🔻تزهایی درباره نوجوانی به بهانه گفتگوها درباره "دهه هشتادی‌ها" ✍سیدحسین شهرستانی 🔸نوجوانی نقطه عطف در چرخه حیات آدمی است که ویژگی اساسی آن "کشف و بازیابی خود" است. این امر هم نیرو و هم بحران نوجوانی است. در قرآن کریم، نوجوانی با #بلوغ و #استواء طرح می‌شود، که این دو شرط امکان شکوفایی علمی و عملی انسان است: و لمّا بلغ اشدّه و استوی آتیناه حکما و علما این "استواء ثانی" است پس از استواء اولی که تسویه‌ی خلقت است. (خلق فسوّی) بلوغ و استواء همزمان در ساحت غریزه و فطرت به بار می‌نشیند و بدین ترتیب آدمی همچون سروِ آزاد، برپا شده و راست و استوار به نیروی خود قیام می‌کند. 🔸بلوغ به‌مثابه آزادی، جوهری است که به‌سبب آن آدمی - که راست‌قامت ایستاده است- شایسته حمل بار امانت الهی در متن هستی می‌شود. پس نوجوانی، لحظه‌ی خطیری است که آدمی در آن زیر بار امانتی می‌رود که آسمانها و کوهها از تحمل آن عاجزاند. بار مسئولیت "ساختن خود" و به‌عهده گرفتن سرنوشت خویش. پس جشن بلوغ یا جشن "تکلیف" بزرگترین جشن آدمی در چرخه زندگانی است. چون آیین ازدواج جشن به‌عهده گرفتن مسئولیت در قبال دیگری است و جشن تکلیف جشن عهده‌دار شدن مسئولیت خود. 🔸نوجوانی به‌وجهی کشف و بلکه اختراع عصر جدید است. بحران نوجوانی بحران "گذار" است از کودکی به بزرگسالی. در عصر سرمایه‌داری صنعتی، این دوره دوره‌ی تبدیل کودک مصرف‌کننده به نیروی کار ارزان است. در عصر سرمایه‌داری مصرفی اما، نوجوان ماده‌ی خامی است که اشکال متنوع #مصرف، او را صورت می‌بخشد. 🔸در دوره اخیر، نوجوانی ایماژی نمایشی و متعلق به جهان بازی و فانتزی و فراغت است. فراغت از هر نوع مسئولیت. ایده‌ای که در تقابل با معیارهای بزرگسالی و عصیان علیه آن شکوفا می‌شود. سکسوآلیته، شعله این عصیان را در تمامیت‌اش فروزان می‌کند. پس ما در وضع تجدد متاخر با ایده نوجوانی سکچوآل روبروییم. 🔸در ایران ما اما، نوجوانی نه با بلوغ و استواء و مسئولیت و نه با تولید و سکسوآلیته و غیره که عمدتا با مقوله‌‌ی تهی و پوک #کنکور معنی [بی‌معنی] می‌شود. کنکور، این بلیط بخت و گارانتی موفقیتی نرمال که در آن، پیروزی نه دست‌آوردی بی‌همتا که تقلیدی ناگزیر از حرکتی توده‌وار است. 🔸ما بیش از هر زمان به طرح مجدد نوجوانی محتاجیم. اما در این مقام، نوجوان موجود غریبی است: نه چون کودک ابژه‌ی مفهوم‌سازی است و نه چون بزرگسال خود مستقلا سوژه‌ی خودآگاهی است که طرحی از خود درمی‌افکند. قطعا ما بزرگسالان هستیم که به نوجوانی به مثابه ایده می‌اندیشیم اما باید دانست که نوجوان برخلاف کودک، مستعد شورش بر طرحی است که در غیاب او درافکنده باشند. به‌ویژه در عصر نوجوانان مسلح به سلاح رسانه‌های نوظهور. پس بخشی از این طرح، تدبیر برای تمهید امکان مشارکت نوجوان است در طرح مجدد مفهوم نوجوانی و بازتعریف آن متناسب با شرایط عصر... #فرهنگ #نوجوانان #نویسندگان_حوزوی @HOWZAVIAN

🔎نگاهی کوتاه بر جامعه شناسی زیارت اربعین ✍ علیرضا محمدلو ▫️زیارت اربعین را باید به عنوان یک پدیده جامعه شناختی و تمدنی مورد بررسی قرار داد. رویدادی که هرساله پرشورتر از سال های قبل محقق می‌شود و توجهات رسانه های داخلی و خارجی بین‌المللی را به خود جلب می کند. نوع نوینی از زندگی و زیست جمعی که کثرت قابل توجهی را ذیل #وحدت و نه نسبیت شکل می‌دهد. ▫️یک ماکروجامعه دینی بدون مرزهای جغرافیایی و با محوریت مفهوم زیارت که به دلیل اتصال به امامت، در نگاه کلان از معنای شخصی و خنثی و فردی فاصله می‌گیرد. در این چارچوب مفهومی جدید، واژه " #مصرف" که یکی از محورهای تشخیص و تشخص انسان مدرن است، معنای نوینی ذیل فرهنگ و خدمت پیدا می‌کند و دیگر ذیل چرخه اقتصاد تعریف نمی‌شود. ▫️"من صاعد" به جای "من نازل"، تبلور پیدا می‌کند و مفهوم "خدمت به زائر" از مفاهیم منفعت‌پرستی(Utilitarianism) و لذت‌گرایی( hedonism) در روابط اجتماعی سبقت می‌گیرد و در واقع توسعه تمایلات و شخصیت انسانی محقق می‌شود. از تقسیم کار بی‌روح و خشک دورکیمی در ساخت جامعه به یک #مسئولیت‌پذیری_مقدس در سطح ارتباطات اجتماعی بدون مرز برای تحقق خارجی مفهوم زیارت ولو در یک بازه زمانی کوتاه منتقل می‌شویم. ▫️در واقع بعثت انسان معاصر را شاهد هستیم که از تن و بدن "خود" عبور کرده و برای حال خوب و آرامش و طی طریق "دیگری"(زائر) تلاش کرده و از بخش قابل توجه اقتصاد و زندگی روزمره‌اش هزینه می‌کند. مفهوم زیارت، مناسبات فردی و اجتماعی بسیاری را تغییر می‌دهد و از کنش عقلانی و عاطفی و سنتی و حتی ارزشی ماکس وبر هم که بوی فردیت می‌دهند عبور می‌کند و یک #کنش_ارزش‌بار با هندسه تمدنی فرامرزی را صورتبندی می‌کند. ▫️در زیست اربعینی و ذیل مفهوم زیارت، دیگری خبری از #توده‌های_تنها و انسان "دگرراهبر" سرگردان و از خودبیگانه "دیوید رایزمن" نیست و همه برای همدیگر تلاش می‌کنند و هر کسی بخشی از راه حل بوده و یک همگرایی مقدس و #غیرانتفاعی حاکم است. ▫️عواطفی که جاری و ساری است نه از سر ارتباطات قبیله ای و فامیلی و قومیتی و "گماینشافت" فردینادو تونیس که یک باور صادق موجه و یک معرفت عمیق و مقدس دلیل این صمیمیت می باشد. در واقع صمیمیت و محبت و خدمت ذیل مفهوم زیارت، جای رقابت داروینی و جامعه گزلشافتی مبتنی بر همکاری‌های جبری و بدون عاطفه مدرن را گرفته است. ▫️الغرض که این حجم از تغییر و تحول در پی ظهور یک پدیده همچون زیارت اربعین و در واقع خلق یک انسان و جامعه متفاوت از عصر تکنوفیلی‌ها(فناوری زدگان)، می‌طلبد که بازخوانی مجدد و مستمری صورت بگیرد که علت ها و پیامدهایش در ساحت جامعه شناختی و روانشناختی و مدیریتی و تمدنی، مستعد تولد جامعه نوینی بوده و نوید انسان جدید و تمدن بهتری دارد. #اربعین #زیارت #نویسندگان_حوزوی @HOWZAVIAN