💠 دانش نامه تخصصی اصول فقه
🔸 شناسه موضوعی: #جایگاه_شناسی_دوم
⏪ عنوان: ضرورت اصول فقه در اجتهاد
✔️تحقیق و تنظیم: علی اکبر هلالی
📃تبیین بحث:
علم اصول فقه از عمده ترین علومی است که اجتهاد و استنباط احکام شرعی بر آن استوار و به عبارت دیگر، دانشی است بیانگر روش استدلال کردن در راه اثبات حکم شرعی و هیچ فقهی در این راه، از آن بی نیاز نیست.
محقّق خراسانی رحمه الله در این باره می گوید: «عمده ترین چیزی که اجتهاد بدان نیاز دارد، علم اصول است و نا گفته پیدا ست که استنباط حکم هیچ مسأله ای بی نیاز از قاعده یا قواعدی نیست که در علم اصول، بر آن ها استدلال شده است»(1).
در همین راستا، مرحوم آیه الله خوئی نیز اعتقاد دارد، اجتهاد وابسته به علم اصول بوده، به وسیله ی آن تحقق می یابد، زیرا در این دانش از قواعد بحث می شود که در مقام استدلال استنباط یک حکم، کبرای قیاس می شوند(2).
همچنین آیة الله شهید محمد باقر صدر رحمه الله علم اصول فقه را «منطق فقه» می داند و معتقد است، همان گونه که در علم منطق راه های استدلال و چند و چون هر کدام بیان می شود تا انسان از لغزش در اندیشه دور بماند، در غلم اصول نیز عناصر مشترک ( قواعد کلی) و چگونگی به کارگیری آن ها در عملیات استنباط معین می شود تا در استخراج حکم شرعی، لغزشی پیش نیاید. بنابر این، اصول فقه راه استنباط درست را به فقیه می آموزد تا در پرتو قوانین آن، در استنناج های فقهی خود به بیراهه نرود. از این رو، علم اصول فقه «منطق فقه» یا «منطق استنباط» است(3).
📚 مصادر:
(1) کفایة الاصول ص 534.
(2) الرأي السدید في الاجتهاد و التقلید ص 11 ، و التنقیح، الاجتهاد و التقلید ص 25.
(3) المعالم الجدیدة الاصول ص 28 و 29.
💠 لینک عضویت در کانال
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
#جایگاه_شناسی
# ضرورت-اصول_فقه_در_اجتهاد
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎙 صدای مرجع عظیم الشأن آیةالله ميلاني قدس سره:
🔹عقیده ما اینست که ملاك فقه أصول است، من لا أصول له لا فقه له قطعاً، هیچ برو برگرد ندارد، هو مقلّد بالحمل الشايع؛ چون نتيجة تابع أخس مقدمات است دیگه.
💠 https://t.me/alzaki_110
👉 @raveshsonnati
kef_056_استاد موسوی تهرانی_01.MP3
2M
🔊 فرهنگ نامه صوتی اصول فقه
🔹 شناسه موضوعی: #فائده_شناسی_سوم
⏪ عنوان: موضوع بحث در مشتق
🎤 نام استاد: سیّد رسول موسوی تهرانی(رحمه الله)
🗓 شناسه درس:کفایه 1-56
🗓 تاریخ درس: 25-10-1383
👈 ارجاع مرتبط: کفایة الأُصول ص 38 عند قوله رحمه الله: «الثالث عشر: أنّه اختلفوا في أنّ المشتق حقیقة في خصوص ما تلبس بالمبدأ في الحال أو فیما یعممه و ما انقضی عنه علی أقوال...».
🔖 توضیح مرتبط: فعلا ندارد
✅ تهیه و تولید: علی اکبر هلالی
💠 لینک عضویت در کانال
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
#فائده_شناسی
#موضوع_بحث_در_مشتق
💠 انتشار داده های صوتی و نوشتاری فقط با درج لینک زیر بلا مانع است
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
kef_057_استاد موسوی تهرانی_01.MP3
1.28M
🔊 فرهنگ نامه صوتی اصول فقه
🔹 شناسه موضوعی: #فرق_شناسی_دهم
⏪ عنوان: فرق مشتق اصولی و مشتق نحوی
🎤 نام استاد: سیّد رسول موسوی تهرانی(رحمه الله)
🗓 شناسه درس: کفایه 1-57
🗓 تاریخ درس: 26-10-1383
👈 ارجاع مرتبط: کفایة الأُصول ص 38 خند قوله رحمه الله: «أنّ المراد بالمشتق هاهن[أي: في علم الأُصول] لیس مطلق المشتقات، بل خصوص ما فیما بجري منها علی الذوات...».
