💢 آيا ماشین های هوشمند موجب «بازنشستگي اخلاقي» انسان می شوند؟ ✍️حسینعلی رحمتی @harahmati

💢 آيا ماشین های هوشمند موجب «بازنشستگي اخلاقي» انسان می شوند؟ ✍️حسینعلی رحمتی ✅ فرایند رشد و توسعه فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی در سال های گذشته نشان می دهد که هر روز که می گذرد این فناوری ها یکی از کارهایی که پیش از این انسان ها انجام می دادند را بر عهده می گیرند. از انجام محاسبات پیچیده گرفته، تا نگهداری از کودکان، مواظبت از سالمندان و بیماران، نوشتن مقاله، مجری گری تلویزیون، نگهبانی از ساختمان و جنگیدن در میدان نبرد و صدها کار دیگر. هرچند اغلب این کارها در مجموع خوب و پسندیده و عمدتا از نظر اخلاقی قابل دفاع است، اما آنچه موجب نگرانی می شود این است که ممکن است انسان ها از یک طرف هر روز بیش از پیش به این فناوری ها «محتاج و وابسته» می شوند و از سوی دیگر، در برابر آنها «ناتوان تر و منفعل تر». مانند پدر و مادری که سرمایه خود را در اختیار فرزندان شان قرار می دهند و دست آنها را برای کارهای بیشتر باز می گذارند. این کار طبیعتا در ابتدا بارهایی را از دوش والدین بر می دارد، ولی به مرور زمان آنها را تبدیل به افرادی بی خاصیت و بی کار و محتاج فرزندان می کند، و حتی کار را به جایی برساند که فرزندان آنها را مزاحم زندگی خود ببینند و به خانه سالمندان تحویل دهند. ✅میدان یافتن بیش از اندازه ماشین های هوشمند هم می تواند، از نظر اخلاقی، چالش هایی فراوانی را به وجود آورد، مثلا: 🔻1. تا امروز انسان تنها موجودي بوده كه به عنوان «فاعل اخلاقي» تلقي مي شده است. اما از این به بعد به میزان استقلال و اختیاری که ماشین ها پیدا می کنند آنها را نیز باید فاعل اخلاقی تلقی کرد. اما واقعیت مطلب این است که (دست کم تاکنون) آنها شرایط لازم برای رفتارهای اخلاقی را ندارند. چرا که اولا این که اختیارشان مثل اختیار انسان باشد محل بحث است، ثانیا این که در قبال رفتارهای خود مسوولیت پذیر باشند محل تردید است. ثالثا سنخ و جهتِ تصمیم های آنها در آینده مشخص نیست. به ویژه که آنها فاقد «احساسات و عواطف انسانی» اند، و چه بسا همین امر موجب شود که پیامدهای ناگوار رفتارهای شان حتی از انسان های بی اخلاق هم بیشتر و بدتر باشد. 🔻 2. به موازات کم رنگ شدن نقش انسان در زندگی فردی و اجتماعی، میزان «تاثیرگذاری اخلاقی» او هم کم تر می شود. کودکی که از ابتدا هم بازی ربات های هوشمند است، وابستگی اش به آن بیشتر از والدین حقیقی خود است، و طبیعی است اگر ارزش ها و هنجارهایی را که این والد مصنوعی به او آموزش می دهد را بپذیرد تا آنچه که والدین حقیقی اش به او توصیه می کنند. 🔻 3. با تداوم روند فعلی بعید نیست که در آینده ای (شاید نه چندان دور) این ماشین ها هستند که خود را دایه دلسوزتر از مادر برای انسان ها بدانند و نه تنها زندگی روزمره انسان، بلکه سامانه معرفت شناختی و روان شناختی اخلاقی او را آنگونه که دوست دارند تنظیم می کنند و هویت انسانی او را تغییر دهند (ر.ک: هنری کیسینجر و دیگران، عصر هوش مصنوعی و آینده ما انسان ها، ص 182-207). ✅ آنچه گفته شد هرچند ممکن است برای عده ای بیش از اندازه بدبینانه به نظر برسد، ولی حتی اگر احتمال شکل گیری چنین وضعیتی ضعیف باشد باز هم به خاطر پیامدهای هولناکی که به برخی از آنها اشاره شد، عقل حکم می کند که از باب «دفع ضرر محتمل» همه دغدغه مندان و اندیشوران اخلاق فناوری اطلاعات از هم اکنون آن را جدی گرفته و برای آن چاره اندیشی کنند. جامعه ای که در آن انسان ها از نظر اخلاقی بازنشسته،‌ و ماشین ها فعال ما یشاء باشند به نظر نمی رسد جای مناسبی برای زندگی باشد. خوش بختانه در دنیای امروز افراد دیگری هم هستند که چنین دغدغه ای را دارند. 11 شهریور 1401 @harahmati

♦️شرکت نت دراگون “خانم تانگ یو” رابه عنوان مدیرعامل یکی از شرکتهای خود منصوب کرد. این مدیر یک انسان نما و مبتنی بر هوش مصنوعی است. یعنی در رگ‌های آن به جای خون، تکانه‌های الکتریکی و کدهای دیجیتال جریان دارد. 🌀تامل: آیا حضور روزافزون ربات ها از نظر اخلاقی مشکلی دارد؟ برای پاسخ، یادداشت اخیر بنده با عنوان « آيا ماشین‌‌‌‌های هوشمند موجب بازنشستگي اخلاقي انسان می‌شوند؟ » را در www.harahmati.ir یا آدرس زیر مطالعه کنید:https://eitaa.com/harahmati/329 حسینعلی رحمتی ۱۱ شهریور ۱۴۰۱

💢 نیورالینک: پیوند مغز با کامپیوتر آری، با اخلاق چطور؟

💢 نیورالینک: پیوند مغز با کامپیوتر آری، با اخلاق چطور؟ ✍️ حسینعلی رحمتی 🔻الف) نیورالینک Neuralink نوعی ادغام هوش مصنوعی و هوش انسان است که از طریق تراشه‌های ارتباط مغز و کامپیوتر انجام می شود، به این صورت که نخ ها یا ایمپلنت های عصبی بسیار نازکی در مغز انسان کاشته می شود و از طریق آنها اطلاعات عصبی به فرامینی ترجمه می شود که توسط نرم افزارها و سخت افزارهای بیرون از مغز (از قبیل کامپیوتر) قابل فهم باشد. ایلان ماسک از سال 2016 با تاسیس شرکتی با همین نام در این زمینه فعالیت خود را آغاز کرد؛ هرچند شرکت های دیگری هم در این زمینه فعال دارند و حتی از ایلان ماسک جلو زده اند. 🔻ب) نیورالینک و کارکرد دوگانه اخلاقی‌ آنچه تاکنون درباره پروژه نیورالینک منتشر شده نشان می دهد این فناوری می تواند از نظر اخلاقی کارکردی دوگانه داشته باشد. یعنی می تواند با کارهایی چون بهبود بخشیدن به فعالیت افراد معلول، درمان آلزایمر، توان بخشی بدن بعد از آسیب دیدگی، اصلاح حافظه، و بهبود ارتباط بدن با اندام های مصنوعی موجب کاهش درد و رنج انسان ها شود. اما از سوی دیگر با نگاهی آینده پژوهانه می توان پیش بینی کرد این فناوری موجب برخی چالش های اخلاقی شود، که از آن جمله است: 🔘 1. جهت دهی به معرفت اخلاقی انسان: طبق نظریه «رابطه معرفت و فضیلت»، بین علم و عمل اخلاقی ارتباط وجود دارد، و هرگونه دست کاری در دستگاه معرفتی او می تواند بر روی رفتار و حتی ارزشداوری اخلاقی اش تاثیر بگذارد. از این رو،‌ همان گونه که جیسون لاو، مدیر ارشد امنیت اطلاعات Crypto هشدار داده، خطر آن وجود دارد که هکرها نحوه دستیابی به فناوری نیورالینک را بیاموزند، و افکار انسان ها را ویرایش و تغییر دهند.(سایت فراهوش، 29 اردیبهشت 1401). 🔘 2. دست کاری در سامانه عواطف و احساسات: عواطف و احساسات ما می تواند در انگیزش اخلاقی مان تاثیر داشته باشد. از این رو، این خطر وجود دارد که با کنترل دیگران بر روی سیستم عصبی و مغزی فرد توسط نیورالینک، عواطف و احساسات او به سمت خاصی که مورد نظر آنان است جهت دهی شود. 🔘 3. چالش اختیار: اختیار یکی از مبانی مهم و پیشفرض های اخلاق است. قرار است در فناوری نیورالینک، سیستم های عصبی فرد مدیریت شود تا بهتر بتواند کارهایی چون فکر کردن، شنیدن، دیدن، حس و حرکت کردن را انجام دهد. از این رو این امکان وجود دارد که کسانی که مدیریت این فناوری را در اختیار دارند از طریق مدیریت اعصاب، بر روی رفتارهای اختیاری فرد تاثیر بگذارند و آنها را به سمت و سویی که خود تمایل دارند سوق دهند. البته این که در این صورت آیا اصلا چنین رفتارهایی را می توان اختیاری نامید محل بحث است. 🔘 4. نقض حریم خصوصی: پیوند زدن ذهن به کامپیوتر مانند متصل کردن یک کامپیوتر حاوی اطلاعات فراوان به کامپیوتر دیگر است . از این رو امکان آن وجود دارد که دیگران، چه مهندسان فناوری نیورالینک، چه افراد سودجو، از طریق هک کردن ذهن افراد، به اطلاعات شخصی آنها دسترسی پیدا کنند. 🔻ج) نیورالینک و ضرورت مطالبه گری اخلاقی هرچند فناوری هایی مثل نیورالینک در حال طی کردن گام های آغازین خود است، اما دغدغه مندان اخلاق، و محققان اخلاق فناوری اطلاعات بایستی از هم اکنون اندیشه ورزی و ایده یابی آینده پژوهانه درباره این فناوری و کاوش ابعاد و زوایا و چالش ها و مسائل آن را به طور جدی آغاز کنند. آنان از یک سو باید این موارد را به گوش مدیران و متصدیان این فناوری ها برسانند، و با کارهایی چون تدوین کدهای اخلاقی آنها را یاری رسانند، و از سوی دیگر بایستی توجه به مسائل اخلاقی را به مطالبه ای گسترده در سطح عمومی جامعه تبدیل کنند، تا به موازات کارکردهای مثبت و ارزشمندی که این فناوری دارد، از معضلات اخلاقی آن پیش گیری یا برای حل آنها چاره اندیشی شود. 17 شهریور 1401 @harahmati

مرکز پژوهشی نرجس مشهد 💠قریب به 38000 مقاله علمی نشریات کشور را نمایه کرده و به آسانی و کاملا 💢رایگان💢 در اختیار شما قرار می دهد؛ ✅در موضوعات متنوع: ♦️مباحث زنان و حقوق خانواده و حجاب و عفاف و...... 🔸موضوعات تربیتی و روان شناسی 🔹موضوعات سیره اهل بیت (ع) و تاریخ ♦️موضوعات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی 🔸و ده ها موضوع دیگر و پر کاربرد. ✅امتیاز این مرور گر آن است که در جستجو در نمایه نرجس امکان دسترسی به فایل مقاله موجود است و مانند کتابخانه قفسه باز عمل می کند. ✅ پس کاملا می تواند دغدغه اساتید و دانش پژوهان را برای حدود نزدیک به 60% منابع در یک کار پژوهشی، مطالعاتی، دانش افزایی،تبلیغ، پاسخ به سوالات و شبهات و حتی تدریس را برطرف کند. 🔹🔸🔹آدرس سايت نمایه نرجس: ⬇️ http://www.namayenarjes.com 〰〰〰〰〰〰〰 🔵به کانال همایشکده علوم اسلامی - انسانی بپیوندید🔴👇👇👇 @hamayeshkade https://eitaa.com/joinchat/1885208766Cf069697a1a ⛔️نقل بدون لینک جایز نیست

