#روش_تحصیل_درس_خارج #گام_های_اجتهاد #پنج_مرحله_کلیدی #استاد_محمدی_قائینی 💢 #مرحلۀ_اول: حضور زنده و مستمر 🔰️ بزرگ‌ترین آفت #درس_خارج این است که گاهی در درس حاضر باشیم و گاهی غیبت کنیم. باید #حضور_مستمر داشته باشد تا پیوند مطالب از هم نگسلد. بعضی از مسائل بسیار عمیق است و به مقدمات نیاز دارد. اگر در قسمتی از درس حضور نداشته باشید، نمیتوانید نتیجه بگیرید. 🔰️ پس حضور پیدا نکردن حتی اگر موجه باشد، ضربه زیادی به یادگیری وارد میکند. اثر وضعی میگذارد. این جزءالعله است. شخصی میگفت: مرحوم آیت الله بروجردی ۱۶ سال خارج گفتند و من حتی یک جلسه غایب نشدم. کسی که اینقدر به شرکت در درس اهمیت میدهد، خیلی به #اجتهاد نزدیک خواهد بود. در درس نیز باید مقید باشد که چیزی را از دست ندهد. @ghaeeni 🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹 https://eitaa.com/joinchat/1631322177Cbbf2249cb6

#روش_تحصیل_درس_خارج #گام_های_اجتهاد #پنج_مرحله_کلیدی #استاد_محمدی_قائینی 💢 #مرحلۀ_سوم: عدم اکتفا در تقریرنویسی به مطالب کلاس 🔹🔸 طلبه باید ابتدا به کتب مرجع مراجعه کند و ببیند آیا مطالب همان‌گونه که استاد گفته، آمده است یا نه؟ در مرحلۀ دوم باید ببیند که آیا معنایش همان است یا نه؟ امکان دارد ما به‌گونۀ دیگری بفهمیم. در #اجتهاد فهم کسی برای دیگری حجت نیست. مجتهد به فهم دیگران کاری ندارد. علاوه‌براین باید منابع دیگر را نیز ببیند؛ مثلاً اگر استاد سه کتاب لغت را ملاحظه کرده، طلبه باید کتاب‌های دیگر را نیز بررسی کند. شاید در کتابهای دیگر به‌شکل دیگری آمده باشد! یا معنای دیگری ذکر شده باشد که اگر استاد نیز آن را ببیند، نظر خود را تغییر دهد! 🔹🔸 مطالب باید تجزیه‌وتحلیل شود. استاد شاید هنگام تدریس یک روایت را بیشتر بیان نکند. شخص محقق باید روایات دیگر را نیز ملاحظه کند تا نکات احتمالی دیگر را دریابد. ممکن است چیزی استفاده کند که در روایاتی که در کلاس بررسی شده است، وجود نداشته باشد. ممکن است مشهور به دو روایت استناد کرده باشند و روایات دیگر را نامعتبر بدانند، اما اگر طلبه بررسی بیشتری کند، روایات معتبر دیگری را تشخیص دهد. ممکن است روایات را به چند دستۀ مصححه، معتبره و مقبوله تقسیم کند. برخی از روایات را از راه #تبدیل_سند می‌شود احیا کرد. اینکه گاهی فتاوا کاملاً تغییر می‌کند، علتش همین است که محقق قبلی چیزهایی را ندیده و محقق بعدی آنها را دیده است! تابه‌حال می‌گفتند که دیۀ کافر ذمی ۸۰۰ درهم و مسلمان ۱۰۰ دینار است؛ اما اگر روایات را بیشتر بررسی کنند، ممکن است نظر جدیدی ارائه شود. تابه‌حال می‌گفتند که زن از زمین ارث نمی‌برد، ولی ممکن است شما پس از بررسی روایات، بفهمید که بین زن و مرد دراین‌باره فرقی نیست. البته منظور این نیست که حتماْ حرف جدیدی زده شود، بلکه مهم فهم روایت است. 🔹🔸 شما باید به‌دنبال منابع دیگر بروید و به استدلال استاد اکتفا نکنید. لازم هم نیست در همان باب باشد، بلکه ممکن است در باب‌های دیگر باشد. خیلی از مطالب در باب‌های دیگر آمده است. شما باید هر منبعی را که احتمال می‌دهید مطلب جدیدی در آن آمده است، جست‌وجو کنید. 🔹🔸 پیش‌تر در باب حلق لحیه حداکثر ۶ یا ۷ دلیل پیدا می‌کردند؛ اما اکنون طلبه ای جوان ۲۳ یا ۲۴ دلیل از آیات، روایات، اجماع، شهرت، بنای عقلا و… به‌‌دست آورده است. ۷ دلیل کجا و ۲۴ دلیل کجا! به ذهن علمای سابق خطور نکرده بود که ممکن است دلایل دیگری نیز وجود داشته باشد. آیا ریش پرفسوری جایز است یا نه؟ بعضی مراجع می‌گویند جایز است و به روایتی که عبارت لحیه در آن آمده، استدلال کرده‌اند و می‌گویند: لحیه به چانه گفته می‌شود و تمسک به لغت کرده‌اند. آن مجتهد شاید تنها یک کتاب لغت را دیده باشد و یا براساس عرفِ مکانِ سکونت خود لحیه را این‌گونه معنا کرده باشد، ولی شما به کتب متعدد مراجعه می‌کنید و می‌فهمید که جایز نیست. محقق در مقام نوشتن مطالب استاد باید همۀ مطالب را بنویسد و سپس توسعه دهد. @ghaeeni 🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹 https://eitaa.com/joinchat/1631322177Cbbf2249cb6

#روش_تحصیل_درس_خارج #گام_های_اجتهاد #پنج_مرحله_کلیدی #استاد_محمدی_قائینی 💢 #مرحلۀ_چهارم: عرضۀ مطالب به استاد 🔰️ در این مرحله محقق باید مطالب نوشته‌شده را به اساتید و هم‌بحثی‌های خود عرضه کند تا متوجه شود که آیا آنان نیز همان‌گونه مطلب را درک کرده‌اند که او فهمیده است؟‌ چه‌بسا انسان خطا کند! در حوزه مرسوم بوده که وقتی افراد کتاب یا تقریری می‌نوشتند، به استاد یا شخصی قوی عرضه می‌کردند تا اشکالات او را بگویند. همین باعث می‌شد که گاه نظر جدیدی تأیید و تقویت شود و فتاوا تغییر کند. بالأخره ممکن است خداوند علم را در ذهن کس دیگری قرار دهد و در ذهن او قرار ندهد. ارائه کردن یکی از راه‌هایی است که انسان را زودتر به ملکۀ #اجتهاد می‌رساند. اغلب بشر گمان می‌کند که خودش علامۀ دهر است، به‌ویژه اگر مطالب جدیدی برای ارائه داشته باشد. شاید بسیاری از افرادی که دچار بدعت شدند، از ابتدا نمی‌خواستند که این اتفاق بیفتد، اما به‌دلیل اینکه حاضر نبودند صدای دیگران را بشنوند و مشورت کنند، دچار بدعت شدند. @ghaeeni

#روش_تحصیل_درس_خارج #گام_های_اجتهاد #پنج_مرحله_کلیدی #استاد_محمدی_قائینی 💢 #مرحلۀ_پنجم: داشتن دید نقادانه 🔹🔸 محقق پس از نوشتن و پیاده کردن و سپس رجوع به منابع و جمع‌آوری مطالب، باید سعی کند دید نقادی بر او حاکم باشد. البته نه به این معنا که حتماً بخواهد حرف جدیدی بیاورد! ما به‌دنبال واقع و حق هستیم. اگر پیش از ما حق را گفته باشند، نباید حرف دیگری زد. دید نقادی این است که بفهمیم این مطلب درست است یا نه؟ 🔹🔸 اگر شخص پس از مطالعه، مباحثه، ملاحظۀ منابع و مقایسه به نظر جدیدی برسد، اشکالی ندارد. اگر ایرادی به گفته‌های دیگران دارد، نباید از بازگو کردن آن ترس داشته باشد. مثلاً در علم رجال روایت ضعیفی داریم که شهرت فتوائیه جابر ضعف سند است. حال اگر کسی بگوید این روایت سند ندارد و عمل دیگران برای من حجت نیست، اگرچه همۀ علمای بزرگ نیز به آن عمل کرده باشند، باید نظر خود را بگوید. برعکس اگر روایتی سنداً و دلالتاً معتبر است، ولی مشهور علما به آن عمل نکرده‌اند و دیگران می‌گویند این مضعِّف است و او عمل به روایت معتبر را ترجیح می‌دهد، نباید از این کار بترسد. 🔹🔸 هدف از #درس_خارج این است که شخص مجتهد شود. خود انسان بفهمد که خدا چه گفته است. این منافاتی با احترام به گذشتگان نیز ندارد. قرار نیست ما هم همان راهی را برویم که آنها رفته‌اند؛ در این صورت این عمل به احتیاط است و درس خارج لازم ندارد! 🔹🔸 آنچه مهم است این است که انسان در #تقریرنویسی باید دید نقادانه داشته باشد، نه تخریب! یعنی قولی که آن را حق می‌دانیم، بگوییم؛ برای همین علما گفته‌اند که حتماً نظر بدهید، غلط باشد یا درست. همین در رشد #اجتهاد انسان مؤثر است. لذا گاهی در یک زمان دو عالم دو فتوای کاملاً مخالف می‌دهند. یکی می‌گوید نماز جمعه واجب است و دیگری می‌گوید حرام است. حتی گاهی انسان می‌تواند در خود قواعد و اصول نیز تشکیک کند و بگوید این قاعدۀ فقهی و اصولی درست نیست. در خود مبانی تشکیک کند، هرچند همه آن را پذیرفته باشند. 🔹🔸 پس از اینکه این مطالب نوشته شد، مطالبی که حاصل می‌شود، کاری علمی و تحقیقی خواهد شد که می‌تواند برای دیگران نیز قابل‌استفاده باشد. 🆔 @ghaeeni

#روش_تحصیل_درس_خارج #گام_های_اجتهاد #جواهرالکلام_واجتهاد1 #استاد_محمدی_قائینی 💢 برخی موارد موردنیاز برای #اجتهاد: ❇️ #اجتهاد در علوم یعنی کشف استدلالی و فنی برای کشف حقیقت در محدوده آن علم. برای اینکه در فقه مجتهد شویم، چه باید بکنیم؟ امور مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود بتوانیم در مباحث فقهی، زودتر راه اجتهاد را سپری کنیم که آنها را توضیح می‌دهیم. 🔰️ استفاده از #تجربۀ دیگران اگر انسان کار را ابتدابه‌ساکن شروع کند، خطرات و مشکلاتی در پی دارد. ما باید از راهی که دیگران رفته‌اند، به‌عنوان تجربه و نه تقلید از آنها استفاده کنیم و نکات مفید را بیاموزیم. در روایت داریم: «التَّجْرِبَةُ فَوْقَ الْعِلْمِ». همچنین در روایت دیگری آمده است: «مَنِ اسْتَشَارَ لَمْ یُنْدَبْ» . همچنین در روایت آمده است: کسی که از فکر دیگران استفاده کند، به واقع می‌رسد. در نهج‌البلاغه و کتب دیگر درباره مشورت و استفاده از تجربۀ دیگران و سیروسلوک در جهان برای استفاده از وقایع گذشته، سفارش زیادی شده است. 🔰️ جایگاه #کتاب_جواهر در اجتهاد 🔻🔻 یکی از کتب فقهی مفید، کتاب #جواهرالکلام از شیخ محمدحسن نجفی است که در حدود ۴۳ جلد است و همۀ ابواب فقه را شرح داده است؛ اقوال و منابع را ذکر کرده و به قواعد مختلف استدلال نموده و در معنای لغوی نیز به‌صورت تفصیلی وارد شده است. این کتاب کتابی اجتهادی و استدلالی است. نمی‌خواهیم بگوییم که تنها بر این کتاب تکیه کنید، ولی کتاب کامل و جامعی است که ابعاد مختلفی دارد. در روش استدلال بسیار قوی عمل کرده است. البته در باب مکاسب، شیخ انصاری از ایشان قوی‌تر است؛ همین‌طور کتاب صلاةِ شیخ از کتاب ایشان عمیق‌تر است. نمی‌شود کسی درس خارج برود و بگوید من به جواهر کاری ندارم. کسی که وارد اجتهاد می‌شود به این کتاب نیاز دارد. یک دوره فقه جامع استدلالی قوی است که البته از نقاط ضعف نیز خالی نیست. 🔻🔻 متن کتاب، کتاب شرایع‌الاسلام محقق حلی است که ایشان شرح داده است. اگر شخص بخواهد همه کارهایی را که قبلاً گفتیم، انجام دهد و هم به منابع رجوع کند و هم تطبیق کند و…، حوصله و زمان و ارادۀ قوی می‌خواهد؛ اما اگر بخواهد از یک اجتهاد حاضر و آماده استفاده کند و بخواهد بداند که در مسئله چگونه باید وارد شود، چند نظر وجود دارد، چه قواعدی در اینجا مفید است، چگونه باید استدلال کند و… این کتاب بسیار مفید است و می‌تواند محقق را برای دارا شدن ملکۀ اجتهاد آماده کند. 🔻🔻 امام راحل(ره) فرمودند: فقه باید #فقه_جواهری باشد. ایشان تبلیغ نمی‌کردند؛ بلکه روشی که در جواهر است، خیلی کامل و پخته و کاملترین موسوعۀ فقهی ماست. کتاب خیلی آسانی نیست؛ ولی کسی که مقدمات را خوب خوانده باشد، زیاد مشکلی ندارد. اگر انسان ۴ یا ۵ سال با جواهر کار کند، به‌یقین به اجتهاد می‌رسد. 🆔 @ghaeeni

#روش_تحصیل_درس_خارج #گام_های_اجتهاد #استاد_محمدی_قائینی 🔻🔻 #اجتهاد، تمرکز و صرف وقت کافی 💢 گفته شد که از موارد موردنیاز برای فقه، حضور در کلاس، مطالعه و مباحثه است. یکی دیگر از موارد موردنیاز صرف وقت کافی است که بخشی از آن در پیش‌مطالعه انجام می‌گیرد. انسان نباید خالی‌الذهن به کلاس بیاید. لازمۀ اینکه بادقت به کلاس وارد شوید، این است که پیش‌مطالعه کرده باشید. 💢 برای هر درس فقه حداقل باید ۴ ساعت وقت صرف کرد. در پایان نوشتن و پیاده کردن مطالب است، اما برای نوشتن لازم نیست هر روز بنویسد. می‌تواند آخر هفته این کار را انجام دهد. #تقریرنویسی را نیز می‌تواند همان روز انجام دهد و می‌تواند بعداً انجام دهد. بعضی از افراد ماه‌به‌ماه تقریر می‌نوشتند، ولی بهتر است به‌تأخیر نیفتد. تقریرات اصول مرحوم آیت الله #بروجردی ماه‌به‌ماه بوده؛ در آن زمان گویی حافظه‌ها قوی‌تر بوده است. 💢 هر درس اصول نیز ۴ ساعت زمان نیاز دارد. در مرحلۀ بعد باید دوباره مطالعه و مباحثه کند. اگر کسی به این صورت درس بخواند، #مجتهد می‌شود. تمام اشتغالات را کنار بگذارید و در خدمت درس باشید. صرف نوشتن و تأیید و امضا، اجتهادآور نیست. باید عاشقانه وقت گذاشت. 💢 اگر کسی واقعاً پنج سال، هر سال ۱۴۰ جلسه، روزی هشت ساعت کار کند؛ سالی ۱۲۰۰ ساعت می‌شود و باید پنج سال ۶۰۰۰ ساعت کار کند تا به اذن‌الله مجتهد شود. در این زمان می‌تواند روش را یاد بگیرد، وگرنه منابع زیاد است و بعداً بررسی می‌کند. 💢 بنای یک #درس_خارج_فقه بر این است که بیشتر از پنج سال طول نکشد. کسانی که می‌گویند بیست سال درس فلانی رفتیم، الزاما به معنای امری مثبت و یک روش قطعی نیست. برای اجتهاد چهار یا پنج سال کافی است. بیشتر از آن تضییع عمر است. دو درس، هشت ساعت در روز می‌شود. باید در فضای آرام تمرکز کند، نه اینکه تلویزیون ببینید و کارهای دیگر انجام دهد. 🆔 @ghaeeni

#در_محضر_رهبر_انقلاب 🎥 درس فقه را جدی بگیرید. ❇️ برای فراگیری معارف اسلامی #اجتهاد لازم است، درس رو باید خوب خوند و لو باب الطهارت را. #مقام_معظم_رهبری #اجتهاد 🆔 @ghaeeni