آیه ۳۷ سوره محمد إِنْ یَسْئَلْکُمُوها فَیُحْفِکُمْ #تَبْخَلُوا وَ یُخْرِجْ #أَضْغانَکُمْ اگر خداوند همه اموالتان را بخواهد و به آن اصرار ورزد، #بخل می ‏ورزید و (به سبب همین بخل،) #کینه‏ های شما را آشکار می ‏سازد. _________________________ ▪«یحفکم» از «احفاء» به معنای اصرار در مطالبه و سؤال است ▪«أضغان» جمع «ضغن» به‏ معنای کینه شدید است.  ❌دلبستگی برخی انسان‏ ها به مال دنیا به قدری است که حتّی اگر خداوند هم از آنان چیزی را مطالبه کند، کینه او را به دل می‏ گیرند. 👈 خصلت ‏های انسان، در برخورد با اوامر و نواهی الهی هویدا می‏ شود.« إِنْ یَسْئَلْکُمُوها ... تَبْخَلُوا»  ❌دلبستگی شدید به دنیا و بخل ورزیدن، مورد انتقاد و سرزنش است.«إِنْ یَسْئَلْکُمُوها ... تَبْخَلُوا»  👈خداوند انسان را به امور حرجی و مشقت آور فرمان نداده است. «فَیُحْفِکُمْ» (قوانین و فرمان‏ های الهی متناسب با استعداد و توان ذاتی انسان ‏هاست، ما نیز قوانین را آنگونه قرار ندهیم که مردم موضع خصمانه بگیرند.)  ❌صفا یا #کینه دوستان، به هنگام سخاوت و#بخل کشف می‌شود. «یُخْرِجْ أَضْغانَکُمْ» آیه ۳۸سوره محمد ها أَنْتُمْ هؤُلاءِ تُدْعَوْنَ لِتُنْفِقُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَمِنْکُمْ مَنْ یَبْخَلُ وَ مَنْ یَبْخَلْ فَإِنَّما یَبْخَلُ عَنْ نَفْسِهِ وَ اللَّهُ الْغَنِیُّ وَ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ ثُمَّ لا یَکُونُوا أَمْثالَکُمْ آگاه باشید! این شمایید که برای #انفاق_در_راه_خدا دعوت می‌‏شوید، پس بعضی از شما #بخل می‌ورزند و هر کس بخل ورزد، فقط نسبت به خود بخل می‌‏ورزد و خداوند غنیّ و بی‌‏نیاز است و شمایید نیازمندان و اگر روی بگردانید، قومی غیر شما را جانشین شما می‏‌کند که آنان مثل شما (سست ایمان و بخیل) نباشند. _______________________________ 💠در دو آیه قبل فرمود: «لا یَسْئَلْکُمْ أَمْوالَکُمْ» ما از اموال شما چیزی نمی‌خواهیم، در حالی که این آیه مردم را دعوت به #انفاق کرده و از آنان چیزی می‌خواهد، این چند آیه را چگونه در کنار هم جمع نماییم؟ مراد از «لا یَسْئَلْکُمْ أَمْوالَکُمْ» آن است که ما در قبال هدایت و ایمانتان چیزی از شما نمی‌خواهیم و یا برای خودمان نیازی به شما نداریم. 💠دراین آیه تاکید بر #انفاق شده است که بیانگر یک اصل کلی است و در صدد بیان یک نشانه برای عدم #صداقت انسانها در ادعای دینداری است. ❌یعنی حب مال و ثروت اندوزی چنان در دلها گره خورده که حتی اگر خداوند اصرار به انفاق کند افراد #بخل می‌ورزند و این چنین درون خود را آشکار می‌کنند! 👈که البته به خداوند ضرری نمی‌رسد. زیرا ضرر بخل به صاحب ان می‌رسد که از مزایای انفاق محروم شده است. 💠 انفاق و هزینه کردن در راه جهاد هم یکی از مصادیق انفاق است. انفاق نکردن در راه جهاد و مجاهدان، خطرات بزرگی برای ما و امت ما دارد؛ مجهز نکردن مجاهدان باعث می‌شود تا مجاهدان در برابر دشمنان، سست و ضعیف گردند و نتیجتا دشمنان بر مسلمانان غالب می‌آیند و این ضرر گریبان‌گیر همه می‌گردد؛ لذا مصرف اموال در راه جهاد از همه‌ی موارد مصرفِ دیگر، ترجیح دارد ✅ آری! اگر جهاد و مجاهدان را پشتیبانی مالی نکنیم با هلاکت روبرو می‌شویم و همه چیز ما از بین می‌رود؛ زیرا دشمنان اسلام همیشه در کمین مایند تا به‌گونه‌ای ما را از راه دین خارج سازند و اندیشه‌های باطل خود را به ما و فرزندان ما تزریق کنند. ✅آنچه مورد دعوت الهی است، کار خالصانه است. «لِتُنْفِقُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ»  👈مردم را باید به انفاق و کمک به دیگران دعوت کرد، امّا باید آزادشان گذاشت‏ تا با فکر و انتخاب خود گامی بردارند. «فَمِنْکُمْ مَنْ یَبْخَلُ»  🤔 کسی که بخل می‌ورزد، گمان می‌کند مردم را از مال خود محروم کرده، در حالی که خودش را از محبوبیّت و عزّت وقرب الهی محروم کرده است. «فَإِنَّما یَبْخَلُ عَنْ نَفْسِهِ»  👈دعوت به انفاق، نشانۀ نیاز خداوند نیست. «وَ اللَّهُ الْغَنِیُّ»  احکام خداوند تعطیل نمی‌شود، گرچه شما آن را انجام ندهید. «إِنْ تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ»  ❌ترک انفاق به قدری خطر دارد که ممکن است خداوند ملّت یا گروهی را قلع و قمع کند. «وَ إِنْ تَتَوَلَّوْا یَسْتَبْدِلْ‏ ...»  ✅ زمین، هرگز از افراد صالح خالی نخواهد ماند. «یَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَکُمْ ثُمَّ لا یَکُونُوا أَمْثالَکُمْ» سنّت الهی آن است که زمین خالی از حجّت نباشد. 

آیه ۹ حشر وَ الَّذِینَ تَبَوَّؤُا الدَّارَ وَ الْإِیمانَ مِنْ قَبْلِهِمْ #یُحِبُّونَ مَنْ #هاجَرَ إِلَیْهِمْ وَ لا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حاجَةً مِمَّا أُوتُوا وَ یُؤْثِرُونَ عَلی‏ أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ #یُوقَ #شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ #هُمُ_الْمُفْلِحُونَ و کسانی که در دارالهجره (مدینه) و ایمان، قبل از مهاجران جای گرفتند و کسانی را که (از مکّه) به سویشان هجرت نمودند #دوست می‏‌دارند و در دل، نیازی به آنچه (از فیئ) به مهاجران داده شده احساس نمی‌کنند و اگرچه خود شدیداً در فقر هستند ولی #مهاجران را بر خود مقدّم می‌دارند و کسانی که از #بخل نفس محافظت شوند، آنان همان #رستگارانند. ____________________________ ▪«تَبَوَّؤُا» از «بواء» به معنای نزول و جای گرفتن در مکان است. ▪«خَصاصَةٌ»، به فقری که سبب شکاف زندگی شود گفته می‌شود  ▪«یُوقَ» از «وقایه» به معنی حفاظت و کنترل است  ▪«شُحَّ» به معنای بخل همراه با حرص است. 💠در کنار بهره‌مند کردن مهاجران از فیئ، خداوند به ستایش انصار و مردم مدینه می‌پردازد که آنان، هم خانه‌هایشان را برای مهاجران آماده کردند و هم ایمانشان را کامل نمودند که تمام دستورات را بدون دغدغه عمل کردند.  💐امام جواد علیه‌السّلام از اول شب تا صبح فقط یک دعا می‌کرد: «اللهم قنی شح نفسی» خدایا! مرا از بخل نفسانی‌ام حفظ کن. راوی می‌‏گوید: به امام گفتم: جانم فدایت! من جز این یک دعا از شما نشنیدم! امام فرمود: «فای شی‏ء اشد من الشح» چه چیزی خطرناک‌‏تر از بخل است.  👈«لا یجتمع الشح و الایمان فی قلب رجل مسلم»بخل و ایمان در دل یک مسلمان جا نمی‌گیرد.  ✅ بستر سازی برای ارائۀ خدمات به دیگران یک ارزش است. «تَبَوَّؤُا الدَّارَ»  ✅ محبّت به اهل ایمان مرز و بوم ندارد. «یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ إِلَیْهِمْ»  🍃🌸دوستی پایدار آن است که به خاطر کمالات، افراد را دوست بداریم؛ نه به خاطر نام و قبیله و چشم ‏داشت. «یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ»  👈تظاهر به کمال ارزش ندارد؛ کمال آن است که در عمق جان باشد. «لا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حاجَةً»  🍃🌸 مهم‌تر از مهمان ‏دوستی، مهاجر دوستی است؛ زیرا مهمان چند روزی بیشتر نیست، ولی مهاجر مدّت‌ها نزد انسان می‌ماند. «یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ إِلَیْهِمْ»  🍃🌸 خداوند از افرادی که حسد ندارند ستایش می‏‌کند. (معمولًا حسادت‏ ها به هنگام تقسیم مال جلوه می‌کند. با این‏که پیامبر، فیئ را تنها به مهاجران داد ولی انصار چشم‌داشتی نداشتند.) «لا یَجِدُونَ‏ ... حاجَةً مِمَّا أُوتُوا»  ✅طبع بلند و دید وسیع، مورد ستایش قرآن است. «لا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حاجَةً»  👈 اظهار دوستی کافی نیست؛ دوستیِ عملی لازم است. «یُحِبُّونَ‏ ... یُؤْثِرُونَ‏»  ✅بخشش با وجود نیاز مهم‌تر است. «یُؤْثِرُونَ‏ ... وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ»  👈 رستن از بخل، مایۀ رستگاری است. «مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ‏ ... هُمُ الْمُفْلِحُونَ‏»  👈بخل با نفس عجین است. اگر کسی از بخل دور شود نه تنها از مال بلکه از جان نیز می‌تواند بگذرد. «یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ»  👈 بخیل، رستگار نمی‌شود. «مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»  👈 نجات از بخل، با کمک و امداد الهی ممکن است. کلمه‏ «یُوقَ» مجهول آمده، زیرا بازدارنده خداوند است.