eitaa logo
مـعارف حـدیث | 🔅
4.2هزار دنبال‌کننده
3.1هزار عکس
262 ویدیو
257 فایل
کانال پایگاه حدیث نت (hadith.net) وابسته به مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث 🔸حدیث روز، شرح حدیث، احادیث داستانی، بیان‌ و تحلیل‌، کلیپ قرآنی حدیثی، حدیث انتظار ، تصاویر حدیثی، پرسش و پاسخ، مناسبت‌ها، معرفی کتاب و...
مشاهده در ایتا
دانلود
. | 📖 | 📗 رضایت زناشویی 💢 تشخیص دینداری همسر ✍️ در بحث معیارهای انتخاب همسر، تردیدی نیست که معیار دین بر دیگر معیارها تقدم دارد. ... 👈 اما چگونه می‌توان دینداری را تشخیص داد؟ و از کجا می‌توان به دیندار بودن کسی پی برد؟ 🚩 شاید نخستین چیزی که در موضوع دینداری به ذهن برسد، انجام دادن تکالیف دینی (نماز و روزه)، شرکت در مراسم مذهبی (دعاها و عزاداری‌ها) و داشتن ظاهری دیندار (حجاب و ظاهری ایمانی) باشد. برخی افراد، با این ملاک‌ها دست به انتخاب می‌زنند و به ناگاه با خلاف آنچه تصوّر می‌کرده‌اند، روبه‌رو می‌شوند. در واقع، هیچ یک از این موارد را نمی‌توان نماد دینداریِ واقعی دانست. این‌ مواردِ ظاهری و رفتاری، گاه واقعیت را به صورت کامل بیان نمی‌کنند. 🔻برای تشخیص دینداری، از چند نشانۀ مهم می‌توان استفاده كرد. ❖ یكی از آنها «صداقت و امانتداری» است. ▫️ : 🔅فریب نمازها و روزه‌هایشان را نخورید؛ زیرا ممکن است که مرد، چنان به نماز و روزه عادت کرده باشد که اگر آن را ترک کند، وحشت او را فرا‌گیرد؛ امّا آنها را در راستگویی و امانتداری‌شان بیازمایید. (۱) (ص) : 🔅به زیادیِ نمازشان و روزه‌شان و حجّشان و نیکوکاری‌شان و زمزمه‌هایشان در شب ننگرید؛ بلکه به راستگویی و امانتداری‌شان بنگرید.(۲) ▫️ پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در روایتی «امانت» را در کنار دین مطرح کرده ‌است: 🔅هرگاه کسی برای خواستگاری نزد شما آمد و دینداری و امانتداری او را پسندیدید، به او زن دهید؛ زیرا اگر چنین نکنید، در روی زمین، تبهکاری و فسادِ بسیار، پدید خواهد آمد.(۳) ❖ از طریق خانوادۀ فرد نیز می‌توان دینداری را تشخیص داد. ▫️ (ص): 🔅ای مردم! از گیاه روییده در خرابه بپرهیزید. گفته شد: ای پیامبرخدا! گیاه روییده در خرابه چیست؟ فرمود: «زن زیبایی که در خانواده‌ای بد رشد کرده است». (۴) ❖ به طور مشخص‌تر می‌توان از طریق برادران و خواهران زن، به یک نتیجۀ کلّی رسید. این امر، بخصوص در بارۀ زن و بعد تربیت فرزند، بسیار اهمیت دارد. ▫️ (ص): 🔅برای نطفه‌های خود گزینش کنید؛ زیرا زنان، بچه‌هایی همانند برادران و خواهران خود به دنیا می‌آورند.(۵) ا - - - - - ۱) الکافی، ج۲، ص۱۰۴ ۲) الأمالی، صدوق، ص۳۷۹ ۳) الأمالی، طوسی، ص۵۱۹ ۴) الكافی، ج۵، ص۳۳۲ ۵) كنز العمّال، ح۴۴۵۵۷ 📚 ، رضایت زناشویی، ص ۸۸ 🔖 هفته کتاب و کتابخوانی @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | 📗تفسیر روایی جامع 🔸گسترۀ روایات تفسیری : ▫️ از مجموع روایات تفسیریِ امامیه، آمار دقیقی در دست نداریم؛ امّا شمار روایات تفسیریِ موجود در جوامع تفسیر روایی مانند البرهان تألیف بحرانی، و نور الثقلین نوشتۀ حُوَیزی، نشان می‏‏دهد که بیش از ده هزار روایت تفسیری و ناظر به قرآن، از اهل بیت علیهم السّلام در دست است. بیش‏ترِ این روایات ـ‏ همانند دیگر روایات شیعی ـ از امام باقر و امام صادق(ع) نقل شده است. ❖ با وجود این حجم عظیم، نه می‌‏‌توانیم و نه روا است که چشم بر این میراث سترگ بپوشیم و به بهانۀ وجود برخی اخبار ساختگی و یا دیگر آسیب‌‏های عارض شده، این منابع پرارزش را در فرایند تفسیر دخالت ندهیم؛ به ویژه اگر در نظر آوریم که اهل بیت علیهم السّلام تنها مفسّران راسخ قرآن هستند که فهمشان از قرآن، برگرفته از علم اعطاییِ الهی است و نه از پیِ قیل و قال‌‏های مدرسه‌‏ای و برداشت‌‏های فردی و یا دریافت‏‌های ظنّی و متّکی به رأی شخصی. 🚩 نا گفته نمانَد که بسی محتمل است بسیاری دیگر از روایات تفسیریِ اهل بیت علیهم السّلام به دست ما نرسیده باشد و یا به این دلیل که مستقیماً ناظر به قرآن نبوده، از دید گردآوران روایات تفسیری پنهان مانده باشد. بررسی و مطالعۀ این اندوختۀ ارزشمند نشان می‌دهد که همۀ روایات تفسیری، به یک گونه نیستند و کشف ارتباط آن‏ها با قرآن، همیشه و برای همگان آسان نیست. ❀️ توضیح این‏که: برخی از روایات تفسیری، به گونۀ مستقیم و صریح ناظر به قرآن‌‏اند، مانند آنچه به ترسیم فضای نزول یا تبیین الفاظ و مفهوم کلّی آیه می‌‏پردازد. کشف و گردآوریِ این احادیث، چندان دشوار نیست؛ امّا تعداد در خور توجّهی از روایات تفسیری، به گونۀ غیر مستقیم ناظر به قرآن‌‏اند که شناسایی و به دست آوردن آن‏ها، از عهدۀ روش‌‏های موجود و افراد معمولی فراتر است. 📚 ، تفسیر روایی جامع ، ص ۲۳ @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | 💢 چشم و گوشْ بسته، ... پيروى نكنید! 👈 عوامل اصلى استحاله فرهنگى و سياسى مسلمانان صدر اسلام، چه بود؟ ✍️ چه شد كه جامعه اسلامى، تنها به فاصله پنجاه سال پس از رحلت پيامبر خدا(ص)، چنان به انحطاط گراييد كه فرزند ایشان و بزرگ ترين شخصيت علمى، اخلاقى و سياسى آن دوران، به دست مردمى كه خود را مسلمان و پيرو پيامبر(ص)مى‌دانستند، اهل نماز و روزه بودند و بى‌واسطه يا با يك واسطه، فضايل حسين بن على عليه السلام را از زبان پيامبر خدا(ص) شنيده بودند، به همراه شمارى از فرزندان و نزديكان و يارانش، به شهادت رسيد و خاندان او (كه اهل بيت پيامبر(ص)شمرده مى‌شدند)، به اسارت رفتند؟! 🔻نقش خواص در استحاله فرهنگى و سياسى! نقش خواص يا نخبگان، در دگرگونى‌هاى جامعه، نقشى بنيادين است. در طول تاريخ تا به امروز، نخبگان، مؤثّرترين نقش را در تحوّلات فرهنگى، سياسى و اجتماعى داشته‌اند و همچنان نيز دارند ؛ امّا اسلام، به مسلمانان اجازه نمى دهد كه چشم و گوشْ بسته، از نخبگان جامعه پيروى كنند. از اين رو، هر چند خواص در دگرگونى‌هاى فرهنگى و سياسى جامعه صدر اسلام ، نقش اساسى را داشتند، ليكن توده مردم نيز كه چشم بسته از آنها پيروى مى‌كردند، بى تقصير نبودند و بدين سان، دنياطلبى و خيانت خواص و پيروى كوركورانه عوام از آنان، در طول نيم قرن پس از رحلت پيامبر خدا(ص)، زمينه ساز حادثه كربلا گرديد و از اين رو، عوام در كنار خواص، در «زيارت عاشورا»، مورد نفرين قرار مى‌گيرند. 🔅... فَلَعَنَ اللّهُ اُمَّةً أسَّسَت أساسَ الظُّلمِ وَ الجَورِ عَلَيكُم أهلَ البَيتِ، ... لعنت خدا بر امّتى كه بنياد ستم و بيداد بر شما اهل بيت را بنا گذاشت! ... 🚩 مقصود از بنيان‌گذاران ستم و بيداد بر اهل بيت عليهم السلام، همان خواص و نخبگانى‌اند كه نقش اوّل را در دگرگونى فرهنگى و سياسى جامعه اسلامىِ نخستين، ايفا كردند. آنان، بيش از كسانى كه در فاجعه كربلا نقش مستقيم داشته‌اند، مقصّرند و از اين رو، پيش از آنها مورد نفرين قرار گرفته اند. ❖ بزرگ ترين پيام عاشورا به نخبگانِ جوامع اسلامى، هشدار نسبت به خطر دنياطلبى و به ملّت‌هاى مسلمان، هشيارى در برابر انحراف خواص و نخبگان است و ملّت سرفراز ايران، بويژه نخبگان ملّت، كه با پيروى از مكتب عاشورا، نظام اسلامى مبتنى بر آرمان هاى اهل بيت عليهم السلام را در اين كشور پديد آوردند و به خواست خداوند منّان، زمينه ساز انقلاب جهانى اسلام به رهبرى امام مهدى عليه السلام خواهند بود، بيش از هر ملّت ديگرى بايد به اين پيام مهم و اين درس سرنوشت ساز، گوش فرا دهند. ▫️ ، 📚 دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث ج۱ ص۱۴ @hadithnet | معارف حدیث
