#فقه_مدرسه 🔸#نظام تشویق و تنبیه اسلام ۱ 🔹نظام تشویق و تنبیه در مدریت فرهنگی و مدیریت مدرسه 🔸به خلاف بسیاری از مباحث فرهنگی و تربیتی که پیشینه فقهی ندارد۳، درباره تشویق و تنبیه، فقها بحث کرده‌اند. 🔸تشویق در لغت به معنای "نزاع النفس" است. تنیبه به معنای بیدار کردن و متوجه کردن است. در اصطلاح، تشویق، ایجاد حالت خوش‌آیند و تنبیه، ایجاد عمل ناخوشایند در متربی با هدف تربیتی است. توجه در اصطلاح، انذار و تبشیر، ترسیم آینده خوب یا بد عمل است و عملی از سوی مربی انجام نمی‌شود، به‌خلاف تشویق و تنبیه. 🔸تنبیه، گاهی ایجاد عامل ناخوشایند است مانند زدن و گاهی گرفتن عامل خوش آیند است مانند گرفتن اسباب بازی از کودک. تشویق نیز گاهی ایجاد حالت خوش آیند است و گاهی برداشتن یک حالت ناراحت کننده از اوست. 🔹ادله 🔸الف) ادله مطلق تشویق ▫️1. سیره الهی / نظام تشویق و تنبیه الهی: نظام عالم، برپایه تشویق و تنبیه انسان بنا شده است. ▫️2. سیره اهل بیت ؟ع؟: اهل بیت از تشویق رفتاری و زبانی برای شاگردان و فرزندان استفاده می‌کردند. ▫️3. روایات تشویق وَ لَا يَكُونَنَ‏ الْمُحْسِنُ‏ وَ الْمُسِي‏ءُ عِنْدَكَ‏ بِمَنْزِلَةٍ سَوَاءٍ فَإِنَّ فِي ذَلِكَ‏ تَزْهِيداً لِأَهْلِ الْإِحْسَانِ فِي الْإِحْسَانِ وَ تَدْرِيباً لِأَهْلِ الْإِسَاءَةِ عَلَى الْإِسَاءَةِ نهج البلاغة؛ ص430 و 431 وَ قَالَ ع‏ ازْجُرِ الْمُسِي‏ءَ بِثَوَابِ‏ الْمُحْسِن‏ نهج البلاغة؛ ص501 🔹@feqahat

🔹#نظام تشویق و تنبیه 2 🔸تنبیه تربیتی اسلامی: حدود و تعزیرات در نگاهی کلان، حدود و تعزیرات حکمت تربیتی دارد. مجازات‌های اسلامی پنج دسته‌اند: حدود؛ تعزیرات؛ قصاص؛ دیات؛ کفارات. هر یک از اینها می‌تواند جنبه تربیتی داشته باشد. 🔸1.حدود حدود مقید به اثر تربیتی نیست. البته اثر حدود بر دیگران به مثابه یک حرکت فرهنگی دارد. 🔸2. تعزیرات در تعزیرات فقیه و حاکم شرعی، در دایره اختیارات خود می‌تواند به ابعاد تربیتی در چگونگی تعزیر، توجه داشته باشد. همچنین میتواند یک نظام تنبیهی برای اهداف تربیتی در جامعه قرار دهد؛ مانند قرار دادن جریمه‌هایی برای رعایت نکردن قانون. 🔸3. کفارات کفاره بر غیر معصیت و کفاره بر گناه داریم. مانند کفاره‌ای که بر تروک احرام در معاصی است. در قسم اول مجازات و تنبیه نیست؛ اما در قسم دوم در حقیقت یک نوع فلسفه خود مجازاتی دارد. موارد، نظام تنبیه فرد توسط خود اوست که جنبه بازدارندگی دارد. 🔸4. قصاص قصاص برای مجرم، ممکن است اثر تربیتی چندانی نداشته باشد؛ اما برای بینندگان آن، اثر بازدارندگی می‌تواند داشته باشد. 🔹@feqahat

#فقه_مدرسه 18 🔹#نظام تشویق و تنبیه اسلام 3 🔸بخشی از نظام تنبیهی اسلامی، تادیب و ضرب تربیتی است که شرایطی دارد: یکم. ادله مخالفان هر نوع تنبیه در تربیت: 1. ادله فلسفی ـ کلامی 1ـ1. آزادی انسان عقل هر انسانی به این قضیه حکم می کند که تنبیه، حریت وآزادی انسان‌ها را زیر سوال می‌برد؛ همچنین: لا إِكْراهَ فِي الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ‏. 1ـ2. کرامت انسانی ((وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَني‏ آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّيِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلى‏ كَثيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضيلا)) الإسراء : 70. 2. ادله اخلاقی از ادله‌ای که ممکن است در مخالفت با تادیب و تنبیه بدنی گفته شود، برخی ادله عناوین اخلاقی است؛ مانند: ((ادفَعْ بِالّتی هِیَ اَحسنُ)). 3. ادله فقهی از منظر فقهی نیز می‌توان ادله‌ای را بر عدم جواز تنبیه بدنی و ضرب بیان کرد؛ از جمله ادله حرمت ایذای مومن. دسته‌ای از روایات از ایذا نهی می‌کنند؛ از جمله در الكافی «بَابُ مَنْ آذَى الْمُسْلِمِينَ وَ احْتَقَرَهُم»‏ ، در وسائل الشيعة «بَابُ اسْتِحْبَابِ إِدْخَالِ السُّرُورِ عَلَى الْمُؤْمِنِ وَ تَحْرِيمِ إِدْخَالِ الْكَرْبِ عَلَيْه»‏ و باب «بَابُ‏ تَحْرِيمِ‏ إِيذَاءِ الْمُؤْمِن‏» پاسخ به این ادله: این ادله اثبات می‌کند اصل اولی، عدم ایذا و تنبیه بدنی در تربیت است؛ اما ادله خاص، این اطلاق را قید می‌زند. 🔹@feqahat