﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 51🌴 🗂 بررسی جایگاه افعال مدح و ذمّ، و تعجّب: 📂 جمله یا خبری است و یا إنشائی. جمله إنشائی هم به دو قسم طلبی - مانند امر و نهی-، و غیر طلبی مانند افعال مدح و ذمّ، و تعجّب تقسیم می‌گردد. 🗞 جملاتِ «فلانی از طبقه دوم پرید.»، «فلانی الان دارد می‌پرد.» و «خواهد پرید» هیچ تاثیری در رویداد خارجی پریدن ندارد. وقتی هم این اتفاق افتاد و یا در حال افتادن است و یا بعدا خواهد افتاد، متکلّم از این رویداد با گفتنِ «واااااا، چه پرشی؟!!!» تعجّب خود را نشان می‌دهد؛ این وجود لفظی هیچ نقشی در تحقّق حدثِ پریدن ندارد بلکه باعث به وجود آمدنِ حدثِ تعجّب می‌شود و بعدا پیرامون این تعجّب می‌توان گفت: «فلانی تعجّب کرد» و اینجاست که این جمله، یک جمله خبری خواهد بود چون عبارت «فلانی تعجّب کرد» هیچ تاثیری در تحقّق تعجّب ندارد. 🗞 نکته فوق در حق عبارتِ «فلانی، خوب مردی است» هم جاری است چون با جاری شدن این عبارت بر دهان، تعریف و تمجید از فلانی رخ می‌دهد. #جمله‌ی_خبری_و_انشائی #افعال_مدح_و_ذمّ #افعال_تعجّب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 52🌴 🗂 افعال مدح و ذمّ 📂 بعد از این افعال، دو اسم مرفوع ذکر می‌گردد. اولی، فاعل این افعال است؛ و دومی، مخصوص. 📋 مخصوص به عنوان نقش نیست بلکه برای آن باید نقش مناسب - متناسب با معنا و قواعد ادبی-انتخاب نمود. 📋 نقش‌های مطرح‌شده در کتب ادبی به قرار ذیل است: 1️⃣ مبتدای مؤخّر بوده و خبر آن جمله‌ی « نعم الامیرُ» است. 2️⃣ خبر برای مبتدای محذوف( مثلا هو) است. 3️⃣ مبتدا بوده و خبر آن ( الممدوح یا المذموم) محذوف است. 4️⃣ بدل از فاعل است. ♻️ به نظر می‌رسد نظر صحیح همین گزینه چهارم است چرا که سه گزینه دیگر نیازمند تقدّم و تأخّر، و تقدیر است و اصل با عدم جابجایی و تقدیر است. #جمله‌ی_خبری_و_انشائی #افعال_مدح_و_ذمّ #افعال_تعجّب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 53🌴 🗂 فاعل افعال مدح و ذمّ، یا اسم ظاهر است و یا ضمیر. 📁 این اسم ظاهر یا معرف به ال جنس است، و یا اضافه می‌شود به مضاف الیه‌ای که دارای ال جنس است مثل «ساء المُضِلُّ الشیطان» 📁 و فاعلِ از نوع ضمیر، نیازمند مفسِّر بوده و این خالی از دو وجه ذیل نیست. 1️⃣ نکره‌ی منصوب مانند نعم رجلاً زیدٌ، أی نعم هو رجلا زید 2️⃣ ما نکره‌ای که به معنای شیء است مانند نِعِمّا حسنُ الخلق، أی نعم هو شیئا حسن الخلق. ♻️ به هر حال فاعل حتما باید بوی جنس و نکره داشته باشد. #جمله‌ی_خبری_و_انشائی #افعال_مدح_و_ذمّ #افعال_تعجّب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 54🌴 🗂 فلسفه دلالت افعال مدح و ذمّ بر جنس، از این قرار است که متکلّم با این افعال، قصد ستایش و یا سرزنش دارد و برای تأمین این قصد، علی القاعده باید بگوید که از میان این همه افراد جنس امیر، حسین اختصاص به ستایش به خوبی دارد. پس باید یک دایره‌ی وسیعی انتخاب گردد که حسین از میان افراد این دایره،مخصوص مدح شود. پس در سایه‌سار مطلب فوق، دو نکته روشن می‌گردد که چرا به اسم دوم، مخصوص گفته می‌شود، و هم‌چنین چرا فاعل حتما باید دلالت بر جنس داشته باشد. 🗂 طبیعی است که نکره بودن فاعل هر چقدر بیشتر باشد، مدح از قوت بیشتری برخوردار خواهد بود. بر این اساس قدرت تمجید عبارتِ « نِعِمّا علیٌّ»، از عبارتِ « نعم المولی علیّ» بالاتر است. #جمله‌ی_خبری_و_انشائی #افعال_مدح_و_ذمّ #افعال_تعجّب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 55🌴 شیوه صحیح ترجمه افعال مدح و ذم: 🗂 « حسین خوب امیری است»، ترجمه‌ی دقیق عبارتِ « نعم الامیرُ حسینٌ» است. شایان دقت است که بین دو عبارتِ « حسین خوب امیری است» و « حسین امیر خوبی است» فرق وجود دارد. جمله‌ی اول، إنشای مدح حسین بوده ولی جمله دوم، خبر از خوب بودن امیر می‌دهد هر چند متکلّم با این جمله قصد هیچ‌گونه تعریف و تمجیدی نداشته باشد. 📁 به بیان دیگر، موضوع‌له قالب جمله‌ی اول، مدح است ولی موضوع‌له هیئت جمله دوم، صرفا خبر بوده و اگر هم در ضمن آن، تمجید فهم شود این به خاطر قرائن دیگری است. ✅ پس در ترجمه‌ی افعال مدح و ذمّ باید دو نکته ذیل حتما مراعات گردد. یک. مخصوص در ابتدای ترجمه قرار بگیرد. دو. از میان موصوف و وصف، ابتدا باید وصف ذکر گردد سپس موصوف( خوب امیری). #جمله‌ی_خبری_و_انشائی #افعال_مدح_و_ذمّ #افعال_تعجّب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 56🌴 🗂 دومین هیات و قالبی که مفید معنای انشائی غیر طلبی است، صیغ تعجّب است. 📁 وقتی یک واقعه و رویدادِ تعجّب برانگیزی مثل رنگین شدن یک رودخانه‌ای، یا برعکس شدن هلال رنگین‌کمان و یا ... مشاهده می‌شود، طبیعی است که بیننده نسبت به این واقعه تعجّب خود را بروز دهد؛ بعد از این‌که به هر نحوی تعجّب خود را ظاهر نمود می‌توان از این تعجّب خبر داد و گفت: فلانی تعجّب نمود. بله اینجاست که این جمله اخیر، یک جمله خبری می‌شود. #جمله‌ی_خبری_و_انشائی #افعال_مدح_و_ذمّ #افعال_تعجّب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 57🌴 🗂 برای آشکار ساختن تعجّب درونی، جملات مختلفی اعم از سماعی و قیاسی وجود دارد و ردّ پای این جملات را می‌توان در تمامی زبان‌های دنیا جستجو نمود. 📁 حال در زبان عربی هم، از هر دو نوع جمله‌ی سماعی و قیاسی وجود دارد. 📁 برای سماعی می‌توان به عباراتی مانند « للّه دَرُّ فلانٍ»، « یا لکَ، یا له، یا لنا»، « عجب»، « استفهامی که قصد تعجّب از آن می‌شود.»، « سبحان الله - البته قصد تعجّب از آن شود.-» و ... اشاره نمود. 📁 هیات قیاسی این مقوله عبارت است از دو صیغه‌ی « ما أفعَلَه» و « أفعِل به». #جمله‌ی_خبری_و_انشائی #افعال_مدح_و_ذمّ #افعال_تعجّب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

يا فاطِمَة الزَّهْراء، يَا بِنْتَ مُحَمَّدٍ، يَا قُرَّةَ عَيْنِ الرَّسُولِ، يَا سَيِّدَتَنا وَمَوْلاتَنا إِنَّا تَوَجَّهْنا وَاسْتَشْفَعْنا وَتَوَسَّلْنا بِكِ إِلَى اللّٰهِ وَقَدَّمْناكِ بَيْنَ يَدَيْ حاجاتِنا، يَا وَجِيهَةً عِنْدَ اللّٰهِ اشْفَعِي لَنا عِنْدَ اللّٰهِ

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 58🌴 بررسی صیغه‌ی «ما أفعله»: 🗂ما، اسم است و مبتدا. حتما باید بر فعل ماضی مقدّم گردد. رابط و فاعل این فعل ماضی، ضمیر هو واجب الاستتار است. بعد از فعل، اسم منصوبی ذکر می‌شود که در ظاهر مفعول به است ولی در معنا فاعل است چون قوام تحقّق آن وصفِ خاصِّ تعجّب‌برانگیز مانند زیبایی، همین اسم منصوب است. 📁پیرامون « ما»، اندیشه‌های مختلفی مطرح است. 1️⃣ نکره تامّه است و به خاطر وجود مسوّغی به نام تعجّب و ابهام می‌توان از آن خبر داد؛ و بدین خاطر است که بدان ما تعجّبیه گفته می‌شود.( سیبویه و جمهور) 2️⃣ به معنای الذی است و فعل بعد از آن صله بوده و خبر محذوف است.( اخفش) 3️⃣ نکره ناقصه است و جمله بعدی صفت آن است و خبر در تقدیر در نظر گرفته می‌شود.( اخفش) 4️⃣ ما، مفید معنای استفهام است و لذا ما استفهامیه بر آن اطلاق می‌شود.( فرّاء و ابن درستویه) 📋 به نظر می‌رسد اندیشه اول صحیح باشد چون قصد متعجِّب، از این قرار است که اعلام کند که متعجّب منه( فاعل حقیقی) دارای مزیّت خاصّی است و لذا با ذکر یک اسم نکره‌ای، مخاطب خود را درگیر و حساس می‌کند و در ادامه با ذکر فعل، آن را از ابهام خارج می‌سازد. البته اندیشه اخیر هم خالی از قوت نیست یعنی مزیّت داشتن فلان چیز را با جمله‌ی استفهامی بیان می‌کند که این گل چه زیباست؟! ولی تنها اشکال آن این است که غالبا بعد از ما استفهامیه اسم ذکر می‌شود نه جمله. #جمله‌ی_خبری_و_انشائی #افعال_مدح_و_ذمّ #افعال_تعجّب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 59🌴 بررسی صیغه‌ی «أفعِل به»: 🗂 مدخول باء یا فاعل است و یا مفعول به. بر این اساس، چندین اندیشه پیرامون آن مطرح است. 1️⃣ در صورتی که فاعل باشد باید باء زیاده گردد و «أفعل» به ظاهر صیغه‌ی امرِ حاضر است ولی در اصل فعل ماضی است یعنی در این وضعیت، معنای صیرورت دارد - احسن بزید أی صار زید ذا حسن ) و به دلیل قبح إسناد صیغه‌ی امر به اسم ظاهر، عین الفعل آن را تغییر دادند و هم‌چنین در فاعل، باء را زاید نمودند تا لفظ اصلاح گردد. البته این اندیشه مبتلا به محذوراتی است. 2️⃣ مجرور باء، مفعول به است( اخفش و گروهی از کوفیون و بصریون). بر این اساس، این باء یا به جهت تعدیه است و یا زایده. شایان دقت است که زمانی مفید معنای تعدیه خواهد بود که مراد از «أفعل» صیرورت باشد و در غیر این صورت، باء باید زیاده گردد چون معنای غالبی باب إفعال، تعدیه است و نیازی به وجود باء تعدیه نیست. 3️⃣ اندیشه سومی هم مطرح است که فراء و زجّاج و ابن خروف و زمخشری بر این باورند که ضمیر مخاطب در این فعل مستتر است و این فعل از ظاهر خود خارج نشده است و کما کان فعل امر است. و مراد از این ضمیر(أنتَ)، همان متعجّب منه - مانند زیبایی و نیکویی - است. باء هم در معنای غالبی خود یعنی إلصاق استعمال می‌شود. بر این اساس، باید یک جمله ندائیه قبل از این جمله در تقدیر گرفت که منادا، مصدر فعل تعجّب است؛ یعنی عبارت چنین می‌شود: یا جمالُ أجمل بوردة أی ألزِمها و لا تُفارِقها. ✅ مرحوم رضی هم می‌فرمایند: این معنا مناسب با تعجّب است؛ در این صورت این صیغه از حالت إفراد خود خارج نمی‌شود و این هیات، جاری مجرای مثل می‌شود و أمثال هم که تغییرناپذیرند. ✅ می‌توان إذعان نمود که این ترکیب مناسب با أذهان متعلّمین است چون نیاز به تقدیر و حرف‌های غریب نیست. شایان دقت است که در ترجمه این صیغ نباید دچار معنای تحت اللفظی شد بلکه این قالب‌ها برای ابراز تعجّب است و باید به دنبال ارایه معنایی عرفی، باورپذیر و مناسب با ذوق سلیم بود، لذا همان‌طوری که گفته شد معنای اول و چهارم در « ما أفعله» و معنای سوم در « أفعل به» با این غرض مناسب‌تر است. #جمله‌ی_خبری_و_انشائی #افعال_مدح_و_ذمّ #افعال_تعجّب ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 60🌴 ⚜️ افعال ناقصه. قسمت 3 🗂 پیرامون عبارت «کان زید قائما» و «یکون زید قائما»، نمی‌توان فقط به این نکته بسنده نمود که افعال ناقصه دلالت بر ثبوتِ قیام بر زید در زمان گذشته، و در زمان حال یا آینده دارد؛ بلکه باید بدین نکته دقت لازم را داشت که افعال ناقصه دلالت بر تقریر، تاکید، پررنگ و بولد نمودن نسبت دارد، البته نوع زمان هم از این افعال فهمیده می‌شود. 📚 رفع یک شبهه: برخی چنین تصوّر دارند که فرق میان جملات اسمیه ساده - زید قائم- و این جملات فقط در بیان زمان است، در حالی‌که اگر جمله‌ی «زید قائم» مقیّد به قیودی مانند أمسِ، الانَ، غداً و ... شود نصّ در این ازمنه پیدا می‌کند ولی اگر خالی از این قیود باشد ظهور در زمان حال خواهد داشت. ✅ پس تفاوت، در ناحیه زمان نیست بلکه در تصریح یا عدم تصریح به إسناد و نسبت است. ✅ بنابراین ترجمه‌ی هر دو عبارت« زید قائم امس» با «کان زید قائما امس»، « دیروز زید ایستاده بود.». و ترجمه‌ی هر دو عبارت« زید قائم» با «یکون زید قائما»، « زید ایستاده است.» است. #افعال_ناقصه #کان_یکون ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 61🌴 ⚜️ افعال ناقصه. قسمت 4 📝 در زبان‌های غیر از عربی، بر إسناد حتما تصریح می‌شود و بدون بیان واژه‌ی مناسب با إسناد اصلا جمله غلط خواهد بود مانند «This is apple»، «این سیب است»، «Bu elma dır»، «Ceci est pomme» و ... . پس «is» در زبان انگلیسی؛ «است» در زبان فارسی؛ «dır» در زبان ترکی؛ «est» در زبان فرانسوی دلالت بر إسناد دارند ولی این زبان عربی است که این هنر را دارد که: در جایی‌که کنارِ هم قرار گرفتن مسند و مسند الیه یک امر طبیعی و بی‌دغدغه باشد نیازی به تصریحِ لفظی إسناد نیست ولی هر کجا یک دغدغه‌ای از مقارنت این دو وجود داشته باشد از افعال ناقصه استفاده می‌شود. #افعال_ناقصه #کان_یکون ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 🕯 ادبیات 🌴 شماره 62🌴 بیان یک اشتباه رایج: 📁 جمله‌ی «زید ایستاده هست»، جمله‌ی غلطی است زیرا «هست» زمانی استفاده می‌شود که فقط بخواهیم حرف از صِرف وجود زید بزنیم نه این‌که یک مفهومی را بر زید حمل نماییم. لذا عبارت صحیح، « زید ایستاده است.» پس صَرف به غرض اوّلی، « هستم/ هستی/ هست/ هستیم/ هستید/ هستند» است؛ و صَرف به غرض دومی، « ام/ ای/ است/ ایم/ اید/ اند». #افعال_ناقصه #کان_یکون ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

حال شما همراهان عزیز بفرمایید: فرق میان « زیدٌ غنیٌّ فی الصباح» با « یُصبِحُ زیدٌ غنیّآً» چیست؟

🌸🍃 🍃 🔖حضرت بقیه الله الاعظم ارواحنافداه: دختر پیامبر خداوند صلی الله علیه و آله برای من الگوی نیکویی است. 📚 بحارالانوار، ج 53، ص 180 🌹میلاد موفور السرور صدیقه طاهره الگوی انسان کامل حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام را محضر فرزند عزیزشان قطب دائره امکان حضرت خاتم الاوصیاء ارواحنافداه تبریک و تهنیت عرض می‌کنیم همچنین بر شما محبان آن حضرت و خانواده‌های محترم مبارکباد🌹

🔺 تابلوی هنری حضرت کوثر (سلام الله علیها) | به قلم استاد فرشچیان 1️⃣ موضوع این تابلو بر مبنای شفاعت حضرت فاطمه(روحی‌لهاالفداء) از اهل محشر می باشد. چنانکه می‌بینید، وجود نورانی حضرت فاطمه زهرا (روحی‌لهاالفداء) در محوریّت تابلو جلب توجه می‌کند؛ در حالیکه یک دست ایشان به سمت بالا و دست دیگر در اشاره به گرفتاران محشر و دوزخیان که در پایین اثر بدان اشاره شده به چشم می خورد و در پشت سر ایشان سه بانوی بزرگوار (حضرت مریم، خدیجه، آسیه علیهن‌السلام) که همه دستانی به سمت بالا و حالت درخواست از مقام کبریایی خداوند جهت بخشش گناهان و شفاعت گنهکاران را نشان می دهد. 2️⃣ این اثر طی ۶ ماه و در سال ۸۶ کشیده شد و در اردیبهشت سال ۸۷ رونمایی و در نهایت سال ۸۹ به موزه آستان قدس رضوی (علیه السلام) اهدا گردید.

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 63 ⚜️مبحث مبتدا و خبر، قسمت 1 طرح چندین مساله: 1️⃣ با این‌که در ذهن، رتبه‌ی مسندٌ الیه بر مسند مقدم است، و در جواب «چه کسی؟» یا «چه چیزی؟» می‌آید - حال می‌خواهد در جمله‌ی فعلیه باشد و یا در جمله‌ی اسمیه -؛ ولی مشاهده می‌شود که نحویون در احکام مبتدا، اصلِ معرفه و یا نکره‌ی مُسوّغه بودن آن را مطرح می‌کنند امّا شاهد چنین اصلی در فاعل نیستیم؟ حال فلسفه‌ی این رفتار چیست؟ 2️⃣ اگر هم فاعل معرفه باشد، چه فرقی بین مبتدایِ معرفه و فاعلِ معرفه وجود دارد؟ و به بیانی دیگر، انگیزه‌ی بکارگیری جملات اسمیه و فعلیه چیست؟ 3️⃣ آیا تقسیم خبر به حقیقی و سببی، پشتوانه مفهومی _ تحلیلی دارد و یا صرفِ تفنّن در عبارت است؟ 4️⃣ چرا اصل در مبتدا، معرفه بودن آن است؛ و اصل در خبر، نکره بودن آن؟ #مسند_مسندالیه #مبتدا_خبر #فعل_فاعل #فلسفه‌ی_اصلِ_تعریف_در_مبتدا #خبرحقیقی_خبرسببی ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 64 ⚜️ مبحث مبتدا و خبر. قسمت 2 فلسفه‌ی اصل معرفه بودن مبتدا، و نبود آن در فاعل: 🗂 از میان تمامی اجزای کلام، مسند و مسند الیه(مبتدا و خبر، و فعل و فاعل) از همه مهم‌تر است چون رکن و قوام جمله به ذکر همین دو جزء است و با ذکر این دو است که جمله‌ی حداقلی محقَّق می‌شود. ✅ از میان مسند و مسند الیه هم، هر کدام برای متکلّم - و مخاطب – مهم‌تر بوده و موضوعیت داشته باشد و محور بحث و مورد دغدغه ایشان قرار بگیرد، ابتدا همان ذکر می‌شود تا با این ابتدائیت، اهمیت مسند یا مسندالیه را نشان دهد. این نوع رفتار، عقلایی است چون فرد عاقل هر چیزی را که مهم‌تر باشد بر بقیّه مقدّم می‌کند. پس اگر موضوع بحث و گفتگو، مسند الیه باشد حتما باید جمله به نحو اسمیه شکل بگیرد؛ و اگر محل دغدغه، مسند باشد فعل مقدم می‌گردد. بر این اساس است که جملات اسمیه و فعلیه بر زبان جاری می‌گردتد. ✅ بنابراین علت و انگیزه‌ی معرفه و یا نکره‌ی مسوغه بودن مبتدا روشن می‌گردد چون مهم‌تر بودن با ناشناخته بودن سر از تهافت و تناقض و ناسازگاری درمی‌آورد یعنی چیزی مورد دغدغه قرار می‌گیرد که شناخته شده باشد، و یا از ابهام کمتری برخورد باشد و به طور کلی دارای فایده باشد. ✅ حال، دیگر رکن بعدی مهم نیست که شناخته شده باشد یا نه. پس چون در جمله فعلیه، مسند مورد دغدغه است، فعل مقدم می‌شود - حال مسندالیه( فاعل) معرفه باشد یا نکره -؛ و بدین خاطر است که در جمله فعلیه از اصل تعریف در فاعل سخنی به میان نمی‌آید. #مسند_مسندالیه #مبتدا_خبر #فعل_فاعل #فلسفه‌ی_اصلِ_تعریف_در_مبتدا #خبرحقیقی_خبرسببی ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 65 ⚜️ مبحث مبتدا و خبر. قسمت 3 ذکر چندین مثال: 1️⃣ در ابتدای سال، افرادی سر کلاس استادی حاضر می‌شوند؛ حال از بین مسند و مسند الیه( حضور در کلاس، و حاضرین) کدام‌یک بیشتر به چشم می‌آید؟ صِرف تحقّق حدث حضور یا خود حاضرین؟ قطعا حضور به چشم می‌آید و این‌جاست که جمله‌ی فعلیه به زبان جاری می‌شود و گفته می‌شود: حضر الطلاب - أو طلابٌ - فی الصَفّ. حال در جایی که فرزند دوست استاد در کلاس حضور پیدا می‌کند و حضور وی برای استاد جالب به نظر می‌آید، بر این اساس از میان صرفِ حدث حضور در کلاس، و فرزند رفیق، کدام‌یک بیشتر به چشم می‌خورد؟ قطعا فرزند رفیق بیشتر جلب توجّه می‌کند و لذا جمله‌ی اسمیه با عنوان « ولد صدیقی حَضَرَ فی الصفّ» بر زبان جاری می‌شود. 2️⃣ در بسیاری از روزها، شاگردان دیر سر کلاس حاضر می‌شوند ولی در یکی از روزهایِ وسط سال، همه شاگردان قبل از استاد در کلاس حضور پیدا می‌کنند، حال از بین « حدث حضور» و «شاگردان» کدام‌یک جلب توجه می‌کند؟ در این فرض، غیر از ‌«زود در کلاس حاضر شدن» نمی‌توان پاسخ دیگری داد، و طبیعی است که بگوییم: حضر مبکرا الطلاب 3️⃣ از میان «دعوا کردن در وسط مسجد و عدم حفظ حرمت مسجد»، و « فاعلین این دعوا»، کدا‌م‌‌یک مورد دغدغه و چالش است؟ حتما اولی مورد توجّه بیشتری است چون «حفظ حرمت مسجد» از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است و البته فاعلین هم مهمند ولی درجه‌ی اهمیت آن از اولی پایین‌تر است - حال می‌خواهد فاعل شناخته شده باشد یا ناشناخته باشد-. از این روست که می‌گویند: یجادل فی المسجد فلان مع فلان. 4️⃣ در دو آیه شریفه «الزانیة و الزانی فاجلدوا...» و «الزانی لاینکح الا زانیة او مشرکة، و الزانیة لاینکحها الا زان او مشرک»، از میان «الزانیة و الزانی» و «امر به شلّاق»؛ و هم‌چنین از میان «الزانی» و «نکاح فقط با زانیه»، وجود مسند‌الیه در جامعه اسلامی غیر طبیعی است، و امور غیر طبیعی برای عرف جلب توجه‌ می‌کند؛ و از طرفی هم، این مسندالیه در تحقق امر به شلاق و این نوع نکاح، موضوعیت دارد. بنابراین با لحاظ نکته مذکور، فلسفه ذکر جمله اسمیه فهم می‌شود. #مسند_مسندالیه #مبتدا_خبر #فعل_فاعل #فلسفه‌ی_اصلِ_تعریف_در_مبتدا #خبرحقیقی_خبرسببی ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 66 ⚜️ مبحث مبتدا و خبر. قسمت 4 🗂 برخی مواقع ممکن است از میان دو اسم معرفه، آن‌چه که در نگاه مخاطب شناخته شده‌تر است مقدم شود. 📁 پس بین دو عبارت « اللّه الحیّ» و « الحیّ اللّه» فرق وجود دارد چون در انتخاب متکلم، اندازه تعریف مبتدا و خبر در نزد مخاطب تاثیر گذار است، یکبار مخاطب یک فرد دانشمندی است که با مفاهیمی مانند قدرت و حیات و ... آشنایی خوبی دارد ولی «الله» در زندگی او حضور چندانی ندارد اینجاست که باید برای این مخاطب گفت: الحی هو الله. ولی اگر مخاطب یک فرد مسلمانی است که آشنایی نسبی و خوبی نسبت به «الله» دارد ولی با مفاهیم حیات بالاستقلال و ظلّی خیلی مأنوس نیست، این موقع است که گفته می شود: الله هو الحیّ. شایان دقت است که این مطلب یکی از مصادیق بحث فوق( محور بحث بودن مبتدا) است. #مسند_مسندالیه #مبتدا_خبر #فعل_فاعل #فلسفه‌ی_اصلِ_تعریف_در_مبتدا #خبرحقیقی_خبرسببی ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83

﷽ 📚 نکات نحوی ⚜️ شماره 67 ⚜️ مبحث مبتدا و خبر. قسمت 5 📁 پس با لحاظ نکته پست قبل، می‌توان این نکته را هم مطرح نمود که: اگر هر دو اسم، معرفه باشد، اسم مقدّم مبتدا خواهد بود چون اصل بر این است که مبتدا مقدّم است. 📁 این اصل، به دست آمده از کثیری از استعمالات عرفی است. در عرف دیده می‌شود که در غالب استعمالات، مبتدا مقدم است؛ بر این اساس، موقع شک باید به همین اصل رجوع نمود و چنین گفت که علی القاعده این متکلّم این جمله را طبق همین غالب استعمالات بیان کرده است. پس، از نکته فوق می‌توان این نتیجه را گرفت که ادعای مبنی بر این‌که «وقتی هر دو اسم معرفه باشند، هر کدام را خواستیم مبتدا قرار دهیم» صحیح نیست. #مسند_مسندالیه #مبتدا_خبر #فعل_فاعل #فلسفه‌ی_اصلِ_تعریف_در_مبتدا #خبرحقیقی_خبرسببی ✧❁ الذکر الحکیم ❁✧ 🆔@Hojjat68Hekmat 🆔https://eitaa.com/joinchat/1290404153Cf2a3596a83