🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇
💠و درود خدا بر او فرمود: زبان عاقل در پشت قلب اوست، و قلب احمق در پشت زبانش قرار دارد.
📒 #نهج_البلاغه #حکمت40
🎇🌹🕊
🎇🌿🌹
🎇🎇🎇🎇
🌹🍃🌹🍃🍃🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹
#حکمت40
#سؤال: با توجه به #حکمت40 و #41 چرا مولا در #حکمت40 می فرمایند زبان عاقل پشت قلب اوست و در #حکمت41 می فرماید زبان عاقل در قلب اوست، تفاوت این دو چیست؟
#جواب:
✳️مقصود حضرت از هر دو حکمت یکی است و آن هم مراقبت و کنترل داشتن زبان عاقل و مراقبت و کنترل نداشتن زبان احمق است.
🔴منتهی در #حکمت40 این واقعیت را اینگونه بیان می کند که زبان عاقل در پشت قلب اوست کنایه از اندیشه قبل از عمل ولی در مورد احمق ماجرا برعکس است قلب او پشت زبانش است کنایه از اینکه اول سخن می گوید بعد زبانش پشت سر آن عواقب کار زبانش را می فهمد و متأثر و پشیمان می شود.
👈اما در #حکمت41 قلب احمق را در دهان او یعنی در احاطه ی سخنان او می داند و زبان عاقل را در قلب او یعنی در اختیار و اشراف قلب و فکر او.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹🍃🌹🍃؛
═─═ঊঈঊ🌿🌸🌿ঈঊঈ═─═
#حکمت60
#سوأل: چگونه میشود زبان را تربیت کرد؟
#جواب:
حضرت در نهج البلاغه برای حفظ زبان نکات بسیار جالب و متنوعی فرموده اند. یکی در #حکمت40و41 است که میفرمایند :
" زبان عاقل در پشت قلب اوست و قلب احمق در پشت زبانش قرار دارد."
🔴یعنی انسان عاقل قبل از این که چیزی را به زبان بیاورد ، آن را به درستی از فیلتر عقل و قلبش عبور میدهد ، آثار و تبعات خرد و کلان ،مستقیم و غیر مستقیم آن را می سنجد ، اگر دید نتیجه اش خیر است ، آن را بیان میکند و انسان احمق بدپن فکر و اندیشه در مورد سخن و آثارش ، هرچه به ذهنش میرسد را به زبان جاری میکند . این یک نکته .
🔴نکته دیگر در #حکمت381 حضرت میفرمایند:
"سخن در بند توست ، تا آن را نگفته باشی " که ناظر به فکر کردن است." وچون گفتی تو در بند آنی" یعنی مجبور به پذیرفتن آثار و تبعات سخن خود هستی . " پس زبانت را نگهدار چنانكه طلا و نقره خود را نگه مي داري، زيرا چه بسا سخني كه نعمتي را طرد يا نعمتي را جلب كرد" این تاکید بر #حکمت40 است که با اندیشه سخن بگویید .
حضرت در #حکمت382 راهبرد دیگری را درباره حفظ زبان میفرمایند :
✅: "آنچه نمیداني مگو" چیزی را که نمی دانی اصلا به زبان نیاور .
✅✅:"بلكه همه آنچه را كه مي داني نيز مگو " یه بحث این است که آنچه را نمیدانیم نباید بگوییم که جاهلانه سخن گفتن نشانه حماقت است ، نکته بالاتر ، ظریفتر و دقیقتر این است که همه آنچه را میدانی به چه دلیل به زبان می آوری ؟ هر مقدار که ضرورت دارد سخن بگو نه این که هرچه میدانی را اظهار کنی .
"زيرا خداوند بزرگ بر اعضاء بدنت چيزهايي را واجب كرده كه از آنها در روز قيامت بر تو حجّت آور" یعنی مواظبت کن، زیرا نسبت به آنچه می گویی در روز قیامت مسئوليت داری ، چرا بدون ضرورت برای خود مسئولیت زیاد میکنی. ؟
مطلب دیگری که امیرالمومنین علیه آلاف التحیه و الثناء در محافظت از زبان به ما می آموزند ، مساله سکوت است ،سکوت.
یعنی انسان عاقل که میخواهد خود را نجات دهد باید از باب حکمت ، سکوت حکیمانه داشته باشد . گاهی سکوت از جهل و نداشتن علم است ، اما گاهی انسان حرف و علم دارد اما عقل و حکمتش به او کمک میکند که جایی که لازم نیست ، جایی که از او سوال نپرسیده اند، بی جا سخن نگوید.
در #حکمت224 میفرمایند:" با #سکوت بسیار ، وقار انسان بیشتر میشود." یعنی انسانی که زبان خود را کنترل میکند ، جایی که لازم نیست سخن بگوید، سکوت میکند ، وقار و شخصیت و متانت او بالا میرود .
یا درجای دیگر میفرمایند:" #سکوت کردن ( البته سکوت حکیمانه )،دری از درهای حکمت است"
ان شاالله خدای متعال به ما توفیق دهد ، مالک و نگهبان زبان خود باشیم .
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
═─═ঊঈঊ🌿🌸🌿ঈঊঈ═─═
🌹🕊🌹🕊؛
🕊؛
🌹؛
#حکمت113
1⃣:منظور از عقل در نهج البلاغه چیست؟ آیا منظور همان عقل و عقل گرایی عرف مردم است؟
2⃣:منظور حضرت از " رهبری چون توفیق الهی نیست" چیست؟
#جواب:
در نهج البلاغه سیمای عقل دارای مختصات زیر است:
✅اولا حقیقت عقل:
🔴 نیروی واضح کننده ی راه غی و گمراهی از راه رشد و رستگاری #حکمت421
🔴 در مقابل حماقت است که نتیجه اش دشمنی به خیال دوستی است ( عدم درک درست خیر و شر به دلیل عدم فهم آثار دور عمل و عدم دور اندیشی) #حکمت38
🔴 عامل قطعی نجات #حکمت407
🔴 بالاترین مرحله عقل، دوراندیشی است #حکمت113
✅✅ثانیا فضایل و ارزش عقل:
🔴بالاترین مال و سرمایه #حکمت113
🔴 ناصح بی کلک #حکمت281
🔴 بالاترین غنی و بی نیازی #حکمت38
🔴 شمشیر بران علیه هوای نفس #حکمت424
✅✅✅ثالثا نشانه هایی دارد از جمله:
🔴 تودد و دوستی با مردم #حکمت142
🔴هرچه عقل کاملتر، سخن کمتر و کوتاهتر #حکمت71
🔴 فرق عاقل و احمق: عاقل اول درباره تبعات احتمالی سخنش می اندیشد و سپس سخن می گوید ولی احمق اول حرف میزند و بعد به تبعات سخنش گرفتار میشود. #حکمت40
✅✅✅✅رابعا آفات عقل؛ از جمله:
🔴 بهره نبردن از محصول عقل و تجربه که انسان را شقی و بدبخت می کند. #نامه78
🔴 خواب عقل که باید از آن بخدا پناه برد #خطبه224
🔴 مزاح بیجا #حکمت450
🔴 حسد #حکمت212
🔴طمع ورزی #حکمت219
✳️بنابراین معنای عقل و عقلانیت با آنچه در عرف عوام فهمیده و بیان میشود حداقل در مواردی فرق وجود دارد.
✳️اما توفیق ؛ عبارت است از اینکه پس از فراهم کردن تمام مقدمات یک پیروزی و موفقیت ، اگر اراده و لطف الهی ضمیمه شود، این مقدمات نتیجه میدهد و این معنای توفیق الهی است. حالا روشن میشود که توفیق اثر به ثمر رسیدن زحمات و به مقصد رسیدن در تلاش ها را دارد همانطور که رهبر یک جمع، نقش به ثمر نهایی رساندن جمع را دارد و بدون رهبر، همه وسایل و مقدمات سفر هم که مهیا باشد، نتیجه ای حاصل نمیشود چون راه روشن و قابل پیمودن نیست. لطفا به معنای تحت اللفظی ره بر دقت کنید.......
3⃣: قسمتی که نوشته تنهایی ترسناک تر از خود بینی را توضیح دهید .
#جواب:
✅#حکمت6: و دشمنان انسانِ از خود راضی، فراوانند.
🖊حجتالاسلام مهدوی ارفع
🕊
🌹🕊🌹🕊