eitaa logo
مَکُ‌ایران | MakoIran
206 دنبال‌کننده
105 عکس
20 ویدیو
6 فایل
کنشگریِ توسعه و پیشرفت «مَکُران» در سایۀ تلاش جمعی برای فهم «ایران» ارتباط با ادمین: @MakoIran_admin
مشاهده در ایتا
دانلود
[ Photo ] ▪️▫️▪️ 📌 نقش آبخیزداری سازه‌محور در تسهیل سیلاب‌های منطقه مکران به قلم زهرا میری 🆔 @MakoIran_ir
مَکُ‌ایران | MakoIran
[ Photo ] ▪️▫️▪️ 📌 نقش آبخیزداری سازه‌محور در تسهیل سیلاب‌های منطقه مکران #یادداشت به قلم زهرا میری
[In reply to MakoIran Admin] ▪️▫️▪️ 📌 نقش آبخیزداری سازه‌محور در تسهیل سیلاب‌های منطقه مکران به قلم زهرا میری 🔹 وقوع سیل در جنوب‌شرقی‌ترین پهنه جغرافیایی کشور و پیامدهای ناشی از آن در روزهایی که گذشت، سبب شد تا دوباره مسئله آبخیزداری به‌عنوان روشی برای مدیریت نزولات آسمانی در کنار و حتی مقابل رویکردهای سدسازی منطقه مطرح شود. اما آیا بیان صرف آبخیزداری بدون نگاه جامع به مسائل آب می‌تواند راهگشا باشد؟ 🔸 آبخیزداری در واقع مجموعه اقداماتی است که به منظور مدیریت پایدار یک حوزه آبخیز انجام می‌پذیرد تا از منابع آب و خاک در مقابل مخاطرات طبیعی به خوبی محافظت شود. اقداماتی که در قالب عملیات بیولوژیکی و مکانیکی انجام می‌پذیرد. به‌عنوان مثال اراده غرس یک میلیارد درخت در کشور (سوای درست یا غلط بودن اجرای آن) بخشی از همین عملیات تلقی می‌گردد. 🔹 به اختصار مهم‌ترین هدف در اجرای عملیات آبخیزداری حفظ منابع زیستی یک منطقه با افزایش نفوذ آب به آبخوان‌ها یا جلوگیری از تبخیر است. 🔸 با ذکر این هدف و نقش‌های عملیاتی، نقش و جایگاه مشارکتی مردم به‌عنوان ذی‌نفعان در هر منطقه، تعامل بین بخش‌های مختلف و تناسب شیوه آبخیزداری با اقلیم و بافت هر منطقه از جمله اصول اساسی است که برای مدیریت صحیح آبخیزداری باید به آن‌ها توجه ویژه کرد. 🔹 متأسفانه اما توجه به اقلیم و دیگر شاخصه‌های اساسی با گذشت زمان و روی آوردن صرف تصمیم‌گیران در حوزه آبخیزداری به نگاه پرهزینه اما سهل‌الوصول سازه‌محور به دست‌ فراموشی سپرده شده است. در واقع هم‌اکنون با قلب معنا در حوزه آبخیزداری مواجه هستیم. 🔸 محدوده مکران، از جمله آسیب‌دیدگان از همین نوع نگاه است که بی‌توجهی به اقلیم منطقه و اعتیاد به رویکرد سازه‌محور به گونه‌ای پیشرفت کرده است که علاوه بر ساخت سدهای مخزنی فاقد شبکه انتقال، سازه‌های آبخیزداری هم به مخازنی برای تبخیر یا تخریب تبدیل شده‌اند! در واقع آبخیزداری دارویی بوده است که اکنون خود موجب تشدید بیماری شده است. 🔹 به طور مثال عملیات بند خاکی نلینت در بخش باهوکلات شهرستان دشتیاری و در پایین‌دست سد پیشین برای مهار بخشی از سیلاب‌ها و تأمین آب موردنیاز برای کشت دیم و توسعه کشاورزی پایین‌دست در سال ۱۳۹۹ انجام گرفت تا بتواند نقش مهمی در پخش سیلاب، جلوگیری از فرسایش خاک و هدررفت روان‌آب‌های بارندگی داشته باشد؛ اما شناخت اندک از اقلیم منطقه که ذیل پدیده «اشباع خاک» در سیل اخیر نیز خود را نمایان ساخت، باعث شد طی سیلاب سال ۱۴۰۰ این بند خاکی سرریز کرده و شماری از روستاهای پایین‌دست همچون پت و اسلام‌آباد دچار آبگرفتگی شدید شوند. 