💎 مقایسهٔ سد ذوالقرنین و سد داریال
1⃣ تا اینجا گفتیم که ادعای #ابوالکلام_آزاد مبنی بر انتساب #سد_داریال به #کوروش_کبیر قابل اثبات نیست. اما اِشکال دیگری نیز به این نظریه وارد است، و آن عدم تطابق ویژگیهای #سد_ذوالقرنین و سد داریال است. یعنی: سد داریال، حتی اگر توسط کوروش بنا شده باشد، فاقد مشخصات سد ذوالقرنین است!!
2⃣ #ذوالقرنین پس از ساخت سدّ، آنرا رحمتی از خدا دانسته و اشاره کرد که این سدّ تا زمان رسیدن وعدهٔ الهی (قیامت)، پابرجا میماند (کهف : 98). این آیه خصیصههای اصلی سد ذوالقرنین را مکشوف میسازد:
👈 یکی آنکه در دفع شرّ #یأجوج_و_مأجوج مؤثر واقع شده، لذا بهعنوان رحمتی از جانب خدا توصیف شده است.
👈 دیگر آنکه این سدّ تا زمان رسیدن وعدهٔ الهی باقی خواهد ماند.
3⃣ پیش از آن که ببینیم سد داریال حائز این شاخصهها هست یا خیر، به بخشی از سخنان جناب ابوالکلام اشاره میشود تا دیدگاه ایشان روشن شود:
👈 مقصود از دو سدّ در آیه «حتّى اذا بلغ بینالسّدین» دو دیوارهای است که بهشکل کوه بلند در قفقاز قرار دارد. در مشرق قفقاز، #دریای_خزر راه عبور به شمال را سدّ میکند، در مغرب نیز #دریای_سیاه مانع است، در وسط این دو دریا نیز سلسلهجبال مرتفعی است که در حکم یک دیوار طبیعی بین جنوب و شمال محسوب میشود. قبایل شمال برای هجوم به جنوب هیچ راهی نداشتند جز تنگهای که در میان این رشتهکوهها وجود دارد... قبایل سیت (سکاها) همان قوم یأجوج و مأجوج بوده است که #کوروش برای جلوگیری از هجوم آنان به بنای سدّی عظیم مجبور شد و از حمله آنان به آسیایغربی جلوگیری کرد و اگر به تاریخ توجه کنیم پس از زمان کوروش دیگر صحبتی از این غارتها بهمیان نمیآید.
4⃣ نظرات جناب ابوالکلام دربردارندهٔ دو گزارهٔ مهم است:
🔸الف) قبایل شمالی برای هجوم به جنوب هیچ راهی نداشتند جز تنگهای که میان رشتهکوههای قفقاز وجود دارد.
🔸ب) کوروش با بنای سدّ آهنین راه آنان را بهکلّی مسدود کرد، بهگونهای که پس از کوروش خبری از غارت سکاها نشد.
5⃣ در ادامه اثبات خواهد شد هیچیک از این دو گزاره صحّت ندارد! (نه تنگه داریال تنها راه هجوم سکاها به نواحی جنوبی بود و نه حملات سکاها در قرون پس از کوروش متوقف شد!)
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
💎 الف) بررسی راههای هجوم سکاها به مناطق جنوبی
1⃣ بررسی حملات #سکاها در ادوار پیش از کوروش، راههای احتمالی هجوم این قوم به ایران را تبیین میکند. یکی از این حملات در دوران استیلای مادها بر ایران و در زمان هوخشتر انجام شد.
2⃣ بخشی از نوشتههای #هرودوت در اینباره به شرح ذیل است:
👈 مسافت بین دریاچه ماتید، رود فازیس و کلخید برای پیادهرو سالم ٣٠روز راه است، فاصلهٔ بین کلخید و ماد زیاد نیست و بین این دو مملکت فقط مردم ساسپیر سکنی دارند، ولی سکاها این راه کوتاه را گذاشته از راه بالاتر و دورتری آمدند، چنانکه کوههای قفقاز را از طرف راست خود داشتند.
3⃣ بهگفتهٔ پیرنیا: «هرودوت میخواهد بگوید، که راه کوتاه سکاها از کنار دریای آزوو به ولایت باطوم کنونی و از آنجا به آذربایجان بود، ولی آنها راه خودشان را دور کرده از کنار دریای خزر گذشتند. تجاوز مردمان شمالی به ایران در قرون بعد هم از تنگههای قفقاز، مانند دربند واقع در کنار دریای خزر و تنگه داریال واقع در گرجستان بود. از این بیان معلوم میشود که در آن زمان هم مردمان شمالی از همین تنگهها میگذشتهاند و راه دیگر، ولو اینکه نزدیکتر بود، اختیار نمیشد... بعض محققین [نیز] احتمال دادهاند، که سکاها از دهستان، گرگان، طبرستان و گیلان به طرف آذربایجان گذشتهاند و #کتزیاس هم چنین گوید. اگر این روایت صحیح باشد، باید گفت، که سکاها از دو طرف به ایران حمله کردهاند».
4⃣ با توضیحات فوق مشخص میشود که بنا به نقل هرودوت، سکاها از دربند (بابالابواب) در حاشیه #دریای_خزر به ایران حمله نمودهاند. از سوی دیگر اشاره شد که به اعتقاد کتزیاس سکاها از کرانههای شرقی خزر به ایران حمله نمودهاند. البته #تنگه_داریال نیز یکی دیگر از راهها بوده است.
5⃣ پس راه حملات سکاها، تنها محدود به تنگه داریال نبوده که با ساختن یک سدّ، شرّ این قوم (چنانکه جناب ابوالکلام گفتهاند) بهکلّی مرتفع گردد. زیرا این قوم به گزارش هرودوت از تنگه دربند و به بیان کتزیاس از گرگان و خراسان به ایران حمله نمودهاند!
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter