استاد حیدری 28 آبان 1399.mp3
9.39M
دانشپژوهان کلام نوجوان
🎧استاد جواد حیدری
مورخ: ۲۹ آبان ۹۹
آموزش آنلاین
جلسه: سیزدهم
#کلام_نوجوان
#استاد_حیدری
#روشهای_پاسخگویی
#روش_اقرار_گیری_از_مخاطب
•┈┈••✾••┈┈•
@javadheidari110
🌻🌻🌻
شیوههایپاسخگویی
مدرس: استاد جواد حیدری۹۹/۸/۲۹
پاسخگوییبهروشاقرارگیریازمخاطب
🌻اخذ روشازطریقاستنادبهقرآن
1⃣ سوره اسرا آیه ۱۰۱
«وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَىٰ تِسْعَ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ ۖ فَاسْأَلْ بَنِي إِسْرَائِيلَ إِذْ جَاءَهُمْ فَقَالَ لَهُ فِرْعَوْنُ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يَا مُوسَىٰ مَسْحُورًا»
پیامبرعظیم الشاناسلامطبقاین آیه مأمور میشوند برای تنبه و آگاهی یهودیان معاصر خود از آنان اقرار بگیرند
ما به موسی ۹ معجزه عنایت کردیم
ای رسولم از بنیاسرائیل سوال کن وقتی ۹ معجزات به بنیاسرائیل رسید طرز برخوردشانبا این معجزاتچگونه بود؟ یهودیان معاصر پیامبر عظیم الشان اسلام پاسخ دادند: بنی اسرائیل معاصر حضرت موسی معجزاتش را انکار کردند و به او تهمت دیوانهگی زدند.
پیامبر این پرسش را از یهودیان معاصرشان کردند تا با اقرارگرفتن به آنان بفهمانند کهموضع شمانیز همانند موضع بنی اسرائیلیان معاصر حضرت موسی استهمانطور که آنها انکار کردند پیامبرشان را شما نیزپیامبرتان را انکار میکنید.
💠نحوهیاقرارگرفتندراین آیه
پیامبر از یهودیان معاصرشان میپرسند آیاموسیراقبولدارید؟بله
بنیاسرائیلبامعجزاتموسیچهکردند؟ انکارکردند
چراشمانیز راه آنهارامیپیمائیدو پیامبرتان را انکار میکنید؟
2⃣ آیه ۶۱ عنکبوت
«وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ ۖ فَأَنَّىٰ يُؤْفَكُونَ»
مبارزه پیامبر بامخاطبان بتپرست بواسطهی اقرارگیری
پیامبر طبق این آیه مامورهستند از بتپرستان سوال کنند چه کسی آسمان و زمین را خلق کرده؟ بتپرستان با تاکید میگویند«لیقولن الله»
حضرت بوسیلهی این پرسش قصد داشتندبا اقرارگرفتن به آنان بفهمانند
شماییکهمعتقد هستیدخالق آسمان و زمینخداست،چرا الله را رها کردهاید و بت میپرستید.
💠نحوهیاقرارگرفتندراین آیه:
پیامبر پرسیدند چه کسی آسمان و زمین را خلق کرده ؟ بتپرستان پاسخ دادند الله
پیامبر به آنها فرمود شمایی که خالق را الله میدانید(توحیددرخالقیت دارید) چرا بت میپرستید بیائید خالقتان که الله است را بپرستید و
(توحیددرعبادتداشته باشید) چون همان کسی که شما را خلق کرده شایستهی عبادت است
از اقرارگرفتن اینکه الله خالق است پیامبر مبارزه میکند با بتپرستی
🌻اخذ روشازطریقاستنادبهروایت
روایت امام رضا با جاثِلیِق(جاثلیق لفظی است یونانی پیشوای عیسوی را گویند، لقبی است برای بزرگان نصاری فرد خاصی منظور نیست) این روایت در چندین کتب شیخ صدوق آمده
مناظرهی امام رضا با جاثلیق:
امام رضا به نصرانی فرمودند:
«ای نصرانی من به عیسایی که به محمد ایمان آورد ایمان دارم اما به عیسایی که شما به او ایمان دارید یک ایراد به پیامبر شما دارم و آن این است که عیسای شما کم نماز میخوانده، کم روزه میگرفته»
نصرانی برآشفت و گفت:«این چه حرفی است که شما میزنید، من تصور میکردم شما از علمای مسلمانان هستید، حال از چشمم افتادید ... »
امام رضا در پاسخ جاثلیق فرمودند: «اشکال کلام من چیست؟»
جاثلیق گفت:« شما چطور ادعا میکنید عیسی را میشناسید و حال آنکه عیسایی که دائم الصوم و الصلوة بود را در موردش میگوئید نماز نمیخوانده!!»
