⚡️به بهانه هجدهم دسامبر، روز جهانی «حرف ضاد» و چالشهای آن در جهان اسلام
➣https://eitaa.com/muslimnair مُسْلِمْنا
✍به قلم: سید علی بطحائی
🔹نام دیگر زبان عربی در عُرف بین المللی «لغه ضاد» یا "zad language" است که همه ساله در تقویم جهانی ١٨ دسامبر به همین مناسبت آن را پاس می دارند.
🔸زبان شناسان تصریح کرده اند که زبان عربی از چه ظرفیت بالا، انعطاف پذیری و سازگاری خیره کننده ای برخوردار است و این به دلیل گرامر و قوانین منعطف زبانی نهفته در آن زبان است.
🔹ابواب متعدد زبان عربی (ثلاثی مجرد و ثلاثی مزید و…) همچون کارگاه تولیدی و پردازش گر قالب ها و واژگان متعدد به شمار میرود و نو به نو؛ واژه های جدید می زایند.
🔸ارنست رِنان (Ernest Renan) مستشرق، متخصص زبان های سامی و لغت شناس فرانسوی و نویسنده کتاب تاریخ ادبیات در ایران درباره جایگاه زبان عربی می نویسد: «زبان عربی بی مهابا و ناگهان در اوج پختگی و زیبایی رخ می نماید. این شگفت انگیزترین زبان تاریخ بشریت است. این لغت نه کودکی دارد و نه سالخوردگی و مانند جوانی شاداب هر روز رخی تازه می نمایاند.»
🔹 معنای واژه عربی هم به معنای «زبان مردم عرب» است و هم به معنای «فصیح و روشن». بنابراین عربی هایی که در کلام وحی آمده است (لِسَانًا عَرَبِیًّا) را بهتر است به معنای شفاف و روشن ترجمه کنیم و آنها را وصف زبان عربی بدانیم؛ نه اسم زبان قرآن.
🔸مسأله اینجاست که علت اینکه زبان عربی را «زبان ضاد» گفته اند و ۱۸ دسامبر را به نام لغت ضاد نامگذاری کردهاند چیست؟ به دلیل آنکه عربی تنها زبانی است که تلفظ حرف «ضاد» با گویش متفاوت دارد و تلفظ آن برای غیر اعراب بسیار ثقیل است.
🔹این اصطلاح در قرن دوم و آغاز قرن سوم رایج شد. هنگامی که لغویون در آن دوران متوجه صعوبت تلفظ این حرف توسط غیر اعراب شدند این اصطلاح را به کار بردند و سیبویه متوفی (م ۱۸۰ ق) نخستین کسی بود که به این مسأله پی برد و در آثار خود به آن اشاره کرد.
🔸کتاب دقیق «الفرق بین الضاد و الظاء» نوشته صاحب بن عَبّاد (م٣٨٠ ق) نیز در همین راستای چالش های تاریخی ایرانیان برای تلفظ ضاد نوشته شده است.
🔹در حقیقت حرف «ضاد» با گسترش اسلام در جوامع غیر عرب به حاشیه سازترین واژه زبان عربی تبدیل شد. نومسلمانان قادر به تلفظ صحیح آن نبودند و هنوز هم حتی برخی مسلمانان عرب در آفریقا با تلفظ آن مشکل جدی دارند. از همان زمان تلفