#پاسخ | فتوحات اسلامی 🔹 هرگاه از منظر تاریخی به فتوحات اسلامی که در عصر خلفا و پس از آن رخ داده نگریسته شود، روشن خواهد شد که عامل اساسی در آن‎ها تمایل و گرایش مردم سرزمین‏های فتح شده به اسلام بوده است، نه قهر و غلبه نظامی. این مطلب را نه تنها مورخان مسلمان بلکه برخی از مستشرقان و مورخان مسیحی نیز آشکارا بیان کرده‎اند. گفتنی است که ساکنان بیشتر سرزمین‏هایی که در این دوره توسط مسلمانان فتح شد، اهل کتاب بودند که از نظر موازین اسلامی می‏توانستند با پرداخت جزیه بر دین خود باقی بمانند. مردم سرزمین‏های شام، مصر، اسپانیا، و اروپای شرقی –یوگسلاوی و آلبانی- پیرو آیین مسیحیت بودند اما به شهادت مورخان مسیحی چون توماس آرنولد و دیگران، آنان با علاقه و اشتیاق فراوان به آغوش گرم اسلام پناه آوردند، و آیین اسلام را عامل نجات خود از ظلم و ستم‎های حاکمان مسیحی دانستند. رفتار سپاهیان اسلام با مردم این سرزمین‎ها به گونه‎ای بود که همگامی که سپاه اسلام می‎خواست «حمص» را به مقصد یرموک ترک کند، مردم با گریه از آنان می‎خواستند که در آن‎جا بمانند چرا که رفتار مسلمانان را بهتر از حاکمان مسیحی و هم‎کیش خود می‎دانستند. 🔹 پذیرش اسلام توسط مردم ایران عصر ساسانیان نیز جزو ضرب‎المثل‏های تاریخ است. مردم ایران با عشق و علاقه فراوان از این آیین جدید استقبال کردند و سپاهیان اسلام را با آغوش باز پذیرفتند. وضع ماوراءالنهر –سمرقند و بخارا- نیز که در آن زمان بر کیش بت‎پرستی بودند، در مورد پذیرش آیین اسلام چنین بوده است. در حقیقت همه سرزمین‎هایی که خارج از عربستان آیین اسلام را پذیرفته‎اند، عامل اصلی چیزی جز منطق روشن و استوار اسلام، و رفتار بزرگ‎‏منشانه مسلمانان با مردم آن سرزمین‎ها نبوده است؛ تنها نقشی که قدرت نظامی و شمشیر داشته سرکوب حاکمان ستمکار و سلطه‎گران بوده است، زیرا هیچ‏گاه مسلمانان با تهدید و ارعاب دیگران را به قبول اسلام مجبور نساختند. 🔹 جرجی زیدان می‏نویسد: «مسلمانان صدر اسلام، هرجا را فتح می‏کردند، به اشغال نظامی قناعت می‏نمودند، و متعرض دین و عادات و رسوم مسیحیان نمی‏شدند و آنان را در امور داخلی و اوضاع و احوال شخصی و امور قضایی آزاد می‎گذاشتند و حق سیادت دینی قسطنطنیه را بر مسیحیان شام می‏پذیرفتند» (تاریخ تمدن اسلام، ص 736). 🔹 گوستاولوبون در رد این اتهام که اسلام در سایه شمشیر و جنگ گسترش یافته است می‏گوید: «زور شمشیر موجب پیشرفت قرآن نگشت، زیرا رسم اعراب این بود که هرجا را فتح می‏کردند، مردم آن‎جا را فتح می‏کردند، مردم آن‏جا را در دین خود آزاد می‎گذاشتند، و این‎که مردم مسیحی از دین خود دست برمی‏داشتند و به دین اسلام می‏گرویدند بدان جهت بود که عدل و دادی که از مسلمانان فاتح می‏دیدند، مانندش را از زماندان پیشین خود ندیده بودند، و برای سادگی و سهولتی بود که در دین اسلام مشاهده می‏نمودند، و نظیرش را در کیش قبلی خود سراغ نداشتند» (تاریخ تمدن اسلام و عرب، ص 145). #گزیده_های_اعتقادی 📙 برگرفته از کتاب «آزادی از دیدگاه اسلام و لیبرالیسم»، حضرت استاد ربانی گلپایگانی 🔍 ادامه را در قسمت بعد بخوانید: @kharejkalam

#پاسخ | اهل ذمّه و قانون جزیه 🔹 برخی از مستشرقان مغرض، خواسته‏اند قانون جزیه در اسلام را که برای اهل کتاب مقرر شده، حکمی غیر منطقی و ناعادلانه به شمار آورند! اما اگر با دیده انصاف به این مطلب نظر شود، روشن خواهد شد که این حکم به طور کامل بر موازین عدل و داد استوار است، زیرا با توجه به این‎که مسلمانان باید زکات بپردازد و بدین طریق در عمران و آبادانی کشور اسلامی سهیم باشد، مقتضای عدل این است که اهل کتاب نیز که به قانون زکات عمل نمی‏کنند، با پرداخت مقداری از مال خویش در عمران و آبادانی کشور که همه شهروندان از آن استفاده می‏کنند، سهیم باشند. این حقیقت را برخی از نویسندگان منصف مسیحی بیان کرده‏اند. 🔹 مارسل بوازار می‎نویسد: «ادعای برخی از مورخان، که پرداخت خراج از بیگانگان را جریمه جنگی پنداشته و این اقوام را تحت‎الحمایه امپراتوری نامیده‏اند، به کلی مغرضانه و دور از حقیقت است. این معاهدات برپایه تعلیم قرآن، و به خاطر خشنودی خدا و خدمت به خلق، تنظیم شده و هیچ گرایش استعماری در آن دیده نمی‏شود و اصولاً با قراردادهای صلح کشورهای فاتح اروپا که ملت شکست خورده را به اسارت سیاسی و اقتصادی گرفتار می‏شاختند، تفاوتی آشکار دارد. این قراردادها، نه تنها رنگ استعماری نداشته، بالعکس به وسیله آن، اسلام دست تفاهم و دوستی به سوی ملل دیگر دراز کرده و آنان را در حمایت کامل قوانین خود قرار داده است. این‏گونه گذشت‎ها و چشم‏پوشی‏ها، نخستین گام در راه پی‏ریزی اساس حقوق بین‎الملل بوده که بعدها حقوقدانان اروپا از آن استفاده کرده‎اند». 🔹 وی در ادامه گفته است: «اقلیت‏های درون جامعه اسلامی آزادی داشتند که علاوه بر انجام فرایض مذهبی جداگانه، آداب و رسوم خویش را نیز هم‏چنان حفظ کنند. به طور مثال در مورد مسیحیان نجران، پیامبر(ص) هرگونه دخالت مقامات مسلمان را در امور دینی و سنتی این گروه به صورت فشار، سخت‏گیری و روش‎های بازدانده دیگر منع کرده است. معاهده نجران بعدها، قانون محمد (ص) در باب مسیحیان و قانون محمد (ص) در باب انسان‎ها نامیده شد و مبنای مورد قبولی در سراسر قلمرو اسلام، از نظر تنظیم قرارد داد و تدوین ضوابط قانونی به خاطر حمایت از اقلیت‎ها، بوده است» (اسلام و حقوق بشر، ص 114 -112). 🔹 وی، در جایی دیگر گفته است: «خرده‎گیران مغرب زمین، نتوانسته‎اند به شرایط قراردادهای پیامبر و خلفای راشدین با اقوام مغلوب و اقلیت‏ها ایرادی وارد سازند، زیرا شرایط آن کاملاً به نفع این گروه‏ها تنظیم شده است. این گروه‏ها عدالت و تساهل دین اسلام را ستوده‏اند و از وضع خود در درون جامعه مسلمان راضی بوده‏اند» (همان، 119). 🔹 نامبرده، در جای دیگری نیز می‎گوید: «تنظیم قرارداد صلح با اهل ذمّه یا تأمین و حمایت ملت شکست خورده، یکی از تجلیات انسان دوستانه اسلام است که به کلی با آن‎چه در حقوق مغرب زمین، نسبت به رفتار با ملل مغلوب آمده، تفاوتی آشکار دارد» (همان، ص 108). 🔹 اهتمام و عنایت اسلام نسبت به حقوق اهل ذمه تا آن‏جاست که برای آنان، حقوق بازنشستگی تعیین کرده است. روایت شده که روزی امام علی(ع) از راهی عبور می‏کرد، پیرمرد تهیدست و ناتوانی را دید که گدایی می‏کرد، امام(ع) پرسید او کیست؟ گفتند: فردی مسیحی است. امام(ع) سخت برآشفت و فرمود: آن‎گاه که توان کار کردن داشت، او را به کار گرفتید، و اینک که پیر و فرتوت شده است، او را به حال خود رها ساخته‎اید، سپس دستور داد تا از بیت‎المال نیاز مالی او را برآورده سازند» (وسائل الشیعه، ج11، ص 49). #گزیده_های_اعتقادی 📙 برگرفته از کتاب «آزادی از دیدگاه اسلام و لیبرالیسم»، حضرت استاد ربانی گلپایگانی @kharejkalam