eitaa logo
علوم و معارف حدیث
1هزار دنبال‌کننده
622 عکس
201 ویدیو
213 فایل
امام رضا: رَحِمَ اَللَّهُ عَبْداً أَحْيَا أَمْرَنَا. رحمت خدا بر کسی که نام و یاد ما را زنده کند. کانال علوم و معارف حدیث، بستری جهت نشر معارف حدیثی اهل‌بیت علیهم‌السلام است. پاسخگویی ↙️ تبادل ️⬅️ ️ @MaarefHadithi تبلیغ ️↖
مشاهده در ایتا
دانلود
مسندنگارى، گونه ‏اى از نگارش است كه در آن، احاديث يك راوى را بدون در نظر گرفتن موضوعات آن، كنار هم مى‏ نهد. نگارش مسند در ميان شيعيان، چندان مرسوم نبود و دانشوران شيعى، به گردآورى حديث در باره يك موضوع، بيشتر اهمّيت مى‏ دادند؛ زيرا نگارش‏هاى موضوعى در يافتن نظر نهايى معصومان مفيدتر است. در سده‏هاى چهارم و پنجم هجرى، پاره ‏اى از مسند نويسى‏ها در ميان شيعه پديد آمد، با اين تفاوت كه به گردآورى حديث يك راوى نپرداختند، بلكه احاديثِ هر امامى را جداگانه، گِرد آوردند. كتاب تحف العقول ابن شعبه حَرّانى و نزهة الناظر حُلوانى، كتاب‏هايى هستند كه احاديث امامان معصوم را به تفكيك، ذكر كرده اند و خواننده، براى خواندن احاديثِ هر امام، مى‏تواند به آن‏ها مراجعه كند. @MaarefHadith
13970714164770-F (1).pdf
332.2K
مقاله《اهمیت اجازه حدیث در دوران گذشته》نوشته آقایان رسول طلائیان و مهدی لاهیجی است. این مقاله در سال۱۳۹۷ توسط قرآن و حدیث به چاپ رسید. : اجازه حدیث در روزگار پیشین، دروازه ورود به قلمرو نشر حدیث بود. حتی کسانی که از این دروازه وارد شده بودند، برای ادامه کار، نیاز به اجازه های گوناگون داشتند. این گواهی علمی چنان اهمیت داشت که بزرگان حدیث هم نیازمند آن بودند. شیخوخیت، فقاهت و استادی برخی از محدثان، موجب بی نیاری آنها از اجازه و حتی اجازات موردی نمی شد. 👆👆 👇👇 http://majaleh-a.ir/Article/13970714164770 @MaarefHadith
در منابع رجالی که درباره شخصیت محمد بن اورمه سخن گفته اند، پیرامون وثاقت و مقام او سه نظریه دیده می شود: بعضی از بزرگان او را از نظر روایتی ضعیف شمرده اند(۱). جمعی دیگر در قبول و یا عدم قبول روایاتش دچار تردید شده اند(۲). و عده زیادی از  دانشوران و بزرگان شیعه به این محدث توانمند اعتماد کرده اند و ضمن قبول اخباری که از او نقل می شود به بزرگی شخصیتش اعتراف دارند(۳). وی دارای تالیفات زیادی بوده و از بزرگانی همچون و یحیی بن یحیی روایت نقل کرده است. از مهمترین شاگردان او نیز می توان به اشاره کرد. 📗 (۱)رجال شیخ طوسی، ص392 (۲)خلاصة الاقوال، علامه حلی، ص253. (۳)تنقیح المقال، علامه ممقانی، ج2، ص84 و معجم رجال الحدیث، آیه الله خوئی، ج15، ص115 @MaarefHadith
یکی از جملاتی که در ایام کرونایی مورد سوال واقع می شود، عبارت «لا عدوی» در حدیث پیامبر صلی الله علیه و آله است. برخی با استناد به این جمله، می گویند که ویروس کرونا و... یک توطئه سیاسی است و اصلا قابل سرایت نمی باشد بلکه مافیای صهیونیستی پشت این قضیه است و.... حدیث مورد نظر این است امام صادق علیه‌السلام فرمود: «إِنَّ أَعْرَابِيّاً أَتَى رَسُولَ اللَّهِ ص فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّي أُصِيبُ الشَّاةَ وَ الْبَقَرَةَ وَ النَّاقَةَ بِالثَّمَنِ الْيَسِيرِ وَ بِهَا جَرَبٌ فَأَكْرَهُ شِرَاءَهَا مَخَافَةَ أَنْ يُعْدِيَ ذَلِكَ الْجَرَبُ إِبِلِي وَ غَنَمِي فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص يَا أَعْرَابِيُّ فَمَنْ أَعْدَى الْأَوَّلَ ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لَا عَدْوَى وَ لَا طِيَرَةَ وَ لَا هَامَةَ وَ لَا شُؤْمَ وَ لَا صَفَرَ وَ لَا رَضَاعَ بَعْدَ فِصَالٍ وَ لَا تَعَرُّبَ بَعْدَ هِجْرَةٍ وَ لَا صَمْتَ يَوْماً إِلَى اللَّيْلِ وَ لَا طَلَاقَ قَبْلَ النِّكَاحِ وَ لَا عِتْقَ قَبْلَ مِلْكٍ وَ لَا يُتْمَ بَعْدَ إِدْرَاك‏» این حدیث علاوه بر «روضه الکافی» با عبارت های دیگر از معصومان دیگر نیز ذکر شده است در منابع اهل سنت نیز با عبارت های مختلف در صحاح سته آمده است در مورد این که مراد از عبارت «لاعدوی» چیست، مؤلفان و شارحان شیعه و سنی سعی کرده‌اند معنایی قابل‌پذیرش برای آن ذکر کنند و توجیهی نیز در جمع بین این حدیث و احادیثی که معارض آن به نظر می‌رسد ارائه دهند آقای کریمیان در مقاله حدیث «لا عدوی»: انتساب و مفهوم شناسی (پژوهشی درباره خاستگاه واگیردار نبودن بیماری‌ها در اسلام)، نظرات متعدد را جمع آوری کرده است و نتیجه آن را با استناد به ضعف سند گرفته است . یاداشت دیگری با عنوان ایضاحی بر حدیث «لا عدوی»، توسط آقای علی امیری نگاشته شده است که با نگاهی متفاوت، حدیث را پذیرفته و تحلیل کرده است این دو نگاشته در ادامه ارسال می شود. @MaarefHadith
✨(۸) امام باقر علیه السلام: َإِذَا دَعَتْکَ نَفْسُکَ إِلَى کَبِیرَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَارْمِ بِبَصَرِکَ إِلَى السَّمَاءِ فَإِنْ لَمْ تَخَفْ مَنْ فِیهَا فَانْظُرْ إِلَى مَنْ فِی الْأَرْضِ لَعَلَّکَ أَنْ تَسْتَحْیِیَ مِمَّنْ فِیهَا فَإِنْ کُنْتَ لَا مِمَّنْ فِی السَّمَاءِ تَخَافُ وَ لَا مِمَّنْ فِی الْأَرْضِ تَسْتَحِی فَعُدَّ نَفْسَکَ فِی الْبَهَائِم. زمانی که نفس تو به گناه کبیره ای دعوتت کرد، به آسمان نگاه کن! پس اگر از کسی که در آسمان است، نترسیدی، به کسی که در زمین است، نگاه کن! شاید از کسانی که در زمین هستند، شرم کنی. پس اگر کسی هستی که از خدا و مردم حیا نمی کنی، خودت را در شمار چهارپایان به حساب آور. 📗نزهه الناظر و تنبیه الخاطر، ص۱۶۲ @MaarefHadith
منظور از اينكه هر عملي براي خود انسان است به جز روزه كه براي خداست چيست؟ این مفهوم در روایات متعددی ذکر شده است مثلا از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمود: «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَقُولُ الصَّوْمُ لِي وَ أَنَا أَجْزِي عَلَيْهِ» (1) همچنین رسول الله صلی الله علیه و آله فرمودند: قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى الصَّوْمُ لِي وَ أَنَا أَجْزِي بِهِ وَ لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ حِينَ يُفْطِرُ وَ حِينَ يَلْقَى رَبَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ عِنْدَ اللَّهِ أَطْيَبُ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ.(2) ترجمه: خداى تبارك و تعالى فرموده است: روزه براى من است و من پاداش آن را مي دهم، و روزه ‏دار دو شادى دارد، يكى آنگاه كه افطارمي كند، و ديگر آنگاه كه به لقاء پروردگارش عزّ و جلّ نائل مى‏شود، و به آن خدايى كه جان محمّد در قبضه قدرت او است، هر آينه بوى دهان شخص روزه‏دار، نزد خدا از بوى مشك خوشتر است. توضیحات مختلفی برای این حدیث بیان شده است که به برخی از آنها اشاره می شود: 1- برخی علت این اختصاص را به این دلیل می دانند که چون روزه عبادتی است که تمام لذت‌ها و شهوات و لذت های فرج و بطن در آن ترک می‌شود و این امر بزرگی است که سبب شرافت این عبادت شده است.(3) 2- مرحوم مجلسی در مرآة العقول این وجه را نقل می‌کند «أن الاستغناء من الطعام صفة الله تعالى فإنه يطعم و لا يطعم فكأنه يقول: إن الصائم يتقرب بأمر هو صفة من صفاتي» چون انسان در صوم غذا نمی‌خورد پس با این صفت به خدا نزدیک می‌شود.(4) 3- ابن اثیر می‌گوید جمیع عباداتی که بندگان به خدای عزوجل تقرب پیدا می‌کنند در میان مشرکین هم بوده و از تعظیم و رکوع و سجده و دعاء و توسل و قربانی به یک نحوی برای عبادت آلهه‌ی خود استفاده می‌کردند. تن‌ها عبادتی که در بین مشرکین رایج نبوده روزه است. روزه را ادیان آسمانی و خدای تبارک و تعالی آورد. از این جهت خداوند می فرماید الصوم لی (5) 4- برخی از محققان گفته اند که منظور روایت این است که روزه عبادت قابل اهداء به خداوند است. توضیح این عبارت چنین است: با توجه به روایت دوم که فرمودند: «كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ هُوَ لَهُ غَيْرَ الصِّيَامِ هُوَ لِي وَ أَنَا أَجْزِي بِهِ» باید جمله «أَنَا أَجْزِي بِهِ» را به مجهول بخوانیم یعنی «أَنَا اُجْزي بِهِ» بخوانیم در آن صورت معنای روایت چنین می شود «در میان تمام عبادات آنچه قابل اهدای به خداست روزه است». به دلیل این که اگر معلوم خوانده شود معنایش اختصاص به روزه ندارد بلکه مثلا جزای شهید نیز فقط به دست خداوند است. بنابراین اُجزَی به (مجهول) یعنی پاداش و شکر من صوم است. اگر بنده‌ی من بخواهد هدیه‌ای به من بدهد، و شکر نعمتهای من را بجا آورد روزه جزای من است به عبارت دیگر در مقابل این همه نعمت بی شمار که به خداوند داده اگر بخواهیم پاداشی به او بدهیم، فقط روزه است که برای خداوند است.(6) 5- ابو حامد غزّالى نیز در شرح این حدیث، می گوید: روزه، سركوبى دشمن خداست؛ چون ابزار شیطان ملعون، شهوت‏ها هستند و شهوات با خوردن و آشامیدن، نیرو مى‏یابند؛ از این رو، پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله فرموده است: «إنَّ الشَّیطانَ لَیَجرى مِنِ ابنِ آدَمَ مَجرَى الدَّمِ؛ فَضَیِّقوا مَجارِیَهُ بِالجوعِ» شیطان، همچون خون، در وجود آدمى جارى مى‏شود، پس گذرگاه‏هاى او را با گرسنگى، تنگ كنید. از آن جا كه به خصوصِ روزه، سركوبى شیطان و بستن و تنگ ساختن گذرگاه‏هاى اوست، شایسته است كه ویژه خدا گردد؛ زیرا سركوبى دشمن خدا، یارى نمودن خداست، و یارى‏رسانىِ خداوند به بنده‏اش، در پىِ یارى كردن بنده به خداست. خداوند فرموده است: «إِن تَنصُرُواْ اللهَ یَنصُرْكُمْ وَ یُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ» اگر خدا را یارى كنید، خدا یارى‏تان مى‏كند و گام‏هایتان را استوار مى‏سازد . پس شروع تلاش، از بنده است و پاداش دادن به هدایت، از خدا . (7) پی نوشت ها: 1- الكافي، جلد‏4، صفحه 63. 2- من لا يحضره الفقيه، جلد ‏2، صفحه 75. 3- الشهيد الأول، القواعد و الفوائد‌، جلد ،2 صفحه 37. 4- مرآة العقول، جلد ‏16، صفحه 200. 5- النهاية جلد ‏1، صفحه 270. 6- فاضل لنکرانی، http://fazellankarani.com/persian/news/20464/ 7- إحياء علوم الدين، جلد 3، صفحه. 34 @MaarefHadith
، اصطلاحى است كه بيانگر نوعى نگرش در شيوه دريافت، انتقال و نقد حديث است. در دو سده چهارم و پنجم، دو نوع نگرش به حديث و تعامل با آن، وجود داشته است: 1- نگرشى كه بيشتر به متن حديث، اهمّيت میداد و از نقد عقلى احاديث، كمتر استفاده میكرد كه به «مدرسه حديثى قم»، مشهور شد؛ 2- نگرش ديگر، براى عنصر عقل در ارزيابى احاديث، اهمّيت ويژه اى قائل بود كه به «مدرسه حديثى بغداد»، مشهور شد. @MaarefHadith
 عن الامام الصادق عليه السلام: يا أبا بَصيرٍ ، طُوبى لِشِيعَةِ قائمِنا المُنتَظِرِينَ لِظُهورِهِ في غَيبَتِهِ ، وَالمُطيعينَ لَهُ في ظُهورِهِ ، اُولئكَ أولِياءُ اللّهِ الَّذينَ لا خَوفٌ عَلَيهِم وَلا هُم يَحزَنونَ. امام صادق عليه السلام : اى ابوبصير! خوشا به حال پيروان قائم ما كه در زمان غيبت او منتظر ظهورش هستند و در زمان ظهورش فرمانبردار اويند.آنان، دوستان خدايند كه نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين مى شوند. 📗کمال الدین، ص۳۵۷ @MaarefHadith
(۹) عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ أَبِي أَيُّوبَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَحَدِهِمَا ع قَالَ: مَا فِي الْمِيزَانِ شَيْ‏ءٌ أَثْقَلَ مِنَ الصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ إِنَّ الرَّجُلَ لَتُوضَعُ أَعْمَالُهُ فِي الْمِيزَانِ فَتَمِيلُ بِهِ فَيُخْرِجُ الصَّلَاةَ عَلَيْهِ فَيَضَعُهَا فِي مِيزَانِهِ فَيَرْجَحُ بِهِ. در ترازوی سنجش اعمال چیزی سنگین تر از صلوات بر محمّد و آل محمّد نیست، کسانی هستند که اعمالشان را در ترازوی سنجش عمل می گذارند، سبک و ناچیز است سپس صلوات بر آن حضرت را بیرون آورده و بر آن می نهند سنگینی می کند و برتری می یابد 📙 الكافي: ج 2، ص494 @MaarefHadith
در أسناد روایات کتاب الکافی مرحوم کلینی گاه به این عبارت بر میخوریم، (عِدَةُ مِن أصحابِنا عَن....) منظور از این عِدَةُ مِن أصحابِنا مشایخ حدیثی کلینی می‌باشد. که به ۲ دسته معلوم و مجهول تقسیم می‌شوند. عده های معلوم خود به ۴ دسته تقسیم می‌شوند که در نمودار فوق به آنها اشاره شده است. @MaarefHadith
یکی از کتاب هایی که با هدف تصحیح کتاب «مفاتیح الجنان» نوشته شده، کتاب «صحیح الدعوات» است. نویسنده این کتاب «الشّيخ ياسر عودة» از روحانی های شیعه لبنانی است. ایشان نظرات خاصی دارد و با بحث های به ظاهر اصلاح طلبانه و آزاد اندیش، به نقد و رد برخی از مسائل فقهی و اعتقادی شیعه می پردازد و ظاهرا همین ویژگی او باعث شده است که حتی وهابی ها در شبکه های خود برخی از قطعه های مختلف سخنرانی های ایشان را بازتاب دهند و با آن به مذهب شیعه حمله کنند. کتاب «صحیح الدعوات» تقریبا همانند کتاب «مفاتیح الجنان» گردآوری شده است؛ «یاسر عوده» خود را شاگرد مرحوم «سید محمدحسین فضل‌الله» می داند و اعتقاد دارد که در کتاب «مفاتیح الجنان» برخی موارد بی سند و کفر آمیز وجود دارد و به همین جهت به اعتقاد خود، در کتاب «صحیح الدعوات» آن موارد را حذف کرده و ادعیه و زیارت نامه هایی را آورده است که سند صحیح دارند و کفر آمیز نیز نیستند. وی در مقدمه کتاب چنین می گوید: أيها الأحبة، لمّا رأينا كَثرة كتب الأدعية والزيارات وما تحويه من الغَثّ والسّمين من أدعية نسجها خيال مؤلّفها، أو لم تثبت بسند مُعتبر عن الأئمة الطاهرين (ع) أو زاد على فقرات الأدعية والزيارات المتصوّفةُ والحشويّون، وفي بعضها فقرات تخدش التوحيد وتخالف أصول العقيدة، کما فی دعاء الفرج من قولهم: یا محمد یا علی انصرانی فانکما ناصران، و اکفیانی فانکما کافیان، الی غیرها من ادعیه و زیارات تخالف فی بعض فقراتها القران صراحع، کما فی فقرات الزیاره الجامعه من القول: وایاب الخلق الیکم، و حسابهم علیکم. والله تعالی یقول فی سوره الغاشیه: «إِنَّ إِلَيْنا إِيابَهُمْ* ثُمَّ إِنَّ عَلَيْنا حِسابَهُمْ» .... @MaarefHadith
◾️ السَّلامُ عَلَيْكُمْ أَئِمَّةَ الْهُدىٰ ◾️ السَّلامُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ التَّقْوىٰ ◾️ السَّلامُ عَلَيْكُمْ آلَ رَسُولِ اللّٰهِ ◾️ وأَشْهَدُ أَنَّكُمُ الْأَئِمَّةُ الرَّاشِدُونَ الْمُهْتَدُونَ، وَأَنَّ طاعَتَكُمْ مَفْرُوضَةٌ ____________________________ کاش اینجا داشت تکه سایه بانی لااقل کاش میدادند بر گریه زمانی لااقل کاشکی می شد بریزی آب بر قبر حسن کاش اینجا داشت شب ها روضه خوانی لااقل ____________________________ هشتم شوال، سالروز تخریب بارگاه ملکوتی ائمه بقیع توسط وهابیت،‌ روز مظلومیت اهل بیت علیهم السلام و روز حزن شیعیان تسلیت باد. @MaarefHadith
🔸پایگاه تخصصی فقه حکومتی به مناسبت رحلت رهبر کبیر انقلاب اسلامی، برگزار می کند: «مکتب امام خمینی (ره)؛ مکتب تمدن ساز» 🔹با حضور:🔻 ▪️حجت الاسلام و المسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه ▪️حجت الاسلام و المسلمین محمد خواجوی ▪️حجت الاسلام و المسلمین احسان مرادی ◽️دبیر علمی: حجت الاسلام محمد حائری شیرازی 🔹زمان: سه شنبه، 13 خرداد، ساعت 16 🕓 🔹مکان: 45 متری شهید صدوقی، خیابان بهشت، بعد از شهرداری، خبرگزاری رسا 🔹این نشست به صورت زنده در لینک زیر قابل مشاهده است: ▶️ aparat.com/rasa_news @MaarefHadith
حديث در گذر زمان و در طى مسير طولانى‌‏اش براى رسيدن به مخاطبان امروز، از دستكارى‌‏هاى درست و نادرست مصون نمانده‌‏است. گاه، تقطيع و اختصار آن، بخش‏هايى اثرگذار از متن را به ما نرسانده و گاه، نقل معناهايى نه‌‏چندان دقيق، در كنار ناتوانى از بازگردانى كامل زبان شفاهى به زبان نوشتارى، ما را از قرينه‌‏هايى مؤثّر، محروم‏ كرده‌‏است. گاهى نيز افزوده‌‏هاى شارحان و كاتبان و اشتباهات و كم دقتى‌‏هاى ناسخان، آسيب‏هاى درج، سقط، قلب و تصحيف را پديدآورده‏است و در مواردى هرچند اندك، چنان اضطراب و نابسامانى‌‏هايى در حديث به‏‌وجودآورده‏اند كه آن را از اعتبار ساقط كرده‌‏اند. بنابراین شایسته است قبل از انتساب یک روایت به معصوم و عمل به آن، آسیب های محتمل درباره متون حدیثی مورد بررسی قرار بگیرد. @MaarefHadith
معرفی دو کتاب متفاوت، از علمای شیعه با زبان ساده؛ 1-کتاب «اَتَتَل تُوتِه تَتَل» 2-کتاب «کلثوم ننه» چه بسا از اسم این دو کتاب چنین بر آید که آن ها در حوزۀ کودک و یا نوجوان باشد. جالب است که نویسنده کتاب «اَتَتَل تُوتِه تَتَل»، عالم و محدث بزرگ شیعه، ملامحسن فیض کاشانی است و کتاب «کلثوم ننه» اثر، جمال الدّین محمد بن حسین بن جمال الدّین محمد خوانساری معروف به آقا جمال خوانساری است. موضوع کتاب «اَتَتَل تُوتِه تَتَل»، علم شناخت معانی الفاظ و حقیقت معنا است؛ فیض کاشانی، سعی کرده با زبانی ساده و با بهره‌گیری از شعر و ادبیات عامیانه، مفاهیم علمی و تخصصی مهم را به مخاطب منتقل کند. دو بیت ابتدایی این کتاب چنین است: اَتَتَل تُوتِه تَتَل پَنجه شیرمالِ شِکر هفتاد میخ آهنی ژِلژِل پای احمَدَک موضوع کتاب «کلثوم ننه» یا «عقائدالنّساء» احکام و عقائد است. مرحوم آقا جمال خوانساری سعی کرده به زبان طنز، پس از بیان عقاید خرافی، به بیان احکام وعقاید صحیح بپردازد. ظاهرا این کتاب به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و ترکی آذربایجانی نیز ترجمه شده‌است. دو نکته در مورد این کتاب به ذهن می رسد: الف) مطالعه کتاب «کلثوم ننه» باعث می شود که با برخی از آداب و رسوم مردم ایران در عصر صفوی آشنا شویم. ب) آموختن از بزرگان دین که با مردم به لسان قوم حرف بزنیم؛ مخصوصا در تبلیغ دین به اندازه فهم مردم و زبان آن ها سخن بگوییم و بنویسیم همچنان که در روایت آمده است که «مَا كَلَّمَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ اَلْعِبَادَ بِكُنْهِ عَقْلِهِ قَطُّ وَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ إِنَّا مَعَاشِرَ اَلْأَنْبِيَاءِ أُمِرْنَا أَنْ نُكَلِّمَ اَلنَّاسَ عَلَى قَدْرِ عُقُولِهِمْ». هيچ‌گاه رسول الله صلی الله علیه و آله با مردم از عُمق عَقل خويش سخن نگفت، بلكه مي‌فرمود: ما گروه پیامبران، مأموريم كه با مردم باندازۀ خرد و دانش ایشان سخن گوئيم. شاید نکته دوم همان فاجعه ای است که سبب شده مردم از منبرها و نوشته های علمی فاصله بگیرند و در بسیاری از مواقع از باب احترام پای منبری بنشینند و قلنبه سلنبه (یا همان قلمبه سلمبه) گویی را حمل بر علم بسیار بدانند. البته اگر مرحوم آقا جمال کتاب «کلثوم ننه» را در قالب مقاله برای مجلات علمی امروزی می فرستاد با ادبیات زننده برخی از ارزیابان محترمی مواجه می شد که محصور در ادبیات خشک دانشگاهی و قوانین هر روز متغییر غربی گیر کرده اند. رهبر معظم انقلاب حفظه الله تعالی در رابطه با کتاب «کلثوم ننه» فرمودند: «مسئله ديگر، مبارزه‌ با خرافات است. در کنار ترويج و تبليغ معارف اصيل دينى و اسلام ناب، بايد با خرافات مبارزه کرد. کسانى دارند روزبه‌روز خرافات جديدى را وارد جامعه‌ ما مى‌کنند. مبارزه با خرافات را بايد جدى بگيريد. اين روش علماى ما بوده. مرحوم آقا جمال خوانسارى، عالم معروف، مُحشىّ شرح لمعه، سيصد سال پيش براى اينکه خرافات را برملا کند، کتابى به نام «کلثوم ننه» را نوشت، که الان هست.... ايشان با زبان طنز، معروف‌ترين خرافات زمان خودش را به زبان فتواى فقهاى زنان درآورده و مى‌گويد زنان پنج فقيه بزرگ دارند! يکى‌اش، کلثوم ننه است! يکى، دده بزم‌آراست! يکى، بى‌بى‌شاه زينب است! يکى، فلان است. آن وقت از قول اينها مثلا در باب محرم و نامحرم، در باب طهارت و نجاست و در باب انواع و اقسام چيزها، مطالبى را نقل مى‌کند. يعنى عالم دينى به اين چيزها مى‌پردازد. ما خيال مى‌کنيم اگر با يک مطلبى که مورد عقيده‌ مردم است و خرافى و خلاف واقع است، مقاومت کرديم، بر خلاف شئون روحانى عمل کرده‌ايم؛ نه، شأن روحانى اين است. @MaarefHadith
(۱۰) امام جواد عليه السلام اِعْلَمْ أَنَّكَ لَنْ تَخْلُوَ مِنْ عَيْنِ اَللَّهِ فَانْظُرْ كَيْفَ تَكُونُ بدان که تو لحظه ای از نگاه خدا خارج نیستی پس ببین چگونه هستی؟ 📗 تحف العقول ص 455 @MaarefHadith
✅تاثیر دانش صرف در فهم احادیث یکی از علومی که در فهم احادیث به ما کمک می‌کند، دانش "صرف" است. به عنوان مثال؛ براى درست خواندن و نيز درست فهميدن اين حديث «إذا بِعتَ فَكِل»[1]، نيازمند دانش صرف هستيم. زيرا دو كلمه «بعت» و «فكل» بر پايه قواعد عربى تغيير يافته‌‏اند. «بِعْتَ» فعل ماضى مخاطب و ريشه آن «ب. ى. ع» به معناى فروختن است و كلمه «فكل» از حرف «فاء» و فعل امر «كِل» پديد آمده است. فعل امر «كِل» از ريشه «ك. ى. ل» به معناى پيمانه كردن است در اين حديث نيازمند دانستن دانش "نحو" نيز هستيم تا بدانيم آمدن «إذا» جمله را به زمان حال و آينده مى‌‏برد و آن را شرطى مى‌‏كند. در نتيجه معناى حديث چنين است: اگر چيزى را مى‌‏خواهى بفروشى، آن را پيمانه [و معيّن‏] كن. 📗[1]صحيح البخارى، ج 3، ص 21. @MaarefHadith
