فروض حصری رابطه بین غار و مغرور در قاعده غرور
الف. هردو طرف عالم و آگاه نسبت به واقع باشند.
ب. غار جاهل ولی مغرور عالم به واقع باشد.
ج. غار عالم ولی مغرور جاهل به واقع باشد.
د. هردو جاهل نسبت به واقع باشند.
دو فرض اول به حتم از شمول ضمان قاعده غرور خارج است چراکه مغرور با وجود علم به واقع، اقدام کرده است. و فرض سوم مصداق بارز مسئولیت مدنی از باب قاعده غرور است ولی در فرض چهارم بین فقهاء اختلاف نظر وجود دارد :
برخی معتقدند در عنوان غرور، بار معنایی و سوءنیت خاصی وجود دارد بنابراین در این فرض که غار جاهل به واقع بوده، مسئولیتی ندارد.
اما برخی دیگر معتقدند، عنوان غار از عناوین غيرقصدیه بوده و با محض فریب خوردن زیان دیده محقق میشود و ضمان ناشی از قاعده غرور بر ذمه غار مستقر میشود.
به نظر میرسد باید قائل به تفصیل شد. چنانچه مستند قاعده غرور، روایت المغرور يرجع الی من غره قرار بگیرد، غار در فرض جهل به واقع، ضامن نخواهد بود چراکه این روایت شریفه باعنایت به تعدی به مفعول غره، دلالت بر فریب دادن مغرور میکند نه فریب خوردن وی.
ولی چنانچه مستند قاعده غرور ادله قاعده تسبیب قرار بگیرد، قول به ضمان غار بلاوجه نخواهد بود.
#دانشگاه_مفید
#حقوق
#ضمان
#قاعده_غرور
#قاعده_تسبیب
@lawmofid