❓از نظر امیرالمومنین یک نظام سیاسی_اجتماعی چگونه حرم می شود؟! (مبنای سخن حاج قاسم در نهج البلاغه) 🎙حجت الاسلام #قنبریان: • ولایت در فرهنگ شیعی یک میثاق سه وجهی است؛ پیوند و پیوستگی مردم با ولیّ و بالعکس و پیوند مردم با مردم. ولایت، فقط شخص ولیّ نیست؛ کل این سه پیوند و میثاق است.۱ • حضرت امیر(ع) این میثاق، را #حرم می نامند آنجا که از ایجادش در زمان پیامبر(ص) گفته و از نقضش پس از او گله می کند: "...نَقْضاً لِمِیثَاقِهِ الَّذی وَضَعَهُ اللَّهُ لَکُمْ حَرَماً فِی أَرْضِهِ وَ أَمْناً بَیْنَ خَلْقِهِ...: و پیمان و میثاقی را بشکنید که خداوند آنرا حرم(پناه گاه) برای شما در زمین و جایگاه امن بین مردم قرار داد..."(خطبه قاصعه) • این میثاق در زمان ما همان است که بهشتی۲ و خامنه ای۳ آنرا "نظام امت و امامت" و "جمهوری اسلامی" نامیدند و حاج قاسم آنرا "حرم" می خواند! هستیِ این پیوند(ولایت) مقدم بر پوسته حقوقی و قانونی آن است و واقعا باید در جامعه برپا شده باشد. ........................... ۱. ر.ک: طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن/ آیت الله خامنه ای/ فصل آخر ۲. ر.ک: مبانی نظری قانون اساسی/ شهید بهشتی ص۴۷ ۳. ر.ک: دیدار با مردم آذربایجان ۹۶/۱۱/۲۹ و هم کتاب صورت و صیرت انقلاب اسلامی * برشی از #جلسه_سوم فاطمیه اول هیات اصحاب الحسین دانشگاه تهران/ آذر۱۴۰۲ ☑️ @m_ghanbarian

⭕️ نگاهی نو به مسئولیت اجتماعی 🎙حجت الاسلام قنبریان/ هیات اصحاب الحسین(ع) دانشگاه تهران/ فاطمیه اول۱۴۰۲ جلسه سوم • گونه های نظام اجتماعی انجام درست مسئولیت های اجتماعی لوازم و تمهیداتی دارد که باید گونه های نظام اجتماعی را در این خصوص بررسی کرد: 1⃣ نظم اجتماعی مبتنی بر رحامت نظام های قبیلگی و عشایری و روستایی و... گذشته براساس خویشاوندی و رحامت بود. در این نظم، رابطه افراد با هم "اهالی" است؛ از هم یاد میگیرند، باهم تکافل اجتماعی دارند، از هم دفاع می کنند و... ⬅️ مسئولیت اجتماعی نوع اول(امور حسبیه) در این نظم خیلی راحت انجام می شود... 2⃣ نظم اجتماعی مدرن: با پیدایش شهر و دولت مدرن دیگر رابطه ها براساس خویشاوندی نیست. "رابطه شهروندی" جای "اهالی" نشسته است. در این نظم جدید، "موسسات رسمی و غیر رسمی" واسط بین مردم و امور اجتماعی اند. "مدرسه مدرن" عمده آموزش های لازم را در خود متمرکز می کند (حتی آموزشهایی که دیروز در ضمن کار و بازار و روابط خانوادگی انجام می شد)، "بیمه" جای تکافل اجتماعی سابق(عاقله) می نشیند، "سرای سالمندان"، "پرستاران خانگی" و... جای روابط خانوادگی گذشته می نشیند. ⬅️ مسئولیت اجتماعی نوع اول، در این نظم، سخت تر انجام می شود. همه نیابتی می شوند و به موسسات سپرده می شود. آدم ها برای پدر و مادر پیر خود هم پرستاری در شهرستان می گیرند و خود از دور تلفنی می زنند! اما باز ریشه این مسئولیت ها که تربیت آدمی و روحیات اوست صفر نمی شود انواع ابزار جدید برای انجامش تدارک می شود. • سرنوشت مسئولیت اجتماعی نوع دوم! مسئولیت اجتماعی نوع دوم که مسئولیت جمعی و "امر جامع" است، در هردو نظم گذشته دچار آسیب است! 🅰 در نظم قبیلگی هم امر جامع با مشکل مواجه است! شکست حکومت علوی، قیام حسینی ، دعوت فاطمی همه مواردی از این است! ❓چرا؟! چون امر جامع (مثل حفظ حکومت اسلامی، قیام امت مقابل بدعت ها) بزرگتر از قبیله و فامیل است! تعصبات خونی و قبیلگی مانع "بسیج شوندگی" در امری فرا قبیلگی است! (دقت کنید) ابن خلدون همین را عامل شکست [ظاهری] نهضت حسینی می شمارد... حضرت امیر(ع) برای توجه به این مهم خطبه قاصعه را انشاء که فرازهای زیادی از آن به همین نکته می پردازد. با این تعصبات جاهلی شیطان امت های گذشته را هم فریب داده و در واقع شکست های تاریخ رقم خورده است. جالب اینکه در همین وضع، همان قبیله مسئولیت های نوع اولش را انجام می دهد حتی حاضر است یتیمان حسین(ع) را سرپناه و غذا دهد بعدی که از مسئولیت بزرگش درباره امر جامع حسینی کوتاهی کرده است! 🅱 نظم مدرن هم مسئولیت مردم در قبال امر جامع را یاری نمی کند! با وجودی که امر جامع اندازه بزرگی حکومت و دولت مدرن است (مشکل قبلی اینجا نیست) لکن به دو دلیل باز مسئولیت اجتماعی خوب انجام نمی شود: - امر جامع در دیوانسالاری دولت مدرن می شکند و تجزیه می شود! - رابطه مردم با امر جامع، قطع و با وساطت و نیابت می شود! برای مثال اگر "پیشرفت عدالت محور" امر جامع دهه ای در ایران باشد، نظام دیوان سالار اول این امر را متجزی و بریده از هم می کند و بعد بخاطر تصدی خود یا موسسات غیر رسمی راهی برای "قیام مردم به این امر جامع" نمی گذارد! 3⃣ نظام ولایت_موالات چاره و نظریه مبنای اسلام در نظم اجتماعی، هیچ یک از دو نظم سابق نیست. نه دنبال ساخت "قبیله اسلامی" است و نه "استیت اسلامی"! ولایت، یعنی چسبیدگی و هم جوشیدگی سه وجهی: ولیّ با مردم/ مردم با ولیّ/ مردم با مردم (ر.ک: فصل آخر کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن) آیت الله شاه آبادی از این عرض و طول ولایت و موالات تعبیر به "خیط نبوت" و "خیط اخوت" می کرد (ر.ک: شذارت المعارف) حضرت امیر(ع) در بخش دیگر خطبه قاصعه به این مهم توجه می دهد. پیامبر که آمد این رابطه جدید را شکل داد (جَمَعَ علی دعوَتِه اُلفَتَهُم) این موجب شد امرهای جامع مستقر و جاگیر شود (قد تَرَبَّعَتِ الامورُ بهم فی ظل سلطان قاهر) امر جامع در دسترس همه و همه مباشر آن به آسانی منعطف می شد (تَعَطَّفَتِ الامورُ علیهم...) اما وقتی بعد از این پیوستگی و موالات، گروه گروه شده و سراغ منافع قبیلگی رفتند (صرتُم بعد الموالاة احزاباً) این حصن و پناه گاه الهی هم درش رخنه ایجاد شد (ثَلَمتُم حصنَ الله المضروبَ علیکم باحکام الجاهلیه). حضرت آن روابط سه وجهی را #حرم در زمین می شمارد که داشت نقض می شد (...نقضاً لمیثاقِه الذی وَضَعَه الله لکم حرماً فی ارضه) این موالات طولی و عرضی خود از بزرگترین احکام الهی است. "ولایت مطلقه" نه دولت مطلقه و استیت و لویاتان است و نه یک صرفاً قلب مهربان درون یک ربات فولادی خشن(دولت مدرن)! بلکه چنین رابطه سه وجهی ای است که بتواند دولت مدرن و اقتضائاتش را تسخیر و تا ساخت الگوی بهتر خود مهار نماید. * مطالب بسیاری از تتمه این بحث بخاطر محدودیت شبها ناگفته ماند و به مجالی دیگر حواله شد! ☑️ @m_ghanbarian