در منابع شیعه و اهل سنت، روایاتی مبنی بر نهی از روستا نشینی وجود دارد این احادیث، ساکنین روستا را افرادی جاهل و غافل از حدود و احکام الهی دانسته و از سکونت در روستا نهی می کنند برخی از این روایات به صورت مشترک در منابع شیعه و سنی بیان گردید و بعضی از آنها نیز فقط در منابع شیعه یا سنی ذکر شده است. مثلا از حضرت علی علیه‌السلام نقل شده است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله توصیه بر ترک روستا نشینی کرده است: يا عَلِيُّ، لا تَسكُنِ الرُّستاقَ فَإِنَّ شُيوخَهُم جَهَلَةٌ و شُبّانَهُم عَرَمَةٌ و نِسوانَهُم كَشَفَةٌ و َالعالِمَ بَينَهُم كَالجيفَةِ بَينَ الكِلابِ؛ اى على! در روستا سكونت مكن، زيرا كه پيران روستا نادانند و جوانانش شرور و زنانش بى‌حجاب و عالِم در ميان آنها چونان لاشه مردارى است در ميان سگان. مقاله ذیل به بررسی روایات در این زمینه پرداخته است: @MaarefHadith
کتاب حدیثی ارزشمند مجموعه ای از احادیث نورانی پیامبر اکرم (ص) می‌باشد که توسط أبی محمد جعفر بن احمد بن علی قمی تأليف یافته است. مولف در این کتاب به نقل قریب به 580 روایت از پیامبر اکرم پرداخته است. از ویژگی هایی این کتاب می توان به موارد زیر اشاره کرد. 1- کتاب حدیثی مختصر. 2- تمامی روایات از پیامبر اکرم نقل شده است. 3- احادیث طبق حروف معجم باب بندی شده، یعنی ابتدا روایاتی را بیان کرده که با حرف (الف) آغاز می شوند و پس از آن روایاتی که با حرف (باء) و به این صورت تا پایان حروف معجم که حرف (یاء) است. 4- حدیث های ذکر شده در این کتاب اغلب کوتاه و مشتمل بر موضوعات متفاوتی می باشند. 5- در بین احادیث کتاب تنها حدیث اول از هر باب دارای سند بوده و در ما بقی روایات سند طبق انگیزه مولف حذف شده است. مولف در مقدمه این کتاب می نویسد: فقد سألتنی –أدام الله عزک- أن أجمع لک طرفا مما سمعت منی فی مجلس المذاکره من الفاظ رسول الله صلی الله علیه وآله، علی حروف المعجم فأجبتک علی ملتمسک تقربا الی الله تعالی و الی نبیه صلی الله علیه و آله، و جعلته مختصرا و حذفت أسانیدها إلا اسنادا لأول کل باب منه لیکون أقرب الی الفهم. @MaarefHadith
(11) الإمام الكاظم عليه السلا م: رَجُلٌ مِن أهلِ قُمَّ يَدعُو النّاسَ إلَى الحَقِّ ، يَجتَمِعُ مَعَهُ قَومٌ كَزُبَرِ الحَديدِ ، لا تُزِلُّهُمُ الرِّياحُ العَواصِفُ ، ولا يَمِلّونَ مِنَ الحَربِ ولا يَجبُنونَ ، وعَلَى اللّهِ يَتَوَكَّلونَ ، وَالعاقِبَةُ لِلمُتَّقينَ . امام كاظم عليه السلام: مردى از اهالى قم، مردم را به سوى حقّ فرا مى خواند و عده اى برگردش جمع مى شوند كه چونان قطعات آهن، سخت و استوارند، بادهاى توفنده، آنان را از جاى نمى جنباند و از جنگ، خسته نمى شوند و از آن، نمى هراسند، به خدا توكّل دارند و عاقبت، از آنِ پرهيزگاران است. 📗بحار الأنوار : ج 60 ص 216 @MaarefHadith
درباره تفاوت بین علم‌رجال و علم‌تراجم گفته شده؛ چنانچه بحث از تاریخ و زندگی رجال دینی، از این جهت که در سند حدیث واقع شده‌اند باشد، و بحث از صفات دخیل در قبول و ردّ حدیث باشد (مثل راستگویی و دروغگویی)، این بحث، مربوط به است و غایت آن، قبول و ردّ خبر اوست. و چنانچه بحث درباره رجل دینی، از آن جهت باشد که وی در زندگی اجتماعی و سیاسی و فرهنگی، دارای اثر وجودی و منزلت اجتماعی است و بحث فراتر از صفات دخیل در قبول و ردّ خبر باشد،این بحث داخل در خواهدبود و اثرش نیز آشنایی با شخصیّتهای دینی و الگوپذیری از آنها می‌باشد. @MaarefHadith