🔻آیه ۴۴ بقره:
«أتامرون الناس بالبر وتنسون انفسکم وانتم تتلون الکتاب افلا تعقلون»
🔻آیا مردم را به نیکی (و ایمان به پیامبری که صفات او آشکارا در تورات آمده) دعوت میکنید، اما خودتان را فراموش مینمایید؛ با اینکه شما کتاب (آسمانی) را میخوانید! آیا نمیاندیشید؟
🔸 #امر_به_معروف و #نهی_از_منکر، از شئون «حکومت اسلامی» است و خداوند اینرا برای حکومت پیامبر واجب کرد. خداوند نمیگوید معروف را درس دهید یا توصیه کنید بلکه گوید «امر» کنید.
امر نیز با #ولایت و حاکمیت همراه است. کسی میتواند دیگران را امر به معروف کند که اول خودش را ساخته باشد. اگر خودش را فراموش کرد خدا را فراموش کرده است و برعکس.
🔹انسان دو «خود» دارد. قرآن در مورد کسانی که به جبهه نرفتند یکبار گوید: اینها «خود» را فراموش کردند یکبار هم گوید: اینها فقط به فکر «خود» هستند. این دو «مرتبه» از #نفس است که یک مرتبه #نفس_حیوانی یا گیاهی و یک مرتبه #نفس_روحانی است.
اگر فقط به فکر خوردن و پوشیدن بود هنوز در مرحله نباتیست و وارد مرحله حیوانی نشده است.
🔸قرآن کتاب ادب است و جز #حقیقت نمیگوید لذا وقتی گوید افرادی که پیرو هوسند مانند حیواناتند و حتی از آنها بدترند یعنی حقیقت این افراد که در قیامت نشان داده میشود حیوان است نه انسان.
🔹جهل در برابر #عقل است نه علم، پس انسان عالم هم میتواند «جاهل» باشد لذا خداوند به علمای بنی اسراییل گفت شما جاهلید و عاقل نیستید.
«علم هدف نیست» بلکه نردبانیست برای رساندن انسان به مقام #عقل. اگر کسی به فکر تهذیب نفس نبود عاقل نیست، نه اینکه عالم نباشد.
🔸باید «اهل معروف» بود نه سخنران برای معروف. منافق کسیست که خود را فراموش کرده است. لذا کسی که دیگران را امر به معروف کرد و خود عامل به آن نبود #منافق است و باید حواسش باشد.
📚تفسیر تسنیم/ آیت الله جوادی آملی
#غضب و #تندخویی
✅✅ قسمت 1
🎋 يكى ديگر از رذايل اوصاف كه #سالك بايد از آن نيز #توبه كند و در اجتناب از آن مجاهدت ورزد و خود را از آن تطهير نمايد، رذيله « #غضب» يا «تندخويى» و « #خشم» است .
در تعريف «غضب» بايد گفت: «غضب، هيجان و حركت خاصى است از روح انسان به منظور غلبه وشكست دادن و خرد كردن».
♨️ اين صفت كه براى همه ما شناخته است و از قوه غضبيه سرچشمه مى گيرد، داراى مراتب: #افراط و #تفريط، و #اعتدال است.
⚜ مرتبه افراط غضب
💢 مرتبه #افراط آن عبارت است از غلبه اين صفت و حاكم گشتن آن بر انسان، بنحوى كه از حدود #عقل و شرع بگذرد، و از موازين شرعى و عقلى تجاوز كند، و به هنگام برخورد بامسائل و مواجهه با بعضى برخوردها، اين صفت يا اين حالت همانند يك حالت خارج از اختيار به وى هجوم آورد و در باطن وى شعله ور شود و تمام وجود او رابگيرد، و او را تحت سيطره قرار دهد.
♨️ اين آتش شعله ور در باطن، بلحاظ بعضى جهات و به مقتضاى بعضى علل و احياناً بر اثر مراقبت و جلوگيرى خود انسان، يا در همان باطن مى ماند و در عمل به ظهور نمى رسد، و يا علاوه بر غلبه سخت بر #باطن، در عمل نيز ظاهر مى گردد و حركاتى را به دنبال خود مى آورد. و چه بسا در عمل به هنگام هيجان #غضب به جنايات بزرگ و گفتار و اعمال هلاكت بارى گرفتار شود، و سخنى به زبان بياورد، يا كارى انجام دهد كه موجب #شقاوت ابدى گردد، و يا خلاص شدن از تبعات آن به آسانى به دست نيايد، و مهلكه هاى بسيار وسيع و طولانى در بر داشته باشد. يعنى اين صفت آنچنان بر او غالب گردد كه عقل و فكر، و همه قواى روحى و جسمى او را تحت سيطره قرار دهد و او را از تحت حاكميت شرع و عقل خارج سازد و كاملا مغلوب خود كند و بر او مسلط شود؛گويى نه عقلى دارد، و نه حدودى به نام حدود الهى در ميان هست، و گويى ديوانگى دفعى به او عارض گشته است.
💢 #حقيقت هم همين است كه #غضب نابجا نوعى ديوانگى است.
از حضرت سيدالاولياء أميرالمؤمنين سلام الله عليه نقل شده است كه فرمود: «الحدة ضرب من الجنون لا ن صاحبها يندم فان لم يندم فجنونه مستحكم» (جامع السعادات، ج ۱ ص ۲۸۹) يعنى «تندى و زود به خشم آمدن، نوعى از جنون است، زيرا صاحب آن از كار خود پشيمان مى شود، و اگر پشيمان نشود، جنون او بسيار ريشه دار و محكم است».
♨️در هر صورت، اين صفت يا اين حالت، يعنى #خشم و #غضب، چه فقط در باطن انسان شعله ور شود، و به ظهور نرسد، و چه علاوه بر شعله ور شدن در باطن، در اقوال و اعمال هم ظاهر شود. در مراتب مختلف شدت و ضعف، از مهلكات براى همه، مخصوصاً براى سالكان طريق است، البته اگر غضب نابجا باشد، نه غضب براى حضرت حق كه داخل در اين باب نيست، و از فضايل صفات و علائم #ايمان و #توحيد است.
✅✅ #ادامه دارد...
🌸حضرت آیت الله العظمی محمد شجاعی (ره)
#درس_اخلاق 🗓جلسه 1⃣
#توبه #غضب #تندخویی
🍃🍃🍃➖➖➖🍃🍃🍃