هدایت شده از حیفه نبینی/یک از هزاران
☫﷽☫
#تحریر_حم
شاکله شخصیتی انسانها
(بخش ۰۱):
مقدمه؛
سالها (بویژه در اغتشاشات ۱۴۰۱ که دو بار در قالب عمامهپرانی و عمامهربائی به عمامه بنده سوءقصد شد!) در صدد تحریر این مقاله بودم و هر بار به عللی به تعویق میافتاد. در سفر گروهی اخیرمان به مراسم #اربعین_حسینی در کربلای معلی هم ذهنم عجولانه درگیر ابعاد این مبحث بود که از کجا و چگونه آنرا آغاز، تبویب، تنظیم و (بر کدام نکات) تأکید کنم؟ عجولانه بعلت مضاعف بودن ضرورت نگاشت آن در آستانه سالگرد اغتشاشاتِ #اذناب_اجانب که ناگهان یکی از همسفران در توهم وحشتناکی فرو رفت! او برخی از همراهان را گرگ پنداشت و خود را چوپانی که باید گلّه را نجات بخشد! #توهم بسیار زشت و اقدام نامعقول وی موجب چند دستگی یاران گردید و برای بنده که معمولاً موی سفید را هم از ماست بیرون میکشم، مایه تعجب و معمائی که باید به راز آن پی ببرم.
هرچه بیشتر فکر و ریشهیابی کردم، عمدتاً رم کردن آن دوستمان را هم اتفاقاً دارای ریشه در مسائلی یافتم که در صدد تحریر و تبیین آن بودم!
⁉️ چرا عدهای از انسانها ناگهان رم میکنند؟!
روانشناسی اغتشاشگرها
❓چه کسانی مستعد پیوستن به اغتشاشات هستند؟
پیشتازی تکاحتمالیهای بدبین
❓علت تفرقه مسلمانان به چهار فرقه (تابعین، ناکثین، قاسطین و مارقین) چیست؟
❓چرا تابعین در #فضای_سیاسی، سه فرقه میگردند (لاحقین، زاهقین و مارقین)؟!
❓گفتار و رفتار دیگران را چگونه تحلیل کنیم که قرین حقیقت باشد؟ تا گرفتار #سوء_ظن گناهآلود نشویم؟
در این سلسله مقالات، سعی میکنیم از زاویه نوینی، این مسائل را مورد توجه و بررسی قرار بدهیم. بدیهیست که هر انسانی بر مبنای #شاکله_شخصیتی خود رفتار میکند.
این مسئله، در قرآن مجید هم موضوعیت دارد و یک مقوله دینیست:
«قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَىٰ شَاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدَىٰ سَبِيلًا» (قرآن/سوره اسراء/آیه۸۴)
بگو: هر كس بر ساختار و خُلق و خوى خويش عمل مىكند، پس پروردگارتان داناتر است به كسى كه به هدايت نزديكتر است.
از این آیه شریفه، این مفهوم خطیر، قابل برداشت است که؛ گمراهی و ضلالت انسانها را در عملکرد متأثر از #شاکله_غلط آنها باید جستجو کرد.
برخی از مفسرین در ذیل آیه مذکور نوشتهاند:
«امام صادق عليهالسلام در بحث از نيّت و اينكه نيّت از عمل بهتر [مهمتر] است، اين آيه را تلاوت فرمود؛ «يَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ» (از كوزه همان برون تراود كه در اوست)
«شاكله»، به معناى ساختار و بافت روحى انسان است كه در اثر وراثت و تربيت و فرهنگ اجتماعى براى انسان پيدا مىشود. بعضى «شاكله» را به معناى فطرت گرفتهاند، در حالى كه فطرتها يكدست و ثابت است و آنچه در انسانها متفاوت است، انگيزهها، خلق و خوى، عادات و بافت فكرى و خانوادگى افراد است و عمل هر كس هم در گرو آنهاست.
رفتار انسان برگرفته از شخصيّت فكرى و روحى و اخلاقى اوست.
چون رفتارها ريشه در حالات و عادات دارد، بايد از انگيزهها و خوگرفتنهاى نابجا پرهيز كرد تا اعمال نابجا به صورت ملكه در نيايد.»
(تفسیر نور/محسن قرائتی)
ولیکن این شاکلهها و عوامل تشکیلدهنده آنها را باید به دقت مورد شناسایی قرار داد:
انسانها در مواجهه با #علت_یابی هر پدیده پیرامونی خود از جمله #رفتار_شناسی و نیز #گفتار_شناسی دیگران، بطور کلی دو گروه هستند؛
۱) #تک_احتمالیها
۲) #چند_احتمالیها
❓شما از کدام گروه هستید؟ (تکاحتمالی یا چنداحتمالی؟)
و هر دو گروه از لحاظ نحوه نگرش و ارزیابی پدیدههای پیرامونی خود، بطور کلی به سه دسته؛ #بدبین، #خوشبین و #واقعبین قابل تقسیم هستند.
❓شما از کدام دسته هستید؟ (خوشبین یا بدبین؟)
در ضریب ماتریسی این شعب خمسه، خطرناکترین انسانها؛ «بدبینهای تکاحتمالی» هستند. اینها چنانچه به #علت وقوع پدیدهها و رفتارهای دیگران، بیاندیشند، با اولین احتمالی که به ذهن محدودنگرشان میرسد برانگیخته شده و اگر از خوشبینها باشند، معمولاً فریب میخورند و اگر از بدبینها باشند ایضاً بلافاصله دست به اقدام میشوند. این عده معمولاً علاوه بر خودشان برای دیگران هم دردسرساز میشوند.
ذهن معمولاً علیل اینها قادر نیست به احتمال دوم یا بیشتر بیاندیشد یا اینکه تکاحتمال خود را بدون #اقدام_عاجل بحال خود رها نماید. زیرا از #باز_اندیشی هم ناتوان است. اولین گمانهزنی اینها آخرین گمانه آنهاست!
فلذا اگر احتمال اولشان (تنها احتمالی که به ذهنشان خطور میکند و آنرا ۱۰۰٪ قطعی میپندارند و سراغ هیچ احتمال دیگری هم نمیروند!) غلط باشد و با بدبینی آنها عجین گردد، هیچ دستکمی از #شیطان_شرور نخواهند داشت، العیاذ بالله
کلمه «أهدی» در ...
...ادامه دارد👇
https://eitaa.com/chelcheraaqHM/2514
✍سیدمحمدحسینی(منتظر)
شهریور ۱۴۰۲
💠کانال اطلاعرسانی حم (دریافتی و تحریری)؛
«حیفه این پیامها را نبینی» (یک از هزاران)
🆔eitaa.com/chelcheraaqHM
🙏
هدایت شده از حیفه نبینی/یک از هزاران
☫﷽☫
#تحریر_حم
شاکله شخصیتی انسانها
(بخش ۰۲):
https://eitaa.com/chelcheraaqHM/2512
بخش قبلی☝️
کلمه «أهدی» در آیه مذکور، بمعنای «هدایتیافتهتر» گویای آنست که #هدایت یک مطلب نسبی است و مطلقبردار نیست. فلذا با درجات متعددی از هدایت قابل درصدبندی مواجهیم. یعنی کسانی هدایتیافته هستند و کسانی هم هدایتیافتهتر!
ولیکن تکاحتمالیها قادر به درک این #نسبیت نیستند و طبق عادت مألوف و معمول خود، همهچیز را سیاه یا سفید میبینند و هیچ اعتقادی به هیچ رنگ دیگری ندارند!
انسانها را یا هدایتیافته میپندارند یا گمراه و ضلیل! حد وسطی برای کسی قائل نیستند فلذا با دیگران یا #دوستی_مطلق میورزند یا #دشمنی_مطلق که قاعدتاً هر دو بیراهه است.
اینگونه انسانها معمولاً مستبدینی هستند که «تنها برداشت» خود را مطلقا «درستترین برداشت» تلقی میکنند و نسبت به دیگران به #دیکتاتوری میپردازند و اگر در صحنههای #اغتشاشات وارد شوند تبدیل میشوند به کرگدنهای ویرانگر یا کوروکودیلهای غارتگر!
«تکاحتمالیهای بدبین» بعنوان خطرناکترین انسانهای جامعه، معمولا به هیچ صراطی مستقیم نمیشوند و نصیحتناپذیرند و با مفهومی بنام #منطق کاملاً بیگانه هستند و لذا بحث و مذاکره با آنها معمولاً بیثمر و بلکه بدنتیجه است!
این مریضالقلبها معمولاً زمانی متوجه خبط و خطای خود شده و نادم میشوند که مرتکب جنایت یا خیانت شده و دیگر کار از کار گذشته است.
اکثر فریبخوردهها که براحتی اسیر نیرنگ شیادها میشوند، از همین «انسانهای تکاحتمالی» هستند ولیکن از نوع #خوشبین آنها.
البته خوشبینی و بدبینی، فرع بر تکاحتمالی آنهاست. یعنی نوع تکاحتمالی میتواند تعیینکننده باشد و کسی را بسمت بدبینی یا خوشبینی سوق دهد. به همین علت، انسانهای تکاحتمالی گاهی #بدبین هستند و گاهی خوشبین و لذا چندان ثباتی در #قلب خود ندارند.
اینها را بعلت #جزم_اندیشی (dogmatism) میتوان #جزم_باور و #مطلق_گرا هم نامید.
و از آنجا که «تنهااحتمال» متبادر به ذهنشان معمولاً #خلاف_واقع میباشد، آنها را #متوهم هم میتوان نامید. #اقدام_عاجل بر اساس توهم و آمادگی برای #توحش_حداکثری، بدترین مصیبت دامنگیر اینهاست.
قرآن کریم، آنها را «فی قلوبهم مرض» معرفی میکند. یعنی #بیمار_دل یا #دل_مریض که از مصادیق ملعونین هستند. #ملعونین (که فقط در سوره احزاب بدانها اشاره شده است) شامل سه قسم از انسانهاست (#منافقون، #مرجفون و #مریض_القلوب) که لیاقت و قابلیت #همزیستی در #جامعه_اسلامی را ندارند و بر #حکومت_اسلامی فرض است که آنها را شناسایی، بازداشت و محاکمه نماید و محکومیت آنها #حبس یا #تبعید و یا #اعدام است.
خطرناک بودن اینها بعلت اقدام عاجل #خطر_آفرین آنهاست که البته کاملاً قابل انتظار است زیرا هیچ مجالی به خود نمیدهند که قبل از #اقدام_عجول و #شتاب_آمیز خود به احتمالات دیگر حتی لحظهای فکر بکنند و بعضاً اینها را #عمل_گرا هم مینامند!!
اینها همانهایی هستند که تنها به قاضی رفته و راضی برمیگردند!
#درنگ و #تأمل برای اینها کاملاً بیمعنیست.
وجود چنین انسانهایی در #مناصب_سیاسی (حکومتی و قدرتی)، برای جامعه بسی مضرّ و وحشتناک است. آیا هستههای گزینش ادارات، فرمول و فرمتهایی برای شناسایی چنین افرادی دارند تا از ورود یا ارتقاء آنها در مراتب اداری و تشکیلاتی، پیشگیری کنند؟
#انتخابات_مجلس در پیش است و #ملت، چگونه باید تشخیص بدهند که به «کاندیدهای تکاحتمالی» رأی ندهند؟
البته بعید نیست که تکاحتمال اینها گاهی قرین واقعیت باشد که در اینصورت آنها باصطلاح به خال زده و برنده میدان و معرکه میشوند. ولیکن این #موفقیت_شانسی، به ریسک و خطر نهفته در روش و منش رفتاری مرسوم و معمول اینها نمیارزد.
در مقابل «افراد تکاحتمالی»، افرادی هستند که آنها را باید «چند احتمالی» (از دو احتمال لغایت احتمالات حتی نیمدرصدی متعدد!) نامید. تعداد #احتمالات این عده از انسانها در علتیابی گفتارها و رفتارهای دیگران و پدیدههای پیرامونی، معمولاً تابع میزان بدبینی و خوشبینی آنهاست. هرچه خوشبینتر باشند تعداد احتمالات ذهنیشان، کمتر میشود و هرچه بدبینتر باشند بر تعداد احتمالات آنها افزوده میگردد.
بر خلاف گروه تکاحتمالی که اهل اقدام عاجل هستند، اینها معمولاً گرفتار #تسویف، #تعویق، #احتیاط نامعقول، ایستائی بیوجه و #ترک_فعل میشوند و فرصتهای لازمه را بر باد میدهند و بسیاری از #امور_مهمه، معطل میماند.
اینها آنچنان اسیر احتمالات مختلف و گمانهزنیهای گوناگون و بلکه #احتمال_تراشی میشوند که تحقیق و توزین آنها جهت رسیدن به #تصمیم_نهایی، مجال هر اقدام فوری و لازم را از آنها سلب میکند.
... ادامه دارد👇
https://eitaa.com/chelcheraaqHM/2517
✍ سیدمحمدحسینی(منتظر)
شهریور ۱۴۰۲
💠کانال اطلاعرسانی حم (دریافتی و تحریری)؛
🆔eitaa.com/chelcheraaqHM
🙏