. 📖 📗 هنر رضایت از زندگی .: اینجا بهشت نیست! :. ✍️ هر چند زندگى انسان، محدود به دنيا نيست، اما ما، اكنون در اين دنيا زندگى مى‌كنيم و شرط موفقيت در زندگى، درک شرايط زندگى در دنياست! تصوّر شما از «دنيا» و «زندگى» چيست و چه انتظارى از آنها داريد؟ آيا تصوّرها و انتظارهاى شما مطابق واقع است؟ آيا دنيا را آن گونه كه مى‌خواهيد، تصوّر مى‌كنيد و يا آن گونه كه هست، مى‌بينيد؟ 🚩 . اين جا دنياست! هميشه به ياد داشته باشيد كه اين جا دنياست و بهشت نيست. افراد ناراضى معمولاً كسانى اند كه از دنيا انتظار بهشت را دارند. اگر انسان از دنيا انتظار بهشت داشته باشد، ميان انتظارات و واقعيت‌هاى زندگى، ناهماهنگى به وجود خواهد آمد و اين ناهماهنگى، به ناكامى مى انجامد و ناكامى، فشار روانى (تنيدگى) انسان را به شدت افزايش داده و در نتيجه، موجب احساس نارضايتى از زندگى مى گردد. اما اگر دنيا را آن گونه كه هست بشناسيم و بپذيريم و بر اساس شرايط موجود، به برنامه ريزى و فعّاليت بپردازيم، مى توانيم اميدوار باشيم كه به رضايت از زندگى دست يابيم. ✧ در بهشت، آنچه را بخواهيم مى شود؛ اما در دنيا آنچه را مى شود بايد خواست. اين، يك اصل در احساس رضايت از زندگى است. در اين باره مى‌فرمايد : 🔅 هرگاه آنچه را خواستى نشد، آنچه را شد، بخواه.(۱) و : 🔅 هرگاه آنچه را خواستى نشد، آنچه را هست، سخت مگير.(۲) 📄 ، هنر رضایت از زندگی، ص۱۷ ا - - - - - ۱) غرر الحكم، ح۹۰۰۷. ۲) نهج البلاغه، حكمت۶۹. @hadithnet | معارف حدیث
. 📖 📗 ماه هشتم 🔺 بشارت ظهور! ✍️ شیعیان باید آهسته‌آهسته با مفهوم غیبت امام آشنا می‌شدند. حتی برای بسیاری از شیعیان، غایب شدن یک امام و چگونگی برخورداری از نعمت امامت در دوران غیبت چندان روشن نبود. ... از این رو امام هشتم نیز از فرصتهای مختلف برای معرفی جایگاه امامت سود جستند و گاهی نیز بشارت تولد امام مهدی علیه السلام و همچنین ویژگیهای ایشان را برای برخی از شیعیان درجه یک بیان می‌داشتند. ...دعبل خزاعی، از شاعران شیعی زمان بود که پس از آنکه امام ولایت‌عهدی را پذیرفت، خود را به خراسان رساند و اشعاری را در مدح اهل بیت سرود. نام یکی از این اشعار «مدارس آیات» بود. دو بیت از اشعار دعبل دربارۀ قائم آل محمد علیهم السلام بود. او بدون اینکه اطلاعات چندانی در این باره داشته باشد این ابیات را سروده بود: ❀ خروج امام لا محالة خارج یقوم علی اسم الله و البرکات یمیّز فینا کلّ حقّ و باطل ویجزی علی النعماء و النقمات‏ ❀ به‌يقين وقوع خروج امامى كه ناچار خارج شود و به نام خدا همۀ بركات را همراه خود مى‏آورد حتمى است و در ميان ما هر حقّى را از باطل جدا مي‌سازد و بر نيكى و بدى جزا مي‌دهد. هر كس عملى نيكو كرد پاداش خير، و هر كه بدى كرد سزاى بد به او مي‌دهد. ▫️ امام علیه السلام، پس از شنیدن این ابیات، به‌شدت گریست، و پس از لحظاتی سر خود را بالا آورد و به دعبل فرمود: 🔅اى خزاعى! روح‌القدس از زبان تو این دو بیت را سرود و سخن گفت. آیا می‌دانى آن امام كیست و در چه زمانى قیام مى‏كند؟ ▫️ دعبل جواب داد: خیر اى سرورم، جز اینكه شنیده‌‏ام امامى از شما خاندان خروج می‌كند و روى زمین را از فساد، پاک و جهان را پر از عدل و داد می‌کند. 🔅حضرت فرمود: اى دعبل! امام پس از من فرزندم محمّد است، و پس از محمّد پسرش علىّ و پس از وى فرزندش حسن و فرزند او حجّت قائم است كه در زمان غیبتش انتظار او را كشند و در زمان حضور و ظهورش بر همۀ جهانیان مطاع و فرمانده باشد، و اگر از روزگار باقى نماند مگر یک روز، خداوند، آن یک روز را طولانى می‌كند تا او خارج شود و روى زمین را پر از عدل و داد كند، همچنان كه پر از ظلم و جور شده است، و امّا كى و در چه وقت این واقعه روى خواهد داد؟ این مانند خبر دادن به وقت قیامت است. 📄 ، ماه هشتم، ص۵۱ علیه السلام @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | 🚩 گم گشته ناشناخته ✍️ انسان، در جستجوى رضايت از زندگى است؛ اما آيا به اين فكر كرده‌است كه رضايت چيست و به دنبال چه چيزى مى‌گردد؟ و گم شده‌اش كدام است؟ ... ناكامى، يكى از پيامدهاى وضعيتى است كه انسان نداند چه مى‌خواهد و در جستجوى چيست. كسى كه نداند اساسا به دنبال چه چيزى بايد باشد، چه بسا ممكن است گم شده خود را بارها و بارها ببيند و از كنار آن بگذرد، ولى آن را نشناسد. ※ تصوّر كنيد كه مادرى فرزند دلبند خويش را در كودكى گم كرده، اما هيچ نشانى از او ندارد و یا فرزندى در جستجوى مادر خويش است، ولى او را تا به حال نديده و هيچ نشانى از وى در دست ندارد . اين دو، ممكن است بارها همديگر را ديده باشند؛ اما ... «يافتن»، غير از «ديدن» است. شرطِ يافتن و پيدا كردن، «شناختن» است. كسى كه در پى خوش بختى و رسيدن به شادكامى است، بايد بداند دنبال چیست! ❗️پديده شگفتى است! كسى كه به سمت چيزى حركت مى‌كند، بايد بيشتر به آن نزديك شود؛ اما اين كاوش، جوينده را بيشتر دور مى‌كند و او را خسته و نااميد و رنجور مى‌سازد! ☆ گذشته از ناكامى، حيرت و سرگردانى نيز پيامد نشناختن ماهيت رضايت است. ...كاوشگر ناكام و سرگردان، نااميد و ناتوان مى‌شود؛ نه آينده روشنى را براى خود تصوّر مى‌كند و نه توان حركتى در خود مى‌يابد. چنين كسى خسته و رنجور، در كوچه پس كوچه هاى زندگى بر زمين خواهد افتاد و هيچ شوكى، او را به زندگى برنخواهد گرداند! ❓...آيا مى‌دانيد رضايت چيست؟ آيا نشانى خوش بختى را مى‌دانيد؟ اگر مى‌خواهيد موفق شويد، بهتر است نخست بدانيد رضايت چيست و اساسا به دنبال چه چيزى هستيد. 📗 رضایت از زندگی ، ص۱۶ 💢 اینجا دنیاست! 💢 رنج بى حاصل! @hadithnet | معارف حدیث
. 📖 📗 دانشنامه امیرالمومنین(ع) 🔺 خانه‌ای، غبطه آفرين عرشيان! ✍️ على عليه السلام از آغازين روزهاى رسالت پيامبر صلى‌الله عليه و آله، همگام و همراه پيامبر خدا بود و در سال اوّل هجرت، ۲۴ سال داشت . او بايد ازدواج مى‌كرد و زندگانى مشترك را آغاز مى‌كرد . فاطمه عليها السلام نُه ساله است. او دختر پيامبر خداست و در جايگاهى بلند از فضايل انسانى و ويژگى‌هاى والاى ملكوتى‌، كه پيامبر خدا بارها او را ستوده و «پاره قلب» خود ناميده است . موقعيت پيامبر صلى‌الله عليه و آله در جايگاه زعامت امّت از يك سوى‌، و شخصيت والاى فاطمه عليها السلام از سوى ديگر، زمينه‌اى بود تا كسانِ بسيارى ـ بويژه آنان كه از اين گونه پيوندها بيشتر در فكر رقم زدن آينده خود هستند ـ، به خواستگارى بروند . پيامبر صلى‌الله عليه و آله، يكسر جواب رد مى‌داد و گاه، تصريح مى‌كرد كه منتظر «قضاى الهى» است. ❅ برخى از دوستان على عليه‌السلام و صحابيان پيامبر خدا به وى پيشنهاد كردند كه به خواستگارى فاطمه عليها السلام برود . على عليه‌السلام، قلبى دارد سرشار از ايمان و سينه‌اى آكنده از عشق ؛ امّا دستانى تهى و پيراسته از درهم و دينار . على عليه‌السلام به خانه پيامبر خدا رفت، شكوه و عظمت پيامبر خدا، او را از سخن گفتن باز داشت . با چشمانى آميخته با آزرم، نگاهى به پيامبر صلى‌الله عليه و آله داشت و نگاهى ديگر به زمين . 🔅پيامبر صلى‌الله عليه و آله با تمهيداتى على عليه‌السلام را به سخن گفتن وا داشت، و چون على عليه‌السلام سخن گفت، فرمود : «چيزى در زندگى دارى؟» . جواب، معلوم بود؛ امّا مگر فاطمه عليها السلام را همسانى جز على عليه‌السلام و همسرى لايق جز او بود؟! ▫️ ازدواج (و به تعبير پيامبر خدا : امر الهى) تحقّق يافت و آن دو بزرگوار، زندگانى مشترك را در اوّلين سال هجرت، با مهريه‌اى بسيار اندك و مراسمى بس ساده و جهيزيه‌اى ساده تر آغاز كردند و بدين سان، شكوهمندترين خانه و نقش آفرين ترين زندگانى مشترك در تاريخ اسلام، رقم خورد . 🚩 در كنار خانه پيامبر صلى‌الله عليه و آله، خانه‌اى خُرد ـ كه به راستى از همه تاريخ، بزرگ تر و غبطه آفرين عرشيان و زمينيان بود ـ، بر پا شد. اين خانه، سرچشمه فضيلت ها، مكرمت ها، عشق، ايمان، ايثار، جهاد، ساده زيستى‌، ... بود. 📄 دانشنامه امیرالمومنین(ع) ، ج۱ ص ۱۲۳ @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | 📗 فرهنگ نامه بصیرت 💢 به ميزان مجاهدت هاى علمى و عملى، بينش باطنى انسان، افزايش مى‌يابد ... زيركى، آينده نگرى، شجاعت و ساير كمالات انسانى، در او تقويت مى‌شوند و در نهايت، در نتيجه خودسازى، به نقطه اى از قوّت بصيرت و بينايى باطنى مى‌رسد كه حقايق معقول را به صورت محسوس مى‌بيند و به بالاترين مراتب ايمان ـ كه ايمانِ شهودى است ـ، دست مى‌يابد ... ▣ ...نقطه مقابل مجاهدت‌ها، پيروى از تمايلات نفسانى است. از اين رو، اصلى‌ترين آفت ديده بصيرت، هواپرستى و پيروى عملى از خواسته‌هاى ناپسندِ درونى است و بدين سان، هر چه پيروىِ انسان از نفس امّاره، بيشتر شود، چشمِ بصيرت او ضعيف تر مى‌گردد. در روايتى از آمده : 🔅 الهَوى شَريكُ العَمى. هَوَس، شريكِ كوردلى است. ◃ نهج البلاغه: نامه ۳۱ وقتى انسان، به چيزى علاقه پيدا كرد، ديگر نمى‌تواند معايب آن را ببيند و زشتى‌هاى آن را بشنود : 🔅 ديده عاشق، از ديدن عيب هاى معشوق، كور است و گوش او، از شنيدن زشتى معايبش، كَر. ◃غرر الحكم : ح ۶۳۱۴ ◴ ساير آفات و موانع بصيرت، ريشه در پيروى از تمايلات نفسانى دارد و بدين جهت، اصلى ترين راه مبارزه با آفات، داشتن ديده بصيرتِ جهاد با نفس است كه در فرهنگ روايات اسلامى، «جهاد اكبر» ناميده شده است. كسى كه توفيق اين جهاد را نيابد و در ميدان مبارزه با تمايلات نفسانى، شكست بخورد، نه تنها ديده بصيرت را از دست مى‌دهد و از درجه انسانيتْ سقوط مى‌كند، بلكه از هر حيوانى، گم راه تر و خطرناك تر مى‌گردد... 📖 مطالعه کتاب @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | 📗فرهنگ‌نامۀ مباهله ▦ روش اسلام در مواجهه با دگرانديشان! 🪶 در اسلام به منظور مبارزه با عقايد موهوم و زدودن باورها و انديشه‌هاى نادرست، و نيز در مواجهه با دگرانديشان، به طور كلى چهار روش توصيه شده است، خداوند سبحان خطاب به پيامبر صلى‌‌الله‌‌عليه‌‌و‌‌آله مى‌‌فرمايد: ﴿ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جَدِلْهُم بِالَّتِى هِىَ أَحْسَنُ﴾؛ با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت فراخوان، و با آنان با روشى كه نيكوتر است مناظره كن». ◃سوره نحل ، آيه۱۲۵ در اين آيه، سه روش از روش‌‌هاى مبارزه با انديشه‌‌هاى نادرست بيان شده و خداوند سبحان به پيامبر صلى‌‌الله‌‌عليه‌‌و‌‌آله دستور مى‌‌دهد كه براى تبليغ حقايق دينى از اين روش‌‌ها بهره گيرد. اين روش‌‌ها عبارت‌‌اند از: ⫹۱. منطق مبتنى بر حكمت ⫺ نخستين روش اسلام براى مبارزه با انديشه‌هاى نادرست، تكيه بر دليل و برهان و استدلال عقلى و علمى و به تعبير قرآن كريم، بهره‌گيرى از منطق مبتنى بر «حكمت» است «حكمت»، بيانگر نوعى استوارى و اتقان است و به هر چيز استوار و نفوذناپذير، اعم از ماده و معنوى، اطلاق مى‌شود، نام گذارى «علم» به «حكمت» نيز بدان جهت است كه از نفوذ جهل، جلوگيرى مى‌كند. بازگشت حكمت به دادگرى، دانش و بردبارى است.بنابراين، يكى از روش‌هاى مواجهه با دگرانديشان از منظر اسلام، بهره‌گيرى از منطق مبتنى بر حقايق علمى، با رعايت ارزش‌هاى اخلاقى است. ⫹۲. اندرز نيكو ⫺ دومين روش، بهره‌گيرى از اندرزهاى نيكو و دلنشين و به تعبير قرآن «موعظة حسنة» است. «موعظه»، سخنان آموزنده و عبرت انگيزى است كه عواطف شنونده را براى پذيرفتن حق تحريك مى‌كند. بنابراين، «حكمت» از طريق عقل، و «موعظه» از طرف عاطفه و احساس درونى، انسان را به شكستن بندهاى باورهاى نادرست دعوت مى‌كنند. ... ⫹۳. مناظره ⫺ سومين روش، مناظره و بحث كردن آزاد است، بهره‌گيرى از اين روش «جدال» و «مراء» نيز ناميده مى‌شود. «جدال»، «مراء» و «مناظره» در واقع، زورآزمايى در مواجهه انديشه‌ها و گفتگوهاى علمى هستند. ... در قرآن كريم، مسابقه در برخورد سالم انديشه‌ها به منظور روشن شدن حقايق و گسترش باورهاى صحيح و علمى «جدال أحسن» و «مراء ظاهر» ناميده شده است. ... ⫹۴. مباهله ⫺ گاه به دليل ستيزه جويى طرف مقابل، استدلال، اندرز و گفتگوهاى علمى به نتيجه نمى‌رسند. در چنين فضائى، براى روشن شدن حق، اسلام شيوه چهارمى را به دست مى‌دهد و آن همان «مباهله» است. «مباهله»، در واقع، دعا و به داورى خواندن خداوند سبحان براى روشن شدن حق، و اثبات بطلان ادعاى طرف مقابل و منكر حقّ است. ... و بدين‌سان، قرآن كريم به پيامبر خدا صلى‌الله‌عليه‌و‌آله دستور داده است كه به جهانيان اعلام كند، روش من و هر كس از من پيروى كند براى گسترش اسلام، آگاهى بخشى و بصيرت‌افزايى است: ﴿قُلْ هَذِهِ‌سَبِيلِى أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلَى بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِى﴾ ؛ بگو اين راه من است كه من و پيروانم با بصيرت و بينش كامل [همه مردم را] به سوى خدا مى‌خوانيم». ◃سوره يوسف : آيه ۱۰۸ 📚 فرهنگ‌نامۀ مباهله ،‌ ، ص۸ تا ص۱۴ (با تلخیص) @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | 📗 فرهنگ نامه مرثيه سرايی و عزاداری حضرت سيدالشهداء (ع) 🗯 بر پايه روايات، مرثيه‌‌سرايى براى سالار شهيدان و يارانش، و عزادارى براى آنان و گريه بر مصايبى كه بر ايشان گذشت، خصوصاً در دهه اول محرم و بالاخص در روز عاشورا مورد تأكيد خاندان رسالت است. عزادارى براى سيد الشهدا در حقيقت اظهار محبت به خاندان رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله است كه قرآن مودت آنها را واجب كرده است : ﴿قُل لَّا أَسْالُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبَى‌﴾ . (شورا : آيه ۲۳ ) بگو در برابر اين (رسالت) مزدى از شما نمى‌خواهم ،جز دوست داشتن خويشاوندان (مرا)) . عزادارى براى سيد الشهدا، اظهار همدردى در بزرگ‌ترين مصايبى است كه براى اهل بيت عليهم السلام و در واقع براى اسلام پيش آمد. ◅شيخ صدوق از روايت كرده كه مى‌‌فرمايد : 🔅 ...رَحِمَ اللَّهُ شيعَتَنا ، شيعَتُنا - وَاللَّهِ - هُمُ المُؤمِنونَ ، فَقَد - وَاللَّهِ - شَرِكونا فِي المُصيبَةِ بِطولِ الحُزنِ وَالحَسرَةِ . ∴ خداوند شيعيان ما را رحمت كند -به خدا سوگند- آنان حقيقتاً مؤمنند. به خدا سوگند، آنان در اندوه و حسرتى مدام، در عزاى ما سهيمند. ◃ (ثواب الأعمال : ص۲۵۷ ح۳) ◅و در روايت ديگرى از آن حضرت نقل شده : 🔅اللّهمّ ... وَارحَم تِلكَ الأَعيُنَ الَّتي جَرَت دُموعُها رَحمَةً لَنا ، وَارحَم تِلكَ القُلوبَ الَّتي جَزِعَت وَاحتَرَقَت لَنا ، وَارحَمِ الصَّرخَةَ الَّتي كانَت لَنا . ∴ بار خدايا ... و بر آن چشم‌‌هايى كه از سر ترحم بر ما اشك‌هايشان روان شد، رحم كن، و بر آن دل‌‌هايى را كه بى تاب شدند و به حال ما سوختند، رحم نما، و بر شيون‌هايى كه براى ما بلند گرديدند، ترحم آور. ◃ (الكافى : ج۴ ص۵۸۳ ح۱۱) ◴ عزادارى براى سيد الشهدا يكى از بزرگ‌ترين مصاديق تعظيم شعائر الهى و نشانه تقواى دل‌ها است. (*حج : آيه ۳۲) تحقيقاً يكى از مهم‌ترين امتيازات جامعه شيعه، برخوردارى از چشمه پر فيض نورانيت و معنويت عاشورا است. اين چشمه جوشان از نخستين روزى كه موضوع ذكر مصيبت سيد الشهدا و يارانش مطرح شد، جريان يافت و تا امروز همچنان جارى است و پس از اين هم ادامه خواهد داشت. ائمه اهل بيت عليهم السلام به جز تأكيدهاى مستقيم قولى به گونه‌هاى ديگرى نيز بر اهميت عزادارى و زنده نگه داشتن آن تأكيد داشته‌اند. ▣ بر پايه روايات، نخستين كسى كه قبل از واقعه كربلا براى سيد الشهدا مرثيه‌سرايى كرده خداوند متعال است كه آدم ابو البشر، ابراهيم خليل و خاتم انبيا عليهم السلام را از مصايبى كه براى آن حضرت پيش خواهد آمد، آگاه فرموده است و آنان بر اين مصيبت گريسته‌اند... ⁖⁖⁖⁖⁖⁖⁖⁖⁖⁖ ▤ فصل‌های کتاب: ▵جايگاه مرثيه سرايی و عزاداری در سخن و شيوه پيشوايان، ▵فلسفه عزاداری، ▵آسيب شناسی مرثيه سرايی و عزاداری ▵مجالس عزاداری هدفمند ▵كتاب شناسی تاريخ عاشورا و عزاداری 📝نویسنده : ، قم،‌ دارالحدیث، ۱۳۸۸ 🛒 خرید کتاب @shop_darolhadith_ir 📖 مطالعه کتاب علیه السلام @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | 📗 سعادت و شادکامی از دیدگاه اسلام ✍️ یکی از حوزه‌های مهم که در اسلام، آن را مصداق سعادت شمرده‌اند، حوزۀ کار است. در روایات، کار خوب، کارفرمای خوب و درآمد مناسب، جملگی از مصادیق سعادت، شمرده می‌‌شود که بخشی از نیازهای زندگی را برآورده می‌سازند. در حقیقت، کار و درآمد، از مقدّمات سعادتمندی است. ◅ البته واژۀ کار، مفهومی کلّی است که به چند مفهوم دیگر نیز وابسته است؛ مثل نوع کار، محلّ کار، درآمد کار، کارفرما، حتّی نوع روابطی که در محلّ کار بین کارگران حاکم است، و نگاه کارگر به موارد ذکر شده و قضاوت او نسبت به آنها که در مجموع، اگر همۀ عوامل با هم هماهنگ باشند، مفهومی با عنوان رضایت شغلی شکل می‌‌گیرد. ، در روایتی خطاب به ابو عبیده می‌فرماید: 🔅ادع الله أن یجعل رزقک علی أیدی خیار خلقه فإنّه من السعادة. از خدا بخواه که روزی‌ات را در دست خلق برگزیده‌اش قرار دهد. به درستی که این، از سعادت است. تحف العقول : ص٣٦١ این روایت، به نقش کارفرمای خوب در سعادت، اشاره دارد. ◅ در روایت دیگری از (ﷺ) به محلّ شغل و نقش آن در سعادت، پرداخته شده است: أربعة من سعادة المرء:.... أن تکون معیشته فی بلده. چهار چیز، از سعادت شمرده می‌‌شود.... [یکی از آنها، این است که] محلّ کسب او در شهرش باشد. النوادر، رواندی، ص ۱۱. ▫️امام صادق علیه السلام نیز در این باره می‌فرماید: ثلاثة من السعادة: ... الرجل یرزق معیشته ببلده یغدو إلی أهله و یروح. سه چیز، از سعادت، شمرده می‌‌شود: ... [یکی از آنها] فرد در شهر خود، مشغول کاری باشد که شب را در کنار خانواده‌اش بگذرانَد و آسایش یابد. الکافی، ج ۵، ص ۲۵۸ ◴ از این سه روایت، چنین استفاده می‌‌کنیم که کار خوب، باعث سعادتمندی است و از نشانه‌های کار خوب، وجود کارفرمای شایسته و نیکوست که موجبات خیر و برکت و شادی خواهد شد. ⫸ ... اگر کار خوب، بخشی از سعادت فرد محسوب می‌‌گردد، بی‌گمان، بیکاری، نمایانگر بدبختی است. بیکاری، پیامدهای بسیار سختی دارد که اوّلین آن، ضربه زدن به عزّت نفس فرد بیکار است. اگر بیکاری فرد، طول بکشد، عزّت نفس او، مخدوش می‌‌شود و با پایین آمدن عزّت نفس، مشکلات دیگر نیز گریبانگیر فرد می‌‌شود که اعتیاد، کارهای ضدّ اجتماعی و بزه‌های دیگر با آن، همبستگی دارند. ▣ ... در روایتی، در گفتگوی پیامبر خدا صلی الله علیه وآله با یارانش آمده است: ألا اُخبرکم بأشقی الأشقیاء؟ قالوا: بلی یا رسول الله. قال: من اجتمع علیه فقر الدنیا و عذاب الآخرة. (۴) [پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود:] «آیا می‌‌خواهید شما را به بدبخت‌ترینِ بدبخت‌ها آگاه نمایم». گفتند: آری، ای پیامبر خدا! فرمود: «هر کسی است که فقرِ دنیا و عذاب آخرت، در او جمع گردد». امام علی علیه السلام نیز در این باره می‌فرماید: الفقر مع الدَّین الشقاء الأکبر. (۵) فقرِ همراه با بدهکاری، شقاوت بزرگ است. ⁖⁖⁖⁖⁖⁖⁖⁖⁖⁖ 📝نویسنده : حمزه عبدی، قم،‌دارالحدیث، ۱۳۹۱ 🛒 خرید کتاب @shop_darolhadith_ir @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | 📗 کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام 🪶 هر یک از آیاتى که به جایگاه اهل بیت اشاره دارد، حامل پیام یا پیام هایى است که همۀ آنها در یک پیام، اشتراک دارند و آن، لزوم پیروى امّت اسلامى از امامان خاندان رسالت است. این پیام به قدرى براى مسلمانان صدر اسلام روشن بوده است که در زمان خلافت ظاهری خود و پس از سال ها آنان را به دلیل رعایت نکردن جایگاه قرآنى اهل بیت علیهم السلام و پیروى نکردن از آنان، به شدّت نکوهیده است: 🔅 به کجا مى‌روید و تا کى این راه باطل را ادامه مى‌دهید، در حالى علامت‌ها برپایند و دلیل‌ها هویدا و نشانه ها برجا؟! گمراهى تا کجا؟! سرگشتگى تا کِى و چرا؟! حال آن که عترت پیامبرتان در میان شمایند؛ آنان که زمام راه حق به دست ایشان است و نشانه‌هاى روشن دین و زبان هاى گویاى راستى هستند. پس آنان را در بهترین و زیباترین جایگاه هاى قرآن قرار دهید و مانند تشنگانی پرعطش به ایشان روى آورید. ◌ نهج البلاغه: خطبۀ ۸۷ ◅ ابن ابى الحدید معتزلى در شرح این جملۀ امام علیه السلام: «آنان را در بهترین و زیباترین جایگاه هاى قرآن قرار دهید » مى‌گوید: در این سخن رازی بزرگ نهفته و آن این است که ایشان مکلَّفان را امر کرده تا که عترت پیامبر(ص) را در تجلیل از آنها و بزرگ شمردن آنها و گردن نهادن براى آنان و فرمانبردارى از دستورهای آنان، همسان با قرآن قرار دهند. ◌ شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحدید: ج۶ ص۳۷۶ ⪼ ... بنا بر این، پیام کلّى کرائم قرآن، همتایى اهل بیت با قرآن است و این پیام با صراحت در حدیث متواتر ثقلین آمده است که پیامبر خدا(ص) فرمود: 🔅یا أیُّهَا النّاسُ! إِنّی تارِکٌ فِیکُمُ الثَّقَلَینِ؛ أمّا إنْ تَمَسَّکتُم بِهِما لَن تَضِلُّوا: کِتابَ اللّهِ وَ عِترَتی أهلَ بَیتی، فإِنَّهُما لَن یَفتَرِقا حَتّىٰ یَرِدا عَلَیَّ الحَوضَ. ⁙ من در میان شما دو چیز گران بها باقى مى‌گذارم. آگاه باشید اگر در آن دو چنگ زنید، گمراه نخواهید شد: یعنی کتاب خدا و خاندانم، یعنی اهل بیتم. آن دو هرگز از هم جدا نمى‌گردند تا کنار حوض [کوثر] نزد من آیند. ◌ بصائر الدرجات: ص۴۳۳ 📖 کرائم قرآن در فضائل اهل بیت علیهم السلام، ص۱۵ @hadithnet | معارف حدیث
. 📖 📗 حکمت نامه سالمند و اندرزنامه جوان 🪶 مایه برکت جامعه و مانع نزول عذاب الهی! 🗯 سالمندی، نه یک ضعف و نقص، بلکه زمینه تحقّق بسیاری از نیکی‌هاست. مسلمان سالمند، در پرتو نور الهی می‌درخشد و هر موی سپیدی که بر سر و روی او می‌روید، بر وقارش می‌افزاید. هر سال که از عمر سالمند مطیع خدا و نیکوکار به مردم می‌گذرد، بر درجات قربش به خداوند افزوده می‌شود و اسباب رهایی‌اش از آتش، بیشتر فراهم می‌آید تا آن جا که ممکن است او را بی‌حساب به بهشت درآورند. ▫️ طولانی شدن عمر، استواری در باورها را برای سالمند به ارمغان می‌آورد. تجربه‌های مستمر و مکرّر نیز رای و حدس سالمند را از خطا دور و آن را به واقع و صواب نزدیک می‌کند. 🔅از این رو که تندیس خردورزی و قدرت و چالاکی جسمی است ـ رای سالمند را دوست داشتنی‌تر از جولان جوان می‌خواند.(*) 🚩 بدین سان، شگفت نیست که هر سالمند درستکار، مایه برکت جامعه خویش می‌شود و مانع نزول عذاب الهی. 📄 حکمت نامه سالمند و اندرزنامه جوان ص ۲۶ ا - - - - - (*) رَأيُ الشَّيخِ أحَبُّ إلَيَّ مِن حِيلَةِ الشَّبابِ. رأى پیران نزد من محبوب‏تر است از چاره‌‏جویی جوانان. كنز الفوائد: ج‏۱ ص۳۶۷. @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | 📗 مهارت‌های زندگیدنـیایـی بـا ابـعـاد نـاشنـاخـتـه! 🪶 مهارت بهره‌مندی از جوانی ₪ در یک بیان غیر تقویمی و به عنوان یک معیار روان‌شناختی، دورۀ جوانی را باید دوره‌ای از زندگی دانست که میانِ نوجوانی و میان‌سالی قرار می‌گیرد. سن افراد اطلاعاتی دربارۀ تحول شخصیت آنها به ما نشان نمی‌دهد. بیشتر افراد با ضرب‌آهنگ خاصّی زندگی را به پیش می‌برند. در برخی آموزه‌های روایی، هجده سالگی آغاز جوانی دانسته شده است. ⪨ در روایتی دیگر هجده سالگی سنی برای پایان نبردهای میانِ خرد و نادانی دانسته شده است که در این کشاکش هریک بر دیگری غلبه یابد، ماندگار خواهد شد. ⁜ با همۀ این اوصاف، جوانی دنیایی است که ابعاد آن ناشناخته باقی مانده است و به طور معمول انسان‌ها چنان که باید، از آن بهره نمی‌گیرند. ... جوان اگر می‌دانست چه گوهری را در اختیار دارد، بیشترین بهره را از دورۀ جوانی می‌برد و پیر اگر می‌توانست، هیچ‌گاه افسوس فرصت از دست رفتۀ جوانی را نمی‌خورد. اما دریغ آنکه این نکته بیشتر در حد آرزویی حکیمانه که «ای کاش جوان می‌دانست و پیر می‌توانست» باقی مانده است. ... دانش‌‌پژوهی و دانش‌‌افزایی مسئولیتی است که بر عهدۀ جوان نهاده شده است: : 🔅 لو اُتیتُ بِشابٍّ مِن شَبابِ الشّیعَةِ لایتَفَقَّهُ فِی الدّینِ لَأَدَّبتُهُ ⁘ اگر جوانى از جوانان شیعه را بیابم که در پىِ کسب آگاهى دینى نباشد، او را ادب می‌کنم. ◌ المحاسن، ج۱، ص۳۵۷، ح۷۶۰ ⩴ دیگران نیز برای سوق دادن جوان به تفکری انتقادی مسئولیت دارند؛ تفکر انتقادیِ برخوردار از فرایندهای ذهنی تشخیص، تحلیل و ارزیابی اطلاعات برای رسیدن به اندیشه‌ای روشن‌تر، دقیق‌تر و استوارتر است. می‌فرماید: 🔅جوانان را به مباحثه و جدال [علمى] و میان‌سالان را به اندیشیدن و پیران را به سکوت، فرمان دهید. ◌ شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۲۸۵، ح۲۶۰. ⪼ ثمرۀ کسب دانش در این وهله از زندگی، پایداری و دوام آن است... 📗 سید مهدی خطیب،‌ مهارت‌های زندگی، از ص۷۹و۹۱ @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | ‏📗 درسـنامـه فـهم حـدیـث ⊞ احـاديـث بـهـای انـسـان ✍️ حدیث مشهور : «قیمَه کُلِّ امْرِئٍ ما یُحْسِنُهُ»، در باره بهای انسان، دارای ترجمه‌های درست و نادرستی است: این حدیث در کتاب الفقیه و الإرشاد با واژه یُحْسِنُ به جای یُحْسِنُهُ نقل شده است. 🗯 سیدرضی این حدیث را سخنی بی‌بدیل خوانده که حکمتی هم‌سنگ آن نیست و نمی‌توان برایش بهایی معین کرد. این حدیث بر سر زبانهاست و ترجمه های گوناگون آن چنین‌اند: ▫️ ارزش هر کس به چیزی است که برایش ارزش قائل است. ▫️ بهای هر مردی به اندازه نیکی اوست. ▫️ بهای هر شخصی به اندازه اعمال نیک اوست. ▫️ ارزش هر انسانی [بسته] به آن چیزی است که انجام می‌دهد. ~~☆ اگر فقط همین یک حدیث در دست باشد، شاید نتوان اشکال مهمی بر ترجمه ها گرفت، اما اگر احادیث مشابه و هم‌خانواده آن را بیابیم، به راحتی معنای درست و دقیق حدیث را می‌یابیم. حال با کلیدواژه «قیمَه کُلِّ امْرِئٍ»که مبتدای حدیث است، به جستجو پرداخته تا احادیث مشتمل بر آن را بیابیم: 🔅 «قیمَه کُلِّ امْرِئٍ ما یعْلَمُهُ»؛ ارزش هر شخص به اندازه دانش او است. ⪼ ... و همچنین اگر این جستجو را با عبارت محمول، یعنی ما یحْسِنُ یا ما یحْسِنُهُ انجام دهیم، به حدیث ذیل دست می یابیم: 🔅 النّاسُ أبْناءُ ما یحْسِنونَ وَ قَدْرُ کُلِّ امْرِئٍ ما یحْسِنُ، فَتَکَلَّمُوا فِی الْعِلْمِ تَبَینْ أقْدارُکَمْ. مردم پسران آنچه می‌دانند هستند و بهای هر کس آن است که می‌داند. پس در علم سخن برانید تا بهای شما روشن شود. اگرچه با دقت در مجموع روایات، مقصود روشن می‌شود، اما برای اطمینان بیشتر می‌توان به فهم ادیبان نیز مراجعه کرد. خلیل فراهیدی، اولین معجم‌نگار دانش لغت می‌گوید: 🚩 «برانگیزاننده‌ترین سخن بر طلب علم، گفته علی‌بن ابی‌طالب علیه السلام است: ارزش هر کس آن چیزی است که می‌داند.» ❖ می‌توان «ما یُحْسِنُ» را از «ما یَعْلَمُ» اندکی اعم دانست و علوم مهارتی مانند صنعتگری، رانندگی و شغلهای خدماتی را نیز جزو «ما یُحْسِنُ» دانست، که در این صورت حدیث امام علی بسیار زیباتر و دقیق تر می‌شود. 📚 ، درسنامه فهم حدیث،‌ ص ۱۵۱ @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | ⪼ یـهـود و نـصاری هــرگـز از تـو راضـی نـمی‌شـونـد...! 🪶 خداوند از اهل ایمان می‌خواهد در برابر فشار دشمن و ایستادگی و مقاومت او در ضربه به جامعه اسلامی، مقاومت و پایداری به خرج دهند تا درِ رستگاری و پیروزی به روی آنان باز شود. نکته جالب آیه این است که نخست به افراد با ایمان دستور صبر در برابر هوای نفس و مشکلات زندگی را می‌دهد و در مرحله دوم دستور به استقامت در برابر دشمن می‌دهد، و این خود می‌رساند تا ملتی در جهاد با نفس و اصلاح نقاط ضعف درونی پیروز نشود، پیروزی او بر دشمن ممکن نیست و بیشتر شکست‌های ما در برابر دشمنان، به خاطر شکست‌هایی‌ است که در جهاد با نفس و اصلاح نقاط ضعف خود دامن‌گیر ما شده است. ₪ در آیه‌ای دیگر خداوند با یادآوری شجاعت و استقامت مجاهدان و یاران پیامبران گذشته خطاب به مسلمانان می‌فرماید: ﴿وَكَأَيِّن مِّن نَّبِىٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِى سَبِيلِ ٱللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا ٱسْتَكَانُوا وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلصَّابِرِينَ؛ و چه بسیار پیامبرانی که همراه او توده‌های انبوه، کارزار کردند؛ و در برابر آنچه در راه خدا بدیشان رسید، سستی نورزیدند و ناتوان نشدند؛ و تسلیم [دشمن‌] نگردیدند، و خداوند، شکیبایان را دوست دارد.﴾ ◌ آل‌عمران:۱۴۶. 🔻این آیه الگویی از مجاهدان گذشته را پیش روی همگان قرار می‌دهد و از این طریق مسئولیت مقاومت و ایستادگی در برابر دشمنان و تسلیم نشدن را گوشزد می‌کند. 🗯 گفتنی است مقاومت در اینجا مفهومی کلی‌تر از جنگ و مبارزه دارد، لذا گاه در جهاد و مبارزه محقق می‌شود و گاه در اموری نظیر: حفظ روحیه، اجتناب از خودباختگی، پافشاری بر مواضع منطقی، عقب‌نشینی نکردن از حقوق خود و یا شکیبایی در برابر فشارهای دشمن. ⪨ از نگاه وحیانی حال اگر ملتی به جای مقاومت در برابر دشمنان خود، راه سازش و کوتاه آمدن از حقوق خود، برای آرام ساختن دشمنان را پیش بگیرد باید بداند دشمنان امت اسلامی به کمتر از دست‌شستن آنان از اسلام و ارزش‌های الهی راضی نمی‌شوند. قرآن در این زمینه می‌فرماید: ﴿وَلَنْ تَرْضی‌ عَنْكَ الْیهُودُ وَلاَ النَّصاری‌ حَتَّی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُم‌؛ یهود و نصاری هرگز از تو راضی نمی‌شوند تا آنکه از آیینشان پیروی کنی‌﴾. ◌ بقره:۱۲۰. لذا اگر کسی فکر کند با عقب‌نشینی محدود و کوتاه‌آمدن مدیریت‎شده، می‌تواند جامعۀ اسلامی را از گزند و فشار دشمنان دین مصونیت بخشد سخت در اشتباه است؛ چراکه عقب‌نشینی - ولو اندک - در برابر آنان، تنها گستاخی و طمع آنان را می‌افزاید و از آنان دشمنانی جسورتر می‌سازد. ⁜ البته گاه دشمن در برابر مقاومت مستحکم جامعه اسلامی از پیروزی و غلبه ناامید یا در آن مردد می‌شود و پیشنهاد صلح و پیمان متارکه درگیری را مطرح می‌کند لذا جامعه اسلامی به سفارش قرآن آن را می‌پذیرد؛ اما این غیر از «عقب‌نشینی مدیریت شده» است بلکه اینجا مصداق «مدیریت دشمن برای عقب‌نشینی» است. ⩴ همچنین باید افزود آنچه روح مقاومت را در دل افراد جامعه و کالبد امت اسلامی می‌دمد ایمان به نصرت الهی است. خداوند بعد از فرمان به سرکوب قطعی دشمن فرمود: ﴿یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ یَنْصُرْکُمْ وَیُثَبِّتْ أَقْدامَکُمْ؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! اگر [آیین] خدا را یاری کنید، شما را یاری می‌کند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد﴾. ◌ محمد: ۷. و نیز بعد از فرمان به دفاع فرمود: ﴿وَ لَيَنصُرَنَّ ٱللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ ٱللَّهَ لَقَوِىٌّ عَزِيزٌ﴾. ◌ حج: ۴۰. 🔻 البته از نگاه وحیانی مقاومت با همه ابعاد آن ملزومات دیگری نیز دارد؛ نظیر حفظ وحدت، تلاش و همت گروهی، هوشمندی در برابر تحرکات دشمن، توانمندسازی نظامی و فرمان‌برداری از فرمانده. 📗 مهدی کمانی نجف آبادی، مدل مسئولیت پذیری اجتماعی قرآن ، ص۳۰۸ @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | ⪼ همۀ آنچه را به شیرینے برده است، باید به تلخے باز پس دهد! : ✧ يَوْمُ العَدْلِ عَلَى الظَّالِمِ أَشَدُّ مِنْ يَوْمِ الجَوْرِ عَلَى المَظْلُومِ. ✓ روز اجرای عدالت بر ستمکار، سخت‌‏تر از روز ستم کردن [او] بر ستم‌‌دیده است. ◌ نهج البلاغة، حکمت۳۴۱ 🪶 بسیاری از ظالمان...، موفّق به ستم‌هایی به شکل کودک‌‏کشی فرعونی، غارت مغولی، اشغال و کشتار هیتلری و جنایات صدامی شده‌اند. ظلم همچنین به شکل غصب حقّ دیگری یا آزار و اذیّت کسی نیز نمود می‌‏یابد. باجگیران زورگو، دست‌رنج ماه‌ها کار پررنج کشاورز بینوا را از او می‌‏گیرند،... رباخواری نیرنگ‌‌باز، دستاورد ناچیزِ بدهکاری شوربخت را بالا می‌‏کشد. ₪ در نظر نخست، آنچه از ستم و چیرگی ظالم بر مظلوم به دست می‌‌آید، برای ظالم، شیرین و دلچسب است و برای مظلوم، تلخ و ناگوار؛ امّا اگر بساط عدالت گسترده شود و در همین دنیا ظالم را به تیغ انتقام بسپارند، همۀ آنچه را به شیرینی برده است، باید به تلخی باز پس دهد. ⁜ افزون بر این، ظالم با نگاه شماتت‏آمیز مردم و سرزنش و نکوهش آنان و محکومیت افکار رو به روست، در حالی که تلخی حاصل از ظلم و رنجوریِ جان و روح مظلوم، با استهزای مردم تشدید نمی‌‌شود و با سرزنش درونی و نهفتۀ وجدان، همراه نیست و حتّی گاه مردم به کمک مظلوم می‌‏آیند و دلداری‌‏اش می‌‏دهند؛ ولی دشوارتر، آن جاست که اجرای عدالت به آخرت بکشد. 🗯 روشن است که انتقام و عذاب الهی چه کیفر سختی به ظالم می‌‌دهد. عذاب‏ اخروی و مجازات آن سرا را نمی‌‌توان با باز ستاندن مال کسی یا به زندان افکندن معترضی مقایسه کرد. باید از روزی هراسید که به فرمودۀ قرآن کریم: ﴿يَعَضُّ‏ الظّالِمُ عَلی‏ يَدَيه. ستم‌گر، دست‏هاى خود را به دندان مى‌‏گزد﴾. ◌ سورۀ فرقان، آیۀ ۲۷. 📗احادیث امیرالمومنین علی‌علیه‌السلام به روایت حضرت عبدالعظیم حسنی‌علیه‌السلام @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | ⪼ آشـیانـه‌اے بـراے آرامـش! 🪶 پیمان زناشویی، ورود به مرحله‌ای از زندگی است که بسیاری از کمالات و استعدادهای انسان در آن شکوفا می‌شود. بدین رو همچنان‌که اصل آن پسندیده و لازم است، پاسداری از نهاد خانواده نیز مقدس است. آنچه نهاد خانواده را قوام می‌بخشد، محبت بی‌شائبه است؛ بلکه زندگی بدون محبت، رنج‌آور و نافرجام است. پس بر مرد و زن است که پیوسته بر مهر و مودت یکدیگر بیفزایند. (ﷺ) می‌فرماید: «این سخن مرد به همسرش که "دوستت دارم" هرگز از دل او بیرون نمی‌رود.» «قَولُ الرَّجُلِ للمرأةِ: إنّی اُحِبُّكِ، لا یَذهَبُ مِن قَلبِها أبداً. ◌ میزان‌الحكمه، ج۵، ص۹۸ ₪ علاوه بر اظهار محبت به یکدیگر، کوشش برای رفاه خانه و خانواده نیز پایه‌های زندگی مشترک را استوارتر می‌کند؛ چنانکه می‌فرماید: «خداوند از آن کس خشنودتر است که خانواده خود را بیشتر در رفاه و نعمت قرار دهد.» «إنَّ أرضاكُم عِندَ اللّهِ أسبَغُكُم عَلی عِیالِهِ.» ◌ میزان‌الحكمه، ج۵ ص۱۰۶ ⁜ در سخنی دیگر فرموده‌اند: «محبوب‌ترین شما کسی است که برای خانواده خود، سودمندتر است.» ، کسی را که برای تأمین معاش خانواده‌اش می‌کوشد، همچون مجاهد در راه خدا می‌داند. «مَن طَلَبَ هذا الرِّزقَ مِن حِلِّهِ لِیَعودَ بهِ عَلی نفسِهِ و عِیالِهِ كانَ كالمُجاهِدِ فی سبیلِ اللّهِ عزّ و جلّ؛» ◌ میزان‌الحكمه، ج۴، ص۲۰۹ 🗯...ازدواج خود یکی از عوامل موفقیت در زندگی اجتماعی و بهبود وضعیت اقتصادی است؛ از رسول خدا نقل شده است: «هر کس برای دوری از گناه و حرام، ازدواج کند، بر خدا است که او را یاری رساند.» «حَقٌّ عَلَی اللّهِ عَونُ مَن نَكَحَ اِلتِماسَ العَفافِ عَمّا حَرَّمَ اللّه.» ◌ میزان‌الحكمه، ج۵ ص۸۴ 📚 زندگی و بندگی، رضا بابایی، ص۳۲ @hadithnet | معارف حدیث
. 📖 کج فهمی دینی، انگیزه تخریب حرم‌ها! 🗯 در آسـتانه قرن هشـتم، در شام، شخصـی به نام ابن تیمیه پیـدا شـد و تجلیل و احترام از انبیا و مـدفن آنها را، نه تنها غیر مشـروع و حرام، بلکه مرتکبین آنها را مشـرك و مرتـد خواند! که درصورت عدم توبه باید به قتل برسند. وی همچنین بر وجوب تخریب این آثار و ابنیه فتوا صادرکرد. ⩮ این عقیـده در آن زمـان گرچه پیروان انـدك یـافت امـا پس از مـدت کوتـاهی متروك و به فراموشـی سپرده شـد، تـا اینکه در قرن یازدهم و پس از مدت چهار قرن، با پیدایش وهابیگری در ِنجد حجاز، بار دیگر مطرح و به مرحله اجراگذاشته شد و در نتیجه ی همین بـاور و اعتقـاد بود که بـا تسـلط وهابیان به مکه و مـدینه درسال۱۳۴۴ هـ.ق. تمـام حرم ها در این دو شـهر و دیگر شـهرهای حجاز که متعلق به اقوام و عشـیره رسول خدا(ص) وصـحابه آن حضرت و سایر شخصیت‌های مذهبی بود و همچنین مساجد موجود در کنار این اماکن منهدم گردید و امروز دیگر اثری از این بناها باقی نیست! 📗 تاریخ حرم ائمه بقیع(ع) و آثار دیگر در مدینه منوره ، ص۲۵ @hadithnet | معارف حدیث
. 📖 | ⪻ از چشمۀ شیرین و گوارا، نوشید و سیر نوشید! ⪼ 🪶مؤمنان حقیقى از هدایت ویژۀ الهى، برخوردارند. ﴿ وَ مَن یُؤْمِنْ بِاللهِ یَهْدِ قَلْبَهُ﴾ (۱) هر که به خدا ایمان آورد، [خدا] دلش را هدایت مى‌کند). ⩸ در این آیۀ نورانى تأکید شده که ایمان به خدا، زمینه‌ساز و مقدّمۀ هدایت ویژۀ قلبى است. بنا بر این، مؤمنان راستین از دو نوع هدایت برخوردارند: ⩮ یکى هدایت همگانىِ فطرى، عقلى و تشریعى که مقدّمۀ ایمان است، ⩮ و دیگرى هدایت خاصّ قلبى، که حاصل به کار بستن هدایت همگانى و پیاده شدن ایمان در زندگى است. ₪ هدایت عام که مقدّمۀ ایمان است، مانع وسوسۀ اعتقادى و اضطراب روانى نیست؛ امّا هدایت خاص موجب اطمینان و آرامش دل و مانع وسوسه و اضطراب روحى است. ↲ از در تبیین و تفسیر آیۀ مذکور، نقل شده: ✧ دل در میان سینه و ناى، بی‌قرارى مى‌کند، تا آن گاه که با ایمان، گره خورَد و چون با ایمان گره خورد، آرام مى‌گیرد. این است [معناى] سخن خداوند عز و جل که: ﴿ وَ مَن یُؤْمِن بِاللهِ یَهْدِ قَلْبَهُ﴾ (هر کس به خدا ایمان آورَد، [خدا] دلش را هدایت می‌کند).(۲) ₪ هنگامى که ایمان با جان گره خورد، انسان به مرتبۀ یقین می‌رسد و در این موقعیت است که دل به آرامش حقیقى دست مى‌یابد و بدین‌ سان، هدایت خاصّ الهى، با یقین همراه مى‌گردد، : ✧ إنَّ مِن أحَبِّ عِبادِ اللهِ إلَیهِ عَبداً أعانَهُ اللَّهُ عَلىٰ‌ نَفسِهِ،...(۳) ⩴ از محبوب‌ترین بندگان نزد خدا، بنده‌اى است که خداوند، او را در برابر نفسش یارى کرده است. ... چراغ هدایت، در دل او افروخته گشته و وسایل پذیرایى را براى روزى که میهمانش مى‌شود (روز قیامت)، آماده ساخته است. ... نگریست و دید و [خدا و قیامت را] یاد کرد و [بر عمل و تلاش خود] افزود و از چشمۀ شیرین و گوارایى - که آبشخورهایش براى او هموار شده‌اند - نوشید و سیر نوشید و راهی هموار را پویید. جامۀ خواهش‌ها را [از تن نفس خویش] بر کنده است و اندیشناکِ هیچ چیز نیست جز یک چیز. بدین سبب، از کورى [باطنى] و مشارکت با هوسرانان، بیرون آمده و خود، از کلیدهاى درهاى هدایت و قفل‌هاى دریاى هلاکت گشته است... ا - - - - - ۱) . تغابن: آیۀ ۱۱. ۲) . الکافی: ج۲ ص۴۲۱ ح۴. ۳) . نهج البلاغه: خطبۀ ۸۷. 📗 پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم‌السلام، ج۲ ص۳۷۹ @hadithnet | معارف حدیث
. . 📖 | ⪻ هوسبازان در شهر حیا! ⪼ 🪶 در شهر حيا، فضاى بصرى (ديدارى) جامعه نيز از زشتى به دور است. ديدنى‌ها و امواج بصرى، بخش ديگرى از واقعيت‌هاى جامعه است و يكى از شاخصه‌هاى جامعه باحيا اين است كه فضاى بصرى آن، از زشتى ها و نازيبايى ها پاك است و اين، هم در بُعد توليد صحنه هاى زشت است، و هم در بُعد مصرف آن. ⁜ زشتى يك عمل، گاهى به جنبه‌هاى زيباشناختى آن نيست؛ بلكه به آثار و پيامدهاى سوء آن است. ممكن است چيزى از نظر زيباشناختى، زشت نباشد؛ بلكه در نهايت حُسن و جمال باشد؛ امّا به جهت آثار و پيامدها، زشت به شمار آيد. ...گاهى ممكن است برخى صحنه‌ها و جلوه‌ها، در بررسى‌هاى زيبا شناختىِ بصرى، در نهايت حُسن و جمال باشند؛ امّا به جهت آثار و پيامدهاى ناگوارى كه دارند، زشت شمرده شوند! 🔸 مهم ترين قبيح بصرى در شهر حيا، مربوط به چگونگى حضور زن و مرد در جامعه است. خروج چشمنَواز زن از خانه، شايد از يك مَنظر زيباشناختى مثبت ارزيابى شود؛ امّا ممكن است آثار و عواقب ناخوشايندى در پى داشته باشد. اين كار، زنان را در كانون توجّه هوسبازان و در معرض تعرّض آنان قرار مى‌دهد و چه بسا كه به هتك حرمت و حيثيت آنان منجر شود. جلوه اى كه سرانجامى تلخ و شوم در پى دارد، نمى تواند حُسن باشد. بنا بر اين، خروج چشمنواز زن، آغاز يك تحريك شوم است. ⪨ هيچ خِردمندى، طمع دشمن را براى تجاوز برنمى انگيزد و روند تعرّض به ناموس را تسهيل نمى‌كند و زمينه‌هاى آن را به دست خود، فراهم نمى‌كند. ₪ در روان شناسى ثابت شده كه قدرت بينايى مردان در تحريك جنسى بيشتر از زنان است؛ يعنى تحريك پذيرى مردان از راه چشم، به مراتبْ بيشتر از تحريك پذيرى زنان است. اين، نشان مى‌دهد كه آلوده بودن فضاى بصرى جامعه تا چه اندازه خطرآفرين است و هر آنچه خطرآفرين باشد، زشت و قبيح است، هر چند به ظاهر، زيبا بنمايد. ₪ بر همين اساس، حاكميت حيا در جامعه، موجب پالايش فضاى بصرى از جلوه‌ها و صحنه‌هاى هوس انگيز مى‌شود. در شهر حيا، صحنه هاى تحريك كننده توليد نمى‌شوند و زنان از خودآرايى و حضور چشمنواز در جمع نامحرم، شرم دارند! 📗 ، پژوهشی در فرهنگ حیا ، ص۲۲۸ @hadithnet | معارف حدیث
. 📖 | ⪻ حـکایتِ برق و اشک و خشم! ⪼ 🪶بودن و زایش ما مرهون ارتباط است و در سراسر زندگی ناگزیریم که با دیگران در پیوند و رابطۀ متقابل باشیم. ارتباط، ...زمینه‌ساز فعّالیت اجتماعی و سرآغازی برای زندگی اجتماعی است. ارتباط مطلوب، رهاوردی است که پیوسته در آموزه‌های دینی بدان تأکید شده است. می‌فرماید: ✧ با یکدیگر پیوند و ارتباط داشته باشید، به هم نیکى کنید و با هم مهربان باشید و همچنان که خداوند عزّ و جل به شما دستور داده، برادرانى نیکوکار باشید.(۱) ⩸ سبک‌های ارتباطی، اساس و مبنای ارتباط فرد با دیگران هستند... ⩴ مهارت‌های ارتباطی تا حدود بسیاری تحت تأثیر عوامل موقعیّتی همچون سن، جنسیّت و ارزش‌های فردی و اجتماعی قرار دارند. ارزش‌های دینی و فرهنگی ما، دایرۀ روابط و نحوۀ ارتباط با افراد را تعریف و مشخّص می‌کنند... ₪ . تـماس چــشمے ↲ چشم‌ها و اطراف آن، گویاترین نشانه‌های ارتباطی هستند. چشم‌ها از حالت‌های درونی ما حکایت دارند. به همین علّت است که چشم‌ها، پیش‌قراول و طلیعۀ دل (۲) و نگاه، پیکِ دل دانسته شده است. (۳) ⩮ از آنجا که چشم‌ها روایتگر حال درونی‌اند، در خوشی، برق می‌زنند، در غمگینی، قرمز و اشک آلود می‌شوند و در عصبانیّت، خشمگینانه خیره می‌شوند. چشم‌ها اطلاعات بسیار مهمّی را در زمینۀ روابط ما با اشخاص دیگر انتقال می‌دهند. آنها عشق و اعتماد به یک شخص یا دوربودن، صمیمی نبودن و قطع رابطه با دیگری را منتقل می‌سازند. میزان علاقه و توجّه فرد را می‌توان از چشم‌ها فهمید. : ✧ إنَّ المَوَدَّةَ یُعَبِّرُ عَنهَا اللِّسانُ و عَنِ المَحَبَّةِ العَینانِ. (۴) دوستى رشته‌اى است که زبان به آن گویاست و دیدگان از آن حکایتگرند. ا - - - - - ۱) الکافی، ج۲، ص۱۷۵، ح۲ ۲) العُیونُ طَلائعُ القُلوبِ؛ چشم‌ها، پیش‌قراولان دل‌ها هستند. غرر الحکم، ح۴۰۵ ۳) غرر الحکم، ح۳۶۸. ۴) عیون الحکم و المواعظ، ص۱۴۱، ح۳۱۵۶‌. 📗 مهارت‌های زندگی ، ص۲۶ و ۵۰ @hadithnet | معارف حدیث
