بحث آواشناسی و دمش پراگ را میتوان زیربنای واکشناسی معنایی دانست اما بسیار درازدامن بود و از حوصله این جلسه خارج.
ان شاءالله اگر عمری بود و مجالی، سراغش خواهیم رفت.
[ واژگان زیبای فراموش شده در زبان فارسی ]
• ره نامه = نقشه ی جغرافيا
ز خاقان بپرسيد کاين شهر کيست
به «ره نامه »در، نام اين شهر چيست ؟ (نظامی)
• گرمابه زدن = حمام رفتن
«گرمابه زد» و لباس پوشيد
آرام گرفت و باده نوشيد (نظامی)
• خموشانه = حق السکوت
صدِ دگر به «خموشانه » می دهم رشوت
نه بهر من، ز برای خدای را زنهار ( انوری)
• پُرسه = تعزيت
وارث ديگر ندارم ای محبت پيشگان
چون بميرم «پُرسه» ی پروانه و بلبل کنيد (سالک يزدی)
• خشک بند = پانسمان
جراحان را حاضر گردانيد تا جراحات را «خشک بند» کردند.(تاريخ ابن بی بی)
• شب خانه = آسايشگاه فقرا در شب
بنا کرد و نان داد و لشکر نواخت
شب از بهر درويش «شب خانه» ساخت ( سعدی )
• زاد = سن و سال
مردی جوان و «زاد»ش، زير چهل وليکن،
سنگين چو سنگ پيری،ديرينه و معمر ( فرخی )
• دوده = آل، تبار
همه مرز ايران پر از دشمن است
به هر «دوده» ای ماتم و شيون است ( فردوسی)
• آژير = آگاه، هوشيار
سپه را نگهدار و «آژير» باش
شب و روز با ترکش و تير باش ( فردوسی)
• آسمانه = سقف اتاق
تا همی آسمان توانی ديد
آسمان بين و «آسمانه» مبين ( عماره )
• بريزيدن = ريزريز شدن
آن مردگان در آن چهار ديوار بماندند ساليان بسيار و جمله «بريزيدند» و خاک شدند. (ترجمه ی تفسير طبری )
• جنابه = همزاد، دو قلو،دو کودک که به يک بار از مادر زاده شوند.
دو قلو واژه ای ترکی است و مرکب از دوق / دوغ / دُغ ) به معنای زادن و ( لو ) که علامت نسبت در ترکی است . این دو، دوی شمارشی نیست و بر اساس آن واژگان سه قلو، چهار قلو، پنج قلو و... غلط هستند!
قصه چه کنم که در ره عشق
با محنت و غم «جنابه» زاديم
(سنايی)
┅═✧مدرس هشت | عضویت ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
[ وقتی روزه بر شاعر فشار میآورد ]
• مسعود سعد سلمان، در وصف گرسنگی در ماه مبارک قصیدهای دارد که البته به گواه خودش بر سبیل هزل سروده:
کــرده بیچـــاره مـــــرا جــــــوع به مـــــاه رمضــان
خبــــری هســـــت ز شـــوال بــه نزدیـک شمــــا؟
تا بـــه مغــرب ننمــوده اســت مرا چهـره هلال
من چنان گشتهام از ضعف که در شرق سُها*
________________________________
*سها، ستارهای کمسو و بسيار کوچک در دنبالۀ صورت فلکی دب اکبر است که قوت بینایی را با آن میسنجیدند.
┅═✧مدرس هشت | عضویت ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
هدایت شده از قفسه
دیوان پروین اعتصامی.pdf
10.63M
📚 دیوان پروین اعتصامی
• با مقدمه ای از محمدتقی بهار
به کوشش حسن احمدی گیوی
❇️ ۲۵ اسفند زادروز رخشنده(پروین) اعتصامی
(زاده ۲۵ اسفندماه ۱۲۸۵ در تبریز
درگذشته ۱۵ فروردین ۱۳۲۰ تهران)
┅═✧کتابخانۀ ادبیات | عضویت ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
💠 امتحان طبع!
• استاد فضل الله گرکانی ادیب، پژوهشگر و مصحح برجسته که معتقد بود شعرهای فاخر پروین اعتصامی را یوسف اعتصام الملک - پدر پروین - و ملک الشعرای بهار به نام او میسرایند و در زمان حیات پروین - قریب 80 سال پیش -در این خصوص جنجال آفرین هم شده بود، روزی به دعوت ملک الشعرای بهار به جلسهای با حضور پروین - پدرش و گروهی از ادبا و شعرای برجسته دعوت شد تا از پروین امتحان بگیرند و قدرت شاعری او را بیازمایند.
