اعجاز #قرآن در علم #نجوم
روزی یک ستاره شناس انگلیسی به نام Joseiyn benn همکار پرفسور Antony Hewish که در رصدخانه ی نجومی کمبریج کار می کرد،ناگهان متوجه شد که از منبع نامعلومی برای وسائل حساس رصدخانه علائمی فرستاده می شود!! گویی فضا قلبی دارد که بطور منظم میتپد؟؟ بعضی از دانشمندان اینطور فرض می کردند که این علائم از سوی موجودات متمدّن دیگری به کهکشان راه شیری فرستاده می شوند،نظریه های دیگری ازین قبیل نیز مورد تأیید بسیاری از صاحب نظران قرار گرفت،اما تحقیقات علمی متعاقب آن همراه با آزمایش هایی{ ثابت کرد} نه،نظریه که منابع فرستنده ی این امواج رادیویی ستارگان نوترونی هستند؛ این ستارگان بخاطر فشرده شدن،دارای قدرت مغناطیسی بسیار عجیبی می گردند از آنجایی که این ستارگان مانند قلب تپنده ی فضا عمل می کنند،دانشمندان ناسا آنها را « ضرباندار » یا « منابع تپنده » نامیده اند که تاکنون تعدادی از این ستارگان ضرباندار شناخته شده اند.
فرکانس علائم رادیویی که توسط آنها فرستاده می شود از یک دهم ثانیه تا چند دقیقه متفاوت است؛ در قرآن سوره #طارق آیه 1 تا 3 :
وَالسَّماءِ وَ الطّارِقِ 1 وَ مَا اَدرَاکَ مَا الطّارِقُ 2 النَّجمُ الثَّاقِبُ 3
( سوگند به آسمان و کوبنده شب! 1 و تو چه میدانی آن کوبنده شب چیست؟! 2 همان ستاره درخشان و شکافنده تاریکی هاست! 3 )
ثقب به معنای چاله و ثاقب به معنای چیزی که چاله را ایجاد میکند؛ امواج دریافتی از این ستارگان به نحویست که انگار کسی به جایی میکوبد(ستاره کوبنده) و قرآن در آسمان ستاره کوبنده را معرفی میکند که همان ثاقب می باشد و دقیقا بیان میکند و می گوید (النجم الثاقب )
قرآن 1400 سال بیش از وجود آن خبر داده است!!
(مشهورترین اکتشافات جهان به قلم ژندرا راجیو _ ترجمه محمد رضا رخشانفر)
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
هدایت شده از ✰✰(¯`*•.هیئت و نجوم .•*´¯)✰✰
🗃🗃لیست محصولات موجود:/
⭐️ نام محصول: #اسطرلاب ؛ سایز: 20*25 سانتی متر
قیمت: 300 هزار تومان https://eitaa.com/heiatvanojoom/35
⭐️ نام محصول: #اسطرلاب ؛ سایز: 30*35 سانتی متر
قیمت: 500 هزار تومان https://eitaa.com/heiatvanojoom/40
⭐️ #کره_محمدخانی ؛ سایز: 35*35 سانتی متر
قیمت: 300 هزار تومان https://eitaa.com/heiatvanojoom/41
⭐️ نام محصول: #رُبع مُجَیَّب ؛ سایز: 20*20 سانتی متر
قیمت: 100 هزار تومان https://eitaa.com/heiatvanojoom/46
⭐️ کتاب #فتح_الباب_فی_استفادة_الأسطرلاب
قیمت: 14000 تومان https://eitaa.com/heiatvanojoom/47
⭐️ کتاب #بدایة_الهیأة (#هیأت_و_نجوم_مقدماتی)
قیمت: 12500 تومان https://eitaa.com/heiatvanojoom/48
⭐️ #بنر_صورتهای_فلکی ؛ سایز: 200*100 سانتی متر
قیمت: 110 هزار تومان https://eitaa.com/heiatvanojoom/53
⭐️ #عنکبوت_محمدخانی ؛ سایز: متناسب با اندازه اسطرلاب
قیمت: 100 هزار تومان https://eitaa.com/heiatvanojoom/59
⭐️ #صفیحه ؛ مورد کاربرد هر عرض جغرافیایی
قیمت: 100 هزار تومان https://eitaa.com/heiatvanojoom/61
لطفا جهت مشاهده عکس و توضیحات هر محصول بر لینک روبروی آن کلیک کنید//
🌹 گرفتن #استخاره کاملا صحیح با #قرآن_کریم توسط #استاد_محمدخانی
🌹#تعیین_زمان برای انجام کارهای مهم زیر نظر #استاد_محمدخانی
جهت اطلاع از شرایط و دریافت استخاره به آیدی أدمین کانال پیام دهید:
https://eitaa.com/modirebakhshemajazi
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
#آشنایی_و_آموزش_بخشی_از_هیأت_و_نجوم
#قبله_مدينه
غرض ما اين است كه قبله مدينه طيبه،تنها معجزه فعلى باقى رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم) است كه بدون إعمال آلات رصدى نجومى،قواعد هيوى،يا در دست داشتن زيج و ديگر منابع طول و عرض جغرافيائى آن را در غايت دقت و استواء تعيين كرد و بسوى كعبه ايستاد و فرمود: [محرابى على الميزاب]
در اين موضوع معجزه فعلى پيغمبر اكرم و چيزه اى نوشته ايم به نام [تعيين سمت قبله مدينه] كه از آن نقل مى كنيم//
در [ينبوع الحيات] گفته ام:
{و معجزه الباقى من فعله ترى،بيثرب من تعيينه سمت قبلة،بلا شاخص أو جدول من جداول،بلا ربع اسطرلاب ،أو أى صنعة،و لكن بنور الله من يثرب رأى،مع البعد بيت الله يا حسن رؤية،فقام إلى الميزاب من أمر ربه،تعين سمت القبلة في مدينة،إلى الان هذا المعجز كان باقيا،و في الخوض فيه ما لنا من وجيزة}
رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلم) پس از آن كه مبعوث به رسالت شد،سيزده سال در مكه و چند ماه در مدينه بسوى بيت المقدس نماز مى خواند،ولى در مكه خانه كعبه را بين خود و بيت المقدس قرار مى داد،و اين عمل در مدينه ميسور نبود؛ زيرا اگر كسى در مدينه مواجه مكه باشد ناچار بايد بيت المقدس را پشت سر قرار دهد و بالعكس اگر در مدينه مواجه بيت المقدس باشد پشت به مكه خواهد كرد،اما در مكه مى تواند درطرف جنوب خانه كعبه هم به سوى كعبه باشد و هم بسوى بيت المقدس.
بيان آن اين كه عرض مكه 21 درجه و 25 دقيقه شمالى است و طول شرقى آن از گرینويچ 39 درجه و 50 دقيقه،عرض مدينه 25 درجه شمالى و طول آن از گرینويچ 40 درجه شرقى،عرض بيت المقدس 31 درجه و 47 دقيقه شمالى و طول آن 35 درجه و 15 دقيقه شرقى گرینويچ،پس مكه و مدينه تقريبا در سطح يک دائره نصف النهار واقع اند،زيرا كه تفاوت بين الطولين بغايت اندک است و مدينه تقريبا در شمال شرقى مكه واقع است،بيت المقدس در شمال غربى مدينه بلكه در شمال غربى مكه نيز واقع است//
بيت المقدس،مدينه،مكه،مشرق-مغرب
قبله مدينه آن چنان كه پيغمبر اكرم(ص) به سوى آن نماز خوانده است تا امروز به حال خود باقى است و دانشمندان رياضى بزرگ كه برخى از آنان را در درس بعد نام خواهيم برد به قواعد رياضى قبله مدينه را چنان يافتند كه رسول الله آنرا بدون إعمال قواعد رياضى و آلات رصدى و اطلسهاى طول و عرض بلاد و مانند آنها يافته است و اين ممكن نيست مگر به وحى و الهام ملكوتى.
از مدينه تا مكه به مسافت قريب صد فرسنگ است،هيچ كس نقل نكرده است كه رسول الله به قواعد رياضى و آلات نجومى توسل جسته باشد با اين كه در مراقبت به تمام احوال و اوضاع آن جناب اهتمامى اكيد و شديد داشتند،چنان كه كتب سير شهودى عادل اند و ( شمائل محمديه ) ترمذى بر گفتار ما حجتى قاطع است كه پنجاه و چهار باب است حتى بابى در نعلين و بابى در انگشترى آن جناب است،مردمى كه تا در وصف نعلين و انگشترى پيغمبر اكرم بابى تنظيم و تبويب كرده اند،اگر در تحصيل سمت قبله مدينه و بناى ديوار غربى مسجد آن براى تعيين ظهر آلات و ادوات رياضى و كتب فن بكار برده بود,مى نگاشتند؛ حق آنست كه شيخ اجل سعدى در اول بوستان گفته است:
يتيمى كه ناخوانده ابجد درست/كتبخانه هفت اقليم شست
و حافظ شيرين سخن گفته است:
نگار من كه به مكتب نرفت و خط ننوشت/بغمزه مسأله آموز صد مدرس شد
و نگارنده گفته است:
بنگر كه يارم آن قبله كل
و ان وحى مهبط و ان عشق مربط
ام الكتاب است و لوح محفوظ
ناخوانده يک حرف ننوشته يک خط
چون مدينه و مكه تقريبا در سطح يک دائره نصف النهار قرار گرفته اند و اندكى طول مدينه از مكه بيشتر و عرض مدينه نيز قريب چهار درجه بيشتر از عرض مكه است،رسول(ص) فرمود: (محرابى على الميزاب) كه به استقبال ناودان ايستاد زيرا كه قبله مدينه اندكى از جنوب بسوى مغرب منحرف است و ناودان كعبه در جانب غربى كعبه است.
انسانى كه بدون بكار بردن قوس هاى طول و عرض و ادوات نجومى به فاصله صد فرسنگ بر خطى قرار بگيرد و مواجه ناودان كعبه بايستد و بگويد (محرابى على الميزاب) كه براى ديگران با بكار بردن آلات و قواعد رياضى آن روز ميسور نباشد،كسى است كه ينظر بنور الله.
تبصره: آن كه در صدر اين درس گفته ايم: قبله مدينه طيبه تنها معجزه فعلى باقى رسول الله(ص) است در بيان آن گوئيم: معجزات سفراى الهى قولى و فعلى است؛ معجزات فعلى تصرف در ماده كائنات و تسخير آنها به قوت ولايت تكوينى باذن الله تعالى است و معجزات قولى علوم و معارف و حقائقى اند كه از حظائر قدس ملكوت بر آنان نازل شده اند.
سرسلسله معجزات قولى پيغمبر خاتم قرآن مجيد است كه معجزه باقى آن حضرت است👇👇
👆👆اغلب معجزات فعلى موقت و محدود به زمان و مكان و زود گذرند،بعد از وقوع فقط عنوان تاريخى و سمت خبرى دارند و غالبا عوام را بكار آيند كه با محسوسات آشنايند و با آنها الفت گرفته اند و خو كرده اند،اين فرقه بايد با حواس ادراک كنند تا باورشان آيد،به خلاف معجزات قولى كه درهمه اعصار و قرون معجزه اند و خواص را كه قوه عاقله و متفكره پيكر مدينه فاضله انسانى اند بكار آيند//
اين طايفه معجزات قولى را يعنى علوم و معارف و حقائق را كه مائده هاى آسمانى و مأدبه هاى روحانى اند طلب كنند كه نكته سنج و زبان فهم و گوهر شناسند و مى دانند كالاى علم كجائى است و چگونه كالائى است،بقول خواجه طوسى در فصل چهارم نمط نهم شرح اشارات شيخ رئيس: (الخواص للقولية اطوع , و العوام للفعلية اطوع) و يا بقول ملاى رومى در دفتر چهارم مثنوى :
پند فعلى خلق را جذاب تر/كو رسد در جان هر با گوش و كر
درميان معجزات فعلى پيغمبر خاتم قبله مدينه معجزه باقى است و بناى ديوار مسجد مدينه الگوى رهنمون استنباط و اختراع مسائل رياضى ظل كه از آن تعبير به مماس و تانژانت مى كنند شده است...
علامه ذوالفنون حسن زاده آملی_دروس هيأت و ديگر رشته هاى رياضى ج2 ص 670
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
🌘وقایع نجومی روز چهارشنبه 1397/3/16 (محاسبه با نرم افزار استلاریوم) 🌒
1_ ⭐️تسدیس ماه و زحل
⏲ساعت 6:24
اختیارات: صالح است برای کاریز کندن و دارو خوردن
احکام: دلیل دل خوشی بود میان زنان و مردان و فرزندان و پدران،تغییر هوا،نیکی حال اهل صحرا و مشایخ و مزارعان و سعادت حال صیادان //
2_ ⭐️احتراق عُطارِد
⏲ساعت 6:34
احکام: دلیل است بر غلیه ابرها و آبها و فساد کشتی ها،تغییر هوا و بیع جواهر آبی(فروش جواهرآلاتی که از آب بیرون آورده میشود)،آفت میوه ها در وقت،و اگر قمر در آنجا باشد یا ناظر بود سیلاب ها آید و آب بسیار شود و حسن حال نباتات و باغات و جویها رود //
3_ ⭐️تربیع ماه و عُطارِد
⏲ساعت 11:59
اختیارات: باک نیست (ترسی نیست) خریدن بندگان
احکام: دلیل است بر رسیدن اخبار دروغ،خیانت رسولان و بسیاری حیل (حیله و مکر) میان عوام و اهل بازار،محاسبه وکیلان و متصرفان و ظاهر شدن خیانت های ایشان،تغییر هوا و نوشتن خطهای دروغ //
📕 منبع: زیج بهادرخانی
برای اطلاع از تعریف اتصالات و حد آنها بر روی لینکهای زیر 👇👇 کلیک کنید:
https://eitaa.com/heiatvanojoom/171
https://eitaa.com/heiatvanojoom/178
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
#نجوم در کلام #امیرالمومنین_علی_علیه_السلام
قیس بن سعد،گفت: بسیار میشد که با امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در هر سفری که میرفت همراه بودم،چون به جانب مردم نهروان تاخت و به مدائن رسیدیم و من آن روز همدوش او بودم،مردمی از دهقانان به پیشواز او آمدند و چند استر پیشکش آوردند و آنها را پذیرفت،یکی از دهقانان مدائن بنام «سرسفیل» که پارسیان رأی او را در گذشته حجّت دانستند و در مورد آینده به او مراجعه میکردند وجود داشت،چون امیرالمؤمنین علیه السلام را دید گفت: از مقصد خود برگرد،فرمود: ای دهقان برای چه؟؟ گفت: یا امیرالمؤمنین ستارهها که برآمدند نظر بد به هم دارند سعدها نحس شدند و نحس ها سعد شدند و در چنین روزی باید نهان شد و بر جای نشست،این روز برای تو کشنده است و در آن دو ستاره جنگجو قران کرده اند،مریخ در برج میزان شرف یافته و از برج تو آتش فروزد و برای تو جای نبرد نیست.
امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) لبخندی زد و فرمود: ای دهقان خبرگزار و بیمده از مقدّرات،دیشب در آخر برج میزان چه فرود آمد و کدام ستاره در سرطان ورود کرد؟؟
گفت: من آن را بررسی کنم و از آستین خود اسطرلابی و تقویمی برآورد.
امام (علیه السلام ) به او فرمود: تو درباره حرکت ستارهها چیزی می دانی؟؟ گفت: نه،فرمود: تو بر ثوابت حکم فرمائی؟؟ گفت: نه،فرمود: به من خبر ده از طول برج اسد و مطالع و مراجع آن؛ زهره چه نسبتی دارد با توابع و جوامع؟؟ گفت: من نمیدانم فرمود: چیست میان سراری و دراری و میان ساعات تا معجرات و چه اندازه است پرتو مبدرات؟؟ خورشید به هنگامه سپیدهدم در بامدادان چه میزان انحطاط دارد؟؟ گفت: نمیدانم، فرمود: ای دهقان میدانی که امروز پادشاهی چین،از خاندانی به خاندانی منتقل شد و برج ماجین وارو شد و خانههائی در زنج سوخت،چاه سراندیب جوشید،دژ اندلس ویران شد و مورچه شیخ به هیجان آمد و مراق هندی گریزان شد،پیشوای یهود در ایله مفقود گردید،سردار روم در رومیه نابود شد،راعب عموریه کور شد و کنگرههای قسطنطنیه فرو ریخت، تو این حوادث را میدانی؛ و چه چیز آنها را پدید آورده شرقی یا غربی فلک؟؟ گفت من این ها را نمیدانم،فرمود: به کدام اختر بالای قطب قضاوت میکنی،به کدام نحس شود آنچه نحس شده؟؟ گفت: من آن را نمیدانم،فرمود: میدانی امروز 72 عالم آفریده شدند که در هر عالمی هفتاد عالم است برخی خشک و بدون آب و برخی مملو از آب،بعضی پر از کوه ها،بعضی مملو از صحرا ها،در بعضی حیات وجود دارد و چه زیبا آفریده شده اند آیا در باره آنها چیزی می دانی؟؟ گفت: من آن را ندانم،فرمود: ای دهقان به گمانم با قران مشتری و زحل قضاوت کردی که در آغاز شب برایت روشن شدند و درخشانی مریخ و شرقی بودنش در سحر بر تو پدیدار شد و سیر کرد و جرمش بجرم تربیع ماه پیوست،این دلیل است که امروز یک میلیون آدمی زادند و مانند آنها بمیرند و با دستش اشاره کرد به جاسوس معاویه که در لشکر او بود،فرمود این هم میمیرد،زیرا از همان ها است و چون آن را فرمود: آن مرد گمان کرد که فرمود: او را بگیرید،دلش گرفت و نفسش در سینهاش بند آمد و همان وقت مرد. امام فرمود: این دهقان به تو ننمایم نمونههای تقدیر را در صورتی کامل؟؟ گفت: چرا یا امیرالمؤمنین،فرمود: ای دهقان،همانا ما پدیدار قطبیم و آنچه دیشب پنداشتی که از برج من آتش فروزد بایدت که به سود من قضاوت کنی،زیرا روشنی و تابشش نزد من است و شعلهاش از من میرود،ای دهقان این قضیهای است دشوار،آن را حساب کن و از آن نتیجه بگیر اگر دانائی به اکوار و ادوار،فرمود: اگر این را بدانی میدانم که بندهای نی این نیزار را شماره توانی کرد.
امیرالمؤمنین علیه السلام گذشت و خوارج نهروان را شکست داد و کشت و با غنیمت و پیروزی برگشت و دهقان گفت: این دانشی نیست که در دست مردم زمان ما باشد، این دانش مایهاش از آسمانست.
(منبع: آسمان و جهان ـ ترجمه کتاب السماء والعالم بحار ج 2 ص 196 ـ 197)
از این روایت بر میآید که علم نجوم واقعیت دارد ولی پیچیدگی آن فراتر از آن است که افراد عادی بتوانند به طور کامل از آن مطّلع گردند/
لذا خطا در این وادی زیاد بوده و به مهارت محاسبه کننده وابسته است...
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
♦️♦️ #تجربه_عملی در #نجوم ♦️♦️
همراهان گرامی خودتونم میتونید انجام بدید،اینه که اگر در نیمه اول هر ماه قمری،خصوصا از تربیع اول تا مقابله یعنی از هفتم یا هشتم ماه قمری تا پانزدهم اگر موهای بدن یا سرتون رو بزنید،خواهید دید که سریعتر رشد میکنه.
اما اگر در نیمه دوم ماه قمری،خصوصا از تربیع دوم تا محاق،یعنی حدودا از بیست و یکم ماه قمری تا آخر ماه اگر این کارو بکنید و موهاتون رو بزنید،خواهید دید که رشدش بسیار کندتر میشه...
همینطور در کشاورزی هم صدق میکند//
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
🌘وقایع نجومی روز چهارشنبه 1397/3/16 (محاسبه با نرم افزار استلاریوم) 🌒
1_ ⭐️تسدیس ماه و زحل
⏲ساعت 6:24
اختیارات: صالح است برای کاریز کندن و دارو خوردن
احکام: دلیل دل خوشی بود میان زنان و مردان و فرزندان و پدران،تغییر هوا،نیکی حال اهل صحرا و مشایخ و مزارعان و سعادت حال صیادان //
2_ ⭐️احتراق عُطارِد
⏲ساعت 6:34
احکام: دلیل است بر غلیه ابرها و آبها و فساد کشتی ها،تغییر هوا و بیع جواهر آبی(فروش جواهرآلاتی که از آب بیرون آورده میشود)،آفت میوه ها در وقت،و اگر قمر در آنجا باشد یا ناظر بود سیلاب ها آید و آب بسیار شود و حسن حال نباتات و باغات و جویها رود //
3_ ⭐️تربیع ماه و عُطارِد
⏲ساعت 11:59
اختیارات: باک نیست (ترسی نیست) خریدن بندگان
احکام: دلیل است بر رسیدن اخبار دروغ،خیانت رسولان و بسیاری حیل (حیله و مکر) میان عوام و اهل بازار،محاسبه وکیلان و متصرفان و ظاهر شدن خیانت های ایشان،تغییر هوا و نوشتن خطهای دروغ //
4_ ⭐️تسدیس ماه و مشتری
⏲ساعت 20:52
اختیارات: مختار است برای سفر،تجارت،شرکت و رکوب سفینه (سوار شدن بر کشتی)
احکام: دلالت کند بر رغبت عوّام به خیرات،طاعات و نیکی احوال مسافران،و عدل و امانت و دیانت،ایمنی و فراخی و برآمدن کارها و حاجت ها،آسانی کار خلایق پیش بزرگان //
5_ ⭐️تربیع ماه و خورشید
⏲ساعت 22:20
اختیارات: غیر محمود است،هیچ کار نشاید،سکون بهتر (هیچ کاری در این موقع خوب نیست)
احکام: دلیل است بر غضب ملوک بر رعایا،قهر و سیاست فرمودن،فاش گشتن بدیهای مردم فرومایه،تغییر هوا و شکستن سرما و بودن نمها //
📕 منبع: زیج بهادرخانی
برای اطلاع از تعریف اتصالات و حد آنها بر روی لینکهای زیر 👇👇 کلیک کنید:
https://eitaa.com/heiatvanojoom/171
https://eitaa.com/heiatvanojoom/178
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
#آشنایی_و_آموزش_بخشی_از_هیأت_و_نجوم
#دائره_نصف_النهار
از مدارات كواكب به حركت اولى،آنچه فوق افق باشد مدارات يومى اند و آنچه تحت افق مدارات ليلى و هر گاه بخواهيم هر يك از مدارات يومى،يا ليلى را به دو نيم كنيم كه چون كوكب به نقطه منتصف رسيده است قوس النهار يا قوس الليل به دو نصف منقسم گردد به دائره نصف النهار احتياج افتد. لاجرم دائره نصف النهار عظيمه اى خواهد بود كه بدو قطب افق و دو قطب معدل النهار گذرد پس هر گاه شمس مثلا در فوق افق بدو رسيده است در اكثر معموره، به تقريب منتصف طلوع و غروب مى باشد؛ لذا بيرجندى در شرح تذكره گويد:
«لو لم تمر دائرة نصف النهار بقطبى الافق و قطبى معدل النهار لم يحصل الغرض منه و هو تنصف قطع المدارات».
مخفى نماند كه كره عالم جسمانى از دائره نصف النهار به دو نيمه شرقى و غربى منقسم مى گردد، چنانكه از دائره معدل النهار به دو نصف شمالى و جنوبى، و از دائره افق به دو قسم فوقانى و تحتانى. با اين تفاوت كه شمالى و جنوبى بودن آن ثابت است زيرا كه معدل النهار به نسبت با اشخاص و نقاط مفروض بر سطح ارض رسم نمى شود بلكه عظيمه حركت اولى است كه تغيير و تحويل نمى پذيرد، بخلاف شرقى و غربى يا فوقانى و تحتانى بودن آن اعنى كره عالم جسمانى كه به نسبت اشخاص و نقاط مفروض بر سطح ارض هر يك از دائره نصف النهار و افق رسم مى شود.
چون دائره نصف النهار از دو قطب معدل و دو قطب افق مى گذرد، آن دو نيزاز دو قطب او گذرند، و آن دو نقطه مشرق و مغرب اعتدال بود كه محل تقاطع معدل با افق است. و به همين سبب اعنى به سبب مرور دائره نصف النهار به دو قطب معدل و افق تقاطع نصف النهار با هر يك از معدل النهار و دائره افق بر زواياى قائمه بود.
آن نقطه تقاطع دائره نصف النهار با دائره افق كه به قطب شمالى نزديكتر بود نقطه شمالى گويند، و آن نقطه ديگر مقابل او را كه به قطب جنوبى نزديكتر بود نقطه جنوبى خوانند. و خط واصل ميان اين دو نقطه را خط نصف النهار، و خط زوال، و خط جنوب و شمال گويند. و اين خط، فصل مشترك بين سطح دائره نصف النهار و سطح دائره افق است.
و همين خط زوال است كه چون مركز قرص شمس بدان رسد، اول زوال يعنى اول ظهر حقيقى افقى است كه خط زوال در سطح آن افق تعيين شده است.
به همين مناسبت ساعت شمسيه را كه بوسيله آن ظهر حقيقى تحصيل مى شود چنانكه در دروس آينده معلوم مى گردد مزوله گويند، يعنى آلت زوال ياب، و يا به عبارت ديگر: آلتى كه بدان زوال ظهر دانسته مى شود.
علامه ذوالفنون حسن زاده آملی_دروس هيئت و ديگر رشته هاى رياضى ج1 ص: 63
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
علم#ریاضی
از منظر #علامه_ذوالفنون_حسن_زاده_حفظه_الله
مگر می شود ما دین را از ریاضیات جدا بدانیم؟؟
حدیث شریفی است در کافی که امام صادق به یکی از اصحاب فرمودند که فلانی «اشیاء همه به هندسه آفریده شده اند»
گفتند هندسه یعنی چه؟؟ امام فرمودند یعنی مقدار و اندازه؛ عالم همه به اندازه است تمام کلمات تمام ذرات هرچه هست همه به قدر و به اندازه آفریده شده است و مرحوم علامه شعرانی(رحمه الله علیه) در مورد میرزا حبیب الله ذوالفنون می فرمودند: سوالات ریاضی از گوشه و کنار و اطراف و اکناف فرستاده می شد و ایشان جواب می داد در مخروطات در هندسه های فضایی و مسائل بسیار مشکل در حوزه ها این طور نیست که ریاضیات نباشد،البته نه به آن صورت که در متقدمین بوده بوده اما به کلی منقطع نشده و امید واریم انشاءالله دوباره نضج بگیرد و پیش برود/
خدای سبحان در چند جای قرآن کریم خود را به علم شریف حساب متصف فرموده است مانند «انّ الله سریع الحساب»
آری صنع احسن عالم کیانی و نظم اتم نظام ربّانی بر اساس استوار حساب و اندازه است.
تار و پود فعل حق تعای شأنه حساب و اندازه است که در متن خلقت عالم و آدم پیاده شده است و خلاصه اینکه مبنای کلمات کتاب تکوینی و تدوینی نظام هستی مبتنی بر اساس استوار ریاضیات است؛ علم به قوانین حسابی و قواعد مسایل عددی در تقویت نفس انسانی از اعاظم وسائل است،به خصوص علم هندسه که در تعدیل و تقویم ذهن و فکر و قلم وبیان تأثیری به سزا دارد//
حکما و فلاسفه بزرگ گفته اند: برای رسیدن به معرفت حقایق اشیاء فکر را باید به علوم ریاضی ورزش داد آری علوم ریاضی برای حکیم مثابت مسطره برای خطاط است. همچنان که مسطره،مشّاق را از کجی و بی نظمی در کتابت حروف و انحراف سطور حافظ است
علوم ریاضی نیز فکر را از خطا و اعوجاج و انحراف باز می دارند و به آن استقامت و اعتدال می دهند.
انسان های ورزیده در علوم ریاضی؛ صاحب رأی صائب و نظری ثاقب و کم گوی وگزیده گوی و دیر گوی و نکو گوی می شوند مثلاً عبارات خواجه طوسی به فارسی و عربی چنان سخت بنیاد و استوار است که گویی به جای مرکّب سرب مزاب به کار برده است//
محصلین علوم دینی نیز احتیاج مبرم به تحصیل ریاضیات از هندسه و حساب و هیأت دارند،اکثر کارهای بشر دیروزی و امروزی مبتنی بر ریاضیات است.
این علوم ریاضی است که اساس نظام اجتماع بشری است.
منبع : کتاب گفتگو با علامه صفحات ۳۳ و ۱۷۴-۱۷۶
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
#رصدخانه 👆👆👆
#برج_بادها (Tower of the wind)
رصدخانه ای حدودا 2 هزار و 100 ساله که در آتن يونان قرار دارد.
اين بنا توسط Andronicus of Cyrhus برای اندازه گیری زمان ساخته شده بود که در واقع يک برج ساعت هشت ضلعی از جنس سنگ مرمر،اين برج 12 متر ارتفاع دارد (42 فوت_12.8 متر و قطر 26 فوت_7.9 متر) است و هنوز هم ایستاده/
هر یک از هشت سمت ساختمان با یک نقطه از قطب نما روبرو می شود؛ در پایین،در طرف مقابل به سوی خورشید،خط ساحلی است//
طرح برج باد توسط یک تریبون آب و هوایی در قالب تریتون برنزی برداشته شد و دارای یک ساعت آب(clepsydra) برای ثبت زمان بود.
یونانی ها بادگیر هوا را اختراع کردند؛ رومی ها از این باورها استفاده می کردند که جهت باد می تواند آینده را پیش بینی کند،در ابتدا توسط ویتروویوس معمار رومی(قرن 1 پیش ازمیلاد) توصیف شد،برج باد در قرن شانزدهم کار خود توسط Cesare Cesariano و جیووانی روسنونی بازسازی شد.
تصاویر دقیق تا سال 1762 منتشر نمی شدند،زمانی که آنها در جلد یکی از آثار باستانی آتن،جیمز استوارت و نیکلاس روفت ظاهر شدند...
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
🌘وقایع نجومی روز جمعه 1397/3/18 (محاسبه با نرم افزار استلاریوم) 🌒
1_ ⭐️تسدیس ماه و مریخ
⏲ساعت 16:55
اختیارات: مختار است برای صید،سیاست و دشواری
احکام: دلیل است بر حدوث حرارت بر طبایع (گرمی مزاج)،حرکت عساکر (لشگر)،فرح در مردم اوباش،شکار کردن و سواری بکار داشتن،انواع سلاح خریدن و خلاصی محبوسان //
2_ ⭐️تربیع ماه و زحل
⏲ساعت 16:55
اختیارات: نحس است برای تزویج (ازدواج و جماعت)،سفر و ابتدای کارها
احکام: دلیل است بر افتادن خصومتها میان عوّام،دیدن شدت و رنج مسافران،مکروهی میان پدران و فرزندان،تغییر هوا و سرما،بیماریها خاصه در کودکان و تفاوت نرخ ها //
📕 منبع: زیج بهادرخانی
برای اطلاع از تعریف اتصالات و حد آنها بر روی لینکهای زیر 👇👇 کلیک کنید:
https://eitaa.com/heiatvanojoom/171
https://eitaa.com/heiatvanojoom/178
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
حکمتی از #نجوم
به #امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب(علیه السلام) گفته شد:
آیا برای علم نجوم پایهای هست؟؟ فرمود: آری،پیغمبری بود که قومش به وی گفتند ما به تو ایمان نیاریم تا آغاز آفرینش هرکس و مدت عمر آنها را به ما بیاموزی و خدای عزوجل به ابری فرمود تا بدانها بارید،در گرد کوه آبی زلال جمع شد و خدا به خورشید و ماه و اختران فرمود تا بر آن آب تابیدند/
(تصویر آسمان در آب افتاد) سپس خدای عزوجل به آن پیغمبر وحی کرد که با قومش بر کوه بالا روند،بالا رفتند بر سر آن آب ایستادند تا آغاز آفرینش و مدت عمرها را از مجاری خورشید و ماه و اختران و ساعات شب و روز شناختند و هر کدامشان میدانست کی میمیرد و کی بیمار میشود،چه فرزندی برایش زاده میشود و چه زاده نمیشود و روزگارانی بدین وضع بودند تا به حضرت داوود کافر شدند و با آنها جنگید،در هر روز نبرد کسانی که عمرشان بسر نرسیده بود به میدان میآمدند و آنان که عمرشان بسر رسیده بود در خانه جا میگذاشتند و از یاران داوود کشته میشد و از آنها کشته نمیشد//
داوود(علیه السلام) گفت: پروردگارا من به فرمان تو با آنها پیکار میکنم،آنها به نافرمانی تو پیکارکنند،از یارانم کشته میشود و از آنها کسی کشته نمیشود،خداوند عزوجل جریان را به او وحی کرد و فرمود: هر که مرگش رسیده به میدان نمیآورند تا کشته شود،داوود(علیه السلام) گفت: خدایا به چه وسیله بدانها آموختی؟؟
فرمود: از مجاری خورشید و ماه و اختران و ساعات شب و روز؛ داوود به درگاه خدا دعا کرد تا خورشید را بر آنها بازداشت و روزشان بلند شد و شب و روزشان در هم آمیخت و اندازه فزونی را ندانستند،حسابشان در هم شد...
( آسمان و جهان _ ترجمه السماء و العالم بحار الأنوار _ ج 2 ص 185 به بعد )
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
جلوه هايی از باورهای #نجوم_قديم در ديوان #خواجوی_کرمانی
#عین_الثور_یا_دَبران
ستاره ی قدر اوّل صورت فلکی ثور است و چون در چشم این صورت قرار دارد،آن را «عین الثور» مي خوانند و چون پس از ثریّا می آید آن را دَبران نیز می نامند زیرا «دَبور» به معنی از پس آمدن است (صوفی 1381: ص 145 )
دَبران به «تابع النجم» و «تالی النجم» و «حادی النجم» (حدی خوان ثریّا) نیز موسوم است،دَبران منزل چهارم از منازل قمر است و اخترشناسان آن را نحس می شمارند (همان: ص 146 )
خواجو درباره ی درخشش ستاره ی عین الثور در دل شب و به خاموشی گراییدن آن در اثر طلوع خورشید می گوید: (خواجو 1374: ص 78 )
چشم شیر به عین الثور روشن بود لیک
تیره شدچون پیل آتش فام خود بگشو دفام
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
#آشنایی_و_آموزش_بخشی_از_هیأت_و_نجوم
#حركت_فلكی
همان طور که از اسم آن پیداست،حرکت اجسام فلکی یا همان افلاک را گویند که به صورت کروی می باشد و به اعتبارات مختلف به اقسامی تقسیم میگردد؛ به یک اعتبار به بسیط و مختلف تقسیم میگردد:
آ) بسيط یا متشابه
حرکتی میباشد كه توسط آن هر نقطه از فلک را که در نظر بگیریم دور مركز آن فلک حرکت میکند و در زمانهای مساوى،نسبت به مرکز فلک،زواياى مساوی ایجاد میکند و بهعبارتدیگر،آن نقطه در زمانهای مساوی مقدار مساوی از محيط آن فلک طی میکند.
مثلاً اگر در ساعت اول یک کیلومتر را طی کرد،در ساعتهای دوم،سوم و ... نیز همین یک کیلومتر را طی کند،نه کمتر و نه بیشتر//
ب) مختلف
این حرکت،برخلاف حرکت بسیط،حرکتی نامنظم میباشد؛ یعنی مثلاً نقطه موردنظر ما از فلک،در ساعت اول یک کیلومتر از محیط فلک را طی میکند و در ساعت دوم یک و نیم کیلومتر و در ساعت سوم نیم کیلومتر//
مطالب و توضیحات کامل تر
در کتاب #بدایة_الهیأة (هیأت و نجوم مقدماتی)
اثر #استاد_محمدخانی
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
🌘وقایع نجومی روز شنبه 1397/3/19 (محاسبه با نرم افزار استلاریوم) 🌒
1_ ⭐️تسدیس ماه و خورشید
⏲ساعت 13:42
اختیارات: مختار است برای ابتدای اعمال و حاجت از ملوک
احکام: دلیل است بر عدل ملوک با رعیت و عوام خلایق،عنایت بزرگان با خوردان،گرمی هوا،دلخوشی میان پدران و فرزندان و شوهران و زنان،روانی کارها،برآمدن حاجت ها،شکستن سرما،رونق خلفا و ولیعهد //
2_ ⭐️تسدیس ماه و عُطارِد
⏲ساعت 21:10
اختیارات: مختار است برای مناظره،تعلیم و شکار
احکام: دلیل است بر تیزی بازار میوه ها و کاغذ و غلامان،نوشتن نامها و فرستادن رسولان،آمدن اخبار فرحت ناک و راست آمدن معاجلات و احکام نجومی،بسیاری درآمد بیعها (خرید و فروش) و فرح متصرفان و تجاران و دبیران و اهل بازار //
📕 منبع: زیج بهادرخانی
برای اطلاع از تعریف اتصالات و حد آنها بر روی لینکهای زیر 👇👇 کلیک کنید:
https://eitaa.com/heiatvanojoom/171
https://eitaa.com/heiatvanojoom/178
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
#پیامبر_گرامی_اسلام_حضرت_محمد (صلی الله علیه و آله)
#حدیث_نجوم
حدیثى که به طور وسیع و گسترده درباره اهل بیت پیامبر(ص) وارد شده و نشان مى دهد که آنها در هر عصر و زمانى هادى و راهنماى مردم هستند،« حدیث نجوم یا حدیث سفینه » است که جمع کثیرى از اصحاب پیامبر(ص) [همچون: امیرالمؤمنین حضرت على بن ابیطالب (علیه السلام)،جابر بن عبدالله،ابو سعید خدرى،انس بن مالک،منکدر(1)،سلمة بن اکوع و ابن عباس] از آن حضرت نقل کرده اند و در ده ها کتاب از سوى حفّاظ و محدّثان اهل سنّت به آن اشاره شده است که بخشى از آن را در ذیل مى آوریم؛
1_ حاکم نیشابورى در مستدرک از ابن عباس نقل مى کند که پیامبر گرامى اسلام(ص) فرمود: « النُّجُومُ اَمانٌ لاَهْلِ الاَرْضِ مِنَ الغَرْقِ، وَاَهْلُ بَیْتى اَمانٌ لاُمَّتى مِنَ الاِخْتِلافِ، فَاِذا خالَفَتْها قَبیلَةُ مِنَ الْعَرَبِ اخْتَلَفُوا فَصارُوا حِزْبَ اِبْلیسِ!»: «ستارگان براى اهل زمین مایه امنیت و نجات از غرق شدن در دریا است و اهل بیت من امان و مایه نجات امّتم از اختلافات اند،پس هنگامى که قبیله اى از عرب با آنها مخالفت کنند،اختلاف در میان امّت ظاهر مى شود و آنها حزب شیطان خواهند شد!!!»(2)
راویان متعدد دیگرى نیز این حدیث را از پیامبر اکرم(ص)نقل کرده اند،که احادیث آنها نیز در کتب معروف اهل سنّت و شیعه آمده است،البته در میان عبارات این روایات تفاوت هاى کمى وجود دارد،که در آن چه هدف اصلى را تشکیل مى دهد،تأثیر نمى گذارد//
برخی منابع عبارت اند از:
موینى در فرائد السمطین،خوارزمى در مقتل الحسین،علامه حمزاوى در مشارق الانوار،ابن حجر در صواعق،علامه على متقى در منتخب کنز العمّال،بدخشى در مفتاح النجاح و شیخ محمد صبان مالکى در اسغاف الراغبین،علامه بنهانى در اشرف المؤید و در جواهر البحار مى باشند. (3)
در روایت سلمه بن اکوع (4)
حدیثى که از حضرت على(علیه السلام) در این زمینه از پیامبر اکرم(ص) نقل شده که این حدیث را محبّ الدّین طبرى در ذخائر العقبى از مناقب احمد بن حنبل نقل کرده است.(5)
1. منکدر ابن عبدالله پدر محمد بن منکدر ـ طبق گفته ابن اثیر در اسد الغابه ـ از اصحاب و یاران پیامبر(ص) بود.
2. حاکم نیشابورى در مستدرک،جلد 3،صفحه 149 (طبع حیدرآباد دکن مطابق نقل احقاق الحق جلد 9، صفحه 294).
3. براى آگاهى بیشتر به احقاق الحق جلد 9 صفحه 294 تا 296 مراجعه شود.
4. ابن حدیث را سیوطى در الجامع الصغیر (صفحه 587 طبع مصر) و محب الدین طبرى در دخائر العقبى، و ابن حجر در صواعق، و گروه دیگرى در کتاب هاى خود آورده اند.
5. ذخائرالعقبى، صفحه 7، طبع قدس قاهره.
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
تشویق #خداوند به استفاده از #آسمانها
«وسخرلکم ما فی السماوات و مافی الارض جمیعا منه... »
و [منافع] آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است،در حالیکه همگی از اوست،مسخر شما ساخت...)
قرآن کریم_سوره جاثیه آیه ی 13
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
#نجوم_عمومی
تصویری خارق العاده از یک #طوفان_ژئومغناطیسی 👆👆👆
یک طوفان ژئومغناطیسی (زمینمغناطیسی) در آسمان آلبرتای کانادا کمانی از نور بنفش پدید آورد،گونهای شفق اسرارآمیز بود که به نام "استیو" (Steve) نامگذازی شد...
آلن دایر که عکس بالا را از این چشمانداز گرفته میگوید: «این کمان استیو از ۱۰:۴۵ شب پدیدار شد و تنها حدود ۲۰ دقیقه دوام آورد»
دایر ۶ عکس از این نما گرفت که با هم یک سراسرنمای ۳۶۰ درجه ساختند!!
بینندگان آسمان شمال،سالهای سال بود که پدیدار شدن کمانی درخشان و گاهی رقصان را در میان شفقهای معمولی گزارش میدادند،این پدیده به طور گستردهای به نام "کمان پروتونی" خوانده میشد تا این که پژوهشگران پی بردند که پروتون هیچ ارتباطی با آن ندارد!! از همین رو گروه "پیگران شفق آلبرتا" نامی تازه برایش برگزیدند: "Steve"
آلن دایر نوشت: «به نظر میرسد ما در دشتهای کانادا در جایگاه خوبی برای دیدن استیو هستیم،چرا که اغلب شفق های اصلی و معمولی را در شمال و استیو را بالای سرمان،یا در جنوب میبینیم»
در زمان دیده شدن یکی از استیو های پیشین،یکی از ماهوارههای "سُوارم" سازمان فضایی اروپا یک راست از میان آن گذشته و دادهها نشان میداد که رودی از گاز به نسبت داغ به پهنای حدود ۲۵ کیلومتر،در جَو بالایی زمین جریان داشته است!!
دایر میگوید: «به نظر میرسد استیو به جای آن که از برخورد الکترونها پدید بیابد،یک تابش گرمایی از جریان گاز داغ است،ولی ریشه و سرشت آن هنوز برای ما یک راز مانده است!!!!!!»
خبرآنلاین_خبر فارسی_پارس نیوز_خرداد نیوز و...
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
👏 مژده به تمامی همراهان گرامی 👏
گروه بیت العلم با محوریت پرسش و پاسخ تشکیل شد...
دوستانی که سوال دارند،میتوانند در گروه زیر عضو شوند//
#استاد_محمدخانی از ساعت 18 الی 19 هر روزه آنلاین هستند و میتوانید مباحث خود را با ایشون مطرح کنید🌹
عضویت از طریق لینک زیر👇👇
http://eitaa.com/joinchat/3244883979Ca86603a885
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
با عرض پوزش از همراهان گرامی 👆👆
مشکلاتی که درمورد ورود به لینک گروه بیت العلم ایجاد شده بود برطرف گردید،میتوانید در گروه عضو شده و از بحث های آن کسب بهره کنید...
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
🌘وقایع نجومی روز یکشنبه 1397/3/20(محاسبه با نرم افزار استلاریوم)🌒
1_ ⭐️تربیع ماه و زهره
⏲ساعت 20:20
اختیارات: صالح است برای تزویج (ازدواج و جماعت) و ابتدای کارها
احکام: دلیل است بر تیزی بازار عطرها و مکروهی خاطر زنان،فاش گشتن خیانت زنان و اعتدال هوا //
2_ ⭐️تثلیث ماه و زحل
⏲ساعت 21:28
اختیارات: مختار هست برای بنا نهادن و درخت نشاندن
احکام: دلیل دل خوشی بود میان زنان و مردان و فرزندان و پدران،تغییر هوا،نیکی حال اهل صحرا و مشایخ و مزارعان و سعادت حال صیادان //
3_ ⭐️تربیع ماه و مریخ
⏲ساعت 22:15
اختیارات: حذر کنند از سفر،تزویج (ازدواج و جماعت) و ابتدای کارها
احکام: دلیل است بر مکروهی عوام و ظلم لشگریان،خصومت رندان و عوام و قصد یکدیگر،بیماری کودکان و بدی راهها و معالجه و علاج نمودن به داغ و شق (داغ گذاشتن و قطع کردن) //
📕 منبع: زیج بهادرخانی
برای اطلاع از تعریف اتصالات و حد آنها بر روی لینکهای زیر 👇👇 کلیک کنید:
https://eitaa.com/heiatvanojoom/171
https://eitaa.com/heiatvanojoom/178
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
کلامی درباره #نجوم
عن الرضا (علیه السلام): قال للحسن بن سهل کیف حسابک للنجوم؟؟ فقال: ما بقی منها شی الاوقد تعلمه،فقال ابوالحسن (علیه السلام): کم لنور الشمس علی نور القمر فضل درجه و کم لنور القمر علی نور المشتری فصل درجه و کم لنور المشتری علی نور الزهره فضل درجه؟؟ فقال: لاادری؛ فقال لیس فی یدک شی هذا ایسر (یعنی هذا ایسر شی من هذا علم)
از حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) نقل است که به حسن بن سهل فرمود:
چه مقدار از حساب نجوم را می دانی؟؟
عرض کرد: چیزی از علم و حساب نجوم باقی نمانده،مگر آن که من آن را فرا گرفته ام//
امام (علیه السلام) فرمودند: برتری و فزونی نور آفتاب بر نور ماه و نور ماه بر نور مشتری و نور مشتری بر نور زهره چه اندازه است؟؟
عرض کردم: نمی دانم!!
امام (علیه السلام) فرمود: چیزی در دست نداری؛ این مسئله آسان ترین چیزی است که در دست تو می باشد.
(آسان ترین مسئله ی علم نجوم است)
منبع: علامه مجلسی_بحار الانوار ج 58 ص 245
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
♦️♦️ دوستان عزیز و گرامی ♦️♦️
لطفا برای استخراچ زایچه،تعیین زمان،استخاره،خرید ابزارآلات و... به آیدی أدمین کانال پیام دهید و برای پرسیدن سوالات هم در گروه بیت العلم عضو شده و به هیچ عنوان به پی وی استاد مراجعه نکنید//
با تشکر از همراهی شما 🔷🔷
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338
#مساحت_محيط_و_قطر_كره_زمين
ابوريحان مساحت محيط و قطر كره زمين را شخصأ رصد و محاسبه كرد كه نتيجه اش با دقيقترين تحقيقات امروزى تقريبا موافق و تفاوت آن بسيار اندک و ناچيز است.
ابو ريحان نخستينبار مىخواست اين كار را در بيابان شمالى دهستان جرجان انجام بدهد؛ و ليكن به سبب صعوبت آمد و رفت آن بيابان و نيز براى نداشتن دستيار و معاون امين و صادق كه مخصوصا براى اين عمل لازم و دربايست است از دهستان صرفنظر كرد و بعدا آن را در هندوستان انجام داد.(1)
توضيحا مساحت محيط كره زمين را در روزگاران پيش از ابو ريحان،رومىها و هندىها رصد و معلوم كرده بودند؛ كه مقياس طول رومىها اسطاذيا [استاد] و مقياس هندىها،جوژن بوده است(2)؛ جالينوس و بطلميوس نيز در اين باره به اختلاف اشاراتى داشتهاند.
بعد از اسلام هم نخستينبار مأمون عباسى (198- 218) گروهى از منجّمان و مهندسان زمان خود را مانند خالد بن عبد الملک مرورودى و ابو الطيب سند بن على و على بن عيسى حرانى اسطرلابى مأمور كرد تا در دشت سنجار از توابع موصل آن را رصد و مساحت كردند كه نتيجه اش در كتب نجوم و مسالک و ممالک قديم از جمله در كتاب التفهيم [ص 156- 164] ذكر شده است.
ابوريحان چون در هيچ مسأله علمى به تقليد ديگران قانع نمىشد و بدون اينكه خود رسيدگى و تحقيق كند چيزى را باور نمىكرد شخصا بدان كار پرداخت،چنانكه در قانون مسعودى مىنويسد:
«و على شدّة حرصى ان اتولّى الاعتبار و اختيارى له قاعا صفصفا فى شمال دهستان الّتى بأرض جرجان، ثم عجزى عن المفاوز المتبعة و المعين الصّادق عليه عدلت فيه(3) إلى طريق آخر لما وجدت بأرض الهند جبلا مشرفا على صحراء مستوية الوجه ناب استواؤها عن ملاسة سطح البحر: ج 2، ص 530».
اتفاقا نتيجه رصد عهد مأمون نيز بسيار دقيق بوده چندانكه مساحت ابوريحان با آن چندان تفاوت نداشته است.
در كتاب التّفهيم مىگويد:
من نيز به زمين هندوستان آنرا به ديگر طريقهها آزمودم بسى خلاف نيافتم با اينكه مقدار كه حكايت كردم: ص 164» يعنى مساحتى را كه قبل از آن خود ابو ريحان به تفصيل نوشته است(4).
(1) كتاب التفهيم، ص 164 و قانون مسعودی ج 2 ص 530_531
(2) کتاب التفهیم، ص 160
(3) كذا فى النسخة المطبوعة و لعل الصواب «منه»
(4). ص 156- 164
منبع: اختر شناسان و نوآوران مسلمان ج3 ص 248
http://eitaa.com/joinchat/2780430336C5028e29338