فضای مجازی... و روز ها وشب ها و ساعات و دقایقی که ما را به خود مشغول کرده است... ناگهان چشم باز می کنیم... می بینیم که عمرمان را به پای آن گذاشته ایم... در آن لحظه اگر از خود بپرسیم که در برابر عشقی که به آن ورزیده ایم چه به دست آورده ایم، پاسخ مان چیست؟ از هم اکنون به این سوال بیاندیشیم... بسیار جانسوز است... ✍️حسینعلی رحمتی 20 شهریور 1401 @harahmati

🧕👲وقتی فناوری های جدید از بچگی همراه و همزاد فرزندان ماست، پس، از بچگی هم باید روش استفاده درست از آنها را به بچه ها آموزش دهیم. ♈برای این کار، پاسخ به دو سوال لازم است: چه چیزهایی را به آنها بیاموزیم؟ چگونه بیاموزیم؟ ✍️حسینعلی رحمتی ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ @harahmati

♦️حوزه های علمیه و ضرورت تربیت طلابِ اَخفاپژوه حسينعلي رحمتي ✅حوزه هاي علميه در طول تاريخ همواره «شناخت دين»، «تبليغ دين» و «دفاع از دين» را به عنوان وظيفه ذاتي خود تلقي كرده اند. اما، از منظر موضوع «اخلاق فناوري اطلاعات» (اَخفا) موفقيت در ايفاي چنين مسووليت سترگي مستلزم توجه به چند نكته است: 🔘 1. مخاطب دين، انسان است و انسان موجودي است كه حيات فردي و اجتماعي اش همواره با «زمان و مكان»‌ تعريف مي شود. از اين رو هنگام توليد و توزيع پيام ديني براي او بايستي علايق، نيازها، و ادبيات مناسب با شرايط زمانه او، همچنين عوامل موثر در شكل گيري اين موارد را در نظر گرفت. امروزه فضاي مجازي يكي از مهم ترين و موثرترين اين عوامل است. 🔘 2. اخلاق، به عنوان يكي، و بلكه مهم ترين، هدف ترويج آموزه هاي ديني بايد به طور جدي مورد توجه حوزويان و ديگر مبلغان دين قرار گيرد. با توجه به چالش هايي كه انسان عصر فناوري اطلاعات، به عنوان مخاطب امروزي حوزه هاي علميه با آن مواجه است، ضروري است كه «تقويتِ آگاهيِ اخلاقي»‌ و «تعالي شخصيت اخلاقي» همه مرتبطان با فضاي مجازي به عنوان يك هدف بنيادين و داراي اولويت براي حوزه هاي علميه تعريف شود. رسيدن به چنين مقصودي به صِرف حضور طلاب در فضاي مجازي حاصل نمي شود، بلكه، مهم تر از آن، تربيت طلاب محقق در زمينه اخلاق فناوري اطلاعات (اَخفا)، و فعلا با اولويت فضاي مجازي، است. همان گونه که مدیر انجمن مطالعات فضای مجازی حوزه هم به درستی تاکید کرده است، ما امروزه طلاب کنشگر فضای مجازی داریم ولی محقق فضای مجازی نداریم («در فضای مجازی بیش از کنشگر...»). 🔘 3. طلابِ اَخفاپژوه بايستي در چند زمينه به طور تخصصي آموزش ببينند: ماهيت و كاركردهاي فناوري اطلاعات، روش ايده پردازي اخلاقي، روش بهره گيري از آموزه هاي ديني درباره موضوعات نوپديد از قبيل فناوري اطلاعات، و روش پژوهش و نگارش. 🔘 4. براي موفقيت در تريبت چنين طلبه هايي بايستي: اولا، مسوولان و بزرگان حوزه هاي علميه ضرورت چنين كاري را بپذيرند. ثانيا، براي اين كار سياست گذاري، برنامه ريزي و سرمايه گذاري جدي داشته باشند. ثالثا، تربيت اخفاپژوه را به عنوان يك برنامه الزامي، موظفي، درازمدت و مداوم تعريف كنند. رابعا، طلاب علاقه مند را براي ورود به اين عرصه تشويق و پشتيباني كنند. خامسا، از منابع اصيل و اساتيد متخصص استفاده كنند تا از توليد پژوهش هاي سست و بي مايه (كه اغلب موجب وهن دين و مبلغان دين مي شود) پيش گيري شود. 🔘 5. تربيت طلبه هاي اخفاپژوه با توجه به نكاتي كه گفته شد، فوايد و بركات فراوان دارد: نخست، به طور علمي و عملي زنده بودن دين در دنياي امروز و توانمندي آن براي پاسخگويي به نيازهاي زمان و مسائل و موضوعات نوپديد شود. دوم، حوزويان در «تبليغ رسالت الهي» خود توفيق بيشتري به دست آورند، و نه تنها در عرصه انديشه ورزي هاي اخلاقي در داخل كشور، كه در رويدادهاي علمي جهان درباره اخلاق فناوري اطلاعات هم امكان حضور مفيد و موثر را پيدا كنند. سوم، به اخلاقي شدن فضاي مجازي كمك شود، كه اين كار قطعا تاثيرات خود را در فضاي فيزيكي هم نشان خواهد داد. چهارم، براي كنشگري طلاب و ديگر اقشار جامعه در فضاي مجازي، پشتوانه علمي ايجاد شود، و «عمل» با «علم» (و علم با عمل) همراه گردد. پنجم، طلاب با مشاهده كاربردي شدن آموخته هاي نظري شان در حوزه، نسبت به تحصيلات حوزوي خود انگيزه و جديت بيشتري پيدا كنند. 🔘 6. در یادداشت حاضر بیشتر به اصلِ ضرورت توجه حوزه های علمیه به تربیت طلاب اَخفاپژوه پرداخته شد، اما در اين زمينه بایدها و نبایدها و «خوف و رجا»هايي وجود دارد كه باید جداگانه بررسي شود. 24 شهريور 1401 @harahmati

🔸 کتاب "مشق ارشاد؛ تأثیرگذاری و متقاعد سازی در امر به معروف و نهی از منکر" تألیف دکتر عبدالله عمادی از آثار پژوهشگاه قرآن و حدیث منتشر شد. 📖 معرفی کتاب: ✍️ به گفته نگارنده اثر، انگیزه آغازین پژوهش حاضر، سفارش آیت الله محمدی ری شهری (رحمه الله) مبنی بر ارائه متنی جهت آموزش خدام حرم برای امر به معروف و نهی از منکر بوده که منجر به متن کلی درباره اثربخشی امر به معروف و نهی از منکر گردیده است. ✍️ البته اهمیت لزوم انديشه ورزي درباره امر به معروف و نهی از منکر در شرایط فعلی جامعه نيز اين ضرورت را دوچندان كرده است. از آنجا كه گرانيگاه واداري به كارهاي نيك و بازداري از كارهاي ناپسند در جامعه، زمينه سازي براي پذيرش و اقناع مخاطب است، اثر حاضر سعي كرده مهارت ها و فرايندهاي اين موضوع را مورد توجه قرار دهد. ✍️ با توجه به این رویکرد، مهمترین دستاورد این اثر، كمك به شكل گيري گفتمان امر به معروف از منظر علم متقاعدسازی و تقویت امر به معروف و نهی از منکر در روابط بین فردی جامعه و پیشنهاد محتوا برای آموزش آن است. علاوه بر آن، پیشنهاداتی در زمینه تشکیلات امر به معروف و نهی از منکر در اماکن زیارتی را ارائه داده است. ✍️ کتاب مشق ارشاد در شش فصل سامان یافته است که ... ادامه خبر 👇👇 http://www.riqh.ac.ir/post/74552/ @quran_hadith

#فراخوان_همایش ✅هفتمین همایش بین المللی مطالعات دینی، علوم انسانی و اخلاق زیستی در جهان اسلام 📅مهلت ارسال مقالات: ۳۰ آبان ۱۴۰۱ 🔴برگزار کننده: انجمن بین المللی اخلاق زیستی اسلامی 👈تارنمای همایش: https://www.fconf.ir/fa/ #اخلاق_زیستی #همایش #انجمن ┏━━━🔸🔵🔸━━━┓ https://eitaa.com/ethical ┗━━━🔸🔵🔸━━━┛ اخلاق پژوهان ایران