم برتر را قبل از ورود به آن عالم مرتفع نماییم.
1_3810259752.mp3
712.2K
💢 آیا #عذاب_جهنم، جدا از انسان است؟
علامه شهید #مطهری، در پاسخ به کج فهمی فیلسوفان ملحد، به ویژه برتراند #راسل از معارف دینی و به ویژه خلط مجازات اخروی با مجازات اجتماعی.
#معاد #پاداش_اعمال
🎤 ۱۱۸ ثانیه
................................
✍ پ‌ن:
برداشت غلط از چیستی و چگونگی معاد موجب الحاد و تزلزل ایمان در میان انسانها شده است. برداشت سست از معاد، تنها به دایره توده مردم محدود نمی‌شود؛ بسیاری از اندیشمندان غرب و شرق به خاطر برداشت ضعیف از معارف الهی-اسلامی، به الحاد یا تشکیک در معارف گرویده‌اند.
از ریشه‌های عدم درک صحیح جهانیان از معارف، عدم تبیین دقیق و محققانه معارف دینی توسط مبلغان است. بسیاری از مبلغان به خاطر عدم غواصی در معارف عقلی، در نشر حقایق دچار کاستی و فتورند.
امروزه جوانان تبیین عوامانه از معاد و نامه اعمال و حشر را برنمی‌تابند و فقط تبیین محققانه و فلسفی معارف است که عطش درک آنان را سیراب می‌کند و اعتماد از دست رفته آنان را بازمی‌گرداند.
مباحث #تجسم_اعمال، می‌تواند با تبیینی عمیق از حقایق حشر و قیامت و پاداش اعمال و ... تصویری محققانه و عام و خاص پسند از معاد ارایه دهد.
مقاله "وحدت قرآن و برهان در تبیین تجسم اعمال بر اساس هندسه فکری علامه جوادی آملی" می‌تواند بسترساز خوبی در این عرصه باشد.
✅ @Islamicphilosophy_ir
#معرفی_کتاب
💢 کتاب معاد؛ بازگشت به جدی ترین زندگی
اثر استاد اصغر #طاهرزاده
استاد طاهرزاده:
اگر یک روز علامه #طباطبایی «رحمة‌الله‌علیه» می‌فرمودند:
هنوز حوزه‌های علمیه آمادگی طرح بحث #معاد را آن‌طور که باید و شاید ندارد،
با ظهور انقلاب اسلامی و رشد اندیشه‌های دینی بحمدالله در شرایط کنونی آنچنان اندیشه ها آمادگی پیدا کرده که نه تنها در حوزه های علمیه بلکه در سطح جامعه مردم آمادگی طرح معاد را به صورتی عمیق دارند
به طوری که اگر یک روز جناب صدرالمتألهین «رحمة الله علیه» با تدبّر در آیات معاد و طرح نظرات خود در مورد معادِ در غربت قرار گرفت، گویا او خوب می‌دانست که آینده از آن اوست و تفکرات عمیق او در مورد #معادجسمانی در آینده بشر، جایگاهی بس عظیم خواهد داشت
و #امام_خمینی «رحمة‌الله‌علیه» در موقعی که مورد انتقاد بودند که چرا آنچنان از #ملاصدرا «رحمة الله‌علیه» تجلیل می‌کنند فرمودند: «ملاصدرا! وَ ما اَدْریکَ ما ملاصدرا! او مشکلاتی را که بوعلی به حل آن در بحث معاد موفق نشده بود حل کرد».
و امروز همان روزی است که ذهن‌های تشنه برای تدبّر در معاد از ما سخنانی دقیق و عمیق‌تر می‌طلبند.
امروز دیگر عموماً بحثِ بود و نبود معاد در میان نیست، بلکه بحث در چگونگی معاد مطرح است و اینکه با منظری باید به معاد نگریست که منجر به بهترین اعمال و کامل‌ترین سلوک‌ها گردد.
کتابی که در اختیار عزیزان قرار گرفته سعی دارد تا با مبانی دقیق جناب صدرالمتألهین «رحمة‌الله‌علیه» این اندیشمند بزرگ اسلامی و متدبّر در آیات معاد، معاد را تبیین نماید که با دقت در آن؛ معارف دقیق و عمیقی در مقابل عزیزان گشوده خواهد شد و در عمل ما را به اعمال و اخلاقیاتی می‌کشاند که. عملاً بتوانیم در همین دنیا قیامتی زندگی کنیم و إن‌شاءالله حجاب‌های بین خود و عالم برتر را قبل از ورود به آن عالم مرتفع نماییم.
💢 به بهانه‌ی "تنفر از شفاء"
🔸 یکی از اساتید محترم و محبوب فلسفه اخیرا فرمودند: "کار کم دیگر از فلسفه گذشته است. از شما چه پنهان که فلسفه برای من تمام شده است. تصمیم گرفته‌ام به طور کلی کتاب شفا را کنار بگذارم. اگر صفحات باقیمانده خطابه شفا و منظومه را تمام کنم، بعدش می‌خواهم «تفسیر مجمع‌البیان» را تدریس کنم. البته تا امروز یک جلد از آن را درس گفته‌ام؛ اگر عمری باشد، ۹ جلد دیگر را هم خواهم گفت و قصد دارم که دروس تفسیر و حدیث را جایگزین فلسفه کنم ... تمام این درس‌هایی که ما می‌خوانیم مقدمه‌ای هستند برای این ذی‌المقدمه؛ یعنی قرآن و حدیث. عمر من در مقدمه گذشته است و هنوز به ذی‌المقدمه نرسیده‌ام. همواره دعا کرده‌ام که: خدایا من را به این راه منتقل کن. الآن دیگر به شفای بوعلی فکر نمی‌کنم. فکر می‌کنم خدا اول تنفر شفا را به من داد، بعد به این طرف علاقه‌مندم کرد (متن کامل)"
❇️ صرفا نکاتی به بهانه گفتار فوق خدمت سروران عرض کنم:
۱. اول اینکه انسان باید آرام آرام برای خودش هدف لحاظ کند، وگرنه بعد از مدتی سرخوردگی رخ خواهد داد.
۲. فلسفه در بستر اسلام، مانند هر علمی در حال تکامل بوده است. همانطور که فیزیک مراحل گالیله و نیوتن و انیشتین را طی کرده و به کوانتوم رسیده، فلسفه نیز فارابی و ابن سینا و سهروردی را طی کرده و به صدرا رسیده است. از این رو اگر فلسفه سینوی را تاریخ فلسفه بدانیم، سخنی به دور از تحقیق نخواهد بود.
۳. جایگاه بین فلسفه صدرایی با فلسفه سینوی و نیز رابطه وثیق فلسفه ملاصدرا با قرآن را با عبارات برخی بزرگان می توان به خوبی بیان کرد:
◽️ الف: #امام_خمینی:
هر کس رجوع کند به معارفی که در ادیان عالم و نزد فلاسفه بزرگ هر دین رایج است و مقایسه کند در معارف #مبداء و #معاد با معارفی که در دین حنیف اسلام و نزد حکماء بزرگ اسلامی و #عرفا شامخ این ملت است، درست تصدیق می کند که این معارف از نور معارف #قرآن شریف و احادیث نبی ختمی و #اهل_بیت او علیهم السلام است که از سرچشمه نور قرآن استفاده و اصطلا نموده اند. آن وقت می فهمد که حکمت و عرفان اسلامی از #یونان و یونانیین نیست، بلکه اصلا شباهت به آن ندارد. بلی، بعضی از حکمای اسلام به منوال حکمت یونانی مشی نموده، مثل #شیخ_الرئیس؛ ولی حکمت شیخ در بازار اهل معرفت در باب معرفةالربوبیه و مبداء و معاد رونقی ندارد و در پیشگاه اهل معرفت ارزشی از برای آن نیست. بالجمله، فلسفه امروز حکمای اسلام را و معارف جلیله اهل معرفت را به حکمت یونان نسبت دادن، از بی اطلاعی بر کتب قوم - مثل کتب فیلسوف عظیم الشأن اسلامی، #صدرالمتالهین قدّس سره و استاد عظیم الشأنش محقق داماد قدّس سره و تلمیذ بزرگوار او فیض کاشانی قدّس سره و تلمیذ عظیم الشأن فیض، عارف جلیل ایمانی، قاضی سعید قمی قدّس سره- و نیز از بی اطلاعی به معارف صحیفه الهیه و احادیث معصومین سلام الله علیهم است؛ پس هر حکمتی را به #یونان نسبت داده و حکمای اسلامی را تابع حکمت یونان انگاشته اند. / آداب الصلوة، ص ۳۰۴
◽️ ب: علامه #طباطبایی:
کافی است که ذخایر علمی اهل بیت علیهم السلام را با کتب فلسفی که با مرور تاریخ نوشته بسنجیم؛ عینا خواهیم دید که روز به روز فلسفه به ذخایر علمی نام برده نزدیک تر می شد تا در قرن ۱۱ هجری [ عصر #ملاصدرا ] تقریبا به همدیگر منطبق گشته و فاصله ای جز اختلاف تعبیر در میان نمانده است. / شیعه در اسلام، ص۱۳۷
◽️ ج: علامه #حسینی_طهرانی:
حکیم عظیم‌الشأن و فیلسوف متفکر و متعبد ما ملاصدرالدین شیرازی أعلی الله درجته هرجا در کتبش بالاخص در «أسفار أربعه» مطلبی را از محیی‌الدین نقل می‌کند، نام وی را در کمال عظمت و جلالت و منزلت می‌آورد؛ و اگر مطلبی را از بوعلی سینا نقل می‌کند کأنه او را فیلسوف نمی‌داند. / روح مجرد، ص ۴۳۱
۴. البته برای فهم فلسفه صدرا باید مقداری به فلسفه ابن سینا آگاهی داشت و اساسا ابن سینا یک نابغه‌ی تمام عیار بوده و در آخر در حد بضاعت خود به عرفان منتهی می شود و حتی برخی اکابر فلسفه برای نظم ذهنی به توجه به آثار ابن سینا توصیه کرده اند ولی باید به جایگاه نسبی فلاسفه نسبت به هم و نیز توانایی آنان در وحدت برهان با قرآن توجه ویژه نمود.
۵. در نهایت به مطالعه کتب تفسیر اساتید بزرگ فلسفه مانند علامه #جوادی_آملی به جدّ توصیه می‌کنم. به عنوان مثال در تفسیر موضوعی ایشان، جمع بین قرآن و برهان و عرفان را عیان خواهید یافت (ببینید).
✍ امین دهقانی
♦️ حوزه علمیه تمدن ساز:
✅ @feghheakbar
💢 فلسفه مشاء (#ابن_سینا) از منظر امام خمینی و مقایسه آن با فلسفه #ملاصدرا و صدرائیون و عرفاء
#امام_خمینی:
هر کس رجوع کند به معارفی که در ادیان عالم و نزد فلاسفه بزرگ هر دین رایج است
و مقایسه کند در معارف #مبداء و #معاد با معارفی که در دین حنیف اسلام و نزد حکماء بزرگ اسلامی و #عرفا شامخ این ملت است،
درست تصدیق می کند که این معارف از نور معارف #قرآن شریف و احادیث نبی ختمی و #اهل_بیت او علیهم السلام است که از سرچشمه نور قرآن استفاده و اصطلا نموده اند.
آن وقت می فهمد که حکمت و #عرفان اسلامی از #یونان و یونانیین نیست،
بلکه اصلا شباهت به آن ندارد.
بلی، بعضی از حکمای اسلام به منوال حکمت یونانی مشی نموده، مثل #شیخ_الرئیس؛
ولی حکمت شیخ در بازار اهل معرفت در باب معرفةالربوبیه و مبداء و معاد رونقی ندارد و در پیشگاه اهل معرفت ارزشی از برای آن نیست.
بالجمله، فلسفه امروز حکمای اسلام را و معارف جلیله اهل معرفت را به حکمت یونان نسبت دادن، از بی اطلاعی بر کتب قوم - مثل کتب فیلسوف عظیم الشأن اسلامی، #صدرالمتالهین قدّس سره و استاد عظیم الشأنش محقق #داماد قدّس سره و تلمیذ بزرگوار او #فیض_کاشانی قدّس سره و تلمیذ عظیم الشأن فیض، عارف جلیل ایمانی، قاضی سعید قمی قدّس سره-
و نیز از بی اطلاعی به معارف صحیفه الهیه و #احادیث معصومین سلام الله علیهم است؛ پس هر حکمتی را به #یونان نسبت داده و حکمای اسلامی را تابع حکمت یونان انگاشته اند.
📔 آداب الصلوة، ص ۳۰۴
✅ @feghheakbar
💢 ایسم‌های تهی
🔸 نقدی بر فلسفه تحلیلی
#معرفی_کتاب
پیتر انگر، استاد فلسفه دانشگاه نیویورک، پس از آنکه سال‌ها در حوزه #فلسفه_غرب تدریس کرد و آثار زیادی در نشریات معتبر فلسفی منتشر کرد، در سال 2014 با نگارش کتاب ایسم‌های تهی، نه‌تنها آثار قبلی خود را فاقد محتوایی اساسی و بازی با زبان دانست، بلکه تلاش کرد نشان دهد در دوران معاصر مجموعه‌ای از دیدگاه‌های تهی و فاقد محتوای اساسی به فلسفه‌ی رسمی غرب تبدیل شده و فلسفه را از موضوعات اساسی که در زندگی فردی و جمعی تأثیرگذار است، جدا کرده و مخاطب خود را گرفتار پوچی کرده است. پرسش‌ها و بازی‌ها و معماهای زبانی که ظاهری فلسفی دارند و بسیار سرگرم‌کننده هستند، نهایتی ندارند و همیشه مفاهیمی پیچیده وجود دارند که با تحلیل آنها می‌توان به دیدگاه‌ها و ایسم‌های جدید رسید،
اما برای اینکه فلسفه محتوای اصیل خود را بیابد، باید بار دیگر به پرسش‌های بنیادین متافیزیکی مانند خودشناسی ( #معرفت_نفس ) و بحث از وجود روح و امکان حیات پس از مرگ ( #معاد ) بازگردد.
در واقع انگر در کتاب پیشِ‌رو فلسفه را از زاویه‌ای نو به تماشا می‌گذارد و با دیدی انتقادی فلسفه تحلیلی را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد؛ او استدلال می‌کند که فلسفه تحلیلی در رابطه با واقعیت‌های موجود زندگی بشر و آن‌چه که در حقیقت جریان دارد، هیچ نتیجه ملموس و قابل‌توجه‌ای ارائه نکرده است.
✅ @Islamicphilosophy_ir