آمریکا؛ دوگانه در سیاست، بدعهد در صداقت!
🔘قسمت ششم/ سریال تجربهها (۳)
شتابزدگی
🔸گفتارگاه: شتاب در سیاستورزی، آنهم وقتی پای منافع یک ملت در میان است، میتواند به بهای از دست رفتن فرصتهای تاریخی تمام شود. منتقدان دولت حسن روحانی بر این باور بودند که عجله او برای رسیدن به توافق، آن هم در میانه یک میدان پیچیده جهانی، باعث شد امتیازاتی کلیدی از دست برود. آنان میگفتند که #روحانی، بهجای آنکه صبر کند، در برابر فشار غرب، به سمت تسلیم شدن متمایل شد. شاید این حرفها در روزگار خود بیشتر طعنه بود، اما با گذر زمان، این نقدها چهره جدیتری به خود گرفت.
تاریخ دیپلماسی، چه در ایران و چه در جهان، پر است از نمونههایی که نشان میدهند صبر هوشمندانه، گاه نتیجهای بهمراتب بهتر از شتابزدگی و سازش ناگهانی به همراه داشته است. دیپلماسی، بیش از هر چیز، بازی #ظریف زمان است. اما این درسهایی است که دولت #پزشکیان باید آن را جدی بگیرد. اکنون که پزشکیان بر مسند کار است؛ باید نشان دهد از تجربههای پیشین بهره میگیرد، نه برای تکرارشان، بلکه برای پرهیز از اشتباهات. صبر، چانهزنی و تحلیل درست شرایط بینالمللی، ابزارهایی است که مذاکرهکنندگان را به موفقیت نزدیک میکند.
این تصور که «توافق بد بهتر از عدم توافق است»، اگرچه شاید در کوتاهمدت بتواند آرامشی ظاهری به همراه داشته باشد، اما در بلندمدت، بذر بحرانهای بزرگتری را میکارد. دولت پزشکیان باید از این دام بگریزد. تیم پزشکیان باید از این فکر عبور کند و بهجای آن به این فکر کند: «توافق خوب بهتر از توافق بد است». این جمله ساده شاید بتواند بهتنهایی راهنمای سیاست خارجی کشور باشد و فراتر از یک شعار سیاسی، باید مبنای هرگونه تصمیمگیری در سیاست خارجی باشد
توافقی که #منافع_ملی را تأمین نکند، نه تنها راهگشا نیست، بلکه به تدریج، پایههای مشروعیت سیاستگذار را نیز تضعیف خواهد کرد. مذاکرات، بازی شطرنجی است که عجله در آن، نتیجهای جز مات شدن ندارد. سیاستمداری موفق است که مهرهها را با صبر و دقت حرکت دهد. اما آیا دولت پزشکیان آماده است تا از آزمونهای دشوار پیشرو سربلند بیرون بیاید؟ این نکته بسیار مهم است، زیرا سیاستورزی در دنیای امروز، بیش از هر زمان دیگری نیازمند صبر و خویشتنداری است.
توافقی که منافع ملت را تأمین نکند، ارزشی ندارد و تنها به دشمن جسارت بیشتری برای فشار وارد کردن میدهد. اینجاست که یک نکته اساسی خود را نشان میدهد: دولت باید از همان آغاز روشن کند که برای توافق عجلهای ندارد. زمان، همانقدر که میتواند دشمن باشد، به بهترین دوست هم تبدیل میشود؛ به شرط آنکه بتوان آن را مدیریت کرد.
دولت پزشکیان اگر میخواهد در تاریخ نامی ماندگار از خود به جا بگذارد، باید نشان دهد که تصمیماتش بر اساس تأمل و تحلیل بلندمدت است، نه واکنشهای لحظهای. در عرصه دیپلماسی، #شتابزدگی همان و از دست رفتن فرصتها همان.
دیپلماسی، میدان تعاملی است که در آن، زمان بهخودیخود یک ابزار است. کسی که زمان را بشناسد، میتواند آن را به خدمت خود بگیرد. دولت روحانی این فرصت را از دست داد، اما دولت پزشکیان هنوز فرصت دارد تا از این تجربه درس بگیرد و مسیر متفاوتی را انتخاب کند. تاریخ نشان داده است که بهترین توافقها، آنهایی هستند که از دل صبر، مذاکره و پافشاری بر منافع ملی بیرون میآیند. سیاست خارجی، جایی برای شعار و شتاب نیست؛ بلکه میدان تدبیر و تعمق است.
✍🏻 ۴ بهمن ۱۴۰۳
🔹@GoftarGah