✅ #روزبرگ_شیعه بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم موضوع امروز: «شیخ‌ اشراق» ✍️ مناسبت روز: ۸ مرداد در تقویم به نام روز بزرگداشت «شیخ شهاب‌الدین #سهروردی» حکیم، متکلم، ادیب و فیلسوف نامدار ایرانی، ملقب به «#شهاب‌_الدین»، «#شیخ_اشراق»، «#شیخ_مقتول» و «#شیخ_شهید»، ثبت گردیده است؛ سهروردی، بنیان‌گذار «#مکتب_اشراق» و مهم‌ترین فیلسوف بین فلسفه مشائی متقدم «ابن‌سینا» و فلسفه مشائی متأخر «ابن‌رشد» و کسی است که رابط بین این دو دوره تفکر فلسفی اسلامی محسوب می‌شود و کتاب ارزشمند «حکمت إشراق» را نگاشته است؛ به باور او، اساس و گوهر حکمت یگانه است که دسترسی به آن بدون خلع بدن و رهایی از ظلمات جسمانی امکان پذیر نیست؛ در نظام فکری سهروردی، تبیین هستی بر اساس مراتب نور است که بالاترین مرتبه آن #نورالانوار نام دارد و انوار دیگر از او صادر می‌شوند. وی که اهل قریه سهرورد زنجان بوده و در دوره سلجوقیان می‌زیسته، به «#حکمت_پارسی» و شخص «#زرتشت» توجه خاصی داشته و پاره‌ای از مطالب و برخی از اصطلاحات «#حکمت_اشراق» را از #اوستا گرفته و از حضرت زرتشت با عنوان «حکیم فاضل» نام برده و خود را زنده کننده «حکمت ایران باستان» معرفی کرده است. او وارث عرفان ایرانی‌‏‌ است و تعالیم خود را از #بزرگمهر، #جاماسب، #زرتشت و #فرشادشیر می‏‌داند؛ لذا باید بدانیم که حکمت اشراقی و مکتب فلسفی اشراق در مواجهه و چالش با مکتب‌های فلسفیِ مشایی و کلامی و تحت تأثیر حکمت ذوقی و مشرقی ایرانیان قدیم، سقراط و افلاطون، حکمت زرتشتی، حکمت بودایی و هندی، عرفان و تصوف و بیش از همه، ذوق سرشار و روح حقیقت‌جوی خود سهروردی بروز و ظهور یافته است؛ ✍️ در عین حال نباید فراموش کنیم که سهروردی، حکیمی مسلمان و معتقد و پایبند به ظاهر و باطن دین بوده و در فقه اسلامی و اصول فقه کتاب نوشته است و سور قرآنی را تفسیر کرده و کتب او سرشار از آیات و روایات اسلامی است؛ لذا وی را «#شهاب‌الدین» به معنای «ستاره درخشان دین» دانسته‌اند. قطب الدین شیرازی (ره)، فیلسوف، مفسر و عالم بزرگ ایرانی در قرن ۷ قمری در شرح حکمةالاشراق از سهروردی به #شيخ_فاضل و #حكيم_كامل و #مُظهِر_حقائق و #مُبِدع_دقائق ياد کرده و او را به نام #شهاب_ملّت_و_دين، #سلطان_متألّهان و #قدوۀ_مكاشفان خوانده است. امام خمینی (ره) نیز از سهروردی با القابی چون «#صاحب_آثار_نفیس و مصنفات عزیز»، «#حکیم_نورانی»، «موصوف به فهم معارف الهی» و «احیاکننده طریقه حکمت افلاطون» یاد کرده‌ و بر این باورند که این حکیم بزرگ اشراقی، میان فلسفه و ریاضات نفسانی جمع کرده و از علمای بزرگ روح به شمار می‌آید؛ امام (ره) معتقد بودند که در هر قرن یک یا چند تن هستند که در ترقی کمال نفسی به مقام عقلانی می‌رسند، از جمله شیخ اشراق که وجود روحانی خود را دیده بود. امام ‌راحل به فلسفه اشراق توجه کامل داشتند و در نامه خود به میخائیل گورباچف (رهبر شوروی سابق)، وی را به خواندن کتاب‌های سهروردی ازجمله کتاب حکمت اشراق دعوت کردند. البته امام خمینی (ره) که خود از بزرگترین فیلسوفان و عارفان جهان معاصر می‌باشند، ضمن بهره‌بردن از آراء و مبانی سهروردی در مواردی نیز به بررسی و نقد و رد آنها پرداخته‌اند، چنانچه در نظریه «تناسخ»، به اعتقاد ایشان، شیخ اشراق با وجود اینکه به عالم برزخ اذعان دارد، اما معتقد است نفوس اشقیاء پس از مفارقت از ابدان، برای اینکه تصورات جزئیه که موجب آلام و عذاب است بر آنها حاصل شود، باید متعلق به اجسام فلکی شوند؛ که امام، این سخنان سهروردی را ناشی از بی‌اطلاعی از تجرد مثالی دانسته‌اند. (دانشنامه امام خمینی، ج۶، ص۲۶۸) همچنین مورخان، همانطور که فردوسی را زنده‌کننده زبان فارسی دانسته‌اند، شیخ إشراق را نیز احیاکننده فکر و حکمت ایران پیش از اسلام در دوران اسلامی معرفی کرده‌اند؛ سهروردی که آگاه به #علوم_غریبه و #علم_کیمیا نیز بوده، با توجه به دانش و نبوغش، به دربار حاکم حلب، ملک ظاهر راه یافته و متأسفانه هوش سرشار و دانش گسترده او سبب حسادت و خصومت برخی دانشمندان با وی و نسبت ناروای ساحری و الحاد به او شده و به قولی، وی را ابتدا زندانی و سپس سرش را جدا کرده و در ٣۶ سالگی او را به شهادت رساندند، لذا برخی او را «#شیخ_شهید» نیز نامیده‌اند؛ اما به هر حال چه او «شیخ مقتول» باشد یا «شیخ شهید»، بی‌شک نام «شیخ شهاب‌الدین سهروردی» در عالم فلسفه اسلامی برای همیشه جاودان است. 📚 «سهروردی»، شهاب جاودان آسمان حکمت و فلسفه. https://eitaa.com/ROOZBARG

✅ #روزبرگ_شیعه بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم موضوع امروز: «#شیخ_شهید» ✍️ مناسبت روز: امروز سالروز شهادت عالم مجاهد #شیخ_فضل‌الله_نوری (ره) است، لذا سخن خود را به این عالم عامل، اختصاص می‌دهیم؛ آیت‌الله فضل‌الله کجوری، مشهور به شیخ فضل‌الله نوری از مجتهدان و علمای برجسته و از پیشروان جنبش مشروطه در ایران به شمار می‌رود؛ شخصیت این عالم بزرگوار به گونه‌ای بود که حتی مخالفانش نیز از او به نیکی یاد کرده‌اند، برای نمونه، ناظم‌الاسلام کرمانی، روزنامه‌نگار و قاضی عصر مشروطه ایران، که از مخالفان فکری شیخ بود، درباره او می‌نویسد: «وی شخص اول عالمان اسلام و از لحاظ سلوک، دارای حسن و مراتب علمیه بوده و نکات ریاست و سیاست را بهتر از دیگران شناخته بود» (تاریخ بیداری ایرانیان، ج ۱، ص ۵۰۴) 👈 بی‌شک پیروزی انقلاب مشروطیت در زمان مظفرالدین‌شاه قاجار یکی از بزرگ‌ترین تحولات سیاسی و مذهبی تاریخ معاصر ایران است؛ در این میان، گروهی از روحانیون با طرح مسأله مشروطه‌ی مشروعه کوشیدند، برای حفظ پیوند جامعۀ مسلمانان ایران با آیین اسلام و مقابله با نفوذ اندیشه‌های غربی، قرائت تازه‌ای از اندیشۀ سیاسی تشیع دربارۀ معیارهای مشروعیت یا عدم مشروعیت نظام مشروطه ارائه دهند؛ شیخ فضل‌الله نوری (ره) یکی از برجسته‌ترین این روحانیون محسوب می‌شود که ابتدا با هواداری از نهضت مشروطه، بستر پیروزی آن را فراهم آورد، اما پس از پی بردن به مبانی تفکر برخی از مشروطه‌خواهان، درصدد هماهنگ کردن قوانین مشروطه با موازین شرع مقدس برآمد، ولی در این راه با مخالفت شدید استعمارگران و غربگراها روبه‌رو شد و بعد از مدتی با باور به وجود تضاد بنیادین میان نظام مشروطه ایجاد شده با مبانی اسلام، به مخالفت با آن پرداخت؛ البته شیخ فضل‌اللّه، هرگز با اصل مشروطیت، مخالفتی نداشت و بحث او در کیفیت و چگونگی آن بود؛ چنانچه در سخنان خود، بارها به این نکته تأکید کرده و گفته بود: «من مخالف اساس مشروطیت نیستم، بلکه اول شخصی که طالب این اساس بود، من بودم و فعلاً هم مخالفتی ندارم، امّا مشروطه‌ای که قانون اساسی و قوانین داخلی مملکتی آن، مطابقت با شرع مقدس باشد» (تاریخ پیدایش مشروطیت، ص ۱۳۹)؛ همچنین وقتی مخالفانش به او تهمت طرفداری استبداد زدند، او در پاسخ به آنها گفت: «من واللّه با مشروطه مخالفت ندارم، با اشخاص بی‌دین و فرقه‌های گمراه و گمراه‌گر مخالفم که می‌خواهند به مذهب اسلام لطمه بزنند» (همان) بنابراین شیخ فضل الله (ره) به‌خاطر عدم تطبیق قوانین مشروطیت با شرع مقدس، مسیر خود را از مسیر مشروطه‌خواهان جدا کرد و به همین دلیل نیز با برنامه‌ریزی و توطئه‌ی استعمارگران، به دست همرزمان سابقش، به دار آویخته شد؛ لذا در حقیقت باید او را «شهید مدافع دین و ابقاء اسلام» نامید. اعدام شیخ فضل الله نوری (ره) یکی از فرازهای بسیار تلخ تاریخ معاصر ایران است که در پشت پرده آن، نفوذ و توطئه بیگانگان، کاملاً مشهود بوده و می‌بایست درس عبرتی برای همه‌ی انقلابیون و آزادی‌خواهان ایران اسلامی باشد؛ چنانچه «جلال آل‌احمد» در کتاب «خدمت و خیانت روشنفکران» می‌نویسد: «من نعش آن بزرگوار را بر سَرِ دار، همچون پرچمی می‌دانم که به علامت استیلای غرب‌زدگی پس از ۲۰۰ سال کشمکش، بر بام سرای این مملکت افراشته شد» ✍️ امامین انقلاب نیز بر این موضوع صحه گذاشته‌اند، چنانچه حضرت امام خمینی (ره) فرمودند: «تاریخ یک درس عبرت است برای ما؛ شما وقتی که تاریخ مشروطیت را بخوانید، می‌بینید که در مشروطه بعد از اینکه ابتدا پیش رفت، دست‌هایی آمد و تمام مردم ایران را به دو طبقه تقسیم بندی کرد... یک دسته طرفدار مشروطیت، یک دسته دشمن مشروطه... و تا آنجا (پیشرفتند و مردم و علما را به جایی رساندند) که مثل مرحوم حاج شیخ فضل الله نوری در ایران برای خاطر اینکه می‌گفت مشروطه باید مشروعه باشد و آن مشروطه‌ای که از غرب و شرق به ما برسد قبول نداریم، ‌در همین تهران به دار زدند و مردم هم پای [دار] او رقصیدند و کف زدند...» (صحیفه امام؛ ج ۱۸، ص ۱۷۰ - ۱۷۱) حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) نیز در خطبه‌های نماز جمعه در مرداد ۶٣ فرمودند: «شهيد آيت‌الله شيخ فضل الله نورى، مظهر جريانی است كه در مقابل انحراف مشروطيت ايستاد؛ بنده به دليل همين خصوصيت از شيخ شهيد نوری با همه وجود دفاع می‌كنم؛ البته طبيعی است كه ما نمی‌خواهیم بگوييم شيخ فضل‌الله در همه موضعگیری‌ها و حركات و گفته‌هايش صددرصد بر طبق مصلحت رفتاركرده، نه ممكن است يك جا هم چيزى را درست تشخيص نداده باشد اما اين حقيقت فراموش نشدنی است كه مرحوم شيخ فضل‌الله نوری، شهيد ابقاء اسلام در محتوای مشروطيت شد». ✍️ روحش شاد، یادش گرامی، نامش جاودان و راهش همواره پررهرو باد. https://eitaa.com/ROOZBARG