🔸 دایک حفاظتی عورکی چابهار نیز به‌عنوان بزرگترین سازه آبخیزداری کشور، با اعداد عجیب و غریب و غیرمنطقی برای یک بند آبخیزداری به طول ۹ هزار و ۶۰۰ متر و با حداکثر ارتفاع ۶ متر و ۲۵ سانتی‌متر از دیگر عملیات‌های آبخیزداری بزرگ منطقه است. این بند در پایین‌دست سد زیردان برای کنترل و هدایت سیلاب‌های رودخانه کاجو، جلوگیری از تخریب اراضی و پیشروی گرگروک‌ها و دیگر زیرساخت‌ها تا سال ۱۴۰۱، ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و عوارض آن همچون نلینت در پدیده‌های اقلیمی آینده نمایان می‌شود. 🔹 این دو نمونه در کنار روند ساخت سازه‎های حتی بزرگتر از عورکی در پایین‌دست سدهای منطقه، با هر بار سرریز کردن علاوه بر حمل و انباشت مقادیر زیادی رسوبات، تشدید گرگروک‌‌ها و گالی‌ها (نشست زمین‌های) ناشی از فرسایش شدید خاک را به دنبال دارد. 🔸 این مسائل در حالی است که پروژه‌های آبخیزداری متعددی برای مهار سیلاب‌ها با حجم‌ها یا مصالح مختلف در دست ساخت قرار دارند یا دستور ساخت آن‌ها در پی سیلاب‌های اخیر داده شده است؛ اما بی‌توجهی به مطالعات جامع همچنان تخریب زیرساخت‌ها را به دنبال داشته و بلای جان این دیار در پس هر سیل شده است. به طوری که در جریان بارش‌های مونسونی سال گذشته حدود ۹۱ سازه و بند آبخیزداری کاملاً تخریب شده است. در یادداشت‌های آینده بیشتر از وضعیت مدیریت و حکمرانی نادرست آب در منطقه مکران خواهیم گفت. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir
14.27M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
▪️▫️▪️ 🔰 در سال ۱۴۰۲، ارادۀ جمعی‌مان برای فهم و گسترش شناخت مکران، بلوچستان و جنوب شرق ایران، موجب تولد «مَکُ‌ایران» شد. مبارک و میمون بودن ۱۴۰۲ برای ما از این جهت بود که توانستیم توسعه، پیشرفت و آینده را با شما از زوایای گوناگون به «گفت‌‌و‌گو» بنشینیم. امید داریم که در سال ۱۴۰۳ بیش از پیش برای مکران و ایران مفید و سازنده باشیم. نوروز و آغاز سال جدید بر شما مبارک. 🌸 🆔 @MakoIran_ir
مَکُ‌ایران | MakoIran
▪️▫️▪️ 📌 مراسم گِرگِشو 🆔 @MakoIran_ir
▪️▫️▪️ 📌 مراسم گِرگِشو 🌅 🔹 این مراسم که در شب پانزدهم ماه رمضان، شب ولادت امام حسن مجتبی، انجام می‌شود، از سال‌های دور نسل‌به‌نسل منتقل گشته و امروزه به صورت آیینی هر ساله در میان مسلمانان بسیاری از مناطق، از جمله شهرهای ساحلی جنوب ایران و کشورهایی چون عمان، امارات، بحرین، قطر، کویت، عربستان و... رواج دارد. 🔸 این آیین که با نام‌های مختلفی مانند قرقیعان و گرگیعان شناخته می‌شود، در میان اهالی استان هرمزگان با نام «گرگشو» به معنای «گره گشا» معروف شده است. 🔹 هر ساله در شب پانزدهم ماه مبارک رمضان، کودکان لباس‌های محلی و رنگارنگ خود را بر تن می‌کنند، کیسه یا ظرف‌هایی در دست می‌گیرند و کوچه به کوچه‌ درب تمام خانه‌ها را می‌زنند و با سر دادن اشعار موزونی ازجمله «گرگیشو گرگیشو ... سی فردشو دکله بشو» از صاحب‌خانه طلب شکلات و تنقلات خوشمزه می‌کنند. 