🌀 گرانبهاترین امانت نزد مسؤولین حوزه 📝 عمر طلاب 🔸 امروز دیگر روزی نیست که ما (مسؤولین حوزه) اجازه بدهیم، یک روز یا یک ساعت از عمر جوانی متدین و آماده برای تلاش و مجاهدت در راه دین -یعنی یک طلبه- هدر رود. ♨️ #حوزه باید وقت او را به بهترین شکل پُر کند و از وقتش بهترین استفاده را ببرد و از او انسانی بسازد که می‌تواند امروز برای نظام اسلامی آبرو باشد. ⏱ ۳۲ سال گذشت... #امام_حوزه 🗂 #تحول_کتب_درسی #تحول_حوزه #عمر_طلاب #شورای_عالی @Manahejj

🌀 رسائل در نجف اصلاً خوانده نمی‌شود 🔸 اخیرا استاد قائینی فرمودند: یک نفر برای ایشان نقل کرده است که آیت الله العظمی سیستانی - حفظه الله - با تغییر کتاب رسائل #مخالف هستند و فرزندشان ایشان را آرام کرده... 🔹 فرمایش ایشان باعث شد این موضوع را از طلاب محترم #نجف پیگیری کنیم. و در نهایت تعجب معلوم شد که کتاب #رسائل مدت‌ها است از نظام آموزشی حوزه نجف کنار گذاشته شده و نه امتحان گرفته می‌شود و نه بصورت رسمی کسی تدریس می‌کند. ♨️ در نجف بعد از اصول الفقه، طلاب دو دسته می‌شوند. یک دسته حلقات و سپس کفایه و برخی مستقیم کفایه می‌خوانند. 📸 برنامه امتحانی لجنه امتحانات نجف را در تصویر فوق، ملاحظه می‌فرمایید. #تحول_کتب_درسی @Manahejj

🌀 تعصب روی کتب درسی، وجهی ندارد 📝 نظر مسؤولین حوزه فصل الخطاب است 👤 استاد علی عندلیبی 🔸 استاد علی #عندلیب با سابقه بیش از سی سال تدریس خارج فقه و اصول و سالیان متمادی تدریس سطوح عالی و با تجربه‌ای طولانی در حل مسائل مورد ابتلای جامعه، نسبت به برنامه جدید آموزشی حوزه نکاتی را مرقوم فرمودند: بسم الله الرحمن الرحیم 🔹 در ارتباط با تغییر متون درسی باید عرض کنم که لزوم اصل تغییر امری واضح و #بدیهی است و تعصبی روی کتب درسی وجهی ندارد. مگر شیخ انصاری (ره) و صاحب جواهر (ره) و مرحوم آخوند (ره)، #کفایه و مکاسب خوانده‌اند که شیخ و آخوند و صاحب جواهر شده‌اند؟! 🔹 اما در مورد اینکه چه کتبی جایگزین شود و چه بخش‌هایی از کتب فعلی الزاماً با استاد خوانده شود، نظرات اساتید #مختلف است و فصل الخطاب بعد از مشورت با صاحب نظران، تصمیم #مسئولین حوزه است. 🔹 لذا همراهی با مدیریت و شورای عالی حوزه امری لازم است که بهترین همراهی می‌تواند ارائه پیشنهادهای سازنده جهت تکمیل این برنامه جدید باشد. والسلام علیکم علی عندلیب #تحول_کتب_درسی @Manahejj

🌀 چه اشکالی دارد رسائل عوض شود؟ 👤 مرحوم استاد اکبر ترابی شهرضایی ❓چرا به‌جای لمعه، تحریر الوسیله خوانده نشود؟ فتاوای امام، حداقل به‌روز است و بعضی از شاگردان امام نیز با ایشان هم‌نظر هستند و اگر کسی به آن فتوا عمل کند، مجزی است. ❓چه اشکالی دارد که به‌جای رسایل، مصباح الاصول مرحوم خویی را بخوانیم؟ باید همان کتاب را درسی کنیم و در ابتدای هر درس سؤالات را مطرح کنیم و در آخر درس هم سؤالات را مطرح کنیم تا طلاب بتوانند پاسخگو باشند تا افراد محقق و مدقق پرورش پیدا کنند. #تحول_کتب_درسی @Manahejj

