📑تبیین رابطه قضا و قدر الهی با اختیار انسان در نگاه مکاتب ‏اسلامی با ‏تکیه بر نگاه عرفای اسلامی 👤مرتضی عزیزی ‏ ✍️چکیده این تحقیق با موضوع تبیین رابطه قضا و قدر با اختیار انسان در نگاه عرفای اسلامی، ‏رابطه قضا و قدر الهی را با اختیار انسان با روش توصیفی تحلیلی، تبیین نموده است. ‏ازآنجاکه عدم تبیین دقیق این رابطه منجر به جبرگرایی جامعه می‌گردد متفکرین اسلامی در ‏هر دو مسئله تعارض اراده الهی بااراده انسان و مسئله تعارض علم الهی با اختیار انسان به ‏سه شکل نفع، دفع و رفع به تبیین رابطه و حل مشکل تعارض علم و اراده الهی در قضا و قدر ‏با اختیار انسان مبادرت نموده‌اند. یافته‌های تحقیق گویای این مطلب است که در نگاه عارف ‏اختیار انسان نوعی توجه خالق به انسان و توانایی‌ها او و استعدادهای او و عین ثابته اوست ‏که در علم الهی موجود بوده است و ازآنجاکه در جهان‌بینی عارف انسان جلوه الهی است در ‏نگاه عارف تعارضی بین اراده الهی یا قضا الهی و اراده انسان و همچنین علم الهی و اراده ‏انسان رخ نخواهد داد.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #قضا_و_قدر، #اختیار، #جبر، #تفویض، #اعیان_ثابته •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑تبیین رابطه دعا با قضا و قدر از منظر آیت‌الله جوادی‌آملی ‏و امام فخر رازی 👤انسیه هاشمی سیاوشانی ✍️چکیده ‏«دعا» از مفاهیم کلیدی و مهم در دین اسلام و وسیله اظهار عجز و نیاز بنده به آفریدگار ‏خویش است، دعا ازجمله مسائلی است که تبیین رابطه آن با اصل مهم «قضا و قدر»، ‏متکلمین اسلامی را به تأمل و نظر فراخوانده است؛ در این نوشتار به بررسی ارتباط دعا با قضا ‏و قدر الهی از منظر جوادی‌آملی از عالمان شیعی و امام فخر رازی از عالمان اشعری ‏پرداخته‌شده است. از منظر جوادی‌آملی، قضا قوانین کلی و تغییرناپذیر و قدر قوانین جزئی و ‏تغییرپذیر است؛ یعنی همه‌چیز در جهان خارج بر اساس قضا و قدر الهی محقق می‌شود و ‏برمبنای نظریه امر بین الامرین قضا و قدر الهی موجب سلب اختیار از انسان نمی‌شود، دعا ‏نیز جزء قضا و قدر الهی و در محدوده عالم طبیعت است و برآورده شدن آن نیز به‌مقتضای ‏حکمت خداوند است. نظر فخر رازی در قضا و قدر، مشوش و گاه متناقض است، تعاریف او ‏گاه مرادف جبر و گاه مرادف با اختیار است بنابراین در تبیین مسئله دعا ازنظر ایشان، نباید ‏مبانی وی نادیده گرفته شود، جبر و اختیار از اهم مبانی او هستند که تبیین مسئله دعا را ‏تحت تأثیر قرار می‌دهند.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #جوادی_آملی، #فخر_رازی، #دعا، #قضا_و_قدر •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑کارکردهای باور به قضاء و قدر در جامعه دینی 👤عصمت فصیحی دستجردی ✍️چکیده برخی بر این باورند که علم خداوند منشأ هستی ممکنات است لذا انسان‌ها ‏در افعال اختیاری خود مجبورند. درنتیجه نقشی در تعیین سرنوشت خود در ‏جوامع ندارند؛ بنابراین چگونگی فهم قضا و قدر در پیشرفت و انحطاط امت‌ها ‏مؤثر است. پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر اعتقاد به قضا و قدر بر روی ‏جوامع و افراد انجام‌شده است. ضرورت پژوهش به این دلیل است که قضا و ‏قدر همیشه در جوامع موردتوجه قرارگرفته. توجه به آثار و نتایج قضا و قدر ‏نشان می‌دهد حاکمان جور پیوسته برای توجیه اعمال قدرت ظالمانه خود ‏جبرگرایی را رواج داده و این مسئله را دستاویزی برای مشروعیت بخشیدن به ‏حکومت خود قراردادند. این مقاله با روش توصیفی _ تحلیلی با روش کیفی ‏تحلیل محتوا است. نوشتار حاضر بابیان برخی آثار روشن می‌کند درک صحیح ‏از این عقیده می‌تواند رشد و تعالی برای جوامع به ارمغان بیاورد. مردم را از ‏رکون و سستی برهاند و توجه به باری‌تعالی را در زندگی جاری نماید. این امر ‏اعتقادی موجب تقویت تزکیه نفس و انجام رفتار صادقانه و ایجاد یک زندگی ‏توحیدی خواهد شد.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #جبر، #اختیار، #قضا_و_قدر، #امر_بین_الامرین، #کارکرد •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman