بسم الله الرحمن الرحیم
صحنه نبرد جمل
صبح روز دهم جمادی الاول[۳۹] لشکر امام علی علیهالسلام آماده شد. منطقه درگیری در خریبه بود، جایی که پیش از بصره نیز وجود داشته و بعدها محلهای از محلات بصره شد. آن روز تا ظهر امام در برابر سپاه شورشی ایستاد و آنان را نصیحت میکرد. امام خطاب به عایشه میفرمود: خداوند تو را به ماندن در خانه فرمان داده، از خدا بترس و برگرد. طلحه و زبیر را نیز به خاطر آوردن عایشه مورد سرزنش قرار میداد. مالک اشتر فرمانده جناح راست، عمار یاسر فرمانده جناح چپ و نعمان بن ربعی انصاری و به قولی جندب بن زهیر ازدی بر نیروی پیاده و پرچم در دستان محمد بن حنفیه قرار گرفت. آن حضرت با سخنان آتشین خود سپاه را آماده نبرد با دشمن میکرد.[۴۰]
در آن سوی عایشه، سوار بر شتر در هودجی قرار گرفت که زرهی بر آن پوشانده بودند. او در میدان حاضر شد و به سخنرانی پرداخت و مرتب از مظلومیت عثمان سخن میگفت.
امام علی در آغاز قرآنی بدست یکی از افراد قبیله عبدالقیس داد تا به میان میدان رفته، شورشیان را به قرآن فراخوانده از تفرقه و تشتت پرهیز دهد. شورشیان او را با تیر زده و به شهادت رساندند.[۴۱] در این هنگام امام که تا آن زمان دستور داده بود سپاهش آغازگر جنگ نباشد با شهادت آن مرد به محمد بن حنفیه دستور حرکت به سوی دشمن را صادر کرد.[۴۲]
درگیری از ظهر تا شب ادامه یافت. بیشترین جنگ در اطراف شتر عایشه بود که گفته شده بیش از هفتاد دست که خواستند افسار شتر او را بگیرند، قطع شد. عایشه برای تحمیق مردم مشتی خاک برداشت و شبیه کاری که رسول خدا صلی الله علیه و آله کرده بود، خاک را به سمت سپاه امام پاشید و گفت: شاهت الوجوه! امام خطاب به او فرمودند: «و ما رمیت اذ رمیت ولکن الشیطان رمی».[۴۳]
زمانی که سپاه شورشی روی به شکست گذاشت، مروان بن حکم که کسی جز طلحه را قاتل عثمان نمیدانست، تیری بر او زده و وی را به قتل رساند.[۴۴] جالب است که ابن خیاط میگوید: زمانی که جنگ آغاز شد، نخستین کشته طلحه بود.[۴۵] این نشان آن است که اساسا مروان برای کشتن طلحه به این جنگ آمده بوده است. او بعدها به این مساله افتخار میکرد، چنان که خود این حکایت را برای امام سجاد علیهالسلام نقل کرده بود.[۴۶] گفته شده است که امام طلحه را نیز در میدان جنگ صدا زد و به او فرمود: ای ابومحمد! یادداری که رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره من فرمود: اللهم وال من والاه و عاد من عاداه؟ طلحه گفت: استغفر الله، اگر به خاطر آورده بودم خروج نمیکردم.[۴۷]
زبیر نیز به اصرار فرزندش عبدالله در سپاه مانده و با وجود سخنان امام حاضر به ترک میدان نمیشد. در یک مورد امام سخن پیامبر صلی الله علیه و آله را به یاد او آورد که آن حضرت فرمود: فرزند عمه تو یعنی زبیر بر تو بغی خواهد کرد. زبیر این خبر را تصدیق کرد.[۴۸] منابع در این که به هر روی زبیر از صحنه درگیری فرار کرده[۴۹] یا پشیمان میدان را ترک کرده اختلاف نظر دارند. محتمل چنان است که پس از سخن امام که زبیر قصد بازگشت کرد و به اصرار فرزندش به صحنه جنگ برگشت سبب شده باشد که فرار آخر او به حساب ندامتش گذارند. در حالی که اگر واقعاً نادم بود، همان دفعه باید درباره بازگشت تصمیم جدی میگرفت. زمانی که او میدان را ترک کرد شخصی به نام ابن جرموز به تعقیب وی پرداخته و او را در فرصت مناسب به قتل رساند. امام درباره او فرمود: زبیر از طلحه به من نزدیکتر بود. او همیشه از ما اهل بیت علیهمالسلام بود تا آن که پسرش عبدالله بزرگ شد و بین ما و او جدایی انداخت.[۵۰]
نقش مالک در خلافت امام تا به آن حد بود که وقتی با عبدالله بن زبیر درگیر شد و نزدیک بود تا او را به هلاکت برساند، عبدالله در برابر کسانی از سپاهش که میان آنها فاصله انداختند، گفت: مرا با اشتر با هم بکشید.[۵۱] هدف او آن بود تا به هر حال مالک کشته شود.
عدی بن حاتم طائی از مدافعان امام بود که در این جنگ یک چشم خویش را با یک فرزندش از دست داد. عمرو بن حمق خزاعی از دیگر اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله بود که در این جنگ در رکاب امیرمؤمنان بود. دینوری درباره او میگوید: وی از از عبّاد کوفه بوده و همراهش عابدان زیادی بودند.[۵۲]
امام که مقاومت بصریان را در اطراف جمل دید، دستور کشتن شتر را صادر کرد. شماری از اصحاب امام اطراف شتر را گرفته و آن را کشتند. بعدها عایشه میگفت: از داخل هودج علی علیهالسلام را میدیدم که خود در معرکه مشغول جنگ بوده و فریاد میزد: الجمل، الجمل.[۵۳] امام نزد هودج آمده و عایشه را با خطاب «یا شقیراء» مورد سرزنش قرار داد.[۵۴]
پس از جنگ جمل
پس از پایان جنگ عایشه را که در هودج همچون مردهای بیحرکت مانده بود، درآورده و همراه برادرش محمد بن ابیبکر به بصره فرستادند تا چند روز بعد از آن بصره را ترک کند. پس از آن او همراه شماری زن و مرد بصری به مدینه فرستاد.[۵۵] بعدها عایشه بارها و بارها
از این اقدام خود پشیمان شده و اظهار ندامت میکرد.[۵۶] وقتی آیه «و قَرنَ فی بیوتکنّ» را میخواند، آن قدر گریه میکرد که خمارش خیس میشد.[۵۷]
ابن قتیبه دینوری میگوید: زنی بر عایشه وارد شد و گفت: درباره زنی که فرزند کوچکش را کشته چه میگویی؟ عایشه گفت: جهنم بر او واجب شده است. آن زن گفت: درباره زنی که بیست هزار تن از فرزندان بزرگش را به قتل رسانده (یعنی عایشه) چه میگویی؟[۵۸] خود عایشه در وقت مرگ گفت: من بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله حادثهها آفریدهام، مرا در کنار سایر زنان (و نه در کنار پیامبر) دفن کنید.[۵۹] در نقلی دیگر آمده است که عایشه میگفت: شرکت نکردن من در جمل برای من بهتر از آن بود که ده فرزند پسر از پیامبر صلی الله علیه و آله داشته باشم.[۶۰]
در این جنگ شمار زیادی از مردم بصره از طوایف مختلف به قتل رسیدند. به نقل بلاذری تنها از طایفه ازد، دوهزار و پانصد و پنجاه و دو نفر کشته شدند. از بکر بن وائل، هشتصد نفر و از بنی ضبه پانصد نفر و از بنیتمیم هفتصد نفر.[۶۱] آمارهای دیگری نیز داده شد که به نظر میرسد اغراقآمیز باشد. از جمله گفته شد، کشتگان جنگ جمل مجموعاً بیست هزار نفر بوده است.[۶۲] نقل دیگری از عبدالله بن زبیر چنان است که پانزده هزار نفر به قتل رسیدند. شیخ مفید همان عدد بیست هزار نفر را درست میداند.[۶۳] ابوحاتم نامی از جده خود نقل کرده که کشتههای جمل به شماره بیست هزار نفر بوده است.[۶۴] این آمار درست به نظر نمیرسد، جنگی که تنها پنج تا شش ساعت جریان داشته نمیتواند تا این اندازه تلفات داشته باشد. گفته شده که شهدای سپاه امام بین چهارصد تا پانصد نفر بودهاند.[۶۵]
چهرههای شناخته شده از شهدای اصحاب امام شش نفرند. دو نفر آنها زید و سیحان فرزندان صوحاناند. دو نفر دیگر صقعب و عبدالله برادران سلیم بن مخنف (جد ابومخنف) و دو نفر دیگر علباء بن حارث سدوسی و هند جملی است.[۶۶]
آنچه مسلم است این که شکست سریع سپاه بصره (پانصد کشته در برابر بیش از نوزده هزار نفر کشته از شورشیان) نشان میداد که علیرغم وجود عایشه در میان آنها، سپاه شورشی انگیزههای قوی نداشته است. مشکل عمده این بود که طلحه و عایشه علیرغم شهرت در قضیه عثمان، بدنامتر از آن بودند که بتوانند مردم بصره را فریب داده و خود را دادخواه خون عثمان قلمداد کنند.
پس از پایان جنگ امام دستور داد تا کسی را تعقیب نکنند. هر کس تسلیم شد او را نکشند و مجروحی را از بین نبرند. امام حتی کسانی چون مروان و فرزندان عثمان را آزاد کرد. در آن لحظه مروان گفت: بیعت نخواهد کرد مگر آن که او را بر بیعت مجبور کنند. امام فرمود: حتی اگر بیعت کند همچون جهود بیعت را نقض میکند.[۶۷] امام همچنین به جز آنچه دشمن در جنگیدن از آن بهره میبرده، اجازه برداشتن اموال شخصی مردم را ندادند.[۶۸]
امام پس از تمام شدن غائله جمل به مسجد جامع درآمد و به سرزنش مردم پیمانشکن بصره که نخستین مردمی هستند که در برابر امام خود ایستادهاند، پرداختند. امام آنها را «جُندالمرأة و اتباع البَهیمة؛ سپاه زن و پیروان حیوان» نامیدند.[۶۹] امام ضمن چند نامه خبر ماجرای بصره را به شهرهای مدینه و کوفه نوشتند.[۷۰] آنگاه دستور بازکردن بیتالمال را دادند و آن را در میان اصحابشان که گفتهاند دوازده هزار نفر بودند، تقسیم کردند. این بار امام برخلاف طلحه و زبیر که با دیدن اموال بیتالمال گفتند: این همان وعده خدا و رسول است، فرمود: ای طلاهای زرد و سفید جز من را فریب دهید.[۷۱]
امام علیه السلام پس از آن چندی در بصره مانده و در روز دوشنبه ۱۲ یا ۱۶ رجب سال ۳۶ هجری[۷۲] پس از نصب عبدالله بن عباس به عنوان حاکم بصره، عازم کوفه شد. ورود آن حضرت به کوفه در روز دوشنبه دوازدهم ماه رجب ذکر شده است.[۷۳]
پانویس
پرش به بالا↑ مروج الذهب: ج ۲ ص ۳۶۰ ؛ اُسد الغابة: ج ۲ ص ۳۱۰ ؛ تاریخ الیعقوبى: ج ۲ ص ۱۸۲
پرش به بالا↑ الطبقات الکبرى: ج۳ ص۲۲۴؛ تاریخ الطبرى: ج ۴ ص ۵۰۱ و۵۱۴ و ۵۳۴؛ الکامل فی التاریخ : ج ۲ ص ۳۳۳
پرش به بالا↑ تاریخ الطبرى، ج ۴، ص ۵۰۱
پرش به بالا↑ تاریخ طبری ،ج۴، ص۵۴۲
پرش به بالا↑ دائره المعارف بزرگ اسلامی، مدخل "جنگ جمل" از علی بهرامیان
تحقیقی ازمجنون کرمانشاهی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
شور حضرت زهرا(س)
مداح..حاج آرمین غلامی
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
شور حضرت رقیه (س)
مداح..حاج آرمین غلامی
هدایت شده از 🌹°کانال شــــــهدا°🌹
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🌷 آیت الله العظمی سید باقر درچه ای :
👌 هر کاری که در دنیا برای امام حسین (علیه السلام) انجام دادم به محض ورود به برزخ برایم تلافی کردند.
👌 فایل تصویری را حتما گوش کنید
بسم الله الرحمن الرحیم
به روضه کار ندارم
زمین کمی خیس است
خدا کند که کسی
مادرش زمین نخورد...💔😔
🏴 #ایام_فاطمیه_تسلیت🖤
✅ کانال اشعار مجنون کرمانشاهی
@majnon1396
جدیدترین سبکهای واشعارفاطمیه۱۴۰۱
30.83M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
بسم الله الرحمن الرحیم
#فاطمیه_خط_مقدم_ماست
#با_فاطمه_علیهاالسلام
#ایام_فاطمیه
◼️ كليپ مزد رسالت
👈🏼 بمناسبت شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها
🔆 کانال #اشعارمجنون کرمانشاهی
🆔 @majnon1396
هدایت شده از منتظران ظهور
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🛑🎥 صبر امیرالمومنین علی (علیه السلام) کی تمام شد؟!
🔹۱۰ جمادی الاول، سالروز جنگ جمل،
یکی از آزمایشهای بسیار دشوار امیرالمومنین علی (علیه السلام)
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
امام خامنهای:
💥من شمشیر را کشیدم
⭕️ کجایند آن مدعیانی که گفتند اگر رهبری شمشیر بکشد سینه سپر میکنند⁉️
آقا فرمودند من مدتهاست که شمشیر را کشیدم
( سینه سپر شده شما کو )⁉️
ـــــــــــــــــــــــ
#اذڪارروایی(روایاتاهلبیت)
✨نمازاستغاثہبهحضرتزهـرا
سلام الله علیها
✅#رفعدشواریزندگی(مشکلگشابسیاااارمجرب)
🖇امام صادق علیه السلام می فرمایند : هر زمانی که حاجتی به خداوند داشتی و دشواری در زندگی ات به وجود آمده بود دو رکعت نماز بخوان هنگامیکه نماز تمام شد بگو : الله اکبر الله اکبر الله اکبر . سپس تسبیحات حضرت زهرا را به جای آور بعد سجده کن و صد مرتبه بگو :
💠#يَامَوْلَاتِيیافَاطِمَةُأَغِيثِينِي💠
✨بعد از آن طرف راست پیشانی را بر سجده گذاشته و صد مرتبه دیگر نیز تکرار کن سپس سمت چپ را بر سجده گذاشته و صد مرتبه دیگر نیز بگو بعد از آن پیشانی را بر مهر گذاشته و این ذکر را صد و ده مرتبه تکرار کن بعد از اتمام اذکار #حاجت خویش را از خداوند طلب کن انشاء الله برآورده خواهد شد
📚بحارالانوار ج ۹۱ ص ۳۰ و۳۱ – مستدرک الوسائل ج ۶ ص ۳۱۳
•┈┈┈┈••✦🌸💎🌸✦••┈┈┈┈┈•
𖧹➺╭─➣اذڪارقرآنۍ/حرزامامجواد(حجرهفدڪ)
𖧹➺╰┈➣
◾️شفاعت فاطمه علیهاسلام در روز قیامت
عَن مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ علیه السلام يَقُولُ لِفَاطِمَةَ وَقْفَةٌ عَلَى بَابِ جَهَنَّمَ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ كُتِبَ بَيْنَ عَيْنَيْ كُلِّ رَجُلٍ مُؤْمِنٍ أَوْ كَافِرٍ فَيُؤْمَرُ بِمُحِبٍّ قَدْ كَثُرَتْ ذُنُوبُهُ إِلَى النَّارِ فَتَقْرَأُ بَيْنَ عَيْنَيْهِ مُحِبّاً فَتَقُولُ إِلَهِي وَ سَيِّدِي سَمَّيْتَنِي فَاطِمَةَ علیه السلام وَ فَطَمْتَ بِي مَنْ تَوَلَّانِي وَ تَوَلَّى ذُرِّيَّتِي مِنَ النَّارِ وَ وَعْدُكَ الْحَقُّ وَ أَنْتَ لَا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ فَيَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ صَدَقْتِ يَا فَاطِمَةُ إِنِّي سَمَّيْتُكِ فَاطِمَةَ علیه السلام وَ فَطَمْتُ بِكِ مَنْ أَحَبَّكِ وَ تَوَلَّاكِ وَ أَحَبَّ ذُرِّيَّتَكِ وَ تَوَلَّاهُمْ مِنَ النَّارِ وَ وَعْدِيَ الْحَقُّ وَ أَنَا لَا أُخْلِفُ الْمِيعَادَ وَ إِنَّمَا أَمَرْتُ بِعَبْدِي هَذَا إِلَى النَّارِ لِتَشْفَعِي فِيهِ فَأُشَفِّعَكِ لِيَتَبَيَّنَ لِمَلَائِكَتِي وَ أَنْبِيَائِي وَ رُسُلِي وَ أَهْلِ الْمَوْقِفِ مَوْقِفُكِ مِنِّي وَ مَكَانَتُكِ عِنْدِي فَمَنْ قَرَأْتِ بَيْنَ عَيْنَيْهِ مُؤْمِناً فَجَذَبْتِ بِيَدِهِ وَ أَدْخَلْتِهِ الْجَنَّةَ.
محمد بن مسلم از امام باقر علیهالسلام نقل می کند، شنیدم که می فرمود: برای فاطمه عليهاسلام بر دَرِ جهنم توقفی است. چون روز قیامت فرا رسد میان دو چشم هر شخصی نوشته می شود که او مومن است یا کافر.
پس فرمان داده میشود به محب و دوستی که گناهانش زیاد شده به سوی آتش برود. فاطمه علیهاسلام بین دو چشم او را می خواند که نوشته، محب است. آنگاه فاطمه عليها سلام عرضه می دارد: بارالها، مرا فاطمه عليهاسلام نامیدی و به خاطر من هر که مرا و ذریه مرا دوست بدارد از آتش جدا نمودی و وعده تو حق است و همانا تو خلف وعده نمیکنی. پس خداوند عزوجل می فرماید: راست می گویی ای فاطمه عليهاسلام! من تو را فاطمه عليهاسلام نامیدم و به خاطر تو هرکس تو را و فرزندانت را دوست بدارد و ولایت تو و فرزندانت را دوست بدارد و ولایت تو و فرزندانت را پذیرا باشد از آتش جدا نموده ام. وعده من حق است و خلف وعده نمی نمایم و همانا امر نمودم این بنده ام به سوی آتش روانه شود تا تو او را شفاعت کنی، او را شفاعت نما تا برای فرشتگان و پیامبران و اهل محشر جایگاه تو نزد من روشن شود. پس بر پیشانی هر کس نوشته شده مومن، دستش را بگیر و وارد بهشت کن.
منابع:
بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۱۴
برگرفته از کتاب فاطمیه ماثور، حجه الاسلام شیخ محسن حنیفی، صفحه ۶۷
#مطالب_فاطمیه
#فضائل_حضرت_زهرا_س