#خلاصه / فقه 31
موضع سوم : آیا استصباح باید زیر آسمان باشد ؟
مشهور: واجب است زیر آسمان باشد .
ابن ادریس حلی ره : استصباح زیر سقف بلا خلافٍ حرام است (إجماع).
شیخ طوسی ره : اصحاب روایت کرده اند که باید زیر آسمان باشد (مرسله).
ضعف ارسال بواسطه شهرت و اتفاق جبران می شود .
شیخ ره : اخبار نسبت به قید تحت السماء ساکت اند » لذا مفیدِ عدم وجوب اند.
نهایت اینکه : اطلاق أخبار را می گیریم (که کثرت دارند و در مقام بیان هستند و اگر قید لازم باشد تأخیر بیان از وقت حاجت لازم بیاید) و مرسله شیخ را حمل بر ارشاد می کنیم یعنی برای اینکه سقف خانه نجس نشود زیر آسمان استفاده کنید .
نظر نهایی شیخ ره : انصاف اینکه مسأله خالی از اشکال نیست زیرا از یک طرف روایاتی داریم که إباء از تقیید دارند زیرا کثرت دارند و در مقام بیان و مرسله هم مبتنی بر دو مبنای فاسد است لذا توان تقیید را ندارد و از طرف دیگر شهرت و اتفاق منقول را داریم .
و اگر به سمت برائت در اینجا برویم از راه احتیاط دور شده ایم و جرأت مخالفت با مشهور شده است .
علامه حلّی ره : اگر علم دارد أجزاء لطیفه دهن متنجس با دود به سقف اصابت می کند فتوای مشهور حقّ است و الّا خیر.
@mabahes_7
#خلاصه / فقه 32
موضع چهارم :
آیا استفاده از دهن متنجس برای غیر از استصباح جایز است ؟
استفاده هایی که در متن روایات نیامده مثل صابون سازی ، روغن مالی برای أجرب ، کشتی ها و ...
نظر فقهاء در اینجا تابع مبنای آنها در أصل اولی انتفاع از متنجسات است که اگر أصل اولی را حرمت بدانند قائل به حرمت اند و اگر اصل اولی را حلیّت بدانند ، فتوی به حلیت خواهند داد .
قائلین به اینکه اصل اولی ، حرمت است(الا ما خرج بالدلیل) » سید عاملی ره در مفتاح الکرامة ، صاحب جواهر ، شیخ مفید ، شیخ طوسی ره ، سید مرتضی علم الهدی ، سید ابوالمکارم ابن زهرة ، ابن ادریس حلی ره و ... .
قائلین به اینکه اصل اولی ، حلیّت است(الا ما خرج بالدلیل) » اکثر متأخرین ، خود شیخ ره .
دلیل مصنف بر حلیت : أصالة الجواز / قاعده حلیت انتفاع از آنچه در زمین است .
ادله قائلین به حرمت :
آیات » آیه 92 مبارکه مائده / آیه 5 مبارکه مدثر/ آیه 157 مبارکه أعراف
أخبار » روایت تحف العقول / روایات دالّ بر دورریختن مایعاتِ ملاقی با نجس
إجماعات » سید مرتضی ره در انتصار ، شیخ طوسی ره در خلاف ، سید ابن زهرة ره در غنیة
جواب شیخ ره ؛
این ادله عمدتاً مربوط به نجس العین و ناظر به حرمت منافع غالب آنها، مانند أکل و شرب است.
و در مواردی اگر شامل متنجسات بشود، تخصیص اکثر لازم می آید که قبیح است.
إجماعات منقول هم در مورد حرمت انتفاع از متنجس نیست .
🗓دوشنبه ؛ 5 آذر97
📕 فقه ؛ ج 35
📝#عناوین_بحث
🔸نقل عبارات متأخرین
🔸نظر شیخ ره
🔸استفاده #أصالة_الإباحة
—------------------------------—
#خلاصه
به فرض که إجماع داشته باشیم که هر نوع بهره بردن از متنجس حرام است، این با توجه به آنچه از نظرات أکثر متأخرین برمی آید سُست می شود .
چرا که متأخرین اکتفاء کرده اند به حرام بودن انتفاعات در موارد خاص (أکل و شرب و استصباح تحت الظلّ).
مانند ؛
محقق حلی ره در المعتبر
علامه ره در التحریر ، القواعد ، الإرشاد ، المنتهی
شهید ره در قواعد ، الذکری
برخی عبارات شهید ثانی ره در المسالک ذیل فرمایش محقق ره صاحب شرائع .
شاید بتوان گفت برگشت نظرات قدماء، به فرمایشات متأخرین است که مرادشان بهره هایی باشد که به خوردن و آشامیدن و ... برمی گردد .
به فرض مخالفت فرمایش قدماء ، موافقت متأخرین برای دفاع از أصل حلیّت و قاعدة جواز کفایت می کند.
🌐@mabahes_7
#خلاصه
🔔 بحث رسائل 📆 جلسه 43
بسم الله الرحمن الرحیم
در رابطه با خنثی، دو نظریه مطرح است ؛
- مشهور : انسان بر دو نوع زن و مرد است و خنثی یکی از این دو میباشد (خنثی، طبیعت ثالثه نیست)
- منسوب به شهید ره و محقق ثانی ره : انسان بر سه نوع است (خنثی، طبیعت ثالثه است)
[مباحث طبق نظر مشهور و در فرض مشکل بودن خنثی است]
سه بحث مطرح است :
الف] رفتار خنثی با دیگران (مرد / زن / خنثی )
ب] حکمِ خنثی ، نسبت به تکالیف مختصّه ؟ (مثلاً حریر برای زن جائز است، برای خنثی چطور؟)
ج] رفتار دیگران با خنثی
الف] رفتار خنثی با دیگران ؛
[مصادیق مختلفی دارد که شیخ ره فقط ، نگاه کردن را بیان کرده اند]
دو نظریه مطرح است:
شیخ ره : خنثی باید احتیاط کند و به هیچ کسی (غیر از محارم) نگاه نکند .
دلیل :
خنثی، علم اجمالی دارد که نگاه به أحدالطائفتین بر او حرام است » موافقت قطعیّه واجب است » با احتیاط - اجتناب از همه - محقَّق می شود .
بعضی از علماء: بر خنثی احتیاط واجب نیست و لذا نگاه کردن به زن و مرد و سایر خنثی ها برای او جایز است.
شیخ ره : این کلام به دو دلیل باطل است:
دلیل اول: خنثی، علم تفصیلی دارد (نسبت به احد الطائفین) که نگاه کردن به یکی از دو طائفه برای او حرام است و بعد از این علم تفصیلی، عقل، حکم به وجوب احتیاط می کند و تردد خطاب، مانع از حکم عقل نیست.
دلیل دوم: ما می توانیم هر دو خطاب را به یک خطاب بگردانیم [یحرم النظر الی غیر المماثل الا المَحرم] و اگر بگوئیم احتیاط، واجب نیست، خنثی با این خطاب تفصیلی مخالفت کرده است .
دلیل:
مسئله خنثی، از باب خطاب مردد است. چون دو خطاب بر گردن او آمده و نمی داند کدام به گردن او آمده است.
در خطاب مردد، مخالفت قطعیه جایز است.
پس در مسئله خنثی، مخالفت قطعیه جایز است. یعنی نگاه کردن به سایرین جایز است.
#خلاصه
🔔 بحث رسائل 📆 جلسه 44
بسم الله الرحمن الرحیم
—------------------------------
امام صادق عليه السلام :
لا يُعَدُّ الْعاقِلُ عاقِلاً حَتّى يَسْتَـكْمِلَ ثَلاثا:
اِعْطاءَ الْحَقِّ مِنْ نَفْسِهِ عَلى حالِ الرِّضا وَ الْغَضَبِ
وَ اَنْ يَرْضى لِلنّاسِ ما يَرْضى لِنَفْسِهِ
وَ اسْتِعْمالَ الْحِلْمِ عِنْدَ الْعَثْرَةِ
.................................
عاقل، عاقل نيست مگر آن كه سه صفت را در خود به كمال رساند: حق را در هنگام خشنودى و خشم ادا كند، آنچه را براى خود مى پسندد، براى ديگران هم بپسندد وهنگام خطاى ديگران، بردبار باشد.
تحف العقول - صفحه 318
......................................
أحکام خنثی
الف] رفتار خنثی با دیگران ؛
[مصادیق مختلفی دارد که شیخ ره فقط ، نگاه کردن را بیان کرده اند]
دو نظریه مطرح است:
شیخ ره : خنثی باید احتیاط کند و به هیچ کسی (غیر از محارم) نگاه نکند .
دلیل :
خنثی، علم اجمالی دارد که نگاه به أحدالطائفتین بر او حرام است » موافقت قطعیّه واجب است » با احتیاط - اجتناب از همه - محقَّق می شود .
نظر نهایی شیخ ره در نگاه خنثی ؛
اگر چه مقتضای قاعده، وجوب احتیاط است، اما به سه دلیل، احتیاط واجب نیست:
اول: احتیاط کردن، موجب عسر و حرج شدید است.
دوم: عسر و حرج در شبهه غیر محصوره، مانع از وجوب احتیاط است و عسر و حرج در ما نحن فیه که شدیدتر است؛ به طریق اولی مانع از وجوب احتیاط است.
سوم: برگرداندن دو خطاب به یک خطاب، برای حرمت مخالفت قطعیه کافی است، نه برای احتیاط و وجوب موافقت قطعیه و حال آنکه مدعای ما وجوب موافقت قطعیه است.
فافهم: اگر عقلاء گفتن یک خطاب موثر است، هم برای حرمت مخالفت قطعیه است و هم برای وجوب موافقت قطعیه.
نتیجه نهایی: مخالفت قطعیّه حرام است ولی موافقت قطعیّه و احتیاط چون موجب عسر و حرج برای خنثی می شود، واجب نیست لذا جنبه مرد یا جنبه زن بودن را رعایت کند، و تا آخر همین را ادامه بدهد.
ب] حکمِ خنثی ، نسبت به تکالیف مختصّه ؟
الف) لباس :
مقتضای قاعده وجوب اجتناب از لباس های مختصّ زنان و مردان است زیرا علم إجمالی به حرمت أحدهما دارد نظیر دو ظرف مشتبه.
ب) پوشش در نماز :
مقتضای قاعده إحتیاط است لذا نباید حریر بپوشد و باید تمام بدن را بپوشاند .
ج) نسبت به جهر و اخفات خنثی در نماز صبح و عشائین، دو نظریه است:
شهید ره در ذکری و صاحب فصول:
خنثی مطلقا مخیر است در اخفاتی خواندن یا جهری خواندن.
زیرا :
خنثی، جاهل به جهر و اخفات است.
هر کسی که جاهل به جهر و اخفات است، معذور است بخاطر روایت.
پس خنثی معذور است، در نتیجه مخیّر است.
شیخ ره:
در صورتی که زن را در إخفات ، مخیر بدانیم » خنثی باید، نماز را جهراً بخواند.
در صورتی که إخفات بر زن واجب باشد » خنثی، مخیر است .
زیرا ؛ دوران امر بین محذورین است.
نکته:
روایت داریم که جاهل به موضوع مخیّر است ؛
درمورد کسی که یک نماز قضا شده را فراموش کرده، امام می گوید سه نماز بخواند؛ پس معلوم است که نماز چهار رکعتی را می تواند جهرا یا اخفاتا بخواندو الا اگر امام تخییر را جائز نمی دانست، باید چهار یا پنج تا نماز می خواند.
جواب : این در مورد خاص است و دلالت ندارد بر اینکه جاهل به موضوع مخیّر باشد .
ج] رفتار دیگران با خنثی
بعضی از فقهاء : زنان و مردان می توانند به خنثی نظر کنند زیرا مورد از موارد شبهه موضوعیّه است که جای أصالة الإباحة است .
شیخ ره : أصالة العموم در آیه غضّ ، حرمتِ نگاه کردن زنان و مردان حتی به خنثی را بیان می کند .
لذا محقق ثانی ره ، نگاه زنان و مردان به خنثی را حرام می دانند و محقق داماد ره این حکم را اتفاقی می دانند
مسأله ازدواج خنثی ؛
خنثی نمی تواند زن إختیار کند ؛ به دلیل :
استصحاب عدم علقه زوجیّت [با إجراء عقد شک دارد آیا زوجیّت حاصل شده یا نه ؟ استصحاب می شود عدم ایجاد علقه زوجیّت » عقد نکاح بی تاثیر است]
استصحاب وجوب حفظ فرج خود از زن [با إجراء عقد شک دارد آیا لزوم حفظ فرج برداشته شده یا نه ؟ استصحاب می شود وجوب حفظ]
خنثی نمی تواند شوهر إختیار کند به همین دو دلیل .
شیخ طوسی ره در بحث إرث، فرض تناکح را مطرح کرده اند ولکن این مجرد فرض است .
📣 #اطلاعیه
📚 #مکاسب_محرمه
🔅 با سلام خدمت دوستان ؛
🔆 نظر به برگزاری کلاس از طریق #فضای_مجازی انشاءالله متن و فایل ها و أحیاناً صوت در این کانال و به صورت خاص در کانال مکاسب بارگذاری خواهد شد.
✍️ دوستان بعد از #مطالعه متون و فایل ها، از راه نوشتن #خلاصه بحث، حضور خود را اعلام بفرمایند.
🤔 در ضمن اگر ابهام یا سوالی نسبت به متن درس باشد، به قدر امکان در خدمت خواهم بود.
◽️برای ورود به سامانه حوزه از طریق گوشیهای هوشمند و رایانه از آدرس زیر اقدام بفرمائید؛
📲 دریافت #برنامه_اندروید "پیشخوان برخط حوزه های علمیه "
https://media.hawzahnews.com/d/2020/04/06/0/945817.apk
🖥 وبسایت: login.ismc.ir
👨🏻🏫 کانال مکاسب: @mabahes_7
🌐 @mabaheeth
@Aminikhaahآمادگی برای پرواز.mp3
زمان:
حجم:
15.37M
🔷 آمادگی برای پرواز
🔶 فصل توحید
📣 بخش اول
#خلاصه
#مراقبات_ماه_رجب
📌برگرفته از جلسات « مراقبات ماه رجب»
🔘برای دریافت صوت کامل این مبحث به لینک زیر مراجعه فرمایید
https://aminikhaah.ir/?p=2254
#ماه_رجب
@Aminikhaah
╭═══════๛- - - ┅╮
│📱 @Mabaheeth
╰๛- - - - -
@Aminikhaahسال نو معنوی.mp3
زمان:
حجم:
14.92M
🔷 سال نو معنوی
🔶آنچه خوبان همه دارند تو (ماه رجب) یک جا داری
📣 بخش دوم
#خلاصه
#مراقبات_ماه_رجب
╭───
│ 📖 @feqh_ahkam
╰──────────
@Aminikhaahقطب نمای رغبت ها.mp3
زمان:
حجم:
16.07M
🔷 قطبنمای رغبتها
🔶لیلة الرغائب منتهی به جمعه است، یعنی رغبتها باید به امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و علیه السلام منتهی شود
* تفاوت اعتقاد و اشتیاق
* راهکار تبدیل عقیده به باور
📣 بخش سوم
#خلاصه
#مراقبات_ماه_رجب
#ماه_رجب
@Aminikhaah
╭───
│ 📖 @feqh_ahkam
╰──────────
هدایت شده از فقه و احکام
@Aminikhaahآمادگی برای پرواز.mp3
زمان:
حجم:
15.37M
✨ آمادگی برای پرواز
🔰 فصل توحید
🎙️ بخش اول
#خلاصه | #مراقبات_ماه_رجب
📌برگرفته از جلسات « مراقبات ماه رجب»
#ماه_رجب
@Aminikhaah_Media
╭───
│ 📖 @feqh_ahkam
╰──────────
هدایت شده از فقه و احکام
@Aminikhaahسال نو معنوی.mp3
زمان:
حجم:
14.92M
🔷 سال نو معنوی
🔶 آنچه خوبان همه دارند تو (ماه رجب) یک جا داری
🎙️ بخش دوم
📌برگرفته از جلسات «مراقبات ماه رجب»
#خلاصه | #مراقبات_ماه_رجب
@Aminikhaah_Media
╭───
│ 📖 @feqh_ahkam
╰──────────
هدایت شده از آثار شهید مطهری
#خلاصه و تحلیل محتوای متن:
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
شهید مرتضی مطهری در مقدمه به تجربه شخصی خود از آشنایی با نهجالبلاغه و تأثیر عمیق این کتاب بر اندیشه و روحیهاش میپردازد.
۱. آشنایی اولیه با نهجالبلاغه
#استاد_مطهری در ابتدا مثل خیلی افراد با نهجالبلاغه بهصورت سطحی آشنا بودند و تنها برخی خطبههای زهدی آن را میشناخت؛ اما پس از مواجههای عمیقتر، دریافت که این کتاب گنجینهای ناشناخته است.
ایشان این تجربه را به ملاقات با فردی تشبیه میکند که سالها با او زندگی کردهایم؛ اما ناگهان با عمق وجودش آشنا میشویم.
۲. نقش استادش، میرزا علی آقا شیرازی رضوان الله تعالی علیه
شهید مطهری از میرزا علی آقا شیرازی اصفهانی (ره) به عنوان کسی یاد میکند که او را با دنیای نهجالبلاغه آشنا کرد.
این استاد، عالمی ربانی بود که با نهجالبلاغه زندگی میکرد و درسهایش ترکیبی از فقه، فلسفه، ادبیات و عرفان بود.
شهید مطهری او را نمونهای از عالمان راستین میداند که با نهجالبلاغه عجین شده بود.
۳. غربت نهجالبلاغه در میان شیعیان
با وجود جایگاه بلند آقا امیرالمؤمنین (علیهالسلام) در تشیع، استاد مطهری معتقد است که نهجالبلاغه حتی در حوزههای علمیه شیعه مهجور مانده است.
او این غربت را مشابه غربت خود امام علی (علیهالسلام) میداند و تأکید میکند که بسیاری از طلاب و عالمان، با عمق این کتاب بیگانهاند.
۴. کشف نهجالبلاغه توسط غیرمسلمانان
جالب آنکه شهید مطهری اشاره میکند برخی از مفاهیم اجتماعی نهجالبلاغه ابتدا توسط اندیشمندان غیرمسلمان یا بیدین مطرح شد و بعداً مسلمانان متوجه شدند که این مفاهیم ریشه در سخنان امام علی (علیهالسلام) دارد.
این نشان میدهد که نهجالبلاغه تنها یک کتاب مذهبی نیست، بلکه اثری جهانی با مفاهیم عمیق انسانی و اجتماعی است.
۵. ضرورت تحقیق بیشتر درباره نهجالبلاغه
شهیدمطهری دو کار اساسی را برای نهجالبلاغه ضروری میداند:
🔍 - تحلیل محتوایی برای شناخت مکتب فکری امام علی (علیهالسلام).
🔍 - تحقیق سندی برای اثبات اصالت خطبهها و نامهها.
و اعتراف میکند که کارش تنها یک «سیر» اجمالی است و تحقیق کامل نیاز به تلاش جمعی دارد.
۶. سبک ادبی و عاطفی متن
استاد مطهری در این مقدمه با زبانی صمیمی و گاه شاعرانه، از عشق خود به نهجالبلاغه و استادش میگوید. جملههایی مانند:
- «گویی دنیای جدیدی کشف کردهام.»
- «او با نهجالبلاغه میزیست، با نهجالبلاغه تنفس میکرد.»
نشاندهنده ارتباط عاطفی عمیق او با این کتاب است.
نتیجهگیری:
این مقدمه، علاوه بر بیان خاطرات شخصی شهید مطهری، ندایی برای بازخوانی جدّیتر #نهجالبلاغه است.
او از مسلمانان میخواهد که به جای تکرار سطحی خطبهها، به عمق مفاهیم آن توجه کنند و از آن بهعنوان راهنمایی برای مسائل امروز جامعه استفاده نمایند.
📖 «سیری در نهجالبلاغه» یکی از آثار ارزشمند شهید مطهری است که میکوشد گوشهای از معارف این کتاب جاودانه را به مخاطب معرفی کند.
│📕 @athar_shahid
│📗 @nahj_olbalaghe
╰๛- - - - - - - - - - - - - -