. | 📖 | ⪼ پروردگاری جز او را انتخاب کند! 🪶 واکنش منفی به نعمت و بُعد خوشایند زندگی، «کفران (ناسپاسی)» است. در قرآن کریم از کمی سپاس‌گزاران(۱) و فراوانی ناسپاسان،(۲) به عنوان یک واقعیت تلخ، یاد شده و در روایات، سرانجام آن، بدبختی دانسته شده است. ₪ قوم سبا نمونه‌ای از تمدّنی است که با وجود نعمت فراوان، به خاطر کفران نعمت، دچار فلاکت و بدبختی شدند. این یک واقعیت هستی‌شناختی است که کفران، موجب «از بین رفتن نعمت» و «فرود آمدن نقمت» می‌شود... 🗯 اما واکنش مثبت به موقعیت خوشایند، شکر است. شُکر در فرهنگ اسلامی از «جنود عقل» شمرده شده است و این بدان معناست که سپاس‌گزاری، یکی از مؤلّفه‌های خردمندی است و بدون آن، عقل انسانْ کامل نیست. همچنین از شُکر به عنوان «مرز میان انسانیت و حیوانیت»، یاد شده است. (۳) ⁜ از سوی دیگر در روایات، پیوندی میان شُکر و ربوبیت برقرار شده و از قول خداوند متعال آمده که اگر انسان از خداوند به خاطر نعمت‌هایش تشکّر نکند، باید پروردگاری جز او را انتخاب کند! ✧ (ﷺ) : یقول اللّٰه عزّ و جلّ: مَن لَم‌ یَرضَ بِقَضائی، و لَم ‌یَشکُر لِنَعمائی، و لَم‌یَصبِر على بَلائی، فَلیَتَّخِذِ رَبّاً سِوائِی(۴) ⪨ بر انسان واجب است از نعمتی که به او داده می‌شود، تشکّر کند. سپاس‌گزاری، آرایۀ نعمت و دوران خوشایند است. بهترین و گرامی‌ترین بندگان خدا کسانی هستند که وقتی مورد عطا قرار می‌گیرند، شکر می‌کنند. ✧ : از پيامبر خدا صلی‌الله علیه و آله دربارۀ بهترين بندگان پرسيدند، فرمود: «کسانى که هرگاه نيکى کنند شاد مى‌شوند، وقتى بدى کنند آمرزش مى‌طلبند، هرگاه به ايشان ببخشند سپاس می گويند، هنگامى که مبتلا شوند، شکيبايى پیشه مى‌کنند و وقتى خشمگين مى‌گردند مى‌بخشايند».(۵) ا - - - - - ۱) سورۀ غافر، آیۀ ۶۱ ۲) سورۀ سبأ، آیۀ ۱۳ ۳) صحیفه سجادیه، دعای ۱ ۴) بحار الأنوار، ج۱۸، ص۹۵، ح۵ ۵) الکافی، ج۲، ص۲۴۰ 📗 ، مواجهه مثبت با خوشی و ناخوشی، ص۲۲ @hadithnet | معارف حدیث
. 📖 نـنـگِ همہ خـصـلت‌ها! ⫻ ⊞ نفاق، اگرچه آثارش در اجتماع و سیاست ظاهر می‌شود، اما از درون فرد سرچشمه می‌گیرد. ازاین‌رو، امامان علیهم‌السلام، انسان‌ها را از آن بیم داده‌اند! ◁ نفاق، دو گونه اعتقادی، سیاسی و اجتماعی اخلاقی دارد... ↲ شک و تردید، عبرت ناپذیری، علم بی‌عمل، پارسایی دروغین، دنیاطلبی و نگاه‌نداشتن زبان، نشانه‌هایی است که در گونه نخست نفاق، بیشتر به چشم می‌آید ↲ و آراستگی دروغین، چاپلوسی، چندرنگی و آسان‌گیری برخورد سخت‌گیری بر دیگران، جزو ویژگی‌های گونه دوم است. ♨️ بیمارى اخلاقی نفاق، درد دائمی انسان‌ها و ملت‌ها بوده است و منافق، خاری خلیده در جان گروه‌ها و اجتماعات بشری. زشتی این بیماری و اثرهای زیان‌بارش در جوامع بشری و بیش از آن، در روان و جان مبتلای به آن، منشأ نکوهش آن در قرآن و سیره معصومان علیهم‌السلام گشته است. ⩴ ، نفاق را ننگ خصلت‌ها خوانده است، یعنی هر خصلت زیبایی بر اثر اتّصاف به آن، به زشتی می‌گراید. ✧ الِنفاقُ شَینُ الأَخلاقِ.(۲) ⩴ نفاق پیشگی را مبغوض خداوند می‌داند: ✧ واعلموا أنّ اللّه ـ عزّ وجلّ ـ یبغض من عباده التلوّن؛ (۲) بدانید که خدای عزّ و جلّ ـ، از چندرنگی بندگانش نفرت دارد. ا - - - - - ۱) غررالحکم، ح۷۳۵ ۲) تحف العقول، ص۱۱۵ 📗 ، نسیم حدیث، ص۳۱۴ @hadithnet | معارف حدیث
. 📖 از خـداونـد هـم تشـكّر نـكرده اسـت! ⫻ ₪ شکر، یکی از صفات بسیار پُرارج در متون اسلامی است که گاهی در حد و اندازۀ عبادت (۱) و یاد خدا (۲) قرار گرفته است و گاهی به عنوان پیامد حکمت معرّفی می‌شود (۳) و گاهی نشان ‌دهندۀ بهترین بندگان خدا است.▿ : ✧ از پيامبر خدا (ﷺ) دربارۀ بهترين بندگان پرسيدند، فرمود: «کسانى که هرگاه نيکى کنند شاد مى‌شوند، وقتى بدى کنند آمرزش مى‌طلبند، هرگاه به ايشان ببخشند سپاس می‌گويند، هنگامى که مبتلا شوند، شکيبايى پیشه مى‌کنند و وقتى خشمگين مى‌گردند، مى‌بخشايند».(۴) ↲ با وجود این، بسیاری از بندگان خدا، در شکرگزاری ناتوان‌اند (۵) و قادر به دیدن و قدردانی در برابر فضل خدا نسبت به خود نیستند؛ (۶) ⁜ امّا با این حال، خدای متعال از تربیت آنها ناامید نیست و به گونه‌‌های مختلف، آنها را به سوی شکر دعوت می‌کند: ⩴ گاهی برای تحقّق آن، بشارت پاداش می‌دهد ⩴ و گاهی نیز ترک آن را به عذابی سخت وعده می‌کند. (۷) به نظر می‌رسد که در ادبیّات قرآنی، «شکر» مصداق ایمان شمرده شده و مقابل کفر استعمال شده است. (۸). ⪼ ... در متون اسلامی، قریب به اتّفاق متون اصلی مربوط به شکر، متمرکز بر شکر الهی است و سپاس‌گزاری از خداوند محور شکر است و شکر از مردم در رتبۀ دوم اهمّیت قرار دارد. ⪼ در بسیاری از روایات، خلل در شکر از مردم، ناشکری در قبال خدای متعال شمرده می‌شود. : ✧ مَن لَم يَشكُرِ المُنعِمَ مِنَ المَخلوقينَ لَم يَشكُرِ اللّهَ عَزَّ و جلَّ . (۹) هركه در قبال خوبى مردم تشكر نكند، از خداوند عزّ و جلّ هم تشكّر نكرده است. ◁ از منظر دینی، این نوع نگاه به سپاس‌گزاری از مردم، جایگاه آن را بالا می‌برد. ا - - - - - ۱) (بَلِ اللهَ فَاعْبُدْ وَكُنْ مِنَ الشَّاكِرِينَ) (سورۀ زمر، آیۀ ۶۶). ۲) (فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُوا لِي وَلَا تَكْفُرُونِ) (سورۀ بقره، آیۀ ۱۵۲). ۳) (وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ وَمَنْ يَشْكُرْ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ) (سورۀ لقمان، آیۀ ۱۲). ۴) الکافی: ج ۲، ص۲۴۰ ۵) (وَلَقَدْ مَكَّنَّاكُمْ فِي الْأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ) (سورۀ اعراف، آیۀ ۱۰) ۶) (إِنَّ اللهَ لَـذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْـثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ) (سورۀ غافر، آیۀ ۶۱) ۷) . (لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ وَلَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ) (سورۀ ابراهیم، آیۀ ۷) ۸) . (قَالَ هَذَا مِنْ فَضْلِ رَبِّي لِيَبْلُوَنِي أَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ وَمَنْ شَكَرَ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّي غَنِيٌّ كَرِيمٌ) (سورۀ نمل، آیۀ ۴۰) ۹) عيون أخبار الرِّضا(ع): ج۲ ص۲۴ ح۲ 📗 شکر و گذشت، ص۲۹ و ۳۴ @hadithnet | معارف حدیث