💠 تقسیمات اعضاء 💠 🔳اعضاء بر دو قسم اند: 1⃣منويه اوليه 2⃣غير منويه ثانويه. 🔆و مَنَويه نيز بر دو قسم اند: 🔻مفرده، كه متشابهة الاجزاء نيز نامند 🔺و مركّبه، كه آليه نيز گويند. در تكوين اعضاء مَنَويه و تقديم و تأخير بعضى بر بعضى، اختلاف است: معلّم اوّل، حكيم ارسطاطاليس، بر آن است كه اوّل عضوى كه تكوين مى يابد در رحم، قلب🫀 است و بعد از آن دماغ🧠 و كبد. و بعضى بر آنند كه اوّل دماغ🧠 است. و بعضى بر آن كه اوّل كبد است. هر يك به دليلى كه حيات مقدّم بر همه است. و آن كه تا حسّ و حركت نباشد، آثار حيات ظاهر نمى گردد. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

و آن كه اوّلًا بايد خون 🩸توليد يابد تا روح حيوانى از آن حاصل شود؛ زيرا كه روح حيوانى به نزد اطباء عبارت از بخار دم طبيعى است كه در بطنِ ايسرِ قلب🫀 حاصل مى گردد. و بعضی بر آن‌اند كه چون نطفه در رحم قرار گرفت و با نطفه زن آميخت و حرارت غريزيه در آن تصرّف نمود، در آن غليان و تعفّنى خاص به هم مى رسد و چهار نقطه از آن ظاهر مى گردد: 🔴 يكى در محلّ قلب ⚪️يكى در محل دماغ 🟤يكى در محلّ كبد 🟡يكى در محل ناف كه محيط و محتوى بر كلّ است. و علاقه اين را به كبد و علاقه به قعر رحم مى باشد به واسطه عِرقى كه از رحم جذب غذا نمايد و به كبد رساند و كبد به ساير اعضاء. و اين مذهب، حق و اقرب به تحقيق است. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

✳️و به تقسيم ديگر، اعضاء: 🔆يا مُعْطى مطلق اند؛ مانند قلب؛ جهت آن كه مبدأ جميع قوا و روح حيوانى است و نفس ناطقه بدان متعلّق است و از آن به ساير اعضاء به واسطه شرائين، قوّت و روح حيات مى رسد. 🔆و يا قابل مطلق؛ مانند لحم كه قبول حيات و حسّ و حركت و تغذيه و تنميه به قدر ما يحتاج نمايد و به ديگر اعضاء نمى رساند. 🔆و يا معطى و قابل هر دو است؛ مانند دماغ و كبد كه هم قابل‌اند روح حيوانى را از قلب و هم رساننده اند قوّت حسّ و حركت و تغذيه و تنميه را به واسطه اعصاب و اورَدِه به ساير اعضاء. 🔆و یا نه معطى و نه قابل؛ مانند عظام. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

🟧 فايده: 🔶و بدان كه آن چه گفته اند كه قلب، معطى مطلق و لحم، قابل مطلق و عظام، نه قابل و نه معطى است، جاى تأمل است؛ 🔶 زيرا كه هر يك از اينها نيز به جهت تغذيه و تنميه و بقاى نفس جوهر خود، قابل اند و محال است كه قابل غذا نباشند و كبد و دماغ بلكه كلّ اعضاء نيز چنين اند و به وجهى معطى نيزاند؛ گو ضعيف باشد اعطاى شان؛ مانند لحم كه حافظ حرارت است و اعطا و افاده حرارت به اعضاء مجاور خود و غشاء و جلد مى نمايد و نيز باعث نرمى و رفاده و وقايه اعصاب و عروق است. 🔶و عظام دعامه و ستون و باعث استحكام اعضاء و افعال اند و غير اينها از فوايد خلقت هر يك كه بعضى از آنها مذكور مى گردد؛ ان شاء اللّه تعالى. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

🟦 اعضاء مفرده و مركبه: 🔷و مراد از اعضاء مفرده آن است كه هر جزء محسوس از آن را كه بگيرند، با كل خود در اسم و حدّ و رسم در نوعيت خود شريك باشد 🔷يعنى توان گفت كه اين آن است؛ مانند آن كه چون قدرى از استخوان🦴 و يا عصب و يا لحم🥩 را بگيرند- هر چند اندك باشد- آن را استخوان و عصب و لحم نامند و تعريف استخوان و عصب و لحم بر آن صادق خواهد آمد. همچنين ساير اعضاء مفرده. 🔷و مركّبه، آن است كه چنين نباشد يعنى پاره از كبد و يا قلب 🫀و يا انگشتى از دست🖐 و يا پا 🦶را نگويند كه قلب و كبد و دست و پاست. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

واعضاء مفرده منويه هشت اند: 1⃣ عَظم ⏹ به فارسى استخوان🦴 نامند عضوى است سفيد و صُلب؛ به حدّى كه مثنا و منحنى- يعنى دوته و خم- نگردند و به هر هيأتى و شكلى كه مخلوق اند از آن، تغير نيابند ◀️ زيرا كه فايده خلقت آن براى: اساس و دعامه و ستون بدن و استوارى و استحكام اعضاء بر حركات؛ از قيام و قعود و ركوع و سجود و سرعت مَشى و دويدن و غيره است؛ تا آن كه اعصاب و اوتار و عروق و غيرها بر آن كشيده شوند و حركات ضروريه از حيوان، كما ينبغى و به سرعت صادر گردد و آن كه سپر و پناه اعضاء باشد از صدمات و ضربات و غيرها. ⏺ و لهذا حيواناتى كه استخوان ندارند- مانند خراطين- و بعض كرمها، از آنها حركتى و فعلى معتدّ به صادر نمى گردد و دوام و بقا ندارند. و جمله استخوان بدن انسان را، دوصد و چهل و هشت- به عدد رحم گفته اند . #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

