هدایت شده از کشکول ناب حوزوی
✍خلاصه جلسه گعده " فقه ولایی "
🎤آیت الله سید احمد #مددی
🔸فقه و اصول موجود چه کاستی هایی دارد؟
اکثریت اهل تسنن برخورد های متفاوتی با حکومت دارند (ازجمله ابوحنیفه قائل به قیام مسلحانه بود و...) ، مع ذلک معتقد بودند امر حکومت به حاکم واگذار میشود چون حکومت را تابع بیعت می دانستند و خودشان را فقیه می دانستند نه ولی امر . این زیربنای اختلاف فقه آنها با فقه ماست.
اصولی را که ابوحنیفه وضع کرد در شان فقیه بود و شان فقیه نزد آنها استنباط بود . متاسفانه بعدها که اصول در شیعه آمد ، طبیعتا برای اینکه استاندارهای اصولی زمان را رعایت کند، همین اصول فقه استنباطی بود. درحالیکه فقه شیعه اساسا ولایی و استنباطی است.
ولایت را در اصول فقه متعرض نشدند. من بحث #ولایت_فقیه را ذیل اجتهاد و تقلید در دوره اول اصول متعرض شدم. فقه ولایی در خیلی مسائل اصول تاثیر گذار است بخصوص تعارض.اصول ما نقص کلی دارد و آن این که اصول فقه ولایی در آن نیامده است.
طرح ۵ فقیه تراز اول بعنوان متمم قانون اساسی مشروطه (و بعدها شورای نگهبان) بخاطر این بود که در فقه ولایی چه کنیم. در ابتدای اسلام در اهل تسنن #شورا (نظام شورایی) وجود داشت (امرهم شوری بینهم) که در در شیعه جا نیافتاد. مجلس شورای اسلامی الان ما شورا (بعنوان یکی از مصادر تشریع در مقابل قرآن و سنت و عقل و اجماع) نیست ، بلکه مشورت است. در الإحکام ابن حزم جزء مصادر تشریع اهل تسنن است .
خلاصه تا دقیقه ۱۳
🔹مابقی خلاصه در حد ذکر عناوین :
- دو بخش اصلی اصول در عامه
- ترتیب اصول متاخر شیعه
- زیربنای حجج به معنای مصادر تشریع
- مبدا قیاس و اجماع
- اراضی خراجیه عراق
- مالیات بیت المال اصلی بود
- مباحث اموال از مباحث اصلی فقه حکومتی است.
- ما درباره اموال کتاب نداریم، رساله خراجیه ابویوسف انواع اموال را متذکر شده.
- آنچه ما در ولایت فقیه درباره اموال گفتیم.
- خیلی باید کار کنیم در فقه حکومتی.
- فقه اهل بیت فقه ولایی بود.
🔹سوالات حضار : از دقیقه ۲۴ به بعد
در جواب سوال اول درباره تاثیرات فقه ولایی نکاتی فرمودند:
- کتاب الاحکام السلطانیه ، کتاب معالم القربة فی أحکام الحسبة
- عنوان بحث فقه ولایی بود نه حکومتی، یکی از شئون ولایت حکومت است.
- حکم ولائی شخصی
- حدیث بنی الاسلام علی خمس در بخاری
- یکی از مظاهر ولایت حکومت است.
- عامه (و قدمای شیعه) تزاحم ندارند، همه را تعارض فهمیدند.
- فقه ولایی توسعه ای دارد در اصول و فقه .
- روایت مفصل دسته بندی منابع مالی و هزینه ها در تحف العقول
- رساله ای در باب اموال از موسی بن جعفر
- رساله ی ابویوسف
- دومی دو مصدر تشریع اضافه کرد
- قیاس یعنی فضاسازی نه تمثیل منطقی
- اجماع : مجمع مشورتی ۳۰ نفری زمان دومی
- زیربنای قیاس و اجماع ، ما برخی احکام را در قرآن و روایات رسول نداریم
- مسائل تصویب
- استصحاب در حکمیه: ابتدا بین اصحاب ما حجت نبود
- #استصحاب هم شبیه قیاس است
در جواب سوال دوم : از دقیقه ۴۹
- علی بن یقطین
- صاحب وسائل یک فقیه اخباری است
- اصل اولی در هر مساله حکم کلی است نه شخصی
- خیلی از روایت ما جنبه استفتا دارد
- مسائل الرجال
- ولایت شخصی برای فقیه
- منطقه الفراغ : حکم الزامی در کار نباشد
سوال بعدی :
- مشروطیت
- از شورا مشروطه خواهان مشورت می فهمیدند : شاورهم فی الامر
- سقیفه تقابل دو تفکر شورایی (نظام حقوقی اجتماعی) و ولایی است
- اولین جمهوری اسلامی در اندونزی سپس بنظر موریتانی و بعد پاکستان و بعد ایران .
- امرهم شوری بینهم در دین نبود ، در مصالح اجتماعی
- نظام قانونی قدیمی مثل المسله
- رفع ید از سنن زمان اولی و دومی
- #اراضی_خراجیه
- رساله خراجیه هایی که نوشته شد
- ارض عراق در زمان ساسانیان خراجی میشود
- مالیات زمین
- متعه آیا حکم ولائی است یا استنباطی
سوال بعدی :
- افتاء در شیعه ولایت نیست ، از مصادیق رجوع به عالم است
- ولایت فقیه در صفویه
- حکومت شیعی اهل تولی تبری از صفویه تا الان ۵۳۴ سال قمری
- شیخ حر : صرف محدث نبودن
- کارهایی که برای فقه و اصول ولایی باید انجام دهیم
- فارق بین مساله فقهی و قاعده فقهی و قاعده اصولی
- گرفتن اموال از حکومت های غیرشیعی (با قبول عدم مشروعیت آنها)
- کار الان ما خیلی زیاده
- اساس روح قوانین اروپا
- بعید نیست در انبیای سابق دخالت نبوت در ملک نبوده باشد
- یکی از شئون خاتمیت دخالت وحی در تمام شئون جامعه است
- شب مبعث
- شان جعل و تشریع پیامبر را گفتیم فقه ولایی
شان تلقی وحی را گفتیم فقه استنباطی
- تعارض شدید بین حنبلی ها و حنفی ها
تا دقیقه ۱۱۹ عناوین بیان شد.
استاد مددی در جلسه ۴۸ دوره خارج اصول جدید شان به فقه ولایی اشاره ای فرمودند👉
صوت جلسه گعده فقه ولایی👉
#فقه_ولائی
💎کشکول ناب حوزوی🔻
✅ @kashkolenab