eitaa logo
پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
1.9هزار دنبال‌کننده
7.8هزار عکس
728 ویدیو
218 فایل
پایگاه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی www.isca.ac.ir پایگاه رادیو پژوهش http://radio.isca.ac.ir کانال رسمی آرشیو صوت پژوهشگاه @isca_seda کانال رسمی پژوهشگاه در پیام رسان ایتا https://eitaa.com/isca24 ارتباط با مدیر و ارسال مطلب @isca25
مشاهده در ایتا
دانلود
✳️استاد حوزه علمیه: 🔼تاریخ دقیق میلاد حضرت فاطمه معصومه به دست نیامده است محقق تاریخ اسلام ضمن پاسخ به شبهاتی در خصوص دهه کرامت، گفت: تاریخ دقیق میلاد حضرت فاطمه معصومه به دست نیامده است. 💠 آیت الله محمدهادی یوسفی غروی محقق تاریخ اسلام و استاد برجسته حوزه علمیه در آیین رونمایی از جدیدترین آثار پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی که در تالار شیخ طوسی(ره) این پژوهشگاه برگزار شد، اظهار داشت: تاریخ میلاد حضرت فاطمه بنت موسی بن جعفر که در زبان ما فارس ها به نام معصومه ملقب شده، به دست نیامده است و تعیین اول ماه ذی القعده یک نظر و قیاس کردنی به میلاد برادرشان امام رضا(ع) است. ⏹وی گفت: شیخ صدوق در عیون اخبار الرضا میلاد امام رضا(ع) را از جمعی از اهل مدینه نقل می کند که در یازدهم ربیع الاول است و همان روایت را مرحوم شیخ طبرسی در اعلام الوری نقل کرده اما برای اولین بار می بینیم که یازدهم ربیع الاول به یازدهم ذی القعده تبدیل شده است یعنی این مسأله زیر علامت استفهام می آید. این محقق تاریخ اسلام و استاد برجسته حوزه علمیه تصریح کرد: ششم این ماه را به صورت تعظیمی به شاهچراغ اختصاص داده شده است و در این ماه نه میلاد حضرت عبدالعظیم(ع) است و نه میلاد حضرت فاطمه(س). وی افزود: اسم هایی برای مادر حضرت رضا(ع) از جمله نجمه گفته شده است، البته اسم های دیگری هم برای مادر آن حضرت نقل شده و این نام در فارسی بیشتر شهرت پیدا کرده است؛ بعد از ولادت امام رضا(ع)، حضرت موسی بن جعفر(ع) نام ماه امام هشتم(ع) را طاهره قرار داد. ▶️آیت الله یوسفی غروی اظهار داشت: برخی به سراغ این رفته اند که چرا اسماء امّهات ائمه(ع) به خصوص مادر امام زمان(عج) متعدد شده است؟ اسم های متعدد نرجس، صیقل و... را منشأ اشکال گرفته اند، پاسخ این است که این امر، کاری بی ریشه و بی اساس نیست. وی گفت: در تاریخ ولادت حضرت رضا(ع) از نظر سال مورد بحث بوده که اختلاف عمر حضرت طبق دو روایت نقل شده، 5 سال است که برخی روایات سال 148 قمری و در روایتی دیگر سال 153 گفته شده است. 🌐https://eitaa.com/isca24/4740
✳️با هدف کشف جهت گیری کلی در سیره معیشت فردی اهل بیت؛ 🔰کتاب «سیره معیشتی معصومین» منتشر شد کتاب «سیره معیشتی معصومین» با هدف کشف جهت گیری کلی در سیره معیشت فردی ایشان در دو محور درآمد و مصرف در یک مقدمه، پنج فصل و یک نتیجه منتشر شده است. 🔴حجت الاسلام والمسلمین یدالله مقدسی مؤلف کتاب «سیره معیشتی معصومان» در آیین رونمایی از جدیدترین آثار پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) این پژوهشگاه که در تالار شیخ طوسی (ره) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد، درباره کتاب «سیره معیشتی معصومان (ع)» اظهارداشت: سیره معیشتی معصومان (ع) بخشی از زوایای زندگی ایشان است که در این اثر به لحاظ تأثیرگذاری این سیره در ابعاد مختلف معتقدان به اهل بیت (ع) به ویژه در بخش معیشت مالی بررسی شده است. 🌐وی گفت: هدف از این پژوهش، کشف جهت گیری کلی در سیره معیشت فردی ایشان در دو محور درآمد و مصرف در بخش عرصه معیشت اقتصادی فردی است و ابعاد اجتماعی، مدیریتی و سیاسی مالی ائمه اطهار (ع) بررسی نشده است. مؤلف کتاب «سیره معیشتی معصومان» تصریح کرد: شیوه این اثر، بین رشته‌ای تاریخی ـ رجالی ـ فقهی است و وجهش این است که سخن یا رفتاری که انسان می‌خواهد به معصوم (ع) نسبت دهد، نمی‌تواند هر سخنی باشد و باید مبنایی داشته باشد و از این جهت، سند این روایات و مستندات بررسی شده است. وی افزود: قالب روایات مورد استناد در این کتاب، بررسی رجالی است و اگر هم در موردی روایتی را ضعیف می‌دیدیم و امکان استناد به یک قاعده معتبر وجود داشت، پشتیبانی شده و آن قاعده معتبر این است که یا به یک قاعده معتبر عقلی و یا یک قاعده معتبر نقلی پرداخته شده است. 🖊حجت الاسلام والمسلمین مقدسی اظهار داشت: این اثر در یک مقدمه، پنج فصل و یک نتیجه بررسی شده و هدف، آن بوده که به اصول و سیاست‌های کلی معصومان (ع) در بخش معیشت اقتصادی توجه شود. وی گفت: در فصل دوم این کتاب، به دو گفتار مربوط به مبانی اقتصادی و اصول راهبردی پرداخته شده و در پاسخ به این سؤال است که آیا معیشت اقتصادی معصومان (ع) علاوه بر مبانی آن، در مقام اجرا از یک سیاست و اصول کلی که چشم انداز مالی آن‌ها را در تولید و مصرف تعیین کرده باشد، پیروی می‌کرد؟ و یا تابع عملکرد‌های روزانه بود؟ که طبیعتاً پاسخگویی به این پرسش، این نتایج را در پی داشت؛ یعنی با مراجعه به روایات مربوط می‌توانستیم اصول متعددی را پیدا کنیم. 💠مؤلف کتاب «سیره معیشتی معصومان» تصریح کرد: برای مثال، اصول راهبردی که درباره معیشت اقتصادی معصومان (ع) در این کتاب آمده است، عبارت از تلاش پیگیر، داشتن بنیه اقتصادی، سرمایه گذاری مولد، تهیه و حفظ زیرساخت‌های تولید، تنوع در سرمایه گذاری، پرهیز از رکود سرمایه، اصل سحرخیزی یا اقدام به موقع، تعیین نرخ دستمزد پیش از کار، نصب کارگزار مالی و نظارت بر فضای کار، سود به اندازه و جلب رضایت مشتری، آینده نگری، توزیع منصفانه، برنامه در مصرف شخصی، معیارمندی هزینه‌های غیر شخصی، تولید شغل برای دیگران و مدارا و گشاده رویی است که ۱۶ اصل از اصول اقتصادی و راهبردی است که تمامی این‌ها مبنا و روایت دارد. 🌐https://eitaa.com/isca24/4740
✳️پیش نشست چهارم همایش بین المللی آسیب شناسی مطالعات تاریخ و سیره اهلبیت(ع) با همکاری مراکز علمی ایران و عراق در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار خواهد شد. 🔰در این نشست صاحب نظران ایرانی و عراقی همچون دکتر عمار عبودی نصار، استاد دانشگاه کوفه با موضوع «مشاکیل موقف الاسره الطویه تجاه ائمه اهل البیت(ع)»، دکتر سعید طاووسی مسرور، مدرس دانشگاه علامه طباطبایی(ره) با موضوع «آسیب شناسی برخی از مهم ترین آثار عاشورایی پس از انقلاب اسلامی»، «دکتر مهران اسماعیلی، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی با موضوع «پژوهش تاریخی در ایران در چالش با دوگانه موضوع محور ـ مسئله محور» و حجت الاسلام والمسلمین دکتر حمید رضا مطهری، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مدیر پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(علیهم السلام) دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با موضوع «سیره نگاری در غرب اسلامی» سخنرانی خواهند کرد و دبیر علمی نشست نیز دکتر محمدباقر خزائیلی است. ❇️پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، پژوهشکده حج و زیارت، دانشگاه شهید بهشتی، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشکده تاریخ اسلام، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، انجمن تاریخ پژوهان، جامعه المصطفی العالمیه، انجمن ایرانی تاریخ اسلام، بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و تعدادی از دانشگاه های کشور عراق در برپایی این نشست همکاری دارند. ⬆️این نشست روز سه شنبه ۸ مرداد ۱۳۹۸ از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۳ در قم، پردیسان، میدان علوم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سالن جلسات(همکف) برگزار می شود. وسیره
💠مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد علیه السلام ( سه مجلد) ▶️متن کامل مجموعه مقالات همایش‌های سیره و زمانه امام کاظم و امام جواد (علیهما السلام) به کوشش حجه الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(علیهم السلام) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ✅این همایش با حضور جمع کثیری از محققان و صاحبنظران در حوزه تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام در سالن همایش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار گردید . ▶️مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد علیه السلام جلد اول https://eitaa.com/isca24/4933 ▶️مجموعه مقالات همایش سیره و زمانه امام جواد علیه السلام جلد دوم https://eitaa.com/isca24/4934 ▶️مجموعه مقالات همایش سییره و زمانه امام جواد علیه السلام جلدسوم https://eitaa.com/isca24/4935 https://eitaa.com/isca24/4932
🔰ضرورت گرامی داشت روز مباهله-: حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام ⬇️آیه شریفه 61 آل عمران که می‌فرماید: فَمَنْ حَاجَّكَ فيهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبينَ معروف به آیه شریفه مباهله یکی از مهم ترین آیات قرآن ودر بردارنده یکی از مهمترین حوادث تاریخ اسلام است و فضایل اهل بیت(ع) که به شکل شایسته و قابل انتظار به آن پرداخته نشده و تبیین نگردیده است. این واقعه تاریخی اگر هم سطح با واقعه غدیر نباشد از واقعه غدیر کم اهمیت تر نیست و نشان دهنده جایگاه اهل بیت(ع) به ویژه حضرت امیرالمؤمنین(ع) است که به منزله جان پیامبر(ص) معرفی شده است. ◀️مباهله و غدیر دو واقعه مهم تاریخ اسلام هر دو در ماه ذی الحجه رخ داده اند اما متأسفانه به مباهله آن گونه که انتظار می‌رود توجه نشده است. این واقع به اندازه ای دارای اهمیت است که لازم است این روز را با تبیین جوانب مختلف آن بزرگ داشت و معرفی کرد. این واقعه بسیار عظیم باید در تمام عرصه ها به ویژه مجامع جهانی گرامی داشته شود. واژه مباهله از ریشۀ «بهل» به معنی رها ساختن و ترک گفتن به کار می‌رود و از آنجا که لعنت الهی، موجب جدا شدن انسان از رحمت خداوند می‌شود به همین مناسبت به معنای لعنت و نفرین نیز بکار رفته است. با این تفاوت که مباهله از شدّت و تأکید بیشتری نسبت به لعنت برخوردار است. 🌐این واژه در اصطلاح به درخواست نزول لعن و عذاب بر مخالف پس از بی‌نتیجه ماندن بحث و مناظره اطلاق می‌شود که دو طرف برای اثبات ادعای خود که غالبا موضوعی دینی و مذهبی می‌باشد از خداوند می‌خواهند تا لعن و نفرین و عذاب خود را بر طرف دروغگو نازل کند. سنت مباهله از دیرباز در میان برخی جوامع بشری و به ویژه اقوام سامی متداول بوده است. مباهله سنتی دیرین در جوامع بشری بوده و در مواردی که از اثبات حقیقت به طریق طبیعی نا امید می‌شدند، به عالم غیب روی کرده و خواهان کشف حقیقت از جانب خداوند می‌شدند. 🌐ادامه این یادداشت علمی از لینک زیر مطالعه کنید. 💠http://yon.ir/3xkZv 💠https://eitaa.com/isca24/5082 کانال پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
🔰رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) در گفت‌وگو با ایبنا: ⬅️تحریف اهداف عاشورا مهمترین تهدیدِ در کمین عاشوراست 🖊به اذعان رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع)، مهم‌ترین تحریفی که واقعه عاشورا را تهدید می‌کند، تحریف اهداف این حرکت بزرگ است. تحریف اهداف عاشورا مهمترین تهدیدِ در کمین عاشوراست ⬅️به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، ماه محرم از راه رسیده و واقعه عاشورا و شهادت مظلومانه امام حسین (ع) بار دیگر دل‌های شیعیان جهان را اندوهناک کرده است. این قیام گرچه در یک روز اتفاق افتاد، اما دامنه تاثیر آن تا ابدیت کشیده شد و نماد پیروزی خون بر شمشیر شد. 🔰به مناسبت فرارسیدن ماه محرم، با حجت‌الاسلام و المسلمین حمیدرضا مطهری، عضو هیئت علمی و رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و از پژوهشگران حوزه دین، به گفت‌وگو نشستیم که متن این پرسش و پاسخ در ادامه از نظر مخاطبان می‌گذرد: 🔵عزاداری برای واقعه عاشورا اساساً از چه زمانی آغاز شد؟ 🖊درباره زمان شروع عزاداری برای اباعبدالله الحسین (ع) باید گفت این کار از همان روز عاشورا و با عزاداری زینب کبری (س) شروع شد و به‌تدریج در وقایع و جریان‌های بعد از واقعه نیز شاهد عزاداری اهل بیت (ع) هستیم. چنانکه حتی در شام که جامعه آن با توجه به تبلیغات امویان، ماهیت ضدعلوی داشت، اهل بیت (ع) به رهبری امام سجاد (ع) و حضرت زینب کبری (س) جریان را به‌گونه‌ای رقم زدند که بسیاری از مردم از آنچه اتفاق افتاده بود، آگاه شدند و در همان شام مجلس عزای امام حسین (ع) برپا شد. ⏹در ادامه و پس از بازگشت اهل بیت (ع) به مدینه این جریان ادامه یافت و امام زین‌العابدین (ع) به‌گونه‌های مختلف در زنده نگه داشتن یاد کربلا اقدام کردند. ایشان در هنگام ورود به مدینه بشیر را مأمور کردند تا خبر شهادت امام حسین (ع) و بازگشت اهل بیت (ع) را به ساکنان مدینه برساند و بشیر در چند بیت شعر، آن را بیان کرد. در ادامه گریه‌های فراوان آن حضرت سبب شد که ایشان به عنوان یکی از بکائین در میان انسان‌ها معروف شوند و هنگامی که علل تداوم گریه و ناراحتی آن حضرت را پرسیدند، به جریان کربلا و شهادت پدر، برادران، عموها و یاران و اصحاب امام حسین (ع) اشاره می‌فرمود. امامان دیگر نیز در دوره‌های مختلف و به گونه‌های مختلف در این مهم کوشیدند. امام رضا (ع) در این‌باره می‌فرماید: زمانی که هلال ماه محرم پیدا می‌شد، غم در چهره پدرم نمایان می‌شد و تا روز عاشورا به اوج خود می‌رسید. امام‌ هادی (ع) فردی به نام ابوهاشم جعفری را مأمور کردند تا به حرم امام حسین (ع) رفته و برای ایشان دعا کند. این واقعه در زمانی اتفاق افتاد که دوران اوج خفقان عباسیان علیه شیعیان بود. در دوره‌های بعد نیز شیعیان اعم از عالمان، مردم و حاکمان بر اهتمام به عزاداری امام حسین (ع) تأکید داشتند. نمونه آن را مراسم عزاداری در عصر آل‌بویه و فاطمیان می‌توان دید. این توجه در دورافتاده‌ترین مناطق نیز دیده می‌شود، به‌گونه‌ای که حتی در اندلس که باورهای شیعی کمتر نمود داشت، مراسم عاشورا به ویژه در قرون پنجم و ششم همانند مناطق شیعه‌نشین دیده می‌شود. چنانکه برگزاری مراسم عزاداری برای شهیدان کربلا در اندلس هم رواج داشته و حتی با عنوان حسینیه از آنها یاد شده است. ⬆️ابن‌خطیب در این‌باره به دائم بودن اندوه بر امام حسین (ع) و برگزاری ماتم و عزا برای آن حضرت در اندلس به ویژه در شرق آن اشاره کرده و آن را به گونه‌ای به تصویر می‌کشد که انسان گمان می‌برد او از مناطق شیعه‌نشین سخن می‌گوید. وی از رسم آنان در عزاداری خبر می‌دهد و می‌گوید: همواره اندوه و ماتم بر حسین (ع) در میان مردم وجود دارد و آنان در شب عاشورا یعنی همان روزی که حسین (ع) در آن به شهادت رسید، شکل جنازه‌ای آماده کرده و آن را با پارچه‌هایی پوشانده و پشت پرده‌ها در بعضی خانه‌ها قرار می‌دهند و غذا و شمع‌هایی در اطراف آن گرد آورده و خوانندگان خوش‌آواز را دعوت می‌کنند و بخور و مواد خوش‌بو کننده آتش می‌زنند و به شکلی نیکو مرثیه می‌خوانند. این مراسم تا زمان ابن‌خطیب در اندلس وجود داشته و او حسینه‌های زمان خودش را در اثر همان دانسته است و در این‌باره می‌گوید: حسینیه‌ای که امروزه وجود دارد و استفاده می‌شود، اثر همان است که هنوز باقی است و ادامه یافته است. 🌐وجود حسینیه و مرثیه سرایی برای اهل بیت (ع) به عنوان نمادهای شیعی و در آن ناحیه از جهان اسلام از اهمیت به سزایی برخوردار است و نشان‌دهنده‌ی آن است که دوستی امام حسین (ع) مرزها را درنوردیده و در میان همه مسلمانان در مناطق مختلف نهادینه شده است. ♈️ادامه مصاحبه از لینک زیر مطالعه کنید http://yon.ir/hwxcW 🌐https://eitaa.com/isca24/5199
🔰برگزاری کرسی ترویجی «نقش انقلاب اسلامی در هویت بخشی به تمدن اسلامی» ♈️این کرسی ترویجی روز یکشنبه هفتم مهرماه سال 1398، ساعت 10 صبح، با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر مجید احمدی کچایی به عنوان ارائه دهنده بحث و دکتر رسول نوروزی در جایگاه ناقد، در تالار امام مهدی (عج) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. ◀️در ابتدای جلسه سعید نجفی نژاد، دبیر جلسه با توضیحاتی مقدماتی در مورد بحث و معرفی اجمالی ارائه دهنده و ناقد بحث، از دکتر احمدی کچایی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی خواستند نظراتشان را درباره «نقش انقلاب اسلامی در هویت بخشی به تمدن اسلامی» مطرح کنند. ⏹حجت الاسلام احمدی کچایی در آغاز سخنانشان تعریفی از تمدن اسلامی ارائه دادند و این نکته را متذکر شدند که هم اکنون امکان احیای تمدن اسلامی وجود دارد. همچنین به موضوع نوع گفتمانی که پیامبر اکرم (ص) در پیش گرفتند اشاره کردند. ایشان در بخشی دیگر از صحبت هایشان به مقایسه کوتاهی بین انقلاب های غربی و انقلاب اسلامی پرداخته و ویژگی های خاص انقلاب اسلامی از جمله حضور مردم در تمامی صحنه ها و اتکا به آموزه های دینی در طرح ریزی تمدن اسلامی را مورد تأکید قرار دادند. ☮️دکتر احمدی کچایی سپس با عنایت به بحث استفاده نظام جمهوری اسلامی از نرم افزارهای فرهنگی برای پی ریزی تمدن نوین اسلامی و اینکه این انقلاب از ابزار زور برای تحقق اهدافش در زمینه تمدن سازی استفاده نکرده، اشاره کرده و هدف غایی این انقلاب را پدید آوردن امت واحده اسلامی دانستند. 