احیاگری تفکر دینی مطالبات زنان مسلمان.pdf
حجم:
2.66M
📒 عنوان مقاله: احیاگری تفکر دینی، مطالبات زن مسلمان و خیزش دو تفکر فمینیسم اسلامی و اجتهاد اصولگرا
✏ نویسنده: عزت السادات میرخانی
📌 چکیده:
جریان فکری «#فمینیسم_اسلامی» اقدامی در راستای ضرورت {ذکر شده در مقاله} برای حل مسائل زن مسلمان بود. برخی اندیشوران زن در جوامع اسلامی این جریان فکری را یک #خیزش نامیدند که با خوانشی متفاوت مسائل زنان را بازاندیشی کرده و ادبیات گفتمانی آنها رنگ و بویی جنسیتی و رویکردی مقابله جویانه با #تفکرات_مردسالار در عرصه تاریخ و تفسیر و حدیث و فقه داشت.
از طرفی، رویکرد اجتهاد اصولگرا با نگاهی فارغ از جنسیت به تاملات جدی هویتی و با شیوهی کلامی و فقهی به بازنگری متناســب با واقعیات و فن استدلال خاص و احیاگری در باب مسائل زنــان پرداخت. این نوشــتار دو جهتگیــری متفاوت در بحث احیاگری دینی از ســوی متفکرین فمینیســم اســامی و اصولگرایان اســامی را مطرح کرده و پس از نقد نگرش انفعالی فمینیســم اسلامی و نقیصه فن استدلال پیشکسوتان آن براســاس روند حرکت تحولی در جهان اسلام، شــیوه اصولگرایان اجتهادگرا در حل مســائل زنان را تبیین کرده اســت.
@International_club
کانون بین الملل مطالعات زن و خانواده
🌐#فرهنگ_نامه_زنان (20)
#فمینیسم_اسلامی
فمینیسم اسلامی یکی از گرایشها یا فرمی از فمینیسم است. فیمینیسم اسلامی گرایشی نظری و عملی است که از درون به یک پارادایم اسلامی متصل است و بهطور کلی در ارتباط با نقش زنان در اسلام بحث میکند و به نحوی خواستار برابری کامل همهٔ مسلمانان در وجوه زندگی عمومی و خصوصی بدون هیچ نوع تبعیض جنسیتی میباشد.
◀به عبارت دیگر فیمینیستهای اسلامی از #حقوق_زنان، #برابری_جنسیتی و #عدالت_اجتماعی بر پایه و اساس یک چارچوب اسلامی، دفاع میکنند. فیمینیسم اسلامی فهم و قدرتش را از #قرآن میگیرد و در جستجوی حقوق و عدالت برای زنان و مردان در تمامیت وجودشان است.
◀برهان اساسی فمینیسم اسلامی این است که قرآن بر اصل برابری تمام افراد بشر تأکید میکند؛ بنابراین #مردسالاری و #تبعیض_جنسی را مردود دانسته و خواستار برابری زن و مرد (همچون دیگر برابریها در اجتماع) است.
◀نکته: نمیتوان منکر این مسئله شد که فیمینیسم اسلامی نیز به نوعی نشأت گرفته و متأثر از جریان فیمینیستی سکولار از نوع غربی آن است (هرچند مورد مخالفت بسیاری از فیمینیستهای مسلمان است)؛ بهطوریکه پیشگامان جنبش فیمینسم اسلامی؛ خواسته یا ناخواسته از گفتمانهای رایج فمینیسم غیر اسلامی استفاده کردهاند و آن را به عنوان بخشی از جریان یکپارچه جنبش فیمینیسم جهانی شناساندهاند. (ویکی پدیا)
👥نظریه پردازان و گرایشها:
1⃣نظریه پردازانی که تنها بر قرآن تمرکز میکنند: (مانند آمنه ودود، رفعت حسن یا فاطمه نسیف از عربستان سعودی).
2⃣نظریه پردازانی که بر قرائت دوباره از قرآن و اشکال مختلف شریعت تاکید میکنند: (مانند عزیز ال هیبن لبنانی و سردار علی پاکستانی).
3⃣نظریه پردازانی که بر بررسی دوباره احادیث تاکید دارند: (فاطمه مرنیسی از مراکش، لیلا احمد و هدایت توکسال از ترکیه).
4⃣در ایران میتوان از ژیلا شریعتپناهی و هاله سحابی به عنوان فمنیست اسلامی نام برد. (ویکی پدیا)
↩جهت مطالعه متن کامل، کلیک کنید.
🔄 ادوار فمینیسم اسلامی
آن چه که با نام فمینیسم اسلامی شناخته میشود، به دو دوره مجزا تقسیمپذیر است:
1⃣دوره اول فمینیسم اسلامی
در این دوره، نویسندگان و روشنفکران کشورهای مسلمان با تأسی از آموزهها و نظریهپردازان فمینیسم غربی، تلاش داشتند و دارند تا برابری جنسیتی را در جوامع خود محقق کنند. درباره دوره اول، پیش از هر چیز، ذکر این نکته لازم است که نام فمینیسم اسلامی، هیچ گونه تطابقی با راهبردها و اهداف فعالان این دوره ندارد؛ زیرا مبنا و چارچوب نظری و تفکری آنها مبتنی بر اندیشهها و اصول برآمده از دین اسلام نیست؛ بنابراین، لازم است تا نام دیگری هم چون «زنان فمینیست کشورهای مسلمان» بر آنان اطلاق کرد.
2⃣دوره دوم فمینیسم اسلامی
در این دوره جنبش فمینیسم اسلامی، زنان مسلمان با درک چالشها و مشکلهای گفتمانی دوره اول، راه کاملاً جدیدی را برگزیدهاند. برخلاف فمینیستهای قبلی _که زنان را وا میداشت تا بین هویت اسلامی و هویت زنانه خود یکی را انتخاب کنند_ پیش روان نظریه جدید با بازگشت به دین اسلام، با توجه به اصلیترین ستون هویت انسان مسلمان، در قدم اول، زنان مسلمان را از گرفتاری در یک دو راهی بیهوده نجات دادند. شاید بتوان نقطه آغاز این دوره جدید را در جنبشی دانست که حدود پنج سال قبل (سال ۲۰۰۹) با عنوان «مساوات» و با تأسی از سازمان غیردولتی «خواهران مسلمان» مالزی و با مشارکت تعدادی از زنان کشورهای مسلمان هم چون ترکیه، پاکستان، مالزی و... شکل گرفت! از جمله شناختهشدهترین این زنان، ماریانا ماهاتیر، دختر ماهاتیر محمد، نخست وزیر اسبق مالزی است.(ویکی فقه)
📚 منابع:
(۱) Hopkins، Peter and Richard Gale (eds) (۲۰۰۹) Muslims in Britain: Race، Place and Identities Edinburgh.
(۲) Modood، Tariq (۲۰۱۰) 'Multicultural Citizenship and Muslim Politics' Interventions Vol ۱۲, No.
(۳) Yassin-Kassab، Robin (۲۰۰۹) The Road from Damascus London: Penguin؛
↩جهت مطالعه متن کامل، کلیک کنید.
@International_club
کانون بین الملل مطالعات زن و خانواده
مقاله نقد دیدگاه فمینیسم لیبرال در زمینه برابری زن و مرد از منظر قرآن و روایات (مبانی انسان شناختی تعلیم و تربیت اسلامی).pdf
حجم:
375.4K
📒عنوان مقاله: نقد دیدگاه فمینیسم لیبرال در زمینه برابری زن و مرد از منظر قرآن و روایات (مبانی انسانشناختی تعلیم و تربیت اسلامی)
👥نویسندگان:سید علی حسینیزاده/ محمدرضا شرفیجم/ علیرضا صادقزاده قمصری/ خسرو باقری
📎منبع: مجله تربیت اسلامی، مقاله 2، دوره 5، شماره 11، زمستان 1389، صفحه 33-58
📌چکیده:
فمینیسم دارای نحلههای مختلفی است که با #فمینیسم_لیبرال شروع شده و به #فمینیسم_سیاه و #اکوفمینیست و #پستمدرن و حتی #فمینیسم_اسلامی رسیده است.
این نحلههای مختلف، در مورد تفاوت و تساوی زن و مرد نیز دیدگاههای متفاوتی دارند. از جمله فمینیسم لیبرال بر برابری زن و مرد، فمینیسم رادیکال بر برتری زن بر مرد و فمینیسمِ پستمدرن بر تفاوت زن و مرد و ویژگیهای خاص هر یک تأکید دارند.
◀این مقاله با نگاه نقد بیرونی به بررسی مسئله برابری یا تفاوت از منظر آیات قرآن و روایات معصومان(ع) پرداخته و با تمسک به دوازده دسته دلیل نقلی، به تبیین تفاوت زن و مرد از نگاه اسلام پرداخته است.
@International_club
کانون بین الملل مطالعات زن و خانواده