#سکوتهای_نجاشی
#الخصال_الرصیعة
📔 برشی از کتاب الخصال الرصیعة فی فهرست اسماء مصنفی الشیعة
◀️این اثر شیخ جاسم الفهدی بررسیهای خوبی در مورد رجال نجاشی انجام داده است. به عنوان نمونه یکی از بخش های کتاب را معرفی میکنيم. در بخشی از فصل هفتم کتاب، مؤلف به اهمالات نجاشی پرداخته، یعنی اوصاف مهمی که نجاشی در مورد برخی روات ذکر نکرده، و جای آن در کتاب خالی است. یعنی این 7مورد: اقوال پیشینیان، جرح و تعدیل برخی روات، اهمال ذکر مذاهب، و طبقه راوی، ذکر نکردن طرق برخی کتب، اهمال ذکر مصادر برخی ترجمه ها، اهمال ذکر بعضی از مصنفات راوی. (الخصال الرصیعة، ص197-231)
▪مؤلف به درستی نشان داده که برخلاف نظر برخی از متاخران، نمیتوان اصلی ساخت و همواره از این سکوت های نجاشی مفهوم گرفت، و ذکر نشدن چیزی را شاهد مردود بودنش در نظر نجاشی گرفت. مگر در جایی که قرینه موجود باشد.
🔸مثلاً در مورد اول، 11 نمونه بررسی شده، که نجاشی یا به کلی به ذکر اقوال مخالف نپرداخته، و یا تنها اشارهای مجمل و نا کافی به آن کردهاست. (ص198-210)
🔸در مورد دوم، مولف مستندات کسانی مانند میرداماد و وحید که سکوت نجاشی را شاهد مدح راوی میگیرند، به تفصیل نقد کرده و شواهد نقض آورده. (ص210-215؛
🔸در مورد سوم توضیح داده که موضوع فهرست نجاشی در واقع آثار امامیه نیست. بلکه آثار مربوط و منتسب به امامیه است. و لذا ذکر نکردن مذهب راوی شاهد دلیل امامی بودن او نیست. (ص215-222؛ مستندات دیگر: اکبری، پایان نامه، بخش2-4-1-8) از تصریحات مکرر نجاشی و بررسی روش او بر میآید که او آثار غیر امامیانی که مربوط به امامیه بوده اند، ذکر میکرده. چنانکه بررسی های تطبیقی مشعر به آن است که او چندان اهتمامی بر ذکر مولفات شیعه که غیر مرتبط با مذهب بوده اند، نداشته است. (نمونه قس: ابن نديم، الفهرست، ص: 507؛ نجاشی، ص387)
🔸در مورد ششم، بنا بر فحص مولف الخصال الرصیعة، عادت نجاشی در نقل اقوال، آن است که مصادرش را ذکر نمیکند. و بسیاری از مواردی را که ذکر کرده، برای اشاره به نکته خاصی است. مثلاً بسیاری از مواردی را که گفته «ذکره ابوالعباس» مواردی است که در فهرست شیخ نیامده، و نجاشی خواسته به این اهمال یا اغفال انتباه دهد. هم (فهدی، الخصال الرصیعة، ص230-231)
و در آخر نشان داده که ذکر نشدن برخی از مصنفات اصحاب توسط نجاشی لزوماً به معنای قبول نداشتن آنها نیست (ص231-232). خود نجاشی و شیخ طوسی هر دو در مقدمه فهرستشان توضیح دادهاند که (به خاطر پراکندگی آثار، جامع نبودن فهارس پیشین و از میان رفتن برخی از آثار و...) نمیتوانند نام همه آثار را ذکر کنند. (نجاشی، ص3؛ طوسی، فهرست كتب الشيعة، ص4)
@Al_Rijal
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith