📖 امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانۀ خود به يك سلسله عواطف انسانى و بخش مهمى از رذايل اخلاقى و آثار هر يك از آنها اشاره فرموده و مركز آنها را قلب مىشمرد و مىفرمايد: «در درون سينۀ اين انسان قطعه گوشتى است كه به رگ مخصوصى آويخته شده و عجيبترين اعضاى او و همان قلب وى است»؛ (لَقَدْ عُلِّقَ بِنِيَاطِ هَذَا الْإِنْسَانِ بَضْعَةٌ هِيَ أَعْجَبُ مَا فِيهِ: وَ ذَلِكَ الْقَلْبُ)
در اينكه چگونه قلب همان عضو صنوبرى كه مأمور رساندن خون به تمام اعضاست مىتواند مركز عواطف انسانى و فضايل و رذايل اخلاقى باشد در پايان اين بحث به طور مشروح از آن سخن رفته است.
«نياط» همان رگى است كه قلب بهوسيلۀ آن در سينۀ انسان آويزان است كه اگر قطع شود در كمترين زمان، حيات انسان پايان مىيابد. گاه آن را مفرد شمرده و زمانى جمع «نَوط» (بر وزن فوت) دانستهاند و هنگامى به معناى خود قلب نيز آمده است.
به هر حال امام عليه السلام اين قلب آدمى را كه در درون سينهاش با رگى آويخته شده شگفتانگيزترين عضو بدن او مىشمرد.
سپس به دليل آن پرداخته و در ادامۀ سخن چنين مىفرمايد: «اين شگرفى به خاطر آن است كه صفاتى از حكمت و ضد حكمت در آن جمع است»؛ (وَ ذَلِكَ أَنَّ لَهُ مَوَادَّ مِنَ الْحِكْمَةِ وَ أَضْدَاداً مِنْ خِلَافِهَا).
💡 حكمت، اشاره به فضايل اخلاقى و اضداد آن اشاره به رذايل اخلاقى است و به اين ترتيب امام قلب انسان را مركزى براى فضايل و رذايل اخلاقى مىشمرد و اينكه مرحوم مغنيه در فى ظلال حكمت را به غير فضايل اخلاقى تفسير كرده كه نتيجۀ آن نوعى رذايل محسوب مىشود بسيار خلاف ظاهر است.
سپس امام عليه السلام به شرح بخشى از رذايل اخلاقى كه در طرف افراط و تفريط قرار دارند پرداخته به ده نكته در اين زمينه اشاره مىكند: نخست به سراغ حالت رجاى افراطى و سپس يأس افراطى مىرود و مىفرمايد: «هر گاه آرزوها (ى افراطى) در آن ظاهر شود (حالت طمع به او دست مىدهد و) طمع او را ذليل و خوار مىكند و هنگامى كه طمع در او به هيجان آمد به دنبال آن حرص، او را به هلاكت مىكشاند»؛ (فَإِنْ سَنَحَ لَهُ الرَّجَاءُ أَذَلَّهُ الطَّمَعُ، وَ إِنْ هَاجَ بِهِ الطَّمَعُ أَهْلَكَهُ الْحِرْصُ)
🔍 منظور از «سَنَحَ» از مادۀ «سنوح» به معناى عارض شدن است.
🔍 منظور از «رجاء» در اينجا اميد افراطى به ديگران داشتن و چشم به اموال و امكانات آنها دوختن است. واضح است كه اين اميد افراطى، او را به طمع، و طمع، او را به حرص مىكشاند كه همه از رذايل اخلاقى است.
امام در مقابل آن «يأس افراطى» را مطرح مىكند و مىفرمايد: «و هنگامى كه يأس بر او قالب گردد تأسف او را از پاى در مىآورد»؛ (وَ إِنْ مَلَكَهُ الْيَأْسُ قَتَلَهُ الْأَسَفُ).
🔍 منظور از «يأس» در اينجا نااميدى افراطى در عالم اسباب است كه انسان در صحنههاى علم و تجارت و كسب و كار از موفقيت خود مأيوس باشد؛ اشخاص مأيوس به يقين در زندگى ضعيف و ناتوان و گاه نابود مىشوند.
حد وسط در ميان اميد افراطى و يأس همان حالت اميدوارى معتدل است كه اگر نباشد انسان در زندگى به جايى نمىرسد همانگونه كه پيغمبر اكرم فرمود: «الْأمَلُ رَحْمَةٌ لِاُمَّتىٖ وَ لَوْلاٰ الْأمَلُ لَمٰا رَضَعَتْ وٰالِدةٌ وَلَدَهٰا وَ لاٰ غَرَسَ غٰارِسٌ شَجَراً؛ اميد و آرزو رحمتى است براى امّت من و اگر اميد نبود هيچ مادرى فرزندش را شير نمىداد و هيچ باغبانى نهالى نمىكشت».
آنگاه سومين و چهارمين صفات رذيلهاى را كه در حد افراط و تفريط قرار دارند بيان مىكند و مىفرمايد: «هر گاه غضب بر او مستولى شود خشمش فزونى مىگيرد (و دست به هر كار خلافى مىزند) و اگر بيش از حد (از كسى يا چيزى) راضى شود (و به آن اطمينان پيدا كند) جانب احتياط را از دست مىدهد»؛ (وَ إِنْ عَرَضَ لَهُ الْغَضَبُ اشْتَدَّ بِهِ الْغَيْظُ، وَ إِنْ أَسْعَدَهُ الرِّضَى نَسِيَ التَّحَفُّظَ)
پس حضرت از پنجمين و ششمين رذيلۀ اخلاقى كه در طرف افراط و تفريط قرار دارند سخن مىگويد و مىفرمايد: «هر گاه ترس بر او غالب شود احتياطكارى (افراطى) او را به خود مشغول مىدارد و هر گاه كار بر او آسان گردد در #غفلت و بىخبرى فرو مىرود»؛ (وَ إِنْ غَالَهُ الْخَوْفُ شَغَلَهُ الْحَذَرُ، وَ إِنِ اتَّسَعَ لَهُ الْأَمْرُ اسْتَلَبَتْهُ الْغِرَّةُ)
علماى اخلاق ترس بجا و معتدل را در برابر عواقب منفى و خطرناك، فضيلت مىشمرند. در واقع خداوند آن را سپرى در برابر خطرات در وجود انسان قرار داده تا بىحساب در هر ميدانى وارد نشود و دشمنانى كه در كمين او هستند و خطراتى كه بر سر راه رسيدن به مقصد وى را تهديد مىكنند از نظر دور ندارد؛ ولى اگر اين حالت جنبۀ افراطى به خود بگيرد صفتى رذيله به نام «جُبن» است؛ همان گونه كه اگر در جهت تفريط واقع شود و انسان بىباكانه در هر ميدان و مسيرى قدم بگذارد، رذيلۀ ديگرى است كه از آن به غفلت، #غرور و بىخبرى ياد مىشود.
آنگاه در بيان هفتمين و هشتمين اوصاف افراطى مىفرمايد: «هرگاه مالى به دست آورد بىنيازى او را به طغيان وا مىدارد و اگر مصيبتى به او برسد بىتابى او را رسوا مىكند و اگر فقر دامنش را بگيرد مشكلات (ناشى از آن)، او را به خود مشغول مىدارد»؛ (وَ إِنْ أَفَادَ مَالاً أَطْغَاهُ الْغِنَى، وَ إِنْ أَصَابَتْهُ مُصِيبَةٌ فَضَحَهُ الْجَزَعُ، وَ إِنْ عَضَّتْهُ الْفَاقَةُ شَغَلَهُ الْبَلَاءُ)
💡 «عَضَّتْهُ» از مادۀ «عضّ» (بر وزن حظّ) به معناى گاز گرفتن و گزيدن است.
امام عليه السلام طغيانِ به سبب فزونى مال را در برابر دو چيز قرار داده است: مصيبت توأم با بىتابى و فقر مشغول كننده.
📚 در نسخۀ كافى جملۀ «وَ إِنْ عَضَّتْهُ الْفَاقَةُ» قبل از جملۀ «وَ إنْ أصٰابَتْهُ مُصيٖبَةٌ» آمده است و مناسب نيز همين است، زيرا «فاقه» (فقر) بلا فاصله در برابر «غنا» قرار مىگيرد.
📿 #استغفار_امیرالمومنین صلوات الله علیه
─┅•═༅ بند شصت و دوّم ༅═•┅─
🤲 اللَّهُمَّ وَ أَسْتَغْفِرُکَ لِکُلِّ ذَنْبٍ لَا یُنَالُ بِهِ عَهْدُکَ وَ لَا یُؤْمَنُ بِهِ غَضَبُکَ وَ لَا تَنْزِلُ مَعَهُ رَحْمَتُکَ وَ لَا تَدُومُ مَعَهُ نِعْمَتُکَ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْهُ لِی یَا خَیْرَ الْغَافِرِینَ
┅───────────────┅
❖ «بار خدایا، از تو آمرزش میطلبم برای هر گناهی که به جهت آن به عهد تو نمی توان رسید و از خشم و غضبت نمی توان در امان ماند و با وجود آن رحمتت نازل نمی شود و نعمتت به واسطه آن از تداوم باز میایستد؛ پس بر محمد و آل محمد درود فرست و این گناه مرا بیامرز، ای بهترین آمرزندگان»
@ostadelahi
💧 آب کم را به رود بزرگ ترجیح دادند!!!
✨ #امام_باقر علیه السلام فرمودند:
يَمُصُّونَ الثِّمَادَ وَ يَدَعُونَ النَّهَرَ الْعَظِيمَ!!
قطره آب در حال خشک شدن را میمکند و رود عظیم و بزرگ را رها میکنند!!
قِيلَ لَهُ وَ مَا النَّهَرُ الْعَظِيمُ؟
عرض شد: رود بزرگ چیست؟
✨ قَالَ علیه السلام: رَسُولُ الله وَ الْعِلْمُ الَّذِي أَعْطَاهُ الله إِنَّ الله عَزَّ وَ جَلَّ جَمَعَ لِمُحَمَّدٍ سُنَنَ النَّبِيِّينَ مِنْ آدَمَ وَ هَلُمَّ جَرّاً إِلَي مُحَمَّدٍ
🔹 حضرت فرمودند: رسول خدا صلی الله علیه و آله و علمی که خدا به او داده است. خداوند سُنن انبیا از حضرت آدم تا خود حضرت محمّد صلّی الله علیه و آله را برای محمّد جمع کرده است.
قِيلَ لَهُ وَ مَا تِلْكَ السُّنَنُ؟
عرض شد: آن سنتها چیست؟
✨ قَالَ علیه السلام: عِلْمُ النَّبِيِّينَ بِأَسْرِهِ وَ إِنَّ رَسُولَ الله صَيَّرَ ذَلِكَ كُلَّهُ عِنْدَ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ
تمام علم انبیا؛ خدا تمام علم پیامبران را برای او جمع کرد و #پیامبر_اکرم صلی الله علیه و آله همه را به #امیرالمؤمنین علیه السّلام سپرد.
فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ يَا ابْنَ رَسُولِ الله فَأَمِيرُالْمُؤْمِنِينَ أَعْلَمُ أَمْ بَعْضُ النَّبِيِّينَ؟!
شخصی از حضرت سوال کرد: ای پسر رسول خدا! حالا امیرالمؤمنین(سلام الله علیه) داناتر است یا بعضی از پیغمبران؟!!
✨ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ علیه السلام: اسْمَعُوا مَا يَقُولُ!! إِنَّ الله يَفْتَحُ مَسَامِعَ مَنْ يَشَاءُ!! إِنِّي حَدَّثْتُهُ أَنَّ الله جَمَعَ لِمُحَمَّد عِلْمَ النَّبِيِّينَ وَ أَنَّهُ جَمَعَ ذَلِكَ كُلَّهُ عِنْدَ أَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ وَ هُوَ يَسْأَلُنِي أَ هُوَ أَعْلَمُ أَمْ بَعْضُ النَّبِيِّينَ!!
🔹 امام باقر علیه السلام فرمودند: گوش بدهید این شخص چه میگوید!! خداوند گوش کسی را که بخواهد باز میکند!! من میگویم خداوند برای حضرت محمّد(صلوات الله علیه وآله) #علم تمام پیغمبران را جمع کرده و همه را در اختیار امیرالمؤمنین(علیه السلام) گذاشته، باز او سؤال میکند امیرالمؤمنین(سلام الله علیه) داناتر است یا بعضی از پیامبران!!!
📚 کافی / مجلّد۱ / صفحه۲۲۲
@ostadelahi
#مطالعه
#داستانهای_شگفت
48 - اندرزی عجیب
مخلص در ولایت اهل بیت علیهمالسلام : جناب آقامیرزا ابوالقاسم عطار تهرانی - سلمه اللّه - نقل نمود از عالم بزرگوار مرحوم حاج شیخ عبدالنبی نوری که از جمله تلامیذ حکیم الهی مرحوم حاج ملاهادی سبزواری بوده است در سال آخر عمر مرحوم حاجی، روزی شخصی در مجلس درس ایشان آمد و خبر داد که در قبرستان، شخصی پیدا شده و نصف بدنش در قبر است و نصف دیگر بیرون و دائما نظرش به آسمان است و هرچه بچه ها مزاحمش می شوند به آنها اعتنایی نمی کند .
مرحوم حاجی گفتند خودم باید او را ملاقات کنم، چون مرحوم حاجی او را دید بسیار تعجب کرد نزدیکش رفت دید به ایشان هم اعتنایی نمی کند .
مرحوم حاجی گفتند تو کیستی و چکاره ای من تو را دیوانه نمی بینم از آن طرف رفتارت هم عاقلانه نیست؟ در جواب ایشان گفت من شخص نادان بی خبری هستم، تنها دو چیز را یقین کرده و باور دارم :
یکی آنکه : دانسته ام که مرا و این عالم را خالقی است عظیم الشأن که باید در شناختن و بندگی او کوتاهی نکنم .
دوم آنکه : دانسته ام در این عالم نمی مانم و به عالم دیگر خواهم رفت و نمی دانم وضع من در آن عالم چگونه خواهد بود.
جناب حاجی ! من از این دو علم بیچاره و پریشانحال شده ام، به طوری که مردم مرا دیوانه می پندارند.
شما که خود را عالم مسلمانان می دانید و این همه علم دارید چرا ذره ای درد ندارید و بی باکید و در فکر نیستید ؟ !
این اندرز مانند تیری بود که بر دل مرحوم حاجی نشست، برگشت در حالی که دگرگون شده بود و کمی از عمرش که مانده بود دائما در فکر سفر آخرت و تحصیل توشه این راه پرخطر بود تا از دنیا رفت .
هرکَس در هر مقامی که باشد محتاج شنیدن #موعظه و #نصیحت است ؛ زیرا اگر نسبت به آنچه می شنود دانا باشد ، آن موعظه برایش تذکّر یعنی یادآوری است چون انسان فراموشکار است و همیشه محتاج به یادآوریست و اگر جاهل باشد، اندرز برایش دانش و کسب #معرفت است .
از اینجاست که در قرآن مجید وظیفه هر مسلمانی را خیرخواهی و اندرز به دیگران قرار داده و فرموده : ( وَ تَوا صَوْا بِالْحَقِّ وَتَوا صَوْا بِالصْبرِ )¹ چنانچه اندرز به دیگری لازم و مورد امر خداوند است، استماع اندرز و پذیرفتن آن هم لازم است؛ زیرا امر به موعظه کردن برای شنیدن و پذیرفتن و بدان عمل کردن است و لذا مکرر در قرآن مجید می فرماید : ( فَهَلْ مِنْ مَدَّکِر ؛ آیا کسی هست اندرزهای الهی را بشنود و بپذیرد ).
ضمنا باید دانست که موعظه بی اثر نخواهد بود و در شنونده اثری می گذارد هرچند اثر آنی و جزئی باشد و باید از حضور در مجالس وعظ و استماع موعظه از هرکس که باشد مضایقه نکرد .
از مسلمه منقولست که گفت بامدادی به خانه عمر بن عبدالعزیز رفتم در اندرونی که پس از نماز صبح آنجا تنها بود کنیزکی آمد و قدری خرما آورد پس قدری از آن برداشت و گفت ای مسلمه ! اگر مردی این را بخورد و آبی بر سر آن بیاشامد او را بس باشد؟ گفتم نمی دانم . پس پاره بیشتری از آن برداشت و گفت این چه ؟ گفتم بلی این کافی است و کمتر از این نیز چنانچه اگر این را بخورد تا شب باکی ندارد که هیچ طعام دیگر نچشد. گفت پس برای چه آدمی به #دوزخ رود؟
یعنی انسانی که کفی خرما و آبی، او را در روز کافی است برای چه در طلب مال دنیا حرص زند و از محرمات الهی پرهیز نکند تا به جهنم برود .
مسلمه گوید : هیچ وعظی در من چنین کارگر نشد .
غرض آنکه آدمی نمی داند که کدام سخن در او خواهد گرفت، مسلمه بسیار موعظه شنیده بود؛ اما هیچیک در او چنان نگرفته بود که این .
و نیز مشهور است و در بعض تفاسیر هم نوشته شده که ( فضیل عیاض ) مدتی از عمرش در طغیان و عصیان بود تا شبی به قصد دستبرد به قافله، حرکت می کرده و قافله را تعقیب می نموده، ناگاه صدای خواننده قرآن به گوشش می خورد که این آیه را می خواند : ( اَ لَمْ یَأْنِ لِلَّذینَ آمَنُوا اَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِکْرِاللَّهِ )² یعنی : ( آیا نرسیده وقت آنکه کسانی که #ایمان آورده اند دلشان برای یاد خدا خاشع شود ) .
فوراً آیه شریفه دلش را بیدار کرد و گفت بلی وقتش رسیده از همان راه برگشت و #توبه کامله نمود و ادای حقوق کرد و هرکس بر او حقی داشت او را از خود راضی ساخت و بالأخره از خوبان روزگار شد .
و نیز منقول است که شخصی از ثروتمندان بر واعظی گذشت که می گفت : ( عجبتُ مِن ضعیفٍ یعصی قویّاً ؛ یعنی در شگفتم از بنده ناتوانی که مخالفت می کند امر خدای توانا را ) .
این سخن در او اثر کرد و تمام گناهان را ترک نمود و رو به خیر آورد تا یکی از خوبان روزگار شد. شاید او بسیار کلمات موعظه و #حکمت شنیده بود؛ اما نجات کلی و بیداری او را خداوند در این کلمه قرار داده بود.
-------------------------------------------------
1- سوره عصر،آیه 3.
2- سوره حدید، آیه 16
به عبداللّه بن مبارک گفتند تا کِی تو در طلب حدیث و علم هستی ؟ گفت نمی دانم، شاید آن سخن که رستگاری من در آن است هنوز نشنیده باشم .
و لذا عالم ربانی مرحوم شیخ جعفر شوشتری در منبر دعا می کرد و عرض می نمود پروردگارا ! مجلس ما را مجلس موعظه قرار ده و می فرموده هنگامی مجلس موعظه است که شنونده اگر اهل معصیت است پشیمان شود و #گناه را ترک کند و اگر اهل طاعت است، شوقش در زیادتی طاعت و سعی او در #اخلاص بیشتر شود .
و بالجمله عالم و غیر عالم همه باید در مجلس وعظ به قصد اندرز گرفتن و متنبّه شدن و عمل به آن حاضر شوند؛ نادان برای دانستن و دانا برای یادآوری.
و اخبار وارده در فضیلت مجلس موعظه بسیار است و برای شناختن اهمیت آن کافی است دانسته شود موعظه غذای روح و حیاتبخش دل است چنانچه حضرت #امیرالمؤمنین علیه السلام به فرزندش #امام_مجتبی علیه السلام می فرماید : ( اَحْیِ قَلْبَکَ بِالْمَوْعِظَهِ ) و رسوا کننده نفس و #شیطان و نجات دهنده از شرّ آنهاست و موجب برطرف شدن وساوس و اضطرابات و پیدایش #امنیت و آرامش خاطر است : ( اَلا بِذِکْرِاللَّهِ تَطْمئِنُّ الْقُلُوبُ )¹
چه اشخاصی که بواسطه فشار وساوس و خیالات شیطانی آماده انتحار ( خودکشی ) شدند و به وسیله برخورد بموعظه آرامش خاطری نصیبشان شده و قرار گرفتند .
ناگفته نماند کسیکه بمجلس #موعظه و برخورد بکسی که او را موعظه کند دسترسی نداشته باشد، باید از مراجعه بمواعظ مدوَّنه بهره مند شود که در رأس آنها #قرآن_مجید است.
🔍 با دقّت و تدبّر در #تفسیر آیات آن و بعد ترجمه و شرح #نهج_البلاغه و خطبه های بلیغه حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام که شرح دهنده و بیان کننده آیات قرآن مجید است و بعد ترجمه جلد 17 بحارالانوار که مواعظ رسول خدا ( صلوات الله علیه وآله ) و ائمه هدی (علیهمالسلام) را جمع نموده و بعد کتب اخلاقی مانند #معراج_السعاده نراقی و عین الحیواه مجلسی و سایر کتابهائیکه در آنها مواعظ بزرگان دین نقل شده است .
-------------------------------------------------
1- سوره رعد، آیه 28.
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 حاج سعید قاسمی که به مناطق زلزلهزده هرمزگان رفته، در کنار سردار تنگسیری(فرمانده نیروی دریایی سپاه)، از ثبت یک رکورد مهم در امدادرسانی زلزله توسط سپاه و خادمان اربعین میگوید
دقت کنید این دفعه که زلزله اومد هیچ کدوم از سلبریتیها پا نشدن برن چون هم خیلی گرمه هم بستر کاسبی و سلفی گرفتن و شوآف جور نبوده :)
اما بسیجیها و هیئتیها رفتن و دارن هنوز کار میکنن
@ponezs
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
شکار امنیتی معاون سفیر انگلیس در حال انجام تحرکات اطلاعاتی از رزمایشهای موشکی ایران
🔹فیلمهای منتشر شده توسط اطلاعات سپاه نشان میدهد که معاون سفیر انگلیس در حال انجام تحرکات اطلاعاتی از محل رزمایشهای موشکی کشور، به تور افتاده است.
🔹این فیلمها همچنین نشان میدهد که چطور برخی افراد تحت پوشش توریست یا محقق به محلهای نظامی کشور نزدیک میشوند و سعی در اقدامات اطلاعاتی دارند.
#گاندو
#امنیت
#سربازان_گمنام
@ponezs
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
◾️صلوات خاصه امام باقر علیه السلام به مناسبت سالروز شهادت پنجمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت حضرت محمدباقر علیه السلام
#آجرک_الله_یاصاحب_الزمان🥀
#شهادت_امام_باقر(علیه السلام)🥀
#تسلیت_باد.🥀
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#کلیپ 🎬 #استاد_شجاعی
- از #امام_باقر علیهالسلام سؤال کردند، قرآن خواندن اولویت دارد یا دعا کردن؟
✦ و پاسخ بسیار مهم امام...
که یک پاسخ ساده نیست، راهگشای تمام مشکلات انسانهاست!
آپارات
※ ویژه شهادت #باقرالعلوم علیهاسلام
@Ostad_Shojae