#روش_تحصیل_درس_خارج #تقریر_نویسی (1) #ضرورت_تقریرنویسی #استاد_محمدی_قائینی 💢 بحث تقریرنویسی یا رساله‌نویسی به‌عنوان مکمل و متمم درس‌های خارج انجام می گیرد. اگر این مرحله وجود نداشته باشد، تلاش‌های انسان به مقصود نمی‌رسد. کسی که درس می‌خواند، معمولاً منابع را می‌بیند، مباحثه می‌کند،حضور مستمر در کلاس دارد و سعی و تلاش وافری می‌کند تا مطالب را حفظ کند؛ اما اگر مطالبی را که ثبت‌وضبط کرده است، صورت‌بندی و دسته‌بندی نکند و خودش با دیدگاه مستقل، مطالب را به نگارش درنیاورد، صرفاً معلومات عمومی برایش حاصل می‌شود. 💢 این معلومات را شاید بتوان به دیگران ارائه کرد، اما برای کسی که می‌خواهد #مجتهد شود، فایده‌ای ندارد. افراد بسیاری سالیان دراز با دقت و زحمت فراوان، مباحث را پیگیری کرده‌اند و وقت صرف کرده‌اند و آنها را جمع‌آوری کرده‌اند؛ ولی چون صاحب‌نظر نبوده‌اند، مفسر و مجتهد نخواهند شد. چنین کسی حداکثر نقّال است. نظرات دیگران و حاصل مطلب را بیان می‌کند، اما اگر کسی بپرسد نظر خودتان چیست، نمی‌تواند به‌جز تکرار مطالبی که یاد گرفته چیزی بگوید. 💢 او عالم نیست، بلکه مانند رایانه مطابق برنامه‌ای که به او داده‌اند، تجزیه و تحلیل می‌کند. دوربین و ضبط‌صوت دستگاه‌های خوبی هستند، ولی نمی‌توانند به خود بنازند و ببالند که من چیزی دارم که دیگران ندارند. بنابراین پس از اینکه محقق مطالعات خود را به پایان ‌رساند، نوبت کار اصلی اوست که با قلم و سلیقه خود، مطالب علمی را تنظیم کند. این را رساله و #تقریرنویسی می گویند. 🔰️ درس استاد وسیله‌ای است که شخص به کمال برسد و تعدد اقوال، کیفیت استدلال و تطورات تاریخی مسئله را ببیند؛ اما هدف این نیست که با این مسائل آشنا شود، بلکه باید خودش #صاحب‌نظر شود و درباره مسائلی که یاد گرفته اظهارنظر کند؛ بگوید رأی من این است و از نظر من مطلب این‌گونه است. با حفظ احترام گذشتگان، می‌خواهد بفهمد که این حرف و استدلال تام و درست است یا نیست. @ghaeeni 🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹 https://eitaa.com/joinchat/1631322177Cbbf2249cb6

#روش_تحصیل_درس_خارج #گام_های_اجتهاد #پنج_مرحله_کلیدی #استاد_محمدی_قائینی ⏪ مرحله دوم: بخش 1 💢 #مرحلۀ_دوم: پیاده کردن مطالب 🔰️ طلبه پس از اینکه از کلاس خارج شد، باید دروس را پیاده کند. صرف حاضر شدن در درس، هرچند استاد قوی باشد و مطالب عمیق را بیان کند، اثر ندارد. معلومات عمومی انسان اضافه میشود و با ابواب مختلف آشنا میگردد، ولی مجتهد نمیشود. 🔻🔻چگونگی پیاده کردن 🔻🔻 ۱ـ #مباحثه: برخلاف کسانی که گمان می‌کنند مباحثه فقط برای سطح است، باید گفت که مباحثه برای درس خارج نیز لازم است. مباحثه در سطح برای خوب فهمیدن و جمع آوری مطالب است؛ یعنی آیا مطالب عنوان شده، همان مطالب کتاب است یا خیر و آیا درست فهمیده ام یا نه؟ 🔸🔹 اما در #درس_خارج تحقیق و پژوهش لازم است و میخواهیم به واقع برسیم، بنابراین حتماً باید مباحثه انجام شود تا راه رسیدن به اجتهاد آسان شود. برای اجتهاد با علوم مختلف سروکار داریم، اما در علوم دیگر تنها با همان علم کار داریم؛ مثلاً در فقه میتوان فقط لمعه را خواند؛ در تفسیر فقط کتاب تفسیری خواند و در عقاید فقط مطالب مربوط به عقاید را خواند؛ ولی اجتهاد با علوم مختلف ارتباط دارد و باید تفسیر، رجال، اصول و… را به خوبی دانست. 🔹🔸 در #درس_خارج کیفیت استدلال مطالب، بسیار مهم است. چه بسا برای اثبات یک موضوع علمی، روشهای مختلفی وجود داشته باشد، اما همۀ روشها صحیح نباشد. ممکن است روشی، روش دیگر را تخطئه کند؛ مثلاً برای اثبات توحید حدود ۱۳ دلیل و برهان اقامه شده، اما برخی از آنها اشتباه است و برخی نیز به متمم نیاز دارد. در اثبات مطالب، روشها مختلف است و ممکن است کسی از راهی دیگر بخواهد مطلب را اثبات کند و از آیه یا روایت به گونۀ دیگری استفاده نماید. 🔸🔹 در #مباحثۀ_درس_خارج میخواهیم به مطالبی که از نظر ما صحیح است، دست پیدا کنیم؛ بنابراین باید بتوانیم همۀ اقوال و ارجاعات را در ذهن تثبیت کنیم؛ حتی در بحث لغوی باید به چند کتاب لغت مراجعه و آنها را نقل و نقد کنیم. 🔸🔹 گاهی انسان به تنهایی نمیتواند به مطالب موردنظر دست یابد و باید در مباحثه حل شود. در روایت آمده است که «أَعْلَمُ النَّاسِ مَنْ جَمَعَ عِلْمَ النَّاسِ إِلَى عِلْمِهِ» (داناترین مردم کسی است که علم دیگران را به علم خود اضافه کند). ویژگی مباحثه این است که آنچه را نفهمیده ایم، میتوانیم درک کنیم. 🔸🔹 روش عادی #درس_خارج این است که باید مباحثه انجام شود؛ حتی بعضی از بزرگان با اینکه مجتهد بودند تا اواخر عمر همان مطالب را مباحثه میکردند. یک فقیه #مجتهد که درس خارج نیز میگوید، میتواند مباحث علمی را با فقیهی دیگر تبادل کند. فهم دیگران برای ما مهم است، هرچند نابغه یا مستعد باشیم. 🔸🔹 از #شیخ_بهایی که در همۀ فنون مسلط بود، نقل شده است که میگفت: با هر صاحب فنِ واحد که مباحثه کردم، شکست خوردم! مثلاً با کسی که فقط فقیه بود یا فقط اصولی بود یا فقط علم هیئت میدانست، وقتی مباحثه کردم، شکست خوردم! ولی با هر صاحب فنونی که مباحثه کردم، سرآمد بودم. این خود اقرار بر این است که عمر و ظرفیت انسان محدود است، بنابراین در هر رشته های باید با متخصص آن فن مباحثه کرد. 🔸🔹 در #مباحثه نباید فقط تبادل مطلب باشد، بلکه باید #نگاه_نقادانه داشته باشیم. هرکسی ممکن است مطلب را به نوعی فهمیده باشد، یا گاهی استاد چیزی گفته که دیگری نشنیده است. @ghaeeni 🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹 https://eitaa.com/joinchat/1631322177Cbbf2249cb6

#روش_تحصیل_درس_خارج #گام_های_اجتهاد #جواهرالکلام_و_اجتهاد2 #استاد_محمدی_قائینی 💢 گفتیم یکی از کتاب هایی که به لحاظ #روش_شناسی_اجتهاد و تقویت قوه استنباط موثر است، کتاب شریف #جواهرالکلام است. اما آیا این کتاب و تمرکز بر آن کافی است؟ باید توجه داشت که کتاب جواهر نیز حداکثر مثل یک استاد است؛ البته جواهر بیشترِ ادله را آورده است. 💢 اما #مجتهد باید از صاحب‌جواهر جلوتر برود. ایشان برای دو قرن پیش است. اگر کسی بخواهد در حد ایشان باشد، ضرر نکرده؛ ولی شما باید #یک_گام_جلوتر بروید. باید منابع و روشهای جدیدتر را پیدا کنید تا به مطالب عمیق‌تر برسید؛ وگرنه حفظ کردن می‌شود. 💢 اگر کسی واقعاً پنج سال، هر سال ۱۴۰ جلسه، روزی هشت ساعت کار کند؛ سالی ۱۲۰۰ ساعت می‌شود و باید پنج سال ۶۰۰۰ ساعت کار کند تا به اذن‌الله مجتهد شود. در این زمان می‌تواند روش را یاد بگیرد، وگرنه منابع زیاد است و بعداً بررسی می‌کند. 💢 #مجتهد یعنی #مغز_متفکر_معارف دین که قرار است تولید علم کند. مجتهد کسی است که جای امام صادق(ع) نشسته و به او نائب‌الحجه می‌گویند. در حکم امام زمان است؛ می‌گوید اگر حرف مرا بپذیرید به بهشت می‌روید، وگرنه به جهنم می‌روید. این تخصص می‌خواهد. حداقل پنج سال باید زحمت بکشید و بعد از آن نیز استمرار نیاز دارد، چون می‌خواهد فتوا بدهد؛ نه فقط در باب فقه، بلکه در عقاید و تفسیر قرآن نیز همینطور است. 💢 یکی از علمای قرآن، در ترجمۀ قرآن گفت: فردا جواب می‌دهم، چون گفت: می‌ترسم بعداً مطلب جدیدی ببینم و خلاف حرفم را بگویم. با اینکه در تفسیر مجتهد بود، احتیاط می‌کرد. مجتهد می‌خواهد بگوید: این حرف خداست و من به‌جای معصوم(ع) حرف می‌زنم. این حداقل کاری است که باید انجام داد. آنچه انسان را کمک می‌کند، همراهی و ممارست با یکی از کتب علمی است که اکنون به نظر می‌رسد #جواهرالکلام کتاب پرقدرتی است و انسان را وارد دالان اجتهاد می‌کند. 💢 معنا کردن روایت نیز مشکل است. گاهی در بحث و با توجه به ادله و قیود دیگر، معنای روایت به‌گونۀ دیگری می‌شود. مباشرت با این نوع کتب، ما را در این بخش نیز توانمند می‌سازد و به‌یقین ملکۀ اجتهاد را به‌سرعت در انسان تقویت می‌کند. 💢 #جواهر برای پیش‌مطالعه خوب نیست، بلکه برای تقریرنویسی لازم است؛ یعنی پس از کلاس درس باید از آن استفاده کرد. موسوعاتی که تازه نوشته شده نیز خوب است. کتاب حدائق یا موسوعة تنقیح و مستند که در سی یا چهل جلد آمده و به‌شکل روان دسته‌بندی شده نیز خوب است. بستگی به ذوق و سلیقه و توان علمی افراد دارد. بله، کسی که با جواهر ممارست داشته باشد، قوی بار می‌آید؛ چون نسق (نظم‌وترتیب) راحتی ندارد. 🆔 @ghaeeni

#روش_تحصیل_درس_خارج #گام_های_اجتهاد #استاد_محمدی_قائینی 🔻🔻 #اجتهاد، تمرکز و صرف وقت کافی 💢 گفته شد که از موارد موردنیاز برای فقه، حضور در کلاس، مطالعه و مباحثه است. یکی دیگر از موارد موردنیاز صرف وقت کافی است که بخشی از آن در پیش‌مطالعه انجام می‌گیرد. انسان نباید خالی‌الذهن به کلاس بیاید. لازمۀ اینکه بادقت به کلاس وارد شوید، این است که پیش‌مطالعه کرده باشید. 💢 برای هر درس فقه حداقل باید ۴ ساعت وقت صرف کرد. در پایان نوشتن و پیاده کردن مطالب است، اما برای نوشتن لازم نیست هر روز بنویسد. می‌تواند آخر هفته این کار را انجام دهد. #تقریرنویسی را نیز می‌تواند همان روز انجام دهد و می‌تواند بعداً انجام دهد. بعضی از افراد ماه‌به‌ماه تقریر می‌نوشتند، ولی بهتر است به‌تأخیر نیفتد. تقریرات اصول مرحوم آیت الله #بروجردی ماه‌به‌ماه بوده؛ در آن زمان گویی حافظه‌ها قوی‌تر بوده است. 💢 هر درس اصول نیز ۴ ساعت زمان نیاز دارد. در مرحلۀ بعد باید دوباره مطالعه و مباحثه کند. اگر کسی به این صورت درس بخواند، #مجتهد می‌شود. تمام اشتغالات را کنار بگذارید و در خدمت درس باشید. صرف نوشتن و تأیید و امضا، اجتهادآور نیست. باید عاشقانه وقت گذاشت. 💢 اگر کسی واقعاً پنج سال، هر سال ۱۴۰ جلسه، روزی هشت ساعت کار کند؛ سالی ۱۲۰۰ ساعت می‌شود و باید پنج سال ۶۰۰۰ ساعت کار کند تا به اذن‌الله مجتهد شود. در این زمان می‌تواند روش را یاد بگیرد، وگرنه منابع زیاد است و بعداً بررسی می‌کند. 💢 بنای یک #درس_خارج_فقه بر این است که بیشتر از پنج سال طول نکشد. کسانی که می‌گویند بیست سال درس فلانی رفتیم، الزاما به معنای امری مثبت و یک روش قطعی نیست. برای اجتهاد چهار یا پنج سال کافی است. بیشتر از آن تضییع عمر است. دو درس، هشت ساعت در روز می‌شود. باید در فضای آرام تمرکز کند، نه اینکه تلویزیون ببینید و کارهای دیگر انجام دهد. 🆔 @ghaeeni

#مکتب_شناسی_فقهی #مکتب_سامرا #استاد_محمدی_قائینی 🔰️ آنچه #وجه_تمایز عمده مکتب سامرا با دیگر مکاتب است همین روش‌های آموزشی است. اما درباره روش‌های استنباطی نکته ویژه و منحصر به فردی گزارش نشده است. آنچه قدر متیقن است این که ایشان وقتی به نجف می‌روند #مجتهد بوده‌اند و ابتدا حاضر به شرکت در درس شیخ نمی‌شد. بعد که می‌شنوند شیخ دارای ابتکاراتی در اصول است به درس ایشان می‌رود. 🔰️ در نتیجه به نظر می‌رسد عمده شخصیت علمی #میرزای_شیرازی قبل از حضور در حوزه درسی #شیخ_انصاری شکل گرفته بود و آن هم بر اساس مبنای صاحب جواهر و #فقه_جواهری و کاشف الغطاء بوده است. 🔰️ یعنی اهمیت بیشتر به بررسی‌های روایی و آنچه درباره مشی صاحب جواهر گفته شد. از پیروان #روش_سامرائی می‌توان میرزا محمد تقی شیرازی، سید محمد #فشارکی، شیخ کاظم شیرازی و سید عبدالهادی شیرازی را نام برد. 🆔 @ghaeeni