امام رضا فرمودند:« شمایی که معتقدید عیسی نماز میخوانده روزه میگرفته!!
بگوئید بدانم عیسی برا چه کسی نماز میخوانده ؟؟»
جاثلیق سکوت کرد چون فهمید چگونه مغلوب اقرارگیری امام رضا قرارگرفته است📚شیخ صدوق / عیون اخبار الرضا(علیه السلام)
💠نحوهی اقرارگرفتندراینروایت
عیسوی ها و نصاری اعتقاد به الوهیت حضرت عیسی دارند و با این نحوهی اقرار گیری حضرت به جاثلیق فهماندند عیسایی که عابد بوده پس یه معبودی داشته و او نیز مخلوق است و
خدا نیست
💎نتیجه اینکه:
✅اقرارگیری از بدیهیات صورت گیرد
✅پاسخگویی به این روش برای همهی اقشار و اصناف اعم از
لجوج، بتپرست،عالم،...کاربرد دارد
✅ حتی میتوان یکی از پرتکرار ترین سوالات نوجوانان که در مورد:
🔅 فلسفهی احکام
🔅یا زمانی که نوجوان با پدر و مادر اختلاف دارد و نظرات صحیح آنها را نمیپذیرد
🔅حتی وقتی نوجوان سوال در زمینهی رهبر جامعه دارد و ....
از طریق همین روش به او پاسخ دهیم لذا می بایست قبل از پاسخگویی به اینگونه سوالات اینچنینی به واسطهی سوالی مناسب از او اقرار بگیریم که خدا و رهبر جامعه و والدین مصلحت ما را بهتر از ما میدانند یا خودمان...
#عقائد
#روشهای_پاسخگویی
#کلام_نوجوان_جلسه_13
#روش_اقرار_گیری_از_مخاطب
╔═ ⚘════⚘ ═
⇲@javadheidari110
⇲@ramezan_ghasem110
⚘════⚘ ═
پاسخگویی به روش:
🌻«نهیبزدنیاتوبیخمؤدبانه»🌻
🔶 مدرّس:استاد جواد حیدری🔶
بنا و قاعدهی اولیهی ارتباط موثر با مخاطب در مکتب عزیز ما اسلام به نیکویی صحبت کردن است:
«قولوا للناس حسنا»﴿۸۳/بقره﴾
«وَقولوا قَولًا سَديدًا»﴿۷۰/احزاب﴾
«فَقُولَا لَهُ قَوْلًا لَيِّنًا»﴿۴۴/طه﴾...
اما در قرآن شاهد نهیب نیز هستیم
🔰نمونههای نهیب در قرآن
پروردگار با صراحت برخی را حمار {۵/جمعه} برخی را همچون چهار پا و بدتر{۱۷۹ اعراف}«عُتُلٍّ بَعْدَ ذَٰلِكَ زَنِيمٍ»{۱۳ قلم} همچنین تعابیر کینهتوز پرخور وخشن و... خدایا نیز داریم.
🔰نمونهایاز نهیبدرسیرهیمعصومین
🌹روایتی از مناطرات امام رضا علیه السلام هست « از ابوصلت هروی مأمون امام رضا علیه الصلاة و السلام را و سایر افراد و بزرگان اهل علم را جمع کرد، هر شخصی در آن جلسه بود دلیل و حجت خود را ارائه داد تا اینکه علی بن محمد بن جهم - که او از مخالفان حضرت بود که نه تنها اعتقادی به عصمت انبیاء نداشت بلکه معتقد بود حضرت داوود نعوذ بالله دچار فحشا شده اند- او از جا برخاست و کلامش را به شیوهی اقرار گرفتن آغاز کرد و خطاب به امام رضا گفت:«یابن رسول الله شما معتقدید انبیاء معصوم بودند؟» حضرت فرمودند بله و آیاتی از قرآن در رابطه با انبیاء را بیان فرمودند... اما آنچه از کلام حضرت مورد بحث ماست در مورد حضرت داوود است.
امام رضا قبل از پاسخگویی از ابن جهم سوالی پرسیدند: ای جهم عقیدهی شما در مورد حضرت داوود نبی چیست؟علی بن محمد بن جهم می گوید:«عقیدهی ما در رابطه با حضرت داوود این هست که: حضرت داوود در محراب عبادت در حال نماز خواندن بود که ابلیس در قالب یک پرندهی بسیار زیبا بر او متمثل شد داوود نماز خود را قطع کرد و دوید دنبال پرنده تا اینکه پرنده رفت در حیاط خانهی شخصی بنام اوریا، داوود هم وارد منزل اوریا شد اوریا به جنگ رفته بود تا چشم داوود به همسر اوریا افتاد، دلبستهی او شد لذا داوود از اصحابش خواست کاری کنند تا اوریا در جنگ شکست بخورد تا بتواند با همسر او ازدواج کند، اوریا کشته شد و همسر اوریا از آن داوود شد» وقتی ابن جهم عقیدهی خود مبنی بر عدم عصمت انبیاء را در مقابل مأمون و تمام بزرگان و پیروان تمام ادیان بیان کرد تا عصمت انبیاء را زیر سوال ببرد «... فضرب الرضا علیه السلام بیده علی جبهة و قال انا لله و انا الیه راجعون» امام رضا علیه الصلاة و السلام با دست بر پیشانی مبارک زدند و کلمهی استرجاع را بر زبان مبارک جاری کردند (تذکر:کلمه استرجاع«انا لله و انا الیه راجعون» زمانی گفته میشود که مصیبتی رخداده باشد) یعنی این اعتقادی که تو داری یک مصیبت است. ابن جهم متنبه شد و از نسبت ناروایی که به حضرت داوود داده بود توبه کرد.{عیون اخبار الرضا ج۱ /ص۱۹۳}
🌹در نهج البلاغه شخصی به امیرالمومنین گفت میخواهم استغفار کنم استغفرالله ربی. و اتوب الیه حضرت فرمودند:«ثکلتک امک» مادرت به عزایت بنشیند.
🌹امام حسین علیه السلام همین تعبیرثکلتک امک را بکار بردند
🌹امام رضا علیه الصلاة و السلام در مناظره با سلیمان مِروَزی به او فرمودند: «وَیلَکَ» وای بر تو
🔰علتاستفادهاز نهیب چیست؟تنبه
چرا که:گاهی در بین جمع کثیری فردی نسبت به آموزههای دین و اعتقادات ما سوالی بیپروا و وقیحانه مطرح میکند و او خواسته یا ناخواسته به پروردگار عالم و مقدسات دین، توهین میکند؛ حال فرقی ندارد آن شخص، مغرض باشد یا نباشد، جاهل باشد یا نباشد، پاسخگو وظیفه دارد با استفاده از روش نهیب زدن عکس العملی نشان دهد تا قبیح بودن کلام و یا فعلی را برای گوینده و شنوندگان آشکار سازد تا آنان متنبه شوند و برایشان تفهیم گردد که این سخن نه تنها سخن درستی نیست، بلکه برعکس بسیار کلام سخیفی است زیرا
پاسخگو به عنوان متولی دین باید حرمت مقدسات را حفظ کند و
حرمت امامزاده به متولی است
🔰شرایط نهیب زدن عبارتند از:
1⃣ اقتضای جلسه رعایت شود
2⃣ نهیببهتنبهختمشودنهتنفر
3⃣ با شدت و قاطعیت باشد.
4⃣ سن پرسشگر لحاظ شود.
5⃣ مختص جمعاست
6⃣ نهیب زدن ذومراتب است لذا شدت و ضعف دارد گاهی مرتبهی ضعیف کفایت میکند اما گاهی سب نیز لازم بوده و به مرحله سب نیز میرسد
7⃣ نهیب زدن فقط کلامی نیست گاهی غیر کلامی نیز کارگشاست
8⃣ مراقب باشیم نهیب زدن سیرهی ما نشود چرا که قاعده اولیه «قولوا للناس حسنا» است.
9⃣نهیب زدن فقط در جایی لازم الاجراست که مخاطب مطلبی را:
در جمع، وقیحانه، به همراه توهین به مقدسات مطرح کند
🔟 استدلال+نهیب+استدلال=هدایت
⏸حق باشد
#روشهای_پاسخگویی
#دوره_کلام_نوجوان
#نهیب_زدن
╔═ ⚘════⚘ ═
⇲@javadheidari110
⇲@ramezan_ghasem110
⚘════⚘ ═
پاسخگویی به روش:
🌻«حمله به مبنای شبهه و
ارائهمبنای صحیح»🌻
🔶 مدرّس:استاد جواد حیدری🔶
✳️ یکی از روشهای پاسخگویی:
حمله به مبانی شبهه و ارائهی مبنای صحیح است.
🔍لذا پاسخگو میبایست با زیرکی منشأ و ریشه ی شبهه را تشخیص دهد تا بتواند آن را هدف قرار دهد،🏹 یعنی ببیند پرسشگر (شبهه افکن) روی چه سکویی ایستاده دارد تیر اندازی میکند🤺، همان سکو را هدف بگیرد و به سمت او شلیک کند تا ریشه شبهه منقطع گردد.🎯
بنابراین آشنایی کافی با جریان شناسی 🎖شبهات برای دانستن منشأ شبهات بر پاسخگو ضروری است
✳️ این روش یکی از روشهای پاسخگویی است که اساسا شبهه و سوال را سالبه به انتفاء موضوع میکند چرا که به گونهای متبحرانه شبهه افکن را خلع سلاح کرده و دیگر اجازه نمیدهد نوبت به پاسخگویی برسد. اما با این وجود کار پاسخگو در اینجا به اتمام نمیرسد بلکه پاسخگو پس از آنکه سکو را زد زمین آماده، مستعد و در دسترسش قرار می گیرد لذا نوبت به گام دوم که بذرافشانی و کاشت بذر است می رسد🌾 و پاسخگو نظیر یک زارع دانهی بینقص و عیب خود را می کارد؛ چرا که کار کشاورز علاوه بر ریشه کن نمودن علفهای هرز کاشتن دانه نیز هست👩🌾
اینجاست که پاسخگو بذر شیرین پاسخ را به پرسشگر هدیه می کند🎁
✳️ در این روش سلب و ایجاب باید کنار هم باشد (نفی و اثبات باید کنار هم قرار گیرد) چرا که اگر یکطرفه شد پاسخگویی بصورت تام، کامل و جامع صورت نمی گیرد
🖌مثالها
1⃣ مثال اول معاد:
شبهه:انسان اینگونه میگوید آیا وقتی ما از این دنیا رفتیم دوباره باز زنده و برگردانده میشویم؟
«وَيَقُولُ الْإِنْسَانُ أَإِذَا مَا مِتُّ لَسَوْفَ أُخْرَجُ حَيًّا» {۶۶/سوره مبارکه مریم}
پاسخ و استدلال پاسخ قرآن👇
انسان توجه به این مسئله ندارد که
أَوَلَا يَذْكُرُ الْإِنْسَانُ أَنَّا خَلَقْنَاهُ مِنْ قَبْلُ وَلَمْ يَكُ شَيْئًا ۶۷/مریم
ما او را خلق کردیم در حالی که اصلا چیزی نبود
قرآن چه جوابی می دهد؟
میگوید تو اصلا نبودی من خلق کردم میخواهم برگردانم حالا شما بگید کدام راحتتره؟ (البته درسته که برا خدا همه چی راحت است ولی اینجا دارد از دید مخاطب مطرح میکند)
خلق اولی راحتتر است یا بوده حالا میخوام برگرداندنمش؟
در این آیهی نورانی استبعاد مبناست یعنی اینکه تو نبودی ما خلقت کردیم این سختتر است یا تو الان هستی میخوام برگردانمت؟ شبهه افکن قانع میشود
حمله به مبنای شبهه، ارائهی مبنای صحیح (استدلال)
📌مقایسه
در این آیه مسئله و مشکل (مبانی غلط) اینجاست که شبهه افکن منکر معاد است و این انکار را با استبعاد مطرح می کند یعنی معتقد است خیلی بعید است وقتی ما از دنیا رفتیم دوباره زنده شویم، خیلی دور از ذهن است
او بعید می داند انسانی که خاک شده دوباره برگردد
2⃣ مثال:دوم حس گرایان:
گاهی تجربهگراها(منبع معرفت را حس و تجربه میدانند)
تجربهگراها متافیزیک را قبول نداشته وخدا را خرافه میدانند،و معتقدند انسان فقط جسم است.
لذا بحث از برهان امکان و وجوب و برهان نظم و ... برای حس گرا فایده ندارد.
چون حس گرا عقل را قبول ندارد مبنای او حس و تجربه و ساینس است پس اول باید بیائیم مبنای او را درست کنیم بگیم چه کسی گفته منبع معرفت فقط حس است؟
اول این مسئله را درست کن
باید اثبات کنیم برایش علاوه بر حس عقل هم منبع شناخت است
این روش برای آگنوستیک ها هم جواب میدهد چرا که اگر عقل نباشد حتی حس نیز یقین آور نیست چون عقل است که حس و تجربه را علم آور و یقین آور می کند درست است که حس منبع معرفت است ولی حس به تنهایی منبع شناخت نیست.
سپس برای او برهان عقلی ارائه میدهیم
پس اول مبنا را درست کن بعد بیا ارائهی طریق بده.
3⃣ مثال سوم دعا:
دعا کردم ولی خدا آنچه خواستم را اجابت نکرد ؟؟
مبنای این تفکر را باید یافت؟
مبنای این سوال این است که این شخص تصور کرده معنای «ادعونی استجب لکم » استجب لکم را آنچه تو میخواهی معنا کرده خوب تا این مبنا را اصلاح نکنیم هر چه تلاش کنیم بیاثر است
اصل مبنای شبهه را بشناسیم و ریشه کن کنیم ببین خدا که فرموده استجب لکم یعنی جوابت را میدهم دست خالی ردت نمیکنم نه اینکه هر چه میخواهی به تو بدهم بله گاهی آنچه تو خواستی را میدهد ولی تضمین نکرده همیشه آنچه تو میخواهی را بدهد
خدا تضمین اعطا نکرده تضمین اجابت کرده
#روشهای_پاسخگویی
#عقائد_دورهی_کلام_نوجوان
#حملهبهمبانیشبهه_ارائه_مبانی_صحیح
╔═ ⚘════⚘ ═
⇲@javadheidari110
⇲@ramezan_ghasem110
⚘════⚘ ═
🌻روش پاسخگویی
تعریف و ارائهی معنای صحیح از واژگان🌻
🔸مدرس استاد جواد حیدری🔸
☠مشرککیست؟
شرک نقطه مقابلتوحیداستتوحید
یعنی اعتقاد به خدا و این اعتقاد مراتبی دارد توحید در ذات،افعال،صفات،عملی: توحید در عبادت ، توحید در توکل،توحید در توسل، توحید در محبتاگر کسی در عرض خدا به صورت استقلالی برای شخص یا موجود دیگری حقیقتی قائل شود مشرک است مثال کسی که در ذات بگوید اعتقاد به ۲ خدا دارم یعنی برای خدا شریک قائل شود در ذات، پس مشرک است طبیعتا هر کس که دچار شرک باشد کافر هم هست چرا که هر مشرکی کافر است ولی هر کافری مشرک نیست.
💀شرک ذاتی :
یعنی اعتقاد به دو خدا دارد اعتقاد به ۳ خدا دارد تثلیث مسیحیت که علاوه بر کافر بودن مشرک همهستند.
🕋توحید در افعال:
یعنی ما معتقدیم که خدا فقط موثر استقلالی، حقیقی، بالذات در عالم است، لاحول و لا قوة الا بالله. مقابلش میشه شرک افعالی کسی که بگوید خورشید مستقل از خدا دارد کار انجام میدهد.
😱شرک صفاتی:
اهل سنت معتقدند صفات خدا زائد بر ذات است خدا یه چیز است صفات خدا چیز دیگری است.
💫توحید عملی:
عبادت مخصوص خداست اگر کسی برای غیر خدا عبادت کند مشرک است، البته اینجا باید معنای عبادت مشخص شود که آیا توسل همعبادت است.
توسل عبادت نیست بلکه امتثال امر خداست«یا وجیهه عندالله اشفع لنا عندالله» ما غیر خدا را عبادت نمی کنیم
عبادت یعنی تعظیم و تکریم چیزی به قصد الوهیت، به قصدخالقیت، به قصد ربوبیت اما صرف تعظیم، صرف تکریم شرک نیست.
قرآن می فرماید:«وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا»۲۴/اسرا
نسبت به پدر و مادرت نهایت خضوع و خشوع را داشته باش، اشکال ندارد اما خضوع و خشوع با قصد اینکه او خدای شماست و تو رب و اله من هستی، اشکال دارد و عبادت است.
آیا ما اهل بیت را عبادت می کنیم؟
وهابی می گوید بله چون تعظیم و تکریم دارید.
ما پاسخ می دهیم هر تعظیم و تکریمی که عبادت نیست اگر قصد الوهیت، ربوبیت ، خالقیت باشد می شود عبادت
استاما اگر اعتقاد من این باشد که این وسیله و دستور خود خداست،
مگر فرزندان حضرت یعقوب نیامدند گفتند تو برای ما دعا کن و
تبرک پیراهن حضرت یوسف خضوع وخشوع هست ولیبه قصد الوهیت
و ربوبیت و خالقیت نیست.
#عقائد_کلامنوجوانجلسه9
#روشهای_پاسخگویی
#تعریفوارائهمعنایصحیح_از_واژگان
╔═ ⚘════⚘ ═
⇲@javadheidari110
⇲@ramezan_ghasem110
⚘════⚘ ═
3