🔸 پس از اینکه صاحب‌خانه خوراکی‌ها را در کیسۀ آن‌ها قرار داد، برای سپاس اشعاری مانند «خونه گچی، پر همه چی» را فریاد کرده و در صورتی که از در خانه‌ای دست خالی بازگردند، اشعاری از جمله «خونه گدا، هیچیش ندا» سر می‌دهند. این مراسم از پس از افطار تا نیمه‌های شب ادامه دارد و شهر را غرق شور و شادی می‌سازد. 🔹در ریشۀ تاریخی این مراسم شنیده‌های مختلفی وجود دارد. برخی معتقدند اولین بار حضرت زهرا(س)، به یمن تولد امام حسن(ع)، اولین فرزند خود، با پخش کردن شیرینی میان کودکان همسایه، خوشحالی خود را با دیگران قسمت کرده است. بنا بر شنیده‌ای دیگر، در شب ولادت امام حسن مجتبی، مردم برای عرض تبریک به حضرت محمد(ص) و امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) به درب منزل‌شان رفته و تولد ایشان را با نوای «قرة عین! قرة عین!» که می‌توان آن را ریشۀ نام قرقیعان دانست، تبریک گفتند. 🔸 به هر حال مردم با باور به اینکه در این شب بخشش گسترده‌ای صورت می‌گیرد که باعث افزایش رزق و روزی و گره‌گشایی از کار مردم می‌شود، هر ساله با تهیۀ خوراکی‌های خوشمزه و متنوع برای کودکان، خود را برای چنین شبی آماده می‌کنند. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir
مَکُ‌ایران | MakoIran
▪️▫️▪️ 📌 مراسم گِرگِشو 🌅 #هرمزگان 🔹 این مراسم که در شب پانزدهم ماه رمضان، شب ولادت امام حسن مجتبی
▪️▫️▪️ 📌  گُم سحرو 🔹 «گُم سحری» در گویش محلی به معنای «دَم سحر» است. «دُم دُم سحری» یا «گُم گُم سحری» صدای طبل و دُهلی است كه در سحرهای ماه ، گروهی از نوازندگان در کوچه پس کوچه‌های شهر برای بیدار كردن مردم به صدا در می‌آورند و اعلام می‌‌کنند كه زمان سحر رسیده است. 🔸 نوازندگان از حدود یک الی یک و نیم ساعت مانده به سحر آغاز می‌کنند و تا ۱۰ دقیقه پیش از اذان صبح با اشعار و نواهای مذهبی نزدیک شدن به ساعات سحرگاهی را به روزه‌د‌اران اعلام می‌کنند و علاوه بر بیدار کردن، آن‌ها را به دعا و نیایش به درگاه الهی در ساعات سحرگاهی دعوت می‌کنند. 🔹 بر اساس برخی شنیده‌ها، آیین سحرخوانی و رمضان‌خوانی بیش از هزار و 400سال پیش یعنی از اوایل اسلام، نزد ساكنان این استان مرسوم بوده است. 🔸 نواها و اشعاری که در 15 روز ابتدایی ماه مبارک رمضان استفاده می‌شوند با عبارت السلام یا شهر رمضان آغاز می‌شود. نواهایی از قبیل «محمد یا رسول الله، علیاً یا ولی الله، السلام السلام یا شهر رمضان یا شهر صیام علیک السلام، هذا شهر المغفره یا شهر مبروک علیک السلام، آمنک الله بالله اَسکنک الله جنه، رحیم الله لدنهُ، جمیعاً النّار و العذاب، عبادالله ذکرالله یرحم کم الله، لا اله الا الله، یاایها المومنون، یا ایها المسلمون...» 🔹 علاوه بر این عبارت‌های عربی، شعر فارسی نیز خوانده می شود؛ مانند: «خداوندا تو ستاری، همه خوابند تو بیداری، به حق خود که بیداری، همه عالم نگه داری...» 🔸 با پشت سر گذاشتن نیمۀ ماه رمضان، سلام‌ها در این اشعار به عبارت الوداع یا خداحافظی ختم می‌شود. با الفاظی مانند الوداع. در پایان ماه رمضان نیز این افراد برای گرفتن عیدی خود دوباره با نواختن دهل به درب منازل‌‌ رفته و مردم برای قدردانی، به آن‌ها هدیه و عیدی می‌‌دادند. ✴️  مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🆔 @MakoIran_ir
▪️▫️▪️ 📌 پرده‌هایی از یک اقتصاد غیررسمی ✍️ به قلم فاطمه نخعی 🆔 @MakoIran_ir
مَکُ‌ایران | MakoIran
▪️▫️▪️ 📌 پرده‌هایی از یک اقتصاد غیررسمی ✍️ #یادداشت به قلم فاطمه نخعی 🆔 @MakoIran_ir
▪️▫️▪️ 📌 پرده‌هایی از یک اقتصاد غیررسمی ✍️ به قلم فاطمه نخعی 🔰 پرده اول: 🔸 راستش اینجا شغل بیشتر مردم سوخت‌بری است. کم‌وزیادش را کار نداریم. طرف طلای مادرش را می‌فروشد و یک مینی‌بوس قراضه می‌خرد و می‌رود پمپ بنزین و روزی ۱۰۰ لیتر گازوئیل می‌‌خرد که می‌شود ماهی چهارپنج بشکه. این‌ها را انبار می‌کند. اگر هر بشکه‌ای را ۵۰۰هزار تومان یا حتی ۱ میلیون تومان هم بفروشد، در نهایت ۵میلیون تومان می‌شود که سود آنچنانی هم ندارد، ولی آن را به‌عنوان شغل انجام می‌دهد. 🔹 خلاصه اینکه هر کس می‌خواهد درآمدی هر چند اندک داشته باشد، انتخاب اولش خریدن یک ماشین، ترجیحاً تویوتا و بار زدن تانکر و چندین گالن‌ بزرگِ سوخت است و بعد هم گرفتنِ گازِ ماشین و حرکتِ بدون ترمز به سمت مرز. برای همین هم به شوتی‌های سوخت‌بر معروف هستند. 🔸 در این جاده‌های خاکی و بدون زیرساختِ منطقه، باید تا می‌توانی راه را برایشان باز کنی تا با سرعت از کنارت عبور کنند. ماشین‌های سوخت‌بر وقتی می‌آیند و چراغ می‌زنند، حتماً باید حرکت کنی و جلویشان را نمی‌شود گرفت؛ وگرنه عواقب هر گونه حادثه‌ای با خودت است. البته این شرایط قبل از هر کسی برای خودِ سوخت‌بر‌ها خطرناک و حادثه‌آفرین است. مدتی پیش یک تویوتای سوخت‌بر به کامیونی زد و ماشین به‌ همراه سرنشینان تا ساعت‌ها در آتش می‌سوختند. راه نجاتی هم برایشان وجود نداشت. 🔹 مقصد نهایی بیشتر سوخت‌برها مرز خاکیِ غیررسمی است. پاتوق‌شان هم معمولاً کافه بلوچی‌ست. از کافه بلوچی تا رسیدن به مرز خاکی سه الی چهار روز طول می‌کشد و مسیرش دزد و راهزن دارد. بعضی از سوخت‌برها فقط راننده هستند؛ یعنی ماشین و گازوئیل هیچ کدام متعلق به خودشان نیستند و برای این رفت‌وآمد به مرز ممکن است ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تومان هزینه دریافت کنند. یعنی در نهایت معلوم نیست همین سودِ اندک هم برایت بماند یا به دست راهزن‌ها بیفتد و خطر، خستگی و جیب خالی‌ تنها آوردۀ این انتخاب پرریسک باشند. 🔸 معضل سوخت‌بری تقریباً ۱۰ سالی می‌شود که مردم منطقه را درگیر کرده است. کوچک‌ و بزرگ هم ندارد. به‌گونه‌ای که وقتی با نوجوان ده‌دوازده ساله صحبت می‌کنی و از تحصیل و تصمیماتش برای آینده می‌پرسی، می‌گوید: ماشین می‌خرم و سوخت‌بری می‌کنم و نیازی به درس‌خواندن و ادامه تحصیل ندارم. دیگر تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل... . 🔰 پرده دوم: 🔹 معضل دردناک سوخت‌بری جزء موضوعات اولویت‌داری‌ است که حالا با توجه به آمار بسیار زیاد تصادفات جاده‌ای و همچنین معضلات اقتصادی و اجتماعی، ذهن جامعۀ محلی را به خود مشغول کرده است. از این رو این مسئله پای ثابت گفت‌وشنودهای ما با مسئولان منطقه‌ای و ملی شده است تا شاید بتوان برای آن راه‌حل مناسبی پیدا کرد. 🔸 برخی علت اصلی قاچاق سوخت را تفاوت قیمت می‌دانند. به‌عنوان مثال در قاچاق سوخت دریایی (سوخت‌بری دریایی) قیمت گازوئیل ۳۰۰ تومان است. روی دریا بیشتر از ۳۰هزار تومان به فروش می‌رسد و این قیمت برای خریدار خارجی هم به صرفه است. پس حالا که هر دو طرف از معامله سود می‌برند، چرا نباید بازار سوخت‌بری روزبه‌روز بیشتر شود؟ 🔹 آمارها نشان می‌دهد در برخی از جاده‌های منطقه، روزانه بیش از ۱۵۰۰ نیسان تردد دارند که سوخت قاچاق می‌کنند و برخی از شهرها از جمله سروان افراد زیادی هستند که از طریق سوخت‌بری امرارمعاش می‌کنند. معضلی که در برخی از شهرهای منطقه ارزش معاملۀ آن به ۶۰ میلیارد تومان در روز می‌رسد. 🔰 و اما پردۀ آخر: 🔸 گفتنی‌ها به پرده اول و دوم محدود نمی‌شود. همین یک ماه پیش آمار عجیب واردات سوخت پاکستان از ایران منتشر شد و چند روز بعد آمار بالای مصرف روزانه سوخت کشور رکورد شکست. پرده آخر اما خبر تأسف‌انگیزی است که هنوز داغ داغ است: 🔹 واردات بنزین از بندر چابهار تایید شد! مسئولان وزارت نفت از واردات بنزین به‌عنوان تهاتر فرآورده‌های نفتی یاد می‌کنند و آمار رسمی‌ از میزان واردات ارائه نمی‌دهند. با این وجود برآورد می‌شود که در سال جاری چیزی بالغ بر حداقل یک میلیارد دلار صرف تأمین بنزین وارداتی شده است و پیش‌بینی می‌شود این رقم برای سال آینده از مرز 2 میلیارد دلار عبور کند. در حالی که آمار رسمی از میزان واردات بنزین به کشور وجود ندارد، رئیس اداره اِستاندارد شهرستان چابهار از نمونه‌گیری محمولۀ بنزین وارداتی از بندر چابهار خبر می دهد. 🔸 در آینده بیشتر درباره مسئله اضطراری مصرف سوخت در کشور و تأثیر بلوچستان بر آن خواهیم نوشت، ان‌شاءالله. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🆔 @MakoIran_ir
📌 چابهارِ ایران ✍️ به قلم امیر امیری‌فر ۱- یک حمله «تروریستی» روی داده است. تشکیک در تروریستی بودن این حمله تشکیک در صداقت و اصالت بیان گوینده در دغدغه‌مندی برای بلوچستان را بدیهی می‌نمایاند. ۲- تصویر ساخته شده از ناامنی ۱۲ ساعته در چابهار، تصویر گران‌قیمت تری از همسایه شمال شرقی‌اش، راسک بوده است. تخریب‌گر هم قیمت آسیب را می‌دانسته که ذوق‌‌زده «متوقف شدن طرح توسعه مکران» را فاکتور کرده است. ۳- اصل تخریب در اذهان مردم ایران اتفاق افتاده است. چابهار دیگر آن سرزمین امن نیست! این تصویر باید شکسته شود. این وظیفه عاملین «توسعه» است. ۴- اصطکاک در پاسخ احتمالی ایران به رژیم صهیونیستی و واکنش پاکستان به اظهار تمایل جدی طالبان در استفاده از بندر چابهار در ادامه فرآیند ناامن سازی پاکستان برای چینی‌ها در چند ماه اخیر، گمانه های این حمله تاکنون بوده‌اند. ۵-این گمانه‌ها علی الخصوص گمانه دوم هزینه‌های توسعه در یک منطقه استراتژیک با بازیگران متعدد است. زمینی که از قرن هجدهم در اراده قدرت‌های بزرگ «زمین سوخته» تلقی می‌شده و محل تقاطع منافع آن‌ها بوده است، کمینه‌های هزینه ای که پرداخت می‌کند رویارویی با عاملیت های خرد ضد توسعه همچون این گروهک است. ۶- گروهک پس از القای ناامنی چابهار خواسته قد بکشد، عجولانه و هیجان زده کلمات را پشت سر هم چیده تا برای خود طرفی ببندد. مثلا به قدرت‌های منطقه‌ای وعده‌ی فردای پس از جمهوری اسلامی را داده!! و با ادبیات طنزگونه‌ی بارگزاری جمعیت، برای مردم نجیب بلوچستان اظهار قیمومیت کرده است! ۷- در این هم‌آوردی میان عاملین توسعه و دشمنان آن، دولت تماشاچی‌ست! مساله اصلی مکران نه حمله تروریستی بلکه بی دولتی است. چابهار و راسک هزینه‌های «نمایش توسعه» را به جای توسعه‌ی واقعی می‌پردازند و عایدی مشخصی هم دست آن‌ها را نگرفته است. آنچه گروهک به طرزی ناشیانه تحت عنوان طرح توسعه مکران و آمایش!! مطرح نموده، برون داد واقعی و ملموس ندارد. تنها یک نمونه بلاتکلیفی ۶ ماه اخیر دبیرخانه توسعه مکران نشانی از این بی دولتی است. ۸- کار برای عاملین و کارگزاران توسعه سخت‌تر شده است. رنج تحمل بی‌دولتی اکنون مضاعف گشته و تحمیل تصویر ضد توسعه از بلوچستان بدان افزوده شده است. فروشندگان دوره‌گرد کالای ناامنی نیز گهگاه در پی معامله به تهران پیشنهادهایی عجیب می‌دهند. اما این‌ها هیچ‌یک دلیلی بر ناامیدی نیست. ۹- امید وظیفه است. خلق امید و انتشار امید. باید در بازسازی تصویر چابهار، چابهارِ ایران کوشید. این وظیفه همه‌ی دغدغه‌مندان بلوچستان است. راسک و پیشین این نقطه ی استراتژیک و بسیار غنی را باید امن نمود و در مسیر توسعه قرارداد. بی‌توجهی به راسک و پس کرانه‌های مکران (چه بسا بی‌توجهی عمومی و رسانه ای) خود عاملی برای ناامنی آنجاست. باید بیش از پیش از راسک و از مرز گفت و نوشت! باید تصمیم گرفت و فرصت‌ها را از دست نداد. دولت باید تصمیم گرفتن را تمرین کند. هنوز بی‌عملی و سردرگمی درباره جنوب شرق ایران سکه رایج است. و در انتها باید «گفت‌وگو» کرد. نه از آن جنس گفت‌‌وگو ها که به ناامنی تشخص می‌دهد! گفت‌وگو هایی که به مردم از توسعه اطمینان خاطر دهد و نشان از عاملیت دولت داشته باشد. اینها وظیفه است و وظیفه امید است و این بخشی از فرآیند توسعه و پیشرفت است. ما محکومیم به امید و توسعه! ✴️  مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🆔 @MakoIran_ir
▪️▫️▪️ 📌 رد پای نگاه سازه‌محور در منطقه مکران به قلم زهرا میری 🔹 آب به‌عنوان محوری برای بقا و توسعه، پیوندی ناگسستنی با جغرافیا و ساختار محیطی و فرهنگی هر منطقه دارد، از این رو نمی‌توان آن را مختص به یک گروه یا حوزه‎ای خاص دانست. 🔸 این وابستگی در جوامعی که شکل‌گیری آن‌ها بر پایۀ کشت و کشاورزی است، بیشتر از مناطق دیگر نمود پیدا می‌کند و کمبود آب و اثرات ناشی از آن پنهان نمی‌ماند. 🔹 واقعیتی که در روند توسعه بخشی‌نگر انکارناپذیر بوده و بیشتر مناطق کشور از جمله شهرستان میناب در استان هرمزگان را که زمانی به‌عنوان هفتمین جلگۀ آباد و سومین نخلستان جهان بود، به شدت تحت‌تأثیر خود قرار داده است. 🔸 افزایش تولید محصولات باغی و زراعی خارج از فصل شهرستان، کمک به تغذیه آبخوان‌ها برای جلوگیری از گسترش فرونشست‌ها و از همه مهم‌تر ارتقای سطح زندگی مردم از جمله اهدافی بود که تصمیم‌گیران منابع آبی منطقه قبل از اجرای هر سازه‌ای عنوان می‌کردند تا با ساخت و اجرای طرح‏‌های عمرانی و مدرن از جمله سدسازی یا سازه‌های آبخیزداری به آبادانی هر چه بیشتر این خطّه کمک کنند. 🔹 اما با گذشت زمان، سیاست‌گذاری‌های نادرست در مدیریت منابع آب منطقه و تسلط نگاه عرضه‌محور و نامتعادل سازه‌ای، روی ناخوشایند خود را به محیط‌زیست و مردمان این دیار با کمبود شدید منابع آب در دسترس، تجمع شدید رسوبات و شکل‌گیری فروچاله‎هایی به عمق ۲ تا ۱۰ متر نشان داد. 🔸 ارزیابی‎ها نشان می‎دهد که با وجود هزینه‎های گزاف برای ساخت سدها و سازه‌های آبخیزداری در منطقه، تنها هدف محقق شده انتقال آب بین حوضه‎ای با رویکرد توسعۀ مرکزگرا یا افزایش فروچاله‎ها به دلیل عرضه بیشتر آب بوده است. مسئله‎ای که با نادیده گرفتن کمبود آب مورد نیاز مردم و زیست‌بوم منطقه به طور متداول در حال انجام گرفتن است. 🔹شکل‌گیری تعارضات شدید بین بخشی، جبراً تشدید مهاجرت‌های زیست‌محیطی و اکولوژیکی فراوانی را در پی دارد. به گونه‌ای که برخی روستاها از جمله روستای درباغ با ۸۰ خانوار خالی از سکنه شده است و کهنسالان آینده روشنی را برای فرزندان خود انتظار نمی‌کشند؛ چراکه هر آنچه از باغ و زمین داشته‌اند از دست داده‌اند. 🔸نقطه شروع وضعیت نابه سامان شهرستان میناب، هم‌زمان با از بین رفتن شرایط توسعه‎ در استان خوزستان به دلیل جنگ تحمیلی بود. زمانی که موقعیت استراتژیک منطقه در اتصال به آب‌های آزاد و اقلیم بکر نواحی مختلف آن به دست فراموشی سپرده شد و محوریت توسعه از خوزستان به سوی شهرستان بندرعباس سوق پیدا کرد و به مرور زمان منطقه میناب و شهرستان‌های اطراف بندرعباس از حداقل نگاه توسعه‎ای محروم شدند. 🔹 توجهی که با هدف تأمین آب شرب، از سال ۱۳۷۲ به بعد حجم تخصیص یافته ۴۵۰۰۰ هکتار از باغات و کشاورزی شهرستان میناب را صرف رشد و گسترش صنایع در مرکز استان به‌عنوان قطب اقتصادی کرد و شهرستان بندرعباس را به دلیل نقش اقتصادی و پشتیبانی خود در زمان جنگ تحمیلی، بیش از پیش مورد توجه قرار داد. 🔸 در کنار نبود آب شیرین و کافی ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که با امتداد نگاه تک‌بعدی به توسعه روزافزون مرکزیت استان و احداث شهرهای جدید صنعتی در اطراف آن، نمی‌توان این انتظار را داشت که فرایند افزایش تولید محصول به لحاظ کمی و کیفی، زمینۀ اشتغال امن و پایدار و رفاه اجتماعی و اقتصادی حداقلی را برای مردم این خطّه و شهرستان‌های همجوار در منطقه مکران غربی فراهم کند. در یادداشت‌های آینده بیشتر به وضعیت انتقال آب بین حوضه‎ای و رویکرد سازه‌محور در شهرستان میناب خواهیم پرداخت. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir
▪️▫️▪️ 📌 در ستایش بی‌توجهی 🔸 بلوچستان دوباره سیل آمده است! بی‌سابقه در ۵۰ سال اخیر! اما دوباره‌گویی از سیل و آنچه به تبع سیل در بلوچستان و مکران می‌گذرد، تکرار مکررات و امری بی‌فایده است. این مسئله حتی تبدیل به خواست مردمان عادی شده است که بی‌توجه به خیل اقلام و کالاهای امدادی، مطالبۀ به حق زیرساخت و توسعه پایدار را به صراحت بیان می‌کنند. 🔹 در این وضعیت آیا واقعاً کسی پاسخگوست؟ اساساً کسی خود را در مقام توسعه می‌بیند که بخواهد نسبت به کژکارکردی‌ها و انحراف از مسیر توسعه واکنش نشان دهد؟ همه چیز گویا در مقام حل‌وفصل «بحران» خوب جلو می‌رود؛ اما در مقام توسعه در به همان پاشنه می‌چرخد. 🔸 در ستایش مهار سیل پیشین، مدیرکل بحران استان حتی سخن از این به میان می‌آورد که اگر سد کهیر نبود، شهر کنارک را آب برده بود و اکنون با وجود سد کهیر، کنارک را آب برده است! 🔹 این بازنمایی قهرمان‌پرور مدیریت بحران که تصویر رایجی در منطقه است، ذهنیتی در مخاطب عام و مسئولان تهران خواهد ساخت که گویی با یک حرکت مقطعی یا کوتاه‌مدت می‌شود زخم کهنۀ بی‌توجهی سالیان را که بهشت پیمانکاران تقلبی شده است، درمان کرد. در این تصویر است که دادستان استان برای شهرداران زاهدان و کنارک قرار تعقیب صادر می‌کند، اما برای سال‌ها تشنگی زمینی که غنی از آب است، ساکت می‌ماند. 🔸 وضعیت موجود برخلاف تصویر رایج که بلوچستان را در اوج بی توجهی می‌بیند، محصول توجهات است، توجهات اشتباه! در این وضعیت، بی‌توجهی عین دلسوزی است و باید بیش از پیش منع کرد و مانع شد از اقدامات ایذایی مقطعی که فقط دلخوشی پیمانکاران و قهرمان‌سازی از مدیران مدیریت بحران را در پی دارد. 🔹 توسعه و پیشرفت واقعی که خیر عمومی جامعه بلوچستان و کرامت انسانی مردمان آن سامان را رقم می‌زند، ان‌‌شاالله این توجهات بی‌جا را از چهره بلوچستان خواهد زدود. ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🔗 ایتا | تلگرام | توییتر | بله 🆔 @MakoIran_ir
▪️▫️▪️ 🔰 مَکُ‌ایران با همکاری خانه اندیشه‌ورزان برگزار می‌کند: 🔴 شلیک به توسعه جنوب شرق ایران بررسی ابعاد حملات تروریستی اخیر در بلوچستان با حضور: 🔹 سید محمود حسینی استاندار اسبق سیستان و بلوچستان 🔸 علی اوسط هاشمی استاندار اسبق سیستان و بلوچستان 🔹 پیرمحمد ملازهی تحلیلگر مسائل شبه‌قاره 🔸 علیرضا کمیلی دبیرکل اتحادیه امت واحده 🔹 محسن اسلام‌زاده مستندساز 🕓 زمان: یکشنبه، ۹اردیبهشت۱۴۰۳، ساعت ۱۶ 📍مکان: خیابان انقلاب اسلامی، بین خیابان ولیعصر و برادران مظفر، پلاک ۹۰۷، خانه اندیشه‌ورزان ✴️ مَکُ‌ایران را دنبال کنید، بخوانید و در صورتی که پسندیدید به دوستان خود پیشنهاد دهید. 🆔 @MakoIran_ir