eitaa logo
طب و منطق
308 دنبال‌کننده
21 عکس
6 ویدیو
1 فایل
⭕️کپی باذکر منبع بلا مانع است. ادمین: @Ad_k_e_15 کانال در تلگرام: @noskheh_teb_sonnati سایت: http://as937183.blogfa.com/ ترجمه کتاب طبی ترجمه نسخه های خطی طب سنتی تایپ نسخه های خطی طب سنتی
مشاهده در ایتا
دانلود
🔹فصل: 🔹در و بيان آنكه چون در بدن روان است ‏ 🔹چون معلوم شد كه به شكل هواى محيط است، پس شيطان كه از جنس جنّ است، همشكل هواست و با به درون دل رود و با خون دل مخلوط گردد و با خون در همه بدن برود. 🔹چنانكه - صلّى اللّه عليه و سلّم- فرموده كه شيطان در بدن آدميان چون خون در رگهاى ايشان روان است. و از اين سخن چندين سؤال و اشكال ارباب كمال، حل گشت كه همه اهل كمال در حيرتند در معنى بعضى احاديث. مثل اين حديث كه چون آدمى بعد از طلوع صبح در خواب باشد، در او تا بيدار نگردد. و مثل اين حديث ديگر كه چون آدمى در وقت با زن خود بسم اللّه العظيم نگويد، شيطان در جماع زن او به او شريك باشد. زيرا كه معنى شيطان معلوم شد و مفهوم گشت كه در بدن، چون خون روان است، دور نيست كه اين‏چنين افعال از او در بدن به وجود آيد كه آدمى را از آن خبر نباشد. و ليكن انبيا و اوليا كه چشم كشف ايشان گشاده است، از اين خبردار باشند. و همچنين از اين كلام، معنى وسواس كه سبب وسوسه دل مى‏شود، معلوم شد، چه وسواس نيز جسمى هوايى است كه در دل مى‏رود و سبب وسوسه مى‏گردد و او را خنّاس نيز مى‏گويند. زيرا كه در وقت ذكر خداى- عزّ و علاء- از وسوسه بازمى‏گردد و در وقت غفلت از ياد حضرت عزّت، باز وسوسه مى‏دهد، چه معنى خنّاس بازگردنده بود. رباعى‏ وسواس كه در دل بُوَد، از وسواس است چون ذكر خدا كنى تو آن خنّاس است‏ آن كس كه به وسواس دلش غالب گشت پيش ملك الناس ز خير الناس است‏ رباعى‏ شيطان كه تواش به دل نمى‏دارى دوست چون خون به درون رگ و عضوت همه اوست‏ از بدهايش چگونه سالم مانى؟ گر نى ز كرم ترا كُند يارى دوست‏ 📚 بهارستان (نصيحت نامه سليمانى)، ج‏1، ص516 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb
🔹فصل: 🔹در توفيقى ديگر ميان سخن اهل شرع و سخن حكما ❇️تحقيق اين است كه يك چيز را جايز است كه باشد، 🔹بلكه البته اكثر اشيا را اسباب متعدده مختلفه هست كه جميع آن اسباب متعدده، آن چيز باشند. 🔹و هريك از آن اسباب، سبب ناقص آن چيز مثل طعام پختن كه آتش و هيمه و طباخ و ديگ و آب از اسباب ناقصه اوست و همه اسباب ناقصه، سبب تام او. همچنين را نيز اسباب مختلفه‏اى هست مثل هوا و جن. 🔹و عفونت هوا حكم آتش دارد نسبت به طعام پختن، و طعن جن، حكم پختن طعام. 🔹و چنانكه نسبت طعام‏ پختن به آتش جايز نيست و به طباخ «1» نيز جايز، چنانكه كه گويند كه طعام را آتش پخته يا طعام را طبّاخ پخته و ليكن نسبت به طبّاخ اولى است. 🔹همچنين نسبت طاعون به عفونت هوا دادن جايز است و به طعن جنّ نيز دادن جايز، بلكه نسبت او به طعن جنّ اولى است، چنانكه نسبت طعام به طبّاخ اولى است، زيرا كه نسبت فعل به فاعل ظاهرى اولى بود از نسبت او به آلت، چه عفونت هوا حكم آلت دارد و طعن جنّ، حكم فاعل. رباعى در توفيق سخن طبيب و شارع- صلّى اللّه عليه- چون علّت ناقصه‏ى همه موجودات بسيار بُوَد، وين بُوَد از محسوسات‏ پس مى‏شايد كه طعن جنّى چو هوا باشد علل ناقصه موجودات‏ 📚 بهارستان (نصيحت نامه سليمانى)، ج‏1، ص517 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb
گنجينه بهارستان (نصيحت نامه سليمانى)، ج‏1، ص: 521 افعال و صفات و ذات جز حق را نيست در ملك خدا نيست كسى را شركت‏ فصل: در چون اسباب وبا معلوم شد، علامات آن نيز معلوم بايد كرد. بدان كه گفته‏اند كه بسيارى شهب در فصل خزان، . 🔹و شهب جمع شهاب بود و شهاب ستاره‏اى است كه به شكل آتش در هوا حركت كند از طرفى به طرف ديگر. 🔹و بيشتر حركت او از فوق به تحت بود و اگر از طرف راست به طرف چپ حركت كند، در همين حركت نيز از جانب فوق به تحت حركت او محسوس باشد، چنانكه مردم تخيّل كنند كه ستاره‏اى از آسمان به زمين ريخت. 🔹و كثرت شهب، چنانكه علامت وباست، پيش عاقل علامت آن است كه طاعون از طعن جن بود، زيرا كه شهب به قول اهل شرع، جهت رجم و دفع شياطين و جنّيان است، غير هواى غليظ را نمى‏سوزد. و همين هواى غليظ است كه سبب وبا و طاعون است. پس اين هواى غليظ جن باشد و سبب طاعون نيز جن باشد. 🔹و هواى غليظ چون مركّب است از عناصر اربعه، چون بدن زيد كه مركّب است از عناصر اربعه، پس اگر نفس ناطقه جنّى به او متعلق باشد، چنانكه نفس ناطقه انسى متعلق به بدن زيد است، جاى تعجب نباشد، چنانكه نفس در تعلق نفس به بدن زيد جاى تعجب نيست. 📚 بهارستان (نصيحت نامه سليمانى)، ج‏1، ص517 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb
الباب الرابع فى تدبير كل يوم إلى آخره باب چهارم در تدبير هر هر روز واجب است كه بر خود لازم سازد كه چون صبح شود، بعد از آنچه اللّه تبارك‏ و تعالى بر او واجب ساخته از نماز و وضو و مسواك به بهترين چوب‏ها كه سنّت سنّيه پيغمبر است- صلّى اللّه عليه و آله- و سنونات نافعه به جميع امراض دندان و دهن و لثه كه مناسب آن مرض و فصل باشد و ما ذكر آنها خواهيم نمود وقتى كه برسيم به موضعش. و 🔹 بعد از نماز و تسبيح و اوراد و شكر آنچه اللّه تعالى، انعام فرموده تأمّل نمايد در آنچه ظاهر مى‏شود در دهن او كه اوّل اشياست بر آنچه در معده او هست از زيادتى و كمى اخلاط: 🔹پس اگر خوش‏بو و خوشمزه باشد؛ دلالت مى‏كند بر صحّت بدن، و غايت اعتدال. و اگر مزه دهن، مايل به تلخى باشد؛ دلالت مى‏كند بر زيادتى صفراء. پس مناسب و سزاوار اين است كه گلقندى كه با قند ساخته شده باشد ميل نمايد. و بعد از آن قليلى آب گرم ميل نمايند تا سبب انحدار مادّه صفراء به اسفل معده شود. 🔹و اگر بيابد دهن، يا ؛ دلالت مى‏كند بر در معده. پس صواب اين است كه ساده سرد شده با يخ يا مثل آن ميل نمايد. 🔹و اگر بيابد با آنچه مذكور شد، از خشكى خشونتى در حلق و سينه، پس مى‏بايد كه بياشامد نبات گلاب يا شربت بنفشه. 🔹و اگر آب دهن خود را زياده بيند؛ قدرى‏ مصطكى اضافه نمايد با گلقند عسلى. 🔹و اگر با اين حال، آروغ ترشى ظاهر شود؛ جوارش كندرى با نارمشك يا جوارش عود «2» ميل نمايد و به قدر يك ساعت، حركت نمايد پياده يا سوار. هركدام مقدور شود. و بعد از آن آنچه رغبت داشته باشد ميل نمايد. بهارستان (ترجمه حفظ الصحه ابن سينا)، ج‏2، ص: 363 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb
🔷الباب الثانى عشر [....] 🔷 باب دوازدهم در و منفعت آن و تدبير هر و هر ‏ ✅آنچه دلالت بر مى‏نمايد؛ ✅زردى رنگ بشره است ✅ و دوار سر، خصوصا در وقت خلاى معده ( سرگیجه ) ✅ و تلخى مزه دهن ✅و خاريدن بدن ✅ و خشكى ✅و غشى ✅و آروغ دخانى كه از حلق متصاعد مى‏شود. ✅ و درد سر، كه كمى رغبت به غذا ✅و بسيارى تشنگى‏ ✅و خشكى دهن ✅و بسيارى اين علامات و كمى آن دلالت بر بسيارى مادّه و كمى آن مى‏نمايد. 🔶(علاج) پس هرگاه بسيار باشد اين علامات، جوشانيده به اين صفت ميل نمايند: 🔷هليله زرد 10 درم، بليله 3 درم، شاهتره 7 درم، آمله 3 درم، اجّاص 20 دانه، عناب 20 دانه، تمر هندى 10 درم، فلوس خيارشنبر 7 درم، ترنجبين 20 درم با گلقند بنفشه 3 درم موافق دستور بپزند. 💮و اگر نتواند خورد يا مكرر يا ميل نمايد. 💮و اكتفا نمايد بر اطعمه و اشربه‏اى كه در باب فصد ذكر كرديم. 🛄دلايل مرّه ، ✅ كمودت رنگ است ✅و بدمزگى دهان ✅و ترشى آن ✅و فكرهاى غير متعارف بد، ✅و همّ و غم و اهتمام زياد در امور به غير سبب و باعثى؛ ✅ و ديدن خواب‏هاى بد. 💮و هرگاه اين علامات مذكوره بسيار شود جوشانيده‏اى به اين صفت ميل نمايد: هليلج كابلى 10 مثقال، «4» افيتمون 5 مثقال، تربد 2 مثقال، مويز طايفى 10 درم، 🔶 اگر نتواند حبى از اين اجزا بسازد و ميل نمايد: افتيمون 1 درم، تربد نيم درم، غاريقون 3 درم، ايارج نيم درم؛ 🔹و غذاى او از شورباهاى ساده و قليه‏ها و ماء اللحم باشد. 🔹(پرهیزات): ✅و از ترشى_‏ها لازم دارند. 🔹و همچنين از چيزهايى كه از شير پخته شده باشد مثل و و غيره. و ‏هاى بسيار ثقيل و اقسام ماهى‏_ها- خصوصا ماهى شور- و از جمله از و از جمله ‏_ها از و ، لازم داند. ✅و آنچه است: ✅كسالت و سستى اعضاء ✅و سفيدى رنگ ✅و بى‏مزگى دهن با رطوبت زياد ✅ و كمى تشنگى و ✅ بسيارى خواب كه زياده از قدر طبيعى باشد. 🔶و كسى كه اين علامات مذكوره در او بسيار باشد، بايد از اين شربت ميل نمايد: 🔹 هليلج سياه 10درم، هليله زرد 5 درم، تربد 1 درم، مويز طائفى 5 درم، اصل السوس 2 درم، ✅ و اگر نتواند خورد، حبى از اين اجزا ترتيب داده، ميل نمايد: اياره 1 درم، تربد نيم درم، شحم الحنظل ربع درم، غاريقون ربع درم. 🔶و اكثر غذاى صاحب اين خلط بايد از ‏هاى جوجه_مرغ و گنجشك و كبك و طيهوج و ساير طيور برّى كه ادويه حارّه داشته باشد. 🔶و از غذاها و شربت‏هاى و تر، اجتناب لازم داند، چندانكه اين علامات مذكوره بلغم با او باشد و اين دستور عمل نمايد. 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb
الباب الثالث عشر فى ذكر اختيارات الأيام الخ باب سيزدهم در ذكر اختيارات ايام‏ 🔹بهترين ايام در جميع اعمال از احكام نجومى، روزى است كه قمر در درجات و بروجى باشد كه موافق عمل و متصل باشد به سعود يعنى مشترى و زهره و ... برى باشند از نظر منحوس. 🔹پس هرگاه از نظرات منحوسه يعنى مريخ و زحل برى باشد، چنين وقتى اختيار شود در نهايت جودت و خوبى خواهد بود. و اگر به خلاف اين باشد، ردى خواهد بود. و دلالت مى‏كند بر فساد امر و انتقاص او. پس در فصد و حجامت، بهتر اوقات وقتى است كه قمر در يعنى و و باشد سواى جوزا. و بوده باشد يعنى از وسط ماه تا آخر باشد. و در اوايل ماه نباشد و از براى حجامت، خوب است. و از براى فصد، خوب نيست. و در مسهل خوردن، بهتر اوقات وقتى است كه قمر در حمل و ثور باشد. و در بطن كه ضدّ اسهال است بهترين اوقات وقتى است كه قمر در بروج يعنى و و و باشد سواى سنبله. و در بايد كه قمر در خانه يا باشد. و در داخل شدن بايد كه قمر در بروج باشد. بعد از آنكه بوده باشد مسعود. و جهت صيد وقتى مناسب است كه قمر، منصرف باشد از . و متصل باشد به مريخ و بوده باشد مريخ سليم از رجوع و احتراق. و در و در غير آن از انواع بازى‏ها، بايد كه قمر در يكى از بروج منقلبه يعنى و و و باشد (ترجمه_حفظ_الصحه_ابن_سينا)، ج‏2، ص: 382 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb
✅ و طريق و سنگينى را اطباء به سه طريق بيان كرده‏اند : 1️⃣اول آنكه يك را پركرده از هريكى از آب‏ها و به ميزان، نمايند هر كدام كه سبك‏تر، بهتر است. 2️⃣دويم آنكه ‏هاى_پنبه‏اى كه مساوى باشند در وزن، به آب‏هاى مختلف كه در وزن، مساوى باشند تر كرده؛ بعد از خشك شدن بكشند. وزن هركدام كه سبك‏تر است آبش هم بهتر است. 3️⃣سيم آنكه يك شخص معين بعد از غذاى معين از هريك از آب‏ها، به قدر معين بياشامد. هركدام از آب‏ها كه و ‏تر است در او، بهتر است. ✅و حبّ اين طريق آخر است. چه دو طريق اول، دلالت مى‏كند بر اينكه سبك، كمتر است. و مجرّد همين، دلالت بر خوبى آب نمى‏كند. 📚 بهارستان (ترجمه حفظ الصحه ابن سينا)، ج‏2، ص: 383 ✅هر ابی که اجزای ارضیه کمتری داشته باشد مطلوب نیست ✅مهم گواراتر بودن و سبک بودن در معده ست 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb
و تنقیه می‌نماید فضول دماغی و رطوبات مرخیه را و و است باعصاب و مقوی و مسخن آنها است و تقویت می‌بخشد دماغ را و تلطیف می‌نماید روح دماغی را ( : میوه ای که با اب و شکر پخته شود ) مثلا از جهت تسکین عطش و التهاب و اصلاح خلط محترق و درد سپرز و از به جهت تقویت اعضای رئیسه و ارواح و قوت هاضمه و مجفف بیلذع و مدر بول و حیض و مفتت حصاة و مفتح افواه عروق و و بخور آن معرق صاحبان حمیات و و بخور آن و (نمک) و و 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb
✅زیاد خوردن موجب سوء هاضمه و ایجاد گرفتگی (سده) میشود و این دپ موجب عفونت می گردند . ✅کم خوردن بیش از حد موجب پژمردگی می گردد. ✅زیاد غذا خوردن دائما سرد کننده است مگر این که موجب عفونت گردد . که در این صورت ایجاد حرارت میکند . 🔹همان طور که عفونت از حرارت غریبه پدید میاید ، عفونت خودش نیز ایجاد حرارت غریبه میکند . 🔹نقول: إن الغذاء يغير حال البدن بكيفيته و كميته، إما بكيفيته فقد عرف ذلك، و إما بكميته فذلك إما بأن يزيد فيورث التخمة و السدد ثم العفونة، و اما بأن ينقص فيورث الذبول 🔹و الزيادة في كمية الغذاء مبردة دائماً، اللهم إلا أن يعرض منها عفونة فتسخن فإن العفونة 🔹، كما أنها إنما تحدث عن حرارة غريبة، كذلك تحدث عنها أيضاً حرارة غريبة. القانون في الطب (طبع بيروت)، ج ۱، 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb
✅اگر حرارت غریزیه ضعیف شود ، حرارت غریبه در رطوبات طبیعیه اثر گذارده ، و متعفن میشود . ✅اگر حرارت غریزی قوی باشد ، حرارت غریبه در رطوبات غریزی اثر نمی کند و صورت نمیگیرد. 🔹 و هي التي تحمي عن أن تستولي عليها الحرارة الغريبة، 🔹فإن الحرارة الغريزية إذا كانت قوية تمكنت الطبيعة بتوسّطها من التصرّف في الرطوبات على سبيل النضج و الهضم و حفظها على الصحة فتحرّكت الرطوبات على نهج تصريفها و امتنعت عن التحرك على نهج تصريف الحرارة الغريبة فلم يعفن. 🔹أما إن كانت هذه الحرارة ضعيفة خلت الطبيعة عن الرطوبات لضعف الآلة المتوسطة بينها و بين الرطوبات، فوقفت و صادفتها الحرارة الغريبة غير مشغولة بتصريف فتمكنت منها و استولت عليها و حركتها حركة غريبة فحدثت العفونة، 🔹 فالحرارة الغريزية آلة للقوى كلها، و البرودة منافية لها لا تنفع إلا بالعرض، 🔹فلهذا يقال حرارة غريزية، و لا يقال ، و لا ينسب إلى البرودة من البدن ما ينسب إلى الحرارة. 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb :
🔹ﺑﺎﺏ_ﭘﻨﺠﻢ 🔹 ﺍﻧﺪﺭ : 🔹ﺟﺎﻧﻮﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺷﭙﺶ ﻭ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﺳﺖ. ✅ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ: 🔹 ﺁﻥ ﻛﻮﭼﻜﻰ ﺍﻭ ﺍﺯ ﻭﻯ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ 🔹ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ، 🔹 ﻟﻜﻦ ﺍﻭ ﺍﺳﺖ 🔹 ﺍﺯ ﺑﻴﻨﻰ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺜﺎﻧﻪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻘﻌﺪ ﻭ ﺑﻦ ﺩﻧﺪﺍﻥ‌ﻫﺎ ﺑﮕﺸﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻌﺪﻩ ﺑﻪ ﻗﻰ ﺧﻮﻥ ﺑﺮﺁﻳﺪ 🔹ﻭ ﺍﺯ ﺑﻪ ﺳﺮﻓﻪ ﺧﻮﻥ ﺑﺮﺁﻳﺪ 🔹ﻭ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﺸﻮﺩ 🔹 ﻭ ﺳﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ، ﺝ 3، ﺹ: 25 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb :
طب و منطق
🔹ﺑﺎﺏ_ﭘﻨﺠﻢ 🔹 ﺍﻧﺪﺭ #ﺷﭙﺶ_ﻛﺮﻛﺲ: 🔹ﺟﺎﻧﻮﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺷﭙﺶ ﻭ ﻫﻤﭽﻮﻥ #ﻛﻨﻪ ﻭ #ﺳﺨﺖ_ﻛﻮﭼﻚ ﺍﺳﺖ. ✅ #ﺟﺎﻟﻴﻨﻮﺱ ﻣﻰ ﮔﻮ
🔹: ﺑﺮ ﻣﻮﺿﻊ ﮔﺰﻳﺪﻥ ﺍﻭ ﺁﺯﻣﻮﺩﻩ ﻃﻠﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻋﺼﺎﺭﻩ ﻯ ﻭ ﺷﻴﺮ_ﺗﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺧﺎﺻﻪ ﺷﻴﺮ ﺑﺰ ﻭ ﻭ ﮔﻞ ﻣﺨﺘﻮﻡ ﻭ ﺑﺮﮒ ﺧﺮﻓﻪ ﻭ ﻋﺼﺎﺭﻩ ﻯ ﺁﻥ ﻭ ﻭ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺭﺍ ﺗﺴﻜﻴﻦ ﺩﻫﺪ 📚📚📚آدرس کانال : https://eitaa.com/ghanoonfeteb :