❇️ اظهار نظر جمعی از اساتید سطوح عالی در خصوص پیشنهادات اصلاحی نظام آموزشی حوزه‌های علمیه 📌 به انضمام اسامی امضاکنندگان 📝 نسخه Pdf #تحول_کتب_درسی @Tanbiholomah

🌀 تذکّرات آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی دربارۀ برنامه‌ی آموزشی جدید حوزه‌های علمیّه 📝 متن بیانات 🔸 مقام علمی مرحوم شیخ انصاری تا بدانجا بود که بزرگانی همچون میرزای شیرازی گوشزد می‌کردند که نمی‌توان به‌آسانی از کنار نظرات ایشان عبور کرد. مؤسّس حوزۀ علمیّۀ قم، مرحوم آیت‌الله العظمی حائری، ضمن نقل داستانی از مرحوم میرزای شیرازی اشاره کردند که: «میرزا به توضیح عبارتی از بحث طهارتِ شیخ انصاری پرداخت که ما آن را نفهمیده بودیم.» در درس شیخ انصاری، بسیاری از فحول مجتهدین حضور داشتند و ایشان در مقابل مقام علمی شیخ، خاضع بودند. 🔹 «رسائل» شیخ انصاری از کتب ارزشمند اصولی است که مؤلّف، خود در اواخر عمر، آن را به‌عنوان کتاب سطح تدریس می‌کرده‌است. ویژگی‌های علمی مهمّ این کتاب و ارزش والای آن و پذیرش کتاب در جامعۀ حوزوی، سبب شده که این کتاب به‌طور طبیعی به‌عنوان متن درسی و محور تحقیق قرار گیرد. 🔹 کتاب «کفایة الأصول» هم، از همان زمان مؤلّف، مورد توجّه علما قرار گرفته‌است. از مرحوم آقا رضی شیرازی شنیدم که مرحوم میرزا محمّدتقی شیرازی، در زمان حیات مرحوم آخوند، «کفایه» را تدریس می‌کرده‌است؛ موقعیّت والای علمی میرزا محمّدتقی شیرازی نیز، بر اهل فضل پوشیده نیست. 🔹 از مرحوم آقا شیخ عبدالکریم خوئینی -که شاگرد مرحوم آخوند و مرحوم شریعت اصفهانی بود- شنیدم که می‌گفت: «منزل آقای شریعت اصفهانی، نزدیک محلّ تدریس آخوند بود و ایشان از پشت‌بام منزل به درس مرحوم آخوند گوش می‌کرد. صبح‌ها که به درس آقای شریعت می‌رفتم، مطالب آخوند را ساده‌تر بیان می‌کرد و ما آنجا، تازه مطالب آخوند را می‌فهمیدیم.» کسانی همچون آقای شریعت، با آن جلالت، این‌گونه با مطالب مرحوم آخوند برخورد می‌کردند. 🔹 دیگر بزرگان معاصر مرحوم آخوند نیز، مقام علمی ایشان را پذیرفته بودند؛ حتّی شنیدم که عالم بزرگ اهل معنای معاصر ایشان، مرحوم شیخ علی‌محمّد نجف‌آبادی (متوفّای 1۳۳۲) در روز وفات خویش مایل بوده که از «کفایه» مرحوم آخوند، مطالبی برای وی بخوانند تا او بشنود. 🔹 توجّه خاصّ علماء به «کفایة الأصول» سبب شده که این کتاب، متن درسی و جایگزین کتب پیشین گردد و در این میان، هیچ الزامی در کار نبوده‌است. تکامل نظام آموزشی حوزه و ارتقای آن، سودمند است؛ امّا باید توجّه داشت که این صحیح نیست که به هر قیمتی، تحوّل در نظام آموزشی صورت پذیرد؛ بلکه مهمّ، ارتقای متون آموزشی است و تا وقتی که کتب علمی، در سطح بالاتری از «رسائل» و «مکاسب» و «کفایه» تدوین نشده که مورد پذیرش حوزه‌های علمیّه قرار گیرد، جایگزین‌کردن کتاب‌های دیگر، تنها افت تحصیلی را به دنبال دارد. 🔹 توجّه به این نکته لازم است که تدریس متون ارزشمند پیشین، این امتیاز را نیز دارد که طلّاب می‌توانند از سال‌ها تجربۀ اساتید گران‌قدری که این کتب را با دقّت و حوصله تدریس کرده‌اند و بر زوایای آنها اشراف کامل دارند، بهره‌مند شوند. 🔹 از سوی دیگر، این سه کتاب، سال‌ها مورد توجّه و اعتنای بزرگان بوده و از زوایای گوناگون، بررسی و تحقیق شده‌اند و علاوه بر حواشی و شروح بسیاری که در توضیح و تبیین و نقد مطالب این کتاب‌ها نگارش یافته، محور درس‌های خارج فقهای برجسته در فقه و اصول بوده‌اند و جایگزین‌کردن آنها با متون دیگر -که به هیچ‌وجه، این ویژگی‌ها را ندارند- به‌معنای محروم‌ساختن طلّاب و جامعۀ علمی از ده‌ها سال پژوهش و تحقیق است و به تضعیف بنیان‌های علمی حوزه‌ها می‌انجامد و خسارت جبران‌ناپذیری به همراه دارد. اگر جمعی این کار را بکنند، در دیگران هم تأثیر می‌گذارد و حوزه به آن سمت حرکت خواهد کرد و این کمبود، دوباره جبران می‌شود. 🗂 #تحول_کتب_درسی @zanjani_net @Manahejj

🌀 تغییر رسائل و کفایه، ضروری است 📝 علم اصول پیشرفت کرده 👤 آیت الله العظمی سید محمدسعید حکیم (ره) 🔸 آیت الله العظمی سید محمدسعید حکیم، کتاب «الکافي في أصول الفقه» را به عنوان جایگزین کتب اصول سطوح عالی نوشتند و در مقدمه، بعد از تمجید از مؤلفین بزرگ آن دو کتاب، در مورد رسائل و کفایه، تصریح کردند: «غير أن تطور العلم في هذه المدة الطويلة [گذشت یک قرن از کفایه] بفضل أعلام التحقيق الذين برزوا في الساحة، يفرض الحاجة لكتاب يخلفهما يتناسب مع ذلك التطور المشرّف، و يحاول التخلص من سلبيات الكتابين [الرسائل و الکفایة]، و أهمها عدم تناسبهما في العرض، و عدم وفاء الكتاب الأول بدورة أصولية كاملة، و الاختصار المشفوع بالتعقيد و غموض البيان في الكتاب الثاني [الکفایة]». ♨️ در بخشی دیگر از مقدمه الکافی با غصه به وضع حوزه (ظاهرا مراد حوزه نجف است) اشاره کرده و می‌فرمایند: «یکی از دلایل اینکه تغییری در کتب درسی رخ نمی‌دهد این است که حوزه، #مدیریت_مرکزی ندارد و لذا بیش از یک قرن این کتب تغییری نکرد و اگر هم گاهی کتابی نوشته می‌شد، ساختار کتاب درسی نداشت و معطوف به بیان نظریات یک بزرگی بوده است». 🔻 ایشان در پایان و در کمال ناراحتی می‌نویسند: «و كانت وجهة نظرنا أن نجاح مشروع التجديد بعد غياب القرار المركزي في الحوزات يخضع لعوامل كثيرة و ملابسات معقدة لا تتسنى السيطرة عليها و لا الإحاطة بها، قد يكون أهمها خلوص النية مع اللّه تعالى الذي منه فيض التوفيق و التسديد». 📚 منبع: الکافي في أصول الفقه ١: ٥ - ١٠ 🗂 #تحول_کتب_درسی #مدیریت_حوزه_نجف @Manahejj

🌀 این شیوه صحیح نیست که طلاب در راه تحصیل آن کشته می‌شوند 👤 مرحوم آیت الله العظمی بهجت قدس سره 🔻 این را نمی‌شود قبول کرد که طلاب #رسائل را در سطح بخوانند.... 📗 در محضر بهجت، ج ٢، ص ۴٨ #تحول_کتب_درسی #رسائل @Manahejj ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ 🔰 مدیریت حوزه علمیه استان البرز @HowzehAlborz 🌱

🌀 #حلقات، جزء منابع بحث هفتگی حضرت آیت الله شبیری زنجانی 📝 آغاز درس هفتگی آیت الله شبیری زنجانی؛ بحث استصحاب 🔸 حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی در جلسه حلقه علمی چهارشنبه (۲۷/مهر/۱۴۰۱) فرمودند از فردا شب، بحث روایات #استصحاب را آغاز می‌کنیم. 🔹 در مورد منابعی که محور بحث خود قرار می‌دهند، رسائل و کفایه و #حلقات را از منابع اصلی بحث، عنوان کردند. ✅ معظم له فرمودند: «بنده نگاه کردم به حلقات مرحوم آقای صدر؛ می‌دانستم این کتاب چاپ شده است؛ ولی در این بحث نگاه کردم و دیدم این کتاب، کتابی است که ارزش مطالعه دارد. در برخی موارد، نکاتی که به ذهن ما می‌آمد ایشان (مرحوم آقای صدر) هم بعینه متعرض همان نکات شده‌اند؛ اگرچه در برخی موارد اختلاف نظرهایی هم داریم. لذا به خاطر این جهاتی که در این کتاب هست، این کتاب را هم جزء منابع بحث قرار دادیم.» 🗂 #تحول_کتب_درسی #آیت_الله_شبیری #شهید_صدر @Manahejj ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ 🔰 مدیریت حوزه علمیه استان البرز @HowzehAlborz 🌱

🌀 نظرات و تذکّرات استاد شهیدی دربارۀ طرح تغییر متون حوزه‌های علمیّه 🔸 استاد محمّدتقی شهیدی پس از درس در حلقه درسی خویش، برای جمعی از فضلای حوزۀ علمیّۀ قم، مطالبی دربارۀ طرح تغییر متون حوزوی بیان فرمودند که بدین شرح است: 🔹 در تغییر متون درسی حوزه‌ها، باید نظر مراجع عظام و ارکان حوزه رعایت شود و نظر ایشان بر نظر دیگران، مقدّم است. قوام و بالندگی علمی حوزه به امثالِ آیت‌الله شبیری زنجانی است و ارائۀ طرح جدید بدون تأمین نظر ایشان، به نظر این‌جانب، اشتباه است. 🔹 در این طرح جدید که آن را عِدل طرح قدیم قرار داده‌اند، هرچند ما در حسن نیّت برخی از عزیزان -مانند مدیر محترم حوزه- شکّی نداریم؛ امّا در عمل، جمعی از مدیران اجراییِ میانی، اعمال سلیقه کرده و مطابق تخییر، عمل نکرده‌اند؛ بلکه در عمل، طلّاب را به سوی طرح جدید سوق داده‌اند! اگر گفته می‌شود که مشکل از زیرساخت‌هاست، می‌توان نتیجه گرفت که ارائۀ چنین طرحی در شرایط کنونی، صلاح نبوده‌است. 🔹 بدون نام‌بردن از طرح جدید هم می‌شد برخی کتاب‌های معتبر مانند «حلقات» را -اگر مراجع بزرگوار، نظر مخالف، ابراز نمی‌کردند- بدون هیاهو، دست‌کم در برخی مدارس، پذیرفت؛ در این صورت، حسّاسیّتی نیز برانگیخته نمی‌شد. 🔹 در کتاب‌های جدیدی که مطرح شده، کتاب‌هایی مانند «الفائق» و «الشخص الاعتباريّ» را تنها به‌عنوان کتابی در کنار کتاب‌های درسی (و نه جایگزین آنها) می‌توان پذیرفت. این دو کتاب، اگرچه نتیجۀ زحمات گروهی از استادان محترم است و در جلسات متعدّد بررسی شده؛ امّا در آن جلسات، سلیقه‌های مختلف، مطرح بوده و انتخاب مطالب و نظر نهایی، طبق ضوابط مطرح نزد اداره‌کنندگان جلسات بوده‌است و آن را به تک‌تکِ اعضا نمی‌توان نسبت داد. البتّه، موضوعات خوبی در آنها مطرح و بحث شده‌است؛ امّا به هر حال، من جایگزین‌شدنِ آنها به‌جای برخی کتاب‌های درسی را صلاح نمی‌دانم؛ البتّه، اگر به‌عنوان متن درسی مستقلّ خوانده شوند، مانعی ندارد. 🔹 از این دو کتاب بگذریم، نگرانی این است که راه برای تدریس کتاب‌های ضعیف باز شود و این مسئله‌ای است که در آینده، برای حوزه‌های علمیّه، خطرناک است. 〰〰〰〰〰〰 📌 بیشتر بخوانید: 🌀 استاد شهیدی: با اینکه #حلقات بدیل اختیاری #کفایه بشود موافقم https://eitaa.com/manahejj/5577 🌀 استاد شهیدی: حلقات، خوب و مفید است / قبول ندارم متن پیچیده علمیت را بیشتر می‌کند https://eitaa.com/manahejj/5580 🗂 #تحول_کتب_درسی @Manahejj ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ 🔰 مدیریت حوزه علمیه استان البرز @HowzehAlborz 🌱

🌀 رسائل و کفایه سالهاست از متون درسی حوزه حذف شده‌اند 🖋 علی مهدوی ❇️ حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی -دام بقائه- که به راستی در فقاهت و تقوا از سرآمدان و بزرگان محترم حوزه‌های علمیه شمرده می‌شوند، دلسوزانه و خیرخواهانه نکاتی را در عظمت و اهمیت رسائل و کفایه و تهدید افت تحصیلی طلاب بر اثر کمرنگ‌شدن این کتب فرموده‌اند. همه بزرگان و همچنین شورای عالی، دغدغه‌ی رشد و اعتلای هرچه بهتر حوزه و روحانیت را دارند؛ لذا سخنان حضرت آیت الله العظمی شبیری نیز در غایت شفقت و دلسوزی و نگرانی برای آینده‌ی حوزه‌هاست. 👈🏻 اما اگر شورای عالی -یا حتی مسئولین حوزه- خیلی پیش‌تر از آغاز طرح، چالش‌های پیش‌روی حوزه در نظام آموزشی را برای مراجع و بزرگان حوزه تبیین می‌کردند، شاهد عدم همراهی برخی بزرگان با طرح تحول نبودیم. 🔹 باید تبیین می‌شد که سالهاست رسائل و مکاسب و کفایه برای بخش قابل توجهی از بدنه‌ی سطوح عالی، به عنوان کتب درسی حوزه نیست! ولو اسم و امتحانش هست. 🔻 از آنجا که رسائل و کفایه با وجود اهمیت و علمیتی که دارند: به عنوان متن آموزشی نگاشته نشدند، دارای متونی مغلق هستند و انسجام آموزشی لازم بین مطالب آنها نیست تا هندسه‌ی علم اصول را براحتی به طلاب سطوح عالی منتقل کند و افزون بر همه، نوع تحصیلی که طلاب در مدارس آموزش و پرورش داشته‌اند، برای آنها ذائقه‌ای ساخته است که نوعا طبع طلاب با کتبی همچون رسائل و کفایه سازگار نیست؛ لذا الزام این کتب بر همه‌ی طلاب در این سطح، موجب سرخوردگی و یأس طلاب در فهم علم اصول می‌شود؛ مگر عده قلیلی که زحمت فهم این کتب را به جان خریده‌اند و با مطالعه و تدرّس و شرح و مباحثه، فراز و نشیب‌های فهم آن را بر خود هموار می‌کنند. 🔺 در مقابل، «کتاب حلقات» علاوه بر اینکه محتوای علم اصول را در سطح بالاتری به طلاب ارائه می‌دهد، بر سیاق آموزشی و روان نگاشته شده، دارای انسجام محتواست و طلبه متوجه ربط بین مسائل و هندسه‌ی آنها می‌شود؛ و افزون بر همه، طلبه احساس رشد و یادگیری پیدا می‌کند. ♨️ حوزه سالهاست با افت شدید تحصیلی مواجه است؛ نه اینکه طلاب نمی‌خواهند درس بخوانند‌ (که شاید عده‌ قلیلی هم یافت شوند که حال درس‌خواندن نداشته باشند)؛ اما بسیاری، توان و حوصله‌ی فهم متون دشوار این کتب را ندارند. لذا سرخورده و آزرده و چه بسا افسرده از اینکه کتاب جایگزینی برای تحصیل رسمی نیست، دل از فهم این کتب بریده و به تلخیص‌خوانی -آن هم با هدف اخذ نمره قبولی- روی می‌آورند. 🔹 سالهاست، تعداد قابل توجهی از طلاب آزاد، حتی حاضر به خریدن و تورق کتب رسمی حوزه (یعنی رسائل و مکاسب و کفایه) نیستند؛ و به جای این کتب، به خریدن کتب تلخیص و نمونه سؤال و مطالعه‌ی آنها در شب امتحان روی آورده‌اند. تا جایی که در اذهان برخی اینگونه تداعی شده کأنّ علم اصول، علم بی‌ثمر یا کم‌ثمری است!! 🔹 نکته‌ی بسیار مهم اینکه گزاف نیست اگر بگوییم نود درصد از بدنه‌ی حوزه، نمی‌تواند با این برنامه‌ی سنگین درسی، با علم اصول مأنوس شود و حتی در اثر الزام آن، از علم اصول منزجر می‌شود. همانطور که حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی هم فرمودند: «توجّه خاصّ علماء به "کفایة الأصول" سبب شده که این کتاب، متن درسی و جایگزین کتب پیشین گردد و در این میان، هیچ الزامی در کار نبوده‌است»؛ لذا این هم صحیح به نظر نمی‌آید که به هر قیمتی برای آحاد حوزویان یک برنامه‌ی واحد، الزام شود؛ ولو به تبع آن، بسیاری از طلاب، انگیزه‌ی تحصیل را از دست بدهند. ❓اگر یک عده، توان فهم مطالب شیخ یا آخوند رضوان الله تعالی علیهما را نداشته باشند، بهتر نیست کتابی به عنوان بدیل قرار داده شود که کار مرحوم شریعت اصفهانی را برای طلاب امروز انجام دهد و مطالب اصول را قابل فهم‌تر و ساده‌تر برای طلاب تبیین کند؟ ✅ دغدغه‌ی امروز شورای عالی که در واقع نمایندگان بزرگان حوزه هستند این است که در این دوراهی: یا راضی شوند بسیاری از طلاب، هیچ اصطیادی از علم اصول نداشته باشند یا تدبیری کنند که بدنه‌ی سطوح عالی، حظّ حداکثری و بهره‌ی لازم را از علم اصول ببرند؛ کما اینکه ورودی‌های درس خارج، حکایت از کیفیت علمی خیلی بهتر طلابی دارد که با حلقات، مأنوس بوده‌اند. 🔹 امیدواریم شورای عالی این دغدغه‌ی خطیر را برای حضرات مراجع از جمله حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی که از سرمایه‌های کم‌نظیر حوزه‌های علمیه هستند تبیین کنند تا ایشان و دیگر بزرگان نیز موافقت و همراهی خود را با این طرح تحولی اعلام کنند. 🔹 همچنین امیدواریم #مرکز_مدیریت که دست‌اندرکار اجرایی این برنامه هست، ضعف‌ها و برخی اشتباهات و تغایراتی که بین مصوبه‌ی شورای عالی با آنچه در صحنه‌ی واقعیت دارد اجرا می‌شود را شناسایی و برطرف کنند. 🗂 #تحول_کتب_درسی #شورای_عالی #افت_تحصیلی @Manahejj ┄┅┅┅┅❀💠❀┅┅┅┅┄ 🔰 مدیریت حوزه علمیه استان البرز @HowzehAlborz 🌱