🔖 #دریافت_مقاله واقعیت از نگاه [شهید سید] محمدباقر صدر و ملاصدرا 🖊 حسن لاهوتیان / جمال سروش 🌐 http://pfk.qom.ac.ir/article_1628_97e171e001e06cdefa4d679d151c0a56.pdf ✔️ #چکیده شناسایی #واقعیت از نگاه #صدرالمتألهین که تساوی واقع با وجود را امری #بدیهی تلقی می‌کند، همان وجودشناسی است. اما شهید سید محمدباقر صدر با انکار #بداهت این تساوی، سعی می‌کند با استناد به صدق قضایایی که مطابَقی موجود در خارج ندارند، واقعیت را #اعم از وجود نشان دهد. اگرچه این ادعا، در اندیشۀ اسلامی طرف‌دارانی چون #معتزله را دارد، اما شهید صدر در انگیزۀ بیان این ادعا، هم در محتوای آن و هم در ادلۀ ارائه شده برای آن، از معتزلیان فاصله گرفته و دیدگاهی مُتقن عرضه کرده است. به‌هرحال نتیجۀ این اختلاف مبنایی میان #صدر و #صدرا، دو توصیف کاملاً متفاوت از #عالم_واقع است، اگرچه نسبت واقعیت با وجود، ماهیات، #معقولات_ثانی_فلسفی، #معدومات و مدرکات #عقل_عملی در این دو نگاه، قرابت‌های زیادی نیز با هم دارند. پژوهش حاضر با نگاهی تطبیقی، ابتدا عالم واقعِ صدری را در کنار وجودشناسی صدرایی، تبیین و ارزیابی کرده است، سپس نشان داده که این دو متفکر با وجود اختلافات مبنایی در بداهت برخی گزاره‌ها، روش مشابهی را در شناسایی واقعیت به کار بسته و در تعارض میان #برهان و بداهت، هر دو جانب برهان را گرفته‌اند. در نهایت چرایی و چگونگی تجدیدنظر آن‌ها در گزاره‌هایی که بدیهی به نظر می‌رسیدند، تبیین شده و منشأ آن، تفاوت و مرز میان وجدان عدم و عدم وجدان، دانسته شده است. @halqat