غضروف آن، عضوى است نرمتر از استخوان كه منحنى و منعطف و دوته مى گردد و صُلب تر از ساير اعضاست. و فايده خلقت آن، آن است كه واسطه باشد ميان استخوان ها🦴🦴 و اعضاء رخوه لينه تا متأذّى نگردند؛ خصوص استخوان هايى كه بر اطراف و خارج بدن واقع اند؛ مانند حلقوم و قصبه ريه🫁 و سر استخوان شانه و عظم خنجرى سینه ،بينى👃 و گوش👂، و بالجملة بر سر هر مفصلى تا از حركت دادن اعضاء و رسيدن صدمات خارجى بدانها، ساييده و متاذی و منفرد و شكسته نگردند و در اعضايى كه استخوان نباشد- مانند حلقوم و حنجره و قصبه ريه- قائم مقام استخوان باشند در آنها. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

رِباط ✴️به كسر راء مهمله و فتح باء موحَّده و الف و طاء مهمله 🔅عضوى عصبانى 🔅باريك و سفيد و 🔅 نرم شبيه به عصب و بى حس 🔅 كه از استخوان آمده به سوى عضل و يا از عضل به سوى استخوان و يا از استخوان به سوى استخوان ديگر براى ربط. ✴️و لهذا بر سر استخوان هاى مفاصل كلّ بدن، بسيار روييده اند و آن چه از استخوان و يا از عضل به سوى اعضاء ديگر آمده، آن را عصب نامند و اين، پهن تر و صلب تر مى باشد از ما سواى خود. ✴️و فايده آن: ارتباط و اتّصال استخوانى با استخوانى و يا عضوى به عضوى ديگر است. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

فواید رباط: ✴️آن كه بافته شود با عصب و پر كند فرجه هاى شظايا و جاى هاى خالى آن را گوشت ✴️تا در هنگام حركات و صدمات، به يك ديگر اذيت نيابند و نگسلند و در هم پيچيده نگردند ✴️ و آن كه تكوّن يابد از آن شظاياى عضل و بافته شود شظاياى آن با شظاياى عصب و مستحكم گرداند پيچيدن چيزى را و نيز وترِ بعضى اغشيه، از آن تكوّن يابد. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

عَصَب ⚜عضوى است سفيد، نرم در حسّ و انعطاف و انحناء و انثنا (يعنى در پيچيدن و خم شدن و دوته گشتن) و صلب در انفصال و گسيخته شدن؛ كه چون بكشند، طول آن زياده گردد و به زودى گسيخته نشود. ⚜و منبت بعضِ آن دماغ و بعضى نخاع است: آن چه از دماغ روييده است، هفت زوج است. و حسّ و حركت اعالى بدن- از سر تا دست ها- بدان هاست. ⚜و آن چه از نخاع روييده است، سى و يك زوج و يك فرد است و حسّ و حركت ساير بدن و قدم از آن هاست. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

نخاع 🔹عبارت از جرم رخوِ چنبرى است كه در ميان فقرات عنق و پشت تا انتهاى آن مى باشد، در غشائی بسیار رقيق محيط بر آن. 🔸و در طول، مُنَصِّف به دو نصف؛ كه اگر آفتى به طرفى عارض گردد، طرف ديگر سالم ماند. 🔹و جرم عصب، مُجَوَّف نيست- مانند شرائين و آورده- بلكه مُصَمَّت است و در آن رطوبتى است كه باعث نداوت و نرمى آن است و امداد از بلغم و رطوبات بدنى مى يابد. 🔸اصل آن، مُنْشِئ از جوهر دماغ و نخاع است. 🔹 و آن رطوبت، حامل و مَركَب روح و قوّت نفسانى دماغى و باعث حسّ و حركت اعضاست؛ چنان چه خون در شرائين و آورده حامل و مركب روح و قوه حيوانى و طبيعى است و حيات و تغذيه بدن از آن هر دو است. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

فایده خلقت اعصاب ⚜بالذات: آن است كه خادم و آلت دماغ باشند در رسانيدن قوه حس و حركت به ساير اعضاء . زيرا كه مبدأ حس و حركت كل اعضاء، دماغ است. ⚜و بالعرض: آن كه متكون گردد از آن، عضل و وَتَر و اغشيه و ساير اعضاء عصبانى و برای توثیق و استحکام استخوان و تحريك اعضاء. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿https://eitaa.com/hakimshirazi312

وتر 🟡عضوى است شبيه به عصب در جوهر و بافته شده از عصبى كه نفوذ كرده در عضل و از طرف ديگر آن برآمده و از رباط، و به اطراف عضل و به اعضاء ديگر متّصل گشته. 🟢و فايده خلقت آن: اعانت اعضاست در تحريك و استحكام عصب؛ خصوصاً در هنگام حمل و نقل اشياء ثقیله تا متأذّى نگردد و صدمه و ضررى بدان نرسد. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312

غشاء عضوى است پهن، عصبانى، بافته شده از ليف عصبى؛ مانند غشاء مفروش بر صماخ. و يا رباطى؛ مانند غشاء داخل قصبه ريه🫁 است. و يا از هر دو؛ مانند ساير اغشيه. و فايده خلقت آن: محافظت هيأت و شكل عضوى است كه بر آن كشيده و پيچيده شده است؛ مانند دماغ🧠 و نخاع و قلب 🫀و كبد و عضل و ساير اعضاء. #خلاصه_الحکمه #آموزش 🌿 https://eitaa.com/hakimshirazi312