✍️ پاسخ دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی به مطالب آقای سروش محلاتی #حوزه/ خوارج تفسیر ناب امیرالمؤمنین از اسلام و احکام اسلامی را به‌رسمیت نمی‌شناختند و مسلمانان را با وجود حضور امام به خودبنیادی در ایمان و تفسیر احکام اسلامی و اتخاذ مواضع سیاسی مستقل از حاکم اسلامی فرا می‌خواندند، چنان‌که امروز نیز خوارج زمان برابر ولی فقیه که در امر حکمرانی مأذون شرعی و عقلی و عرفی است، به‌مانند خوارج دوران امامت امیرالمؤمنین عمل می‌کنند. ◻️ حجت‌الاسلام‌والمسلمین داود مهدوی‌زادگان، در یادداشتی با عنوان «جایگاه قاعده لاحرج در فقه سیاسی امامیه و فقه شبه‌خوارجی» به اظهارات اخیر حجت الاسلام و المسلمین سروش محلاتی که اقدام به ارائه تفسیری گزینشی از آیات و روایات کرده و تلاش داشته است برداشت‌های خود از منابع دینی را به حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی نسبت دهد، واکنش نشان داده و نوشته است:👇 https://hawzahnews.com/xbr44 ▪️کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔 @jiiss_ir

در دیدار مدیران مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر و پژوهشگاه فقه نظام با آیت الله شب‌زنده‌دار مطرح شد: تاکید بر ضرورت فقه نظام و کارویژه‌های آن - تجربه این مدت بنده این است که این شورای نگهبان و این وظیفه‌ای که قانون اساسی فعلا بر عهده‌اش گذاشته است این غیر از تصویری است که آقایان انتظار دارند و می‌گویند. یعنی از این ساختار فعلی شورای محترم نگهبان نمی‌توان انتظار پرداختن به فقه نظام با آن مبانی، رویکردها و اهداف را داشت. اینقدر درگیر کار و مصوبات مجلس، هیئت وزیران، دیوان عدالت و آیین‌نامه‌ها هستیم که دیگر نوبت به فقه نظام و رسیدن به اهداف شریعت اسلام نمی‌رسد. - این که برای رسیدن به اهداف و مقاصد اسلامی باید چطور برنامه‌ریزی کرد، نیازمند جایگاه دیگری است که فقه نظام عهده دار آن است. یعنی فقه نظام باید اهداف کلان و میان مدت را کشف کرده، برای طریق وصول به آن برنامه‌ریزی کند. این کاری است که حوزه‌های علمیه می‌توانند انجام بدهند و باید هم انجام بدهند. چون همانطور که عرض کردم شورای نگهبان فرصت این کار را ندارد. همین شب‌ها ما در مجمع فقهی چندین مصوبه داشتیم که فقط خواندن آنها دو ساعت طول می‌کشید. هر کدام سی صفحه، چهل صفحه مصوبه است و باید بخوانید تا بفهمید خلاف شرع هست یا نیست؟ اما پیدا کردن آن هدف اسلامی اصیل و تعیین راه رسیدن به آن، کار پژوهشکده‌های بزرگ است که از آن‌ها توقع می‌رود. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔@jiiss_ir

همچنین در این گفتگو آیت الله شب‌زنده‌دار ضمن تاکید بر شیوه تدوین موسوعه‌های حدیثی در حوزه فقه نظام، روش صحیح کار را نیز تشریح کردند: - جامع احادیث شیعه نسبت به وسائل الشیعه برتری‌هایی دارد. از جمله این که وسائل تقطیع زیاد دارد و اساسا یکی از دلایل مرحوم بروجردی برای نگارش جامع احادیث حذف این تقطیع‌ها و آوردن روایت‌ها به صورت کامل است، زیرا گاهی تقطیع قبل و بعد یک حدیث روی ظهور حدیث اثر می‌گذارد. - مشکل دیگری که در وسائل هست و در جامع حل شده است پراکنده نبودن روایات است. روایات وسائل خیلی پراکنده هست. چون طبق شرائع نوشته و خیلی ریزریز شده است. در حالی که جامع احادیث آن فرازی که دلالت می‌کند را کامل آورده است. - سومین نقصی که در وسائل الشیعه هست و در جامع نیست اشاره نکردن به آیات است. وسائل هیچ اشاره‌ای به آیات نکرده ولی جامع این کار را انجام داده است. - برای آن که در حوزه فقه نظام موفق‌تر پیش بروید گروه‌هایی داشته باشید که اینها با سوال وارد روایات بشوند و سپس هر چه مربوط به آن سوال و مسئله می‌شود را جمع‌آوری کنند. سپس گروه دیگری با دقت روی آن جمع‌آوری کار بکنند و ببینند آیا واقعا این روایت مربوط به آن موضوع هست یا نه؟ - باید سوالات جدیدی که برای افراد در رشته‌های تخصصی ایجاد شده است را یادداشت کرد و هنگام مراجعه به روایات آنها را مد نظر قرار داد، زیرا اگر بدون این سوالات به روایات مراجعه کنیم گاهی نکاتی که در روایات هست را درنمی‌یابیم و ظهور برای‌مان پا نمی‌گیرد. - الان ما در این شرح وسائلی که داریم کار می‌کنیم زیر هر روایت می‌نویسیم المستفادات الفقهیه و غیر الفقهیه تا بعدا هم اگر کسی خواست این بحث را دنبال کند بتواند مراجعه کند و ببیند از هر روایت چه استفاده‌های فقهی یا غیر فقهی‌ای شده است. این استاد برجسته حوزه و فقیه شورای نگهبان در ادامه با تاکید بر تحصیل جدی دروس حوزوی افزودند: - به فقه و اصول متعارف، اشتغال داشته باشید، چون این ژرف‌نگری و دقت‌هایی که در طول قرون شده است ذهن را ورزیده می‌کند. تجربه هم نشان داده کسانی که در این علوم کار نکرده‌اند در عرصه‌های جدید، حرف جدی‌ای ندارند. - آقای شهیدی می‌فرمود این اواخر که سن آقای تبریزی بالا رفته بود به ایشان می‌گفتیم دیگر اصول نگویید و به همان فقه بسنده کنید. ایشان جواب داد می‌ترسم اگر نگویم یادم برود. این اهمیت اصول فقه را نشان می‌دهد. - تدریس خوب است ولی جایگزین مباحثه نیست. چون در تدریس، شخص فقط مطالب یک کتاب را می‌خواند ولی مباحثه این طور نیست. پیوسته به مباحثه بپردازید و از آن جدا نشوید. من از مباحثه خیلی استفاده کرده‌ام. حتی گاهی بیش از درس. ما چند نفر بودیم با هم کتاب‌های مربوط به درس را مباحثه می‌کردیم و سپس وارد درس می‌شدیم. این کار را مخصوصا در درس آقای وحید می‌کردیم. چون درس ایشان تفصیلی بود و نظرات آخوند، شیخ انصاری‌، آقا ضیاء عراقی، نائینی و حائری را حتما بحث می‌کردند. - من در دوره‌ای درس زیاد می‌گفتم. مرحوم پدرم گفتند درس‌هایت را کم کن و عمقی کار کن. کار عمقی یعنی همین کارهای اجتهادی و مباحثات پیشرفته. پس تدریس خالی، کافی نیست. - در گذشته گاهی افراد یک کتاب را چند بار می‌خواندند. همین آقای جوادی آملی حفظه الله یک جلد اسفار را پیش سه نفر خوانده است. چون ملاک ایشان، فهمیدن و نقد کردن بوده نه رد شدن و پاس کردن. ولی امروزه حوصله‌ها کم شده است. همان یک بار هم به زور می‌خوانند. - البته خواندن دروس حوزه به شکل قوی حتما لازم است که عرض کردم. اما این که آدم بخواهد با صرف خواندن درس‎های حوزوی به این نقطه برسد نمی‌شود. حتما اطلاعات مربوط به مسائل و موضوعات جدید را لازم دارد. - یادم هست وقتی نوجوان بودم، مرحوم آقای مصباح و پدرم کتاب‌های جامعه‌شناسی و روان‌شناسی را تهیه کرده بودند. آقایی هم که در دانشگاه این‌ها را خوانده بود دعوت کرده بودند. این شخص دانشگاهی می‌آمد و این کتاب‌ها را برای این دو نفر تدریس می‌کرد. چون می‌خواستند با جوان‌ها ارتباط داشته باشند لازم بود که این مطالب را بدانند. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔@jiiss_ir

نشست‌ علمی فقه نظام در اهواز برگزار شد این نشست از سلسله کرسی‌های آزاد اندیشی از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه خوزستان در محل سالن اجتماعات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه برگزار شد. در این نشست، حجت‌الاسلام رجبی، قائم‌مقام و معاون پژوهش پژوهشگاه فقه نظام، به ارائه موضوع پرداخت. حجت‌الاسلام رجبی، ابتدا درباره «مفهوم شناسی فقه نظام و مؤلفه‌های آن» مطالبی را ارائه کرد و در ادامه نیز درباره تطبیقات فقه نظام بر مسائل فقه سیاسی با محوریت «الزامات نصب الهی حاکم در فقه سیاسی شیعه» به سخنرانی پرداخت. همچنین پس از آن، اساتید و فضلای حاضر در جلسه، درباره موضوعات طرح شده توسط استاد به بحث و تبادل آراء پرداختند. 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام 🆔@jiiss_ir

💢سه راه برای ولایی شدن قانون/ سکوت قانون با ولایی شدن حکم امکان‌پذیر است ✔️حجت‌الاسلام حسنعلی علی‌اکبریان: 🔹سه راه برای ولایی شدن قانون وجود دارد؛ اولین راه این است که ولی فقیه بگوید من به صورت اجمالی و فرایندی اعمال ولایت می‌کنم، مانند فرایند کنونی که قانونی در مجلس تصویب و شورای نگهبان آن را تایید می‌کند یا به مجمع تشخیص مصلحت می‌رود. 🔸روش دوم توسط ولی فقیه صورت می‌گیرد، ولی به فقها می‌گوید شما فتوای مرا ملاک قرار دهید زیرا من فرصت نظارت بر تک تک قوانین مجلس را ندارم. 🔹روش سوم این است که اصلا ولی فقیه شان اعمال ولایت در قانون را به شورای نگهبان تفویض کند و خودش دست از ولایت بر قانونگذاری برداشته و به آنها بسپرد. 🔸در هر سه راه، کار مجلس فقط بخشی از قانونگذاری و نه همه قانونگذاری است، 🔹در راه اول فتوای ولی‌فقیه معیار است ولی در راه سوم معیار فتوای فقهای شورای نگهبان است و رای اکثریت حکم ولایی خواهد شد. 🔸راه دوم این است که فقهای شورای نگهبان بازوی ولایت فقیه هستند و این راه، نزدیک به نامه رهبری در سال ۱۳۸۸ است که فرموده بودند هر جا امام یا رهبری نظر دارد باید براساس نظر رهبری و امام نظارت کنید. 🔹راه سوم تلقی حقوقی از فقهای شورای نگهبان است و رای خود آنها ملاک قرار می‌گیرد که راهی تفصیلی و دقیق‌تر از راه‌های دیگر است. 🔸اگر در جامعه امروز ما قانون بخواهد بر همه الزام شود مشروعیت آن به حکم ولایی وابسته است، ولی پدیده سکوت قوانین را به دلایل مختلف شاهدیم. 👈بیشتر بخوانید: https://b2n.ir/m85367 🆔 @ijtihad 🆔@jiiss_ir کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام

💢همه فقه، سیاست است/ نسبت صحیح میان فقه و سیاست، توصیف است نه تقیید ✔️استاد محسن اراکی: 🔹با رجوع به منابع اسلامی به دست می‌آید که فقه عین سیاست است؛ به تعبیر دیگر همه فقه، سیاست می‌باشد. امام خمینی(ره) در این خصوص گفتند: الاسلام هو الحکومت بعینها. از دیدگاه حضرت امام که دیدگاه صحیحی نیز است، اسلام چیزی غیر از سیاست نیست. 🔸همه احکام اسلامی از کتاب الطهارت گرفته تا کتاب القضا و… قوانین و برنامه سیاسی می‌باشند؛ بنابراین ما دو مقوله فقه وسیاست نداریم که بخواهد اضافه آن تقییدی یا تلفیقی باشد. بلکه اضافه تفسیری است. 🔹نسبت صحیح میان فقه و سیاست از دیدگاه اسلام، نسبت توصیف است نه تقیید. با توجه به این‌که حق حاکمیت منحصر در خداوند است، او می‌تواند آن را به دیگری به صورت مطلق و در محدوده خاص تنفیذ کند. 👈 ادامه مطلب: https://b2n.ir/p98054 🆔 @ijtihad 🆔 @jiiss_ir 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام

💢 #گزارش | از ضرورت کنش رسانه ای ایجابی در زمینه عدالت تا مؤلفه های رسانه عدالت خواه 🔹 جلسه هم اندیشی با موضوع «از نظریه عدالت تا اجرای عدالت» با حضور جمعی از اساتید و پژوهشگران پژوهشگاه فقه نظام در خبرگزاری رسا برگزار شد. #عدالت_خواهی 🆔 @rasanewsagency 🆔 @jiiss_ir 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام

🔰دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی به مناسبت هفته پژوهش برگزار می کند. 💠سلسله نشست های علمی پژوهشی دین و فضای مجازی 🔻شنبه ۲۰ آذر ماه 🎙 حجت الاسلام دکتر دیرباز 🔸کاربرد هوش مصنوعی در علوم انسانی اسلامی بایدها و نبایدها 🔻 یکشنبه ۲۱ آذرماه 🎙 آیت الله عبدالکریم فرحانی 🔸 مبانی فقهی حکمرانی فضای مجازی 🔻 دوشنبه ۲۲ آذر ماه 🎙آیت‌الله احمد مبلغی 🔸کار کرد هوش مصنوعی در فرآیند اجتهاد 🔻 سه شنبه ۲۳ آذرماه 🎙آیت الله سیدمحمد قائم‌مقامی 🔸انسان در عصر فضای مجازی 🔻چهارشنبه ۲۴ آذرماه 🎙حجت الاسلام عبدالکریم بهجت پور 🔸الزامات زیست و کنشگری بانوان طلبه در فضای مجازی 🔰نشست روز پژوهش به همراه رونمایی پنج جلد از آثار دفتر مطالعات اسلامی 🔻پنجشنبه ۲۵ آذر ماه 🎙 آیت الله محسن اراکی 🔸 حاکمیت و سیاستگذاری رمز ارز از منظر فقه ✔️برگزاری نشست ها ساعت ۱۰ صبح می باشد. ✔️ نشست به صورت حضوری و مجازی برگزار می گردد. ✔️ به همراه اعطای گواهی به شرکت کنندگان 💠 مکان قم بلوار فردوسی ساختمان نعیم دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی 🔹برای ثبت نام به آیدی @oisc_amuzesh مراجعه نمایید. 🌐لینک پخش آنلاین: https://heyatonline.ir/heyat/3491 ✅ دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی 🌐@oisc_majazi 🆔 @jiiss_ir 🔻کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام

❇️«بمناسبت هفته پژوهش»❇️ نشست تخصصی با موضوع 🔰پژوهش ؛ پاسخگویی و کاربردی سازی علوم و هوش مصنوعی با همت پژوهشگاه فقه نظام و با همکاری مشترک با مجتمع عالی حوزوی مرکز جامع علوم اسلامی ولی امر (عج) و ستاد راهبری فناوری های هوشمند حوزه علمیه قم 💢 پنجشنبه ۲۵/ ۹ / ۱۴۰۰ ساعت ۹ - ۱۱ خیابان شهید صدوقی بلوار شهید مفتح کوچه ۱۱ پلاک ۵ 🆔 @jiiss_ir 🔻 کانال رسمی پژوهشگاه فقه نظام