💠سیر ورود جریان روشنفکری به ایران⬇️
#برخورد_ایران_با_تجدد_غرب،از همان سرآغازها بیداری غرب از خواب هزارساله #قرون_وسطایی و پیدایش #رنسانس و اکتشافات جغرافیایی و نهضت های اصلاح دینی و... آغاز شد.
یعنی از اوایل عصر صفوی و حتی روزگار پیش از آن.
اما نه غرب در آن زمان میتوانست ادعای سلطه بر عالم داشته باشد و نه ایران‌و جهان اسلام چنان بیمار وضعیف شده بود که در برابر یورش جهان جدید،یکسره تن به خواری دهد و به دوره حیرت و خودباختگی در برابر غرب گام بگذارد.
پس در #دوره_صفوی علی رغم روابط دیرپا و نسبتا گسترده سیاسی نظامی و بازرگانی با اروپا؛اندیشه ها آموزه ها و ارزش های سیاسی و اجتماعی جدید غربی کمتر به ایران راه یافت.
مرحله بعد⬇️
در عصر #قاجاریه وبعد از #جنگهای_ایران_و_روس
غربِ مسلّطِ به فنآوری و علم، روزی که خواست در ایران، پایگاه تسلّط خودش را مستحکم کند، از راه #روشنفکری وارد شد.
اصلاحات نظامی و اداری و اجتماعی و اقتصادی و علمی را باید از دوره #عباس_میرزا و #میرزا_ابوالقاسم_قائم_مقام و حاکمیت #فتحعلی_شاه دانست
معلمان و مستشاران از #انگلستان و #فرانسه برای آموزش فنون جنگی و نظامی به ایران اعزام شدند و جمعی هم از ایرانیان برای آموزش پزشکی و فنون نظامی و طبیعات به #انگلستان رفتند
اصلاحات عباس میرزا با روی کار آمدن #میرزا_تقی_خان_امیرکبیر و به کارگیری روش های جدید اقتصادی و نظامی توسعه یافت
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
💠 روشن فکری در ایران⬇️
#روشنفکری_در_کشور_ما_بیمار_و_ناسالم_و_معیوب_متولّد_شد.
چرا؟
چون کسانی که روشنفکران اوّلِ تاریخ ما هستند، آدمهایی ناسالمند.
سه نفر از این شخصیتها و پیشروان روشنفکری در ایران ⬇️
میرزا ملکم خان ارمنی، میرزا فتحعلی آخوندزاده، حاج سیّاح محلّاتی.
متاسفانه جریان روشنفکری ایران به درستی نتوانست، متناسب با دردهای جامعه ایرانی به #تولیدعلم و #تئوری_پردازی دست یابد.
برخلاف #روشن_فکران_غربی که در این عرصه موفق بودند.
🔰🔰🔰🔰🔰
💠دوره های روشن فکری در ایران⬇️
❇️دوره اول⬅️اوایل دوره قاجار
شخصیتها⬅️میرزاعسگرخان افشارارومی_میرزاابوالحسن خان ایلچی....
❇️دوره دوم⬅️این دوره از مشروطه تا کودتای ۱۲۹۹ ش و روی کار آمدن رضاخان، ادامه یافت
⏺شخصیتها⬅️آخوندزاده_میرزاحسین خان سپهسالار_میرزا ملکم خان ناظم الدوله_میرزاعبدالرحیم طالبوف_حاج سیاح_وثوق الدوله_امین السلطان
❇️دوره سوم⬅️دوره حاکمیت رضاخان
در این دوره، روشنفکران درجه یکِ کشور، از اساتید، از نویسندگان و از متفکّرانی که جزو زبدگان روشنفکری بودند، در خدمت رضاخان قرار گرفتند.
روشنفکران، #ایدئولوگهای_حکومت_کودتایی_رضاخانی_شدند!
مثل محمدعلی فروغی و تقی زاده...
❇️دوره چهارم⬅️حاکمیت‌پهلوی دوم ⬇️
۱_جریان های #ناسیونالیستی و #سلطنت طلبی⬅️ چون #حزب_مردم،#حزب_رستاخیز
۲_روشن فکران #سوسیالیست⬅️ چون #محمد_نخشب
۳_جریان های #التقاطی⬅️ چون #سازمان_مجاهدین_خلق و #سازمان_چریکهای_فدایی_خلق
در این دوره برخی از روشنفکران به حزب توده پیوستند و ستون پنجم شوروی شدند.
❇️دوره پنجم⬅️بعداز انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
💠 دغدغه های روشنفکران⬇️
1⃣عقب ماندگی و انحطاط و عدم پیشرفت⬅️عامل اصلی این عقب ماندگی#تحجر و #استبداد
2⃣دغدغه ارتباط دین داری یا سنت با تجدد بود
تجدد به معنای نوآوری یا مدرنیته.
چگونه مطالب نویی را که وارد جامعه‌میشود با دین داری آشتی بدهیم؟اصلا می توانیم این ها را آشتی بدهیم یانه؟
اما راه حل روشنفکران متفاوت است
روشنفکران سکولار می گفتند:راه درمان این است که #دین_را_محدود_یا_حذف_کنیم و به حاشیه برانیم‌و دربست به سراغ غرب یا شرق برویم
یا شخصی مثل #میرزا_فتحعلی_آخوندزاده که معتقد بود
۱_خط و الفبا
۲_اسلام
۳_چیرگی عرب بر ایران
ازعوامل بنیادین عقب ماندگی و انحطاط ایرانیان است.
و دوران #ایران_باستان دوران درخشان و #دوران_اسلامی دوران ظلمانی بود
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
💠انواع روشنفکری⬇️
✳️روشن فکران آتئیست_لائیک(اعتقادی به دین ندارند یا اعتنایی به دین نمی کنند)
✳️روشن فکران سکولار(به حضور دین در فعالیتهای اجتماعی اعتقاد ندارند)
۱_ روشن فکران سکولار غرب گرا
۲_روشن فکران سکولار شرق گرا
✳️روشن فکران دینی
[نگاه نو، نگاه مبتکرانه به مسائل دینی و مسائل فکری اسلامی، همان نگاه روشنفکری است و معنایش بدعت‌گذاری نیست. همان مبانی را با ابعاد جدیدی که انسان به برکت گذشت زمان آن ابعاد را میشناسد، فهمیدن و بیان کردن. ]
پنج‌گفتمان مهم تاریخ معاصر از دوره پهلوی تا کنون(با توجه به مقوله دین ورابطه اش با تجدد)⬇️
🔵دهه سی⬇️
1⃣آیت الله طالقانی(روشنفکر مذهبی_مبارز)
2⃣ مهندس بازرگان
۱_روشن فکری دینی#التقاطی
۲_با #رویکرد_علمی[تلاش میکردتا هماهنگ سازی میان محتوای دین شناسی و علوم طبیعی و انسانی برقرار کند]#دین_شناسی_علم_گرایانه
۳_ با گرایش #لیبرالیست
۴_#ملی_گرا
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🔵دهه چهل⬇️
استادمطهری(#دین_شناسی_ایدئولوگ_گرایانه_غیرالتقاطی)
برخورد این جریان در برابر موج غرب زدگی ⬇️
۱_جریان بازگشت به خویشتن و هویت اسلامی را مطرح کردند
۲_ تفکیک جنبه های مثبت تمدن غرب از جنبه های منفی آن
۳_ استفاده از تکنولوژی و علم غرب با آگاهی نه کورکورانه
۴_برخورد قاطع با نظام ارزشی و ایدئولوژی غربی
{زدودن اسلام از خرافه_،مبارزه با استبداد و استعمار}
[شیخ فضل الله نوری _مدرس_شهیدبهشتی_استادمصباح یزدیامام خمینی ره]
🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🔵اواخر دهه چهل⬇️
♻️دکتر شریعتی
۱_روشن فکری دینی#التقاطی
۲_بارویکرد#جامعه_شناختی
۳_باگرایش#سوسیالیستی
۴_#دین_شناسی_ایدئولوگ_گرایانه(که تلاش میکرد از ایدئولوژی اسلامی را درمقابل ایدئولوژی های رایج ارائه نماید
🔰🔰🔰🔰🔰
🔵دهه هفتاد⬇️
1⃣دکتر عبدالکریم سروش
2⃣مجتهد شبستری
۱_روشن فکری دینی#التقاطی
۲_با دین شناسی #ایدئولوگ_ستیز
۳_با رویکرد #فلسفی_و_معرفت_شناختی
۴_#نئولیبرالیست
۵_آشکارا داعیه #نسبی_گرایی و #سکولاریسم و #پلورالیسم را دارد
◀️جریان پنجم⬇️
#دین_شناسی_تجدد_ستیزانه
به نمایندگی احمدفردید_رضاداوری_سیدحسین نصر
[راه حل معضلات ایران تنها با تکیه زدن به رهیافت های سنتی ممکن است و هرگونه الگوگیری از راه ورسم‌زندگی فرنگیان‌نه‌تنها‌مشکلی را حل نمی کند بلکه بر مشکلات می افزاید]
ویژگی های روشنفکرهای غرب زده🔰
◀️بازبان عوامانه⬇️
اول⬅️مخالفت با مذهب و دین - یعنی روشنفکر لزوماً بایستی با دین مخالف باشد!
دوم⬅️علاقه‌مندی به سنن غربی(لباس_ادبیات گفتگو ...) و اروپارفتگی
سوم ⬅️ درس خواندگی
[یعنی اگر کسی متدیّن شد، چنانچه علّامه دهر باشد، اوّلْ هنرمند باشد، بزرگترین فیلسوف باشد؛ روشنفکر نیست! ]
◀️با زبان عالمانه⬇️
۱_ بی اعتنایی به سنّتهای بومی و فرهنگ خودی
۲_ اعتقاد به جهان‌بینی علمی
[وقتی قید #عدم_تعبّد را جزو قیود حتمی و اصلی روشنفکری ذکر میکنند، نتیجه این میشود که #علّامه_طباطبایی، بزرگترین فیلسوف زمان ما که از فرانسه فلاسفه و شخصیتهای برجسته‌ای مثل #هانری_کربن به این‌جا میآیند و چند سال میمانند تا از او استفاده کنند، روشنفکر نیست]
◀️ در دوره‌ی طاغوت، آدمی مثل #تقی_زاده، به این مضمون گفت که #ایران_باید_از_فَرقِ_سر_تا_ناخن_پا_غربی_بشود؛ یعنی #سبک_زندگی در ایران باید غربی بشود. امروز هم #تقی_زاده_های_جدید از این حرفها میزنند؛ البتّه به این صراحت نمیگویند امّا مضمون حرفشان این است. آنهایی که افکار غربی را، سبک زندگی غربی را، روشهای غربی را، لغات غربی را به طور پیوسته در داخل، در ادبیّات ما، در افکار ما، در دانشگاه‌های ما، در مدارس ما تزریق میکنند، پمپاژ میکنند، اینها همین تقی‌زاده‌های جدیدند. آنهایی که پشت سر #سند ۲۰۳۰ -سند ۲۰۳۰ یعنی برگرداندن سبک زندگی اسلامی به زندگی غربی- می‌ایستند، همان #تقی‌زاده_های_امروز هستند؛