💠پس از اتمام بخش اول صحبت های ارائه دهنده بحث، ناقد این بحث، دکتر رسول نوروزی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مدیر گروه مطالعات تمدنی به ارائه نظرات در خصوص موضوع این کرسی ترویجی پرداختند. ایشان در ابتدای صحبت ها گفتند که اگر جامعه ای نتواند تمایز خودش را از گذشته و آینده خودش تشخیص دهد به بی ثباتی هویتی دچار می شود. در بحث هویت بخشی مهمترین مسئله، مسئله تغییر می باشد. در الگوی انقلاب اسلامی بسیاری از الگوهای سابق نظیر فتوحات و شکست ها و آثاری که بر آنها مترتب می شد متحول شدند و دیگر با نگاه گذشته به آنها نگریسته نشد. مؤید این گفته هم عدم چشم داشت انقلاب اسلامی به تحت سیطره کشیدن دولت های مجاور خودش بوده است. 🔴مدیر گروه مطالعات تمدنی الگوی جمهوری اسلامی را الگوی بسط فرهنگی دانسته و عنوان کردند که جمهوری اسلامی با خردورزی مسائل خود را حل کرده و پیش می برد. انقلاب اسلامی ایران نهادهایی برای این هویت بخشی تأسیس کرده است. این انقلاب با جذب نیروهای انسانی که در کشورهای اسلامی در امر فرهنگی فعال هستند، عملاً حوزه اعتبار تمدنی وسیعی و قابل اتکایی را برای خود فراهم نموده است. ایشان همچنین نقاط عطف و متمایز کننده انقلاب اسلامی با دیگر انقلاب ها و جنبش های اجتماعی را برشمرده و مختصراً در مورد آنها توضیحاتی دادند. در پایان این کرسی ترویجی سوالاتی از طرف حاضرین در جلسه مطرح شد که سخنران جلسه به آنها پاسخ گفتند. 🌐https://eitaa.com/isca24/5382
هدایت شده از کتابشناخت
🔰عنوان کتاب: تبیین جایگاه کوفیان در فرایند نهضت امام حسین(ع) ✅نویسنده: حسین قاضی خانی 🔵از آثار حدید و منتشر شده پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی/پژوهشکده تاریخ وسیره اهل بیت علیهم السلام/مهر ماه 1398 ⏹در سخن از نقش کوفیان در حرکت امام حسین(ع)، گروهی این پیوند را چنان می‌بینند که حرکت امام(ع) از عدم بیعت تا شهادت را بر اساس آن تحلیل می‌کنند و در مقابل گروهی دیگر تنها بخشی از نهضت حضرت را در ارتباط با کوفیان قابل رصد می¬دانند. ✅ جایگاه کوفیان در فرایند نهضت حضرت با رویکردهای مختلفی قابل بررسی است و نگاه تاریخی به دلیل بازشناسی بستر شکل¬گیری واقعه جایگاه خاص خود را داراست. در این پژوهش با بهره‌گیری از روش تبین تاریخی که هدف از آن ورود به لایه‌هایی فراتر از پوسته‌ی رویین حوادث تاریخی در جهت فهم ژرفای وقایع است، ضمن فراچنگ آوردن داده‌ها، سراغ از چرایی رخ دادن حوادث گرفته می‌شود تا در این میان ضمن دست‌یابی به علت وقوع رویداد در محدوده‌ی گزارش‌های تاریخی به گونه‌ای داده‌های قابل اعتماد از دیگر داده‌ها نیز شناسایی گردند. ▶️ با توجه به تبیین تاریخی انجام شده مساله‌ی امتناع امام حسین(ع) از بیعت، در پیوند با کوفه نبوده است و ریشه در شایستگی امام حسین(ع) بر امر خلافت، رفتارهای معاویه و عدم لیاقت یزید در خلافت بر مسلمانان داشته است. ❇️ پیوند کوفیان با قیام امام نیز به دلیل فشارهای حکومت اموی بر شیعیان کوفه، نالایقی یزید برای حکمرانی و جایگاه امام حسین(ع) به عنوان محور گرد آمدن شیعیان در کنار ایشان در مرحله‌ی مکّی حرکت امام(ع) صورت پذیرفته است. امام حسین(ع) که امر به معروف و نهی از منکر را هدف قیام خویش خوانده بود در راستای اصلاح جامعه بدان دلیل که تنها بارقه‌ی امید جهت یاری امام در راستای این اصلاح در کوفه دیده می‌شد مسیر کوفه را در پیش گرفت. ✅در تبیین بازماندن کوفیان از یاری امام حسین(ع) پراکندگی طرفداران امام در میان قبائل کوفه نقشی اساسی دارد. همچنین بدان روی که برخی سران شیعه به هنگام حضور مسلم در کوفه در کنار وی گرد نیامدند با ورود عبیدالله به کوفه و جمع آمدن سران قبائل و اشراف کوفه نزد او، اوضاع کوفه به جانب طرفداران گروه اموی چرخید و در نهایت دستگیری هانی و حوادث مرتبط با آن گسیختگی انسجام شیعه در کوفه را به همراه آورد و عبیدالله توانست با کنترل شدید مسیرهای منتهی به کوفه مانع ارتباط‌گیری شیعیان و امام حسین(ع) و پیوستن طرفداران حضرت به ایشان گردد. تزلزل و سستی کوفیان در پای¬بندی به عهد خویش مبنی بر یاری امام نیز تحت تاثیر این حوادث بروز ویژه دارد. 💠 باید دانست در ترسیم چگونگی حرکت امام گزارش¬های تاریخی اهمیّتی دو چندان می¬یابند لذاست که اهتمام به بازخوانی گزارش¬های منابع کهن در راستای دست یازیدن به واقعیت تاریخی در این اثر نمود بارزی یافته است. اهمیّت بازخوانی گزارش ها زمانی بیشتر چهره نشان می دهد که در مواجهه با برخی دانسته های عمومی از وقایع پیرامونی این نهضت، خوانش جدیدی از آن¬ها شکل می¬گیرد. 🌐https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/252
هدایت شده از کتابشناخت
✳️سیر تدوین و تطور صحابه نگاری ✅معرفی کتاب ⏹صحابه نگاری که قدمتی برابر با سیره نگاری دارد به فهرست و شرح حال و مسائل مختلف مربوط به یاران پیامبر (ص) می پردازد. ▶️صحابه نگاران در شرح حال صحابه آگاهی هایی داده اند که درباره حوادث دوران رسالت است، اما بسیاری از این آگاهی ها را مورخان و به خصوص سیره نگاران در ضمن شرح حوادث دوران رسالت بیان نکرده اند. بنابراین شرح حال نویسی صحابه بخشی از سیره شناسی و نیز شناخت حوادث قرن نخست به شمار می رود که شناخت این دو دوره (عصر رسالت و بعد از آن) بدون مطالعه کتب صحابه نگاری، شناخت جامعی نخواهد بود. 🔴ذکر این نکته هم ضروری است که صحابه نگاری به دلیل چالشی بودن موضوع، تحت تأثیر شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و دیدگاه های مختلف، تطورات بسیاری در طول تاریخ به خود دیده و از جهت ساختاری و محتوایی دستخوش تغییر و تحول فراوانی شده است. 💠در کتاب «سیر تدوین و تطور صحابه نگاری» که نوشته حجت الاسلام و المسلمین استاد محمدرضا هدایت پناه می باشد، ضمن اشارات به سیر تدوین و تطور این دانش و مجموعه صحابه نگاری ها و صحابه نگاران، به نقش شیعه و اهل سنت در تحولات ساختاری و محتوایی و بیان مزایا و نواقص صحابه نگاری ها پرداخته است. ◀️این اثر در شش بخش کلی، مباحث مذکور را مورد بررسی قرار داده است. عناوین این بخش ها که هر کدام از آنها حاوی چند فصل نیز می باشد به این قرار است: بخش اول: کلیات: تبیین و ساختار؛ تعاریف و نگرش ها بخش دوم: سیر تدوین صحابه نگاری بخش سوم: آشنایی با صحابه نگاران(آمار و گونه شناسی، شناخت و شرح حال) بخش چهارم: صحابه نگاری های مفقود (روش ها و بینش ها) بخش پنجم: مکاتب صحابه نگاری بخش ششم: علل و عوامل ازدیاد صحابه این کتاب 775 صفحه ای به همت گروه فرهنگ و تمدن اسلامی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام تهیه و توسط پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شده است. 💠https://eitaa.com/lib_isca_ac_ir/254