در جلسۀ مذکور استاد گرکانی با صراحت و جسارت تام رو به حضار می گوید:
• بر من مسجّل است که قصاید فاخری که به نام خانم پروین منتشر می شود سروده پدر ارجمندشان و جناب ملک الشعرای بهار است! البته خانم پروین صاحب طبع شعر هست و عروض و بدیع و قافیه را خوب میشناسد ، اما در حدی نیست که بتواند از پس سرودن بهترین شعرهایی بر آید که امروزه به نام او منتشر میشود!
پس از پاسخگویی به استدلال های گرکانی از سوی پدر پروین و ملک الشعراء، خانم پروین اعتصامی در کمال متانت و ادب رو به گرکانی و حضار می گوید:
• آنچه تاکنون به نام من منتشر شده اثر طبع خود من است. این شکی را که آقای گرکانی دارند؛ چندسال پیش جناب ملک الشعراء هم نسبت به من و آثارم داشتند اما با امتحاناتی که از من گرفتند قانع شدند. امروز هم من از جناب گرکانی میخواهم هر گونه امتحانی که میخواهند از من بگیرند، چه در زمینه بداهه سرایی باشد و چه هر مورد دیگری.
آنگاه استاد گرکانی چند واژه از جمله واژگان : موسی - نیل - رب و ... را به پروین املا می کند و می گوید شعری بسرا که این کلمات در آن لحاظ شده باشد.
جلسه در سکوت فرو می رود و پروین اعتصامی قلم و کاغذی در دست می گیرد و بیش از نیم ساعت نمی گذرد که مثنوی فاخر و ماندنی ای را با مطلع:
مادر موسی چو موسی را به نیل
در فکند از گفته ی ربّ جلیل ...
میسراید و به گرکانی ارائه می دهد. حضار و استاد گرکانی شگفت زده میشوند و در حالی که بغض گلویش را می فشارد از پروین حلالیت می طلبد و از پدر پروین و ملک الشعرا عذرخواهی میکند.
چند روز پس از انعقاد آن جلسه استاد گرکانی با درج مقالهای در مجله بهار ادعاهای قبلی خود در خصوص پروین اعتصامی را واهی میخواند و مقام شامخ شاعری پروین را میستاید.
• برگرفته از خاطرات: ابوالفتح اعتصامی - برادر پروین
┅═✧ مدرس هشت | عضویت ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
هدایت شده از yosefpoor.ir
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
• شعرخوانی مسعود یوسف پور
• شبکـه چهــار | سرزمیــن شعــر
اگر ارتباط گرفتید، لطفا نام شاعر
را به عدد 3000043 ارسال کنید
https://eitaa.com/yosefpoor_ir
...
علی دلش به تو گرم است، بعد رفتن تو
نه آفتـاب فـروزان، نه مـــــاه تابنـــده سـت
به یــاد خنـــدهات آن لحظههــای پایــانی
پس از تو بر لب هر زخم کهنهای خنده ست
قلـــــم به وصف غمــت باز ای گل یاسیــن!
چنان گیاهِ «زبان در قفا» سرافکنده ست
مبـاد از تـــو نگوییـــم و بگـذرد شب قـــدر
گذشتن از تو خیانت به نسل آیندهست
#مسعود_یوسف_پور
┅═✧ مدرس هشت | عضویت ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
💠 نیروز (نوروز) در ادب عرب
• از نوروز در روایات یاد شده است و جالب است بدانید که در شعر عرب هم جایگاه ویژهای دارد.
من جمله روایاتی که این روز را تکریم کردهاست:
▪️«یَوْمُ اَلنَّيْرُوزِ هُوَ اَلْيَوْمُ اَلَّذِي يَظْهَرُ فِيهِ قَائِمُنَا أَهْلَ اَلْبَيْتِ وَ مَا مِنْ يَوْمِ نَيْرُوزٍ إِلَّا وَ نَحْنُ نَتَوَقَّعُ فِيهِ الْفَرَجَ لِأَنَّهُ مِنْ أَيَّامِنَا حَفِظَتْهُ الْفُرْسُ وَ ضَيَّعْتُمُوهُ»*
ابو طیب متنبی در قصیدهای نوروز را روز زایش شادی و سرور میداند که تمام روزهای سال بر آن رشک و حسرت میبرند.
• متنبی میگوید:
جَاءَ نَـيرُوزُنَا وَأنتَ مُرَادُهْ
وَوَرَتْ بالـذي أرَادَ زِنادُهْ
نوروز ما آمد و تو مقصود و مرادش هستی
نوروز به خواستهاش یعنی وصال تو رسید
• نحنُ فـي أرْضِ فـارِسٍ فـي سُـرُورٍ
ذا الصّـبَـاحُ الـــذي نـــرَى مـيــلادُهْ
ما در سرزمین ایران در جشن و سروریم
در بامدادی که شادی در آن متولد شده است
• عَظّمَـتْـهُ مَمَـالِـكُ الـفُـرْسِ حـتــى
كُـــــلُّ أيّـــــامِ عَــامِـــهِ حُــسّـــادُهْ
همه بلاد فارس چنان نوروز را گرامی دارند
که همه روزهای سال به آن رشک میبرند
• ابونواس اهوازی نیز میگوید:
• يُباكِرُنا النَوروزُ في غَلَسِ الدُجى
بِنَورٍ عَلى الأَغصانِ كَالأَنجُمِ الزُهرِ
پگاه نوروز از دل تاریکی آخر شب بر ما دمید
و نور بر بلندای شاخساران همچون ستارگان درخشان تابید .
• بحتری دیگر شاعر عرب میسراید:
أتَاكَ الرّبيعُ الطّلقُ يَختالُ ضَاحِكا
منَ الحُسنِ حتّى كادَ أنْ يَتَكَلّمَا
بهار با انبساط خاطر و گشادرویی، خندان آمد
چنان زیبا و جلوهگر است که نزدیک است لب به سخن گشاید
• وَقَد نَبّهَ النّوْرُوزُ في غَلَسِ الدّجَى
أوائِلَ وَرْدٍ كُنّ بالأمْسِ نُوَّمَا
نوروز از دل تاریکی شب برآمده است
تا گلهای به خواب رفته دیروز را بیدار کند
و احمد شوقی در قصیدهای به نعت نوروز پرداخته که در مطلعش آمده است:
• آذارُ أَقبَلَ قُم بِنا يا صاحِ
حَيِّ الرَبيعَ حَديقَةَ الأَرواحِ
ماه آذار فرا رسید، برخیز ای همدم من
با ما به بهار که باغ جانهاست سلام کن
___
* مجلسی، بحارالأنوار، ج۵۲، ص۳۰۸
┅═✧ مدرس هشت | عضویت ✧═┅
نمودار دیدار شاعران ۶-۱-۱۴۰۳.pdf
187.9K
💠 نقشۀ راه
• آنچه مهم مینماید، مضمون به مثابه موضوع است که پیشتر در «کارگاه معادن» و دوره صفر شاعری به این قول پرداخته بودیم.
موضوع و ریزموضوعات از مهمترین دریچههای کشف بهشمار میرود که مقام معظم رهبری هم قائل به همین قول هستند.
مضمون به مثابه منطوق و معنا نیز خود از اقوالی بودند که به آن اشاره کرده بودیم.
این نمودار را حتما مطالعه کنید.
┅═✧ مدرس هشت | عضویت ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
💠 تبریک به مبین عزیز و همه دوستانی که در این ایام، با اخبار برگزیدگی خود و ابراز محبتها نسبت به مدرس هشت لطف داشتند.
هر چه هست قطعا حاصل تلاش و طبع خوب شماست.
┅═✧ مدرس هشت | عضویت ✧═┅
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
هدایت شده از yosefpoor.ir
طریق حسن، هزار است و رهنورد یکیست
ابوتراب یکی، شاهِ کوچهگرد یکیست
به سفره نانی اگر دارد آسمان از توست
که بی دم تو تموز و تنورِ سرد یکیست
بگو به ماه کجا میگریزد از مهرت
به هرکجا برود چرخ لاجورد یکیست
تو با تمام یتیمانِ دهر همسخنی
در این سراچۀ نُه تو، زبان درد یکیست
چه در غدیر، چه گاه مباهله، چه تبوک
پیمبر از تو فقط گفت، حرف مرد یکیست
⬛
اگر که معرکه خیبر، اگر تلآویو است
قسم به تیغ دودم، فاتح نبرد یکیست!
مسعود یوسف پور
┅═✧ مدرس هشت | کانال شعر ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
هدایت شده از مَدرَس/ ۸
👈 به مدرس هشت، تخصصیترین پایگاه شعر و ادب ولایی، خیلی خوشامدید.
🔥 اینجا از صفر مطلق، با سه کارگاه ویدیویی ما و در نزدیک به ۶۰ جلسه ۱۵ تا ۳۰ دقیقه ای، شعر و مبانی شاعری رو کامل و با تضمین ما یاد خواهید گرفت!
👈 کارگاه صفر شاعری ( مقدماتی ):
https://eitaa.com/madras8/703
👈 کارگاه مترو معیار ( حرفه ای ):
https://eitaa.com/madras8/696
👈 کارگاه جریان ( سبک و تصنیف ):
https://eitaa.com/madras8/724
• لیست برخی هنرجویان:
اول / دوم / سوم
• تیزر اعتماد ما تا بهمن ماه ۱۴۰۲:
https://eitaa.com/madras8/688
📝 [ رزومه استاد یوسف پور ]
فهرست کانال مَدرَس هشت
┅═✧ مدرس هشت | پایگاه شعر و ادب ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
• لطف استاد علی محمد مودب عزیز
به این حقیر و مجموعۀ مَدرس هشت
در برنامـۀ تلـوزیونی «سـرزمیـن شعــر»
👈 مدرس هشت یکساله شد...
فهرست کانال:
https://eitaa.com/madras8/823
┅═✧ مدرس هشت | کانال شعر ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
💠 #شرح_اسم
• یکی از اصطلاحات که در شب تاریخی « وعده صادق» توسط رسانه «غزه الان» عربی بهکار گرفته شد، بارانِ صواریخ بود :
• صواریخ ایران تمطر الکیان فی فلسطین المحتلة الآن
صواریخ جمع صرخ به معنای فریاد است و متضاد همس.
کلمه صرخه به معنی فریاد و اسم فاعل آن صارخ، به معانی عاشق و آشکار بهکار رفته است.
خود صواریخ هم به معنای آتش است و مجازا به موشک، خورشید، ستاره و غیره اطلاق میشود.
در سوره مبارکۀ فاطر آیه۳۷، هر دو معنا خوش تلاقی دارند که:
«و هم یصطرخون فیها...»
اِصْطِراخ در اصل با تاء منقوط است که به طاء قلب شده و آن به معنی استغاثه و ناله است و این از زبان اهل آتش و جهنم است که خود با معنای صواریخ سنخیت دارد!
┅═✧ مدرس هشت | ادبیات ولایی ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
💠 نگاه
• در ساعات اولیه انتشار تصاویر موشکهای ایرانی، اکانتی در توئیتر واقعه را چنین تصویر کرد:
« قناری های زرد، آسمان تاریک را متراکم کرده اند. آنها به سمت اسراییل در پروازند»
👈 چقدر در شعر به پرداخت هنری گزارهها فکر میکنیم؟ شعر ما چقدر از متن جراید فاصله میگیرد؟
┅═✧ مدرس هشت | پایگاه ادب ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
🔻 این ماه ۱۵ هنرجوی جدید داریم از شهرهای کرج، مشهد، بوشهر، تهران و بروجرد.
🔻 شمار دوستانی که در مدرس هشت درخدمتشان هستیم، از پانصد عبور کرد و این را مرهون لطف همراهان عزیز میدانیم.
🔻سهتن از عزیزان دکتری ادبیات، قریب به پانزده نفر خارج فقه و اصول، سی و پنج عزیز هم با مدرک کارشناسی ارشد ادبیات هستند.
🔻 از سن ۱۴ تا ۵۴ سال، شرکت کننده دورههای ما هستند.
🔻برای تجمیع آراء حتما کانالی در راستای نقد و فرم تاسیس خواهد شد که جزئیات آن متعاقبا اعلام میشود.
🔻 طرح #کتاب_گردی نیز در فاز مقدماتی بسیار خوب پیشرفت و درپی اجرایی شدن در ابعاد گستردهتر از #قفسه هستیم.
«از همراهی همه دوستان ممنونم»
مسعود یوسف پور / بهار ۱۴۰۳
💠 #شعر_حکمی
• یکی از دستاوردهای بزرگ سبک هندی، پرداخت هنری به روایات است و این امر باید مشق نسل جوان شعر آئینی باشد که نیست متاسفانه!
• قال امیر الکلام علیه السلام ﴿خطبه ۲۱﴾:
تخففوا تلحقوا!
بار سبک کن تا برسی!
• طغرای مشهدی:
زورق از یمن سبکباری به ساحل میرسد
جان اگر خواهی، در این دنیا گرانباری مخواه
┅═✧ مدرس هشت | پایگاه ادب ✧═┅
♡ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