🔖 توضیح مرتبط: فعلا ندارد
✅ تهیه و تولید: علی اکبر هلالی
💠 لینک عضویت در کانال
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
#فرق_شناسی
#فرق_مشتق_اصولی_و_نحوی
💠 انتشار داده های صوتی و نوشتاری فقط با درج لینک زیر بلا مانع است
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
💠 دانش نامه تخصصی اصول فقه
🔸 شناسه موضوعی: #مؤلف_شناسی_دوم
⏪ نام مؤلّف: سید محمد باقر طبا طبائی یزدی(1239-1298 قمری)
⭕️ القاب و شهرت:
✍️ تحقیق و تنظیم: احمد بحرینی و علی اکبرهلالی
✳️ معرفی اجمال مؤلّف:
سید محمد باقر بن طباطبائی یزدی متوفای اواخر صفر ۱۳۹۸ وی عالمی فاضل و جلیل القدر بود حیات علمی ایشان در اعتاب مقدسه بوده سپس به هند هجرت نمود آن گاه به نجف اشرف برگشت و پس از مدتی به تبریز و تهران رفت و سپس ساکن کربلا شد و در همانجا دفن شد. از مقدمه کتاب وی بر می آید که تمایل داشته در نجف دفن شودو می نویسد: «من آل طباطبا ابن مرتضى الحسنيّ الحسينيّ محمّد باقر العلوي الفاطمي نسباً و اليزدي مولداً و النّجفىي موطناً و مدفناً إن شاء الله اللّه تعالى...».
📕 آثار اصولی مؤلّف:
1️⃣ حلّ العقول لعقد الفحول في علم الاُصول.
2️⃣ وسیلة الوسائل في شرح الرسائل(برای آشنائی با این اثر به گزینه #وسیلة_الوسائل یا کتاب شناسی دوم مراجعه بفرمایید).
📚 مصادر:
بنگرید: مقدّمه مؤلّف،اعیان الشیعة ج9،ص 186، الذریعة ج7،ص 72، ش380 و ج25، ص92،ش505، معجم المطبوعات العربیة في ایران ص 95و204، و فنخا ج34،ص398.
💠 لینک عضویت در کانال
https://t.me/gami_dar_masire_ejtehad
#مؤلف_شناسی
#محمد_باقر_طباطبائی
💠 دانش نامه تخصصی اصول فقه
🔸 شناسه موضوعی: #اقوال_اصولی_چهارم
⏪ عنوان قول: ادله فقه از منظر شیعه
🔖 توضیح مرتبط: فعلا ندارد
✍️تحقیق و تنظیم: علی اکبر هلالی
📃تبیین بحث:
مستحضرید که علم اصول فقه ، به ما راه و روش و دستور صحیح استنباط احکام شرعی را از منابع اصلی میآموزد. در این مقال میخواهیم نظر علماء و فقهای شیعه را در باره منابع اصلی استنباط احکام -که از آنها به «ادله فقه» تعبیر میشود- به طور بسیار مختصر بررسی نماییم.
بعد از تحقیق به چند دیدگاه بر خوردیم که ذیلاً تقدیم میگردد:
1️⃣ دیدگاه شیخ مفید (رحمه الله):
شیخ مفید (قدس سره) متوفای سال 413 قمری معتقد است که ادله فقه- که از آنها به « اُصول الأحکام الشرعیّة» تعبیر میکند- سه چیز میباشد : کتاب خدای سبحان، سنت نبی صلی الله علیه و آله و اقوال ائمه اطهار علیهم السلام.
وی در این باره در کتاب گران سنگ « التذکرة باُصول الفقه» میگوید: «علم أنّ أُصول الأحكام الشرعيّة ثلاثة أشياء: كتاب الله سبحانه، و سنة نبيه صلّی الله عليه و آله، و أقوال الأئمة الطاهرين من بعده صلوات الله عليهم وسلامه»(1).
همان گونه که ملاحظه میفرمایید شیخ مفید، اجماع را به عنوان دلیل مستقل بیان ننموده چون که معتقد است که اجماع به خودی خود حجّت نیست بلکه آن را به عنوان کاشفیت از قول امام معصوم علیه السلام و دخول قول امام معصوم علیه السلام در قول مجمعین حجّت میداند(2).
و اما عقل را بیان نکرده زیرا عقل یکی از راه های دستیابی به علم مشروع در اصول سه گانه میداند(3).
2️⃣ دیگاه محقّق حلی(رحمه الله):
محقّق حلی (رحمه الله) متوفای سال 676قمری معتقد است که ادله فقه- که از آنها به «مستند الأحکام» تعبیر میکند- پنج چیز میباشد : کتاب، سنت ، اجماع، دلیل عقل و استصحاب.
وی در این باره در کتاب گران سنگ « المعتبر في شرح المختصر» میگوید: «الفصل الثالث في مستند الأحکام، و هي عندنا خمسة: الکتاب، و السنّة، و الإجماع، و دلیل العقل، و الاستصحاب»(4).
3️⃣ دیدگاه مشهور اصولیها:
مشهور اُصولیها معتقدند که ادله فقه چهارتا هستند: کتاب، سنت، اجماع و عقل، از این رو در کتب اصولی و فقهی از آنها به «ادلّه اربعة» تعبیر میکنند.
شیخ بهائي(رحمه الله) در این باره در کتاب « زبدة الاُصول» میگوید: «المنهج الثاني في الأدلّة الشرعیّة و هي عندنا أربعة: الکتاب، و السنّة، و الإجماع، و العقل»(5)
4️⃣ دیدگاه اخباریها:
عده ای از اخباریها در استنباط احکام فقط به کتاب و سنت اکتفا میکنند(6).
📚 مصادر:
(1) التذکرة باُصوال الفقه، ص 28.
(2) التذکرة باُصول الفقه، ص45، عند قوله: « و لیس في أجماع الاُمّة حجّة من حیث کان أجماعاً، و لکن من حیث کان فیها الإمام المعصوم،...».
(3) التذکرة باُصول الفقه، ص28، عند قوله: «و الطرق الموصلة إلی علم المشروع في هذه الاُصول ثلاثة: أحدها: العقل...».
(4) المعتبر ج 1، ص28.
(5) زبدة الاُصول ، ص83 ، و نیزبنگرید: قوانین الاُصول ج2، ص 231، الباب السادس: في الأدلّةالشرعیّة، أنیس المجتهدین ج1، ص181، المبحث الثاني في الأدلّة الشرعیّة ، و... .
(6) بنگرید: الحدائق الناضرة ج1، ص26، المقدّمة الثالثة في مدارک الأحکام الشرعیّة.
💠 لینک عضویت در کانال
https://t.me/gami_dar_masire_ejtehad
#اقوال_اصولی
#ادله_فقه_از_منظر_شیعه
May 11
May 11
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔊 #سخنان_ماندگار آیت الله موسوی تهرانی(رحمه الله)
🔸 شماره: سخن نهم
🗓 موضوع: امام زمان(عج) و تواتر روایات
🗓 منبع: درس رسائل 4-34
📝 تاریخ: 21-8-1379
✅ تهیه و تولید: علی اکبر هلالی
💠 لینک عضویت در کانال
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
#سخن_نهم
#امام_زمان_و_تواتر_روایات
💠 دانش نامه تخصصی اصول فقه
🔸 شناسه موضوعی: آثار مخطوط اصولی
✍️ تحقیق و تنظیم: علی اکبر هلالی
✅ هدف اساسی در این صفحه این است که به تدریج فهرستی از آثار اصولی مخطوط و چاپ سنگی و افستی که هنوز تحقیق و به چاپ حروفی نرسیده اند جهت اطلاع مراکز، مؤسسات و اهل تحقیق تهیه و تنطیم گردد تا بلکه ان شأ الله تعالی در مسیر نشر این آثار ارزشمند علمای پیشین شیعه سهم کوچکی ایفا کرده باشیم.
1- #حاشیة_فرائد_الاصول_کجوری_شیرازی
2- #وسیلة_الوسائل_في_شرح_الرسائل
۳- #کشف_القناع_عن_وجوه_حجیة_الاجماع
۴- #الوافي_في_شرح_الوافیة
#آثار_مخطوط_اصولی
💠 لینک عضویت در کانال
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
kef_058_استاد موسوی تهرانی_01.MP3
1.6M
🔊 فرهنگ نامه صوتی اصول فقه
🔹 شناسه موضوعی: #فرق_شناسی_یازدهم
⏪ عنوان: فرق عرض و عرضی
🎤 نام استاد: سیّد رسول موسوی تهرانی(رحمه الله)
🗓 شناسه درس: کفایه 1-58
🗓 تاریخ درس: 27-10-1383
👈 ارجاع مرتبط: کفایة الاُصول ص 39 «... بملاحظة اتصافها بعرض أو عرضي...»
✅ تهیه و تولید: علی اکبر هلالی
💠 لینک عضویت در کانال
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
#فرق_شناسی
#فرق_عرض_و_عرضی
💠 انتشار داده های صوتی و نوشتاری فقط با درج لینک زیر بلا مانع است
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
Rasael_0109_استاد موسوی تهرانی_02.mp3
1.06M
🔊 فرهنگ نامه صوتی اصول فقه
🔹 شناسه موضوعی: #اصطلاح_شناسی_دوم
⏪ عنوان: تنقیح مناط
🎤 نام استاد: سیّد رسول موسوی تهرانی(رحمه الله)
🗓 شناسه درس: رسائل 2-109
🗓 تاریخ درس: 16-2-1380
👈 ارجاع مرتبط: فرائد الاُصول ج1، ص 180 « اللّهم إلّآ أن یدّعی: أنّ الناط في وجوب العمل بالروایات هو کشفها عن الحکم الصادر عن المعصوم...».
✅ تهیه و تولید: علی اکبر هلالی
💠 لینک عضویت در کانال
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
#اصطلاح_شناسی
#تنقیح_مناط
💠 انتشار داده های صوتی و نوشتاری فقط با درج لینک زیر بلا مانع است
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
💠 دانش نامه تخصصی اصول فقه
🔸 شناسه موضوعی: #اصطلاحات_اصولی_یکم
⏪ عنوان اصطلاح: اجماع مطابقی- اجماع تشرّفی
🔊 صوت مرتبط: #اجماع_تشرفی
✍️ تحقیق و تنظیم: علی اکبر هلالی
📃تبیین بحث:
مقدمتاً باید دانست که میان اصولیان، درباره چگونگی دلالت اجماع بر رأی و نظر امام علیه السلام، اختلاف نظر هست. ما در این جا به کوتاهی به توضیح یکی از آن اقسام میپردازیم:
✳️ اجماع مطابقی یا اجماع تشرّفی:
اصطلاح منطقی این قسم، مطابقی و اصطلاح اصولی آن، تشرّفی است.
اجماع مطابقی یا تشرّفی، یعنی اگر علما در مسأله ای، دچار مشکل میشدند و حکمش برای آن ها ناشناخته میماند، برخی برای حل آن و دریافت پاسخ نزد امام علیه السلام مشرف شده، پاسخ از ایشان در خواست میکرد و ایشان نیز بی واسطه، به او پاسخ میداد(1)، اما پرسش کننده برای این که هنگام ارائه آن به دیگران، دروغگو خوانده نشود و نیز راه برای ادعاهای دروغین دیدن آن حضرت علیه السلام باز نشود، از نقل قول مستقیم امام علیه السلام پرهیز کرده، آن را در قالب اجماع بیان میکرد؛ به این معنا که به جای این که بگوید: امام علیه السلام این چنین فرمودند، میگفت: علما بر این مسأله اجماع دارند که البته، چنین ادعایی دروغ نیست، زیرا چنان که بارها گفتیم، ارزش اجماع به رأی امام عیه السلام است و هر گاه ادعای اجماع میشود، ناظر به رأی امام علیه السلام است.
✴️ وجه نام گذاری به مطابقی و تشرّفی
از آن جا که معنای مطابقی «أجمع العلماء علی کذا» در کلمات این دسته از علما، عبارت است از: «قال بقیّة الله...»، به چنین اجماعی، مطابقی گفته شده است، چرا که لفظ اجماع بالمطابقه بر رأی امام علیه السلام دلالت میکند.
و از آن جا که مدعی اجماع نزد امام علیه السلام شتافته، به آن اجماع تشرّفی میگویند.
⏺ حجیّت اجماع تشرّفی
اگر چنین اجماعی اتفاق بیفتد، در حجیّت آن، شکی وجود ندارد.
📖 در کتاب«فرائد الاُصول» اصطلاح مطابقی(2)، و در کتاب« کفایة الاُصول» اصطلاح تشرّفی آمده است(3).
📚 مصادر:
(1) چنان که برای کسانی چون مرحوم مقدس اردبیلی و علامه بحر العلوم رحمهما الله، نسبت داده شده است.
(2) فرائد الاُصول ج 1، ص216 عن قوله: « و بالجملة: فمعنی حجیّة خبر العادل وجوب ترتیب ما یدلّ علیه المخبر به مطابقةً...».
(3)کفایة الاُصول ص (آل البیت) ص 289 عند قوله: «و ربّما یتفق لبعض الأوحدي وجه آخر من تشرفه برؤیته علیه السلام و أخذ الفتوی من جنابه، و إنّما لم ینقل عنه، بل یحکي الإجاع لبعض دواعي الإخفاء».
💠 لینک عضویت در کانال
https://eitaa.com/gami_dar_masire_ejtehad
#اصطلاحات_اصولی
#اجماع_مطابقی
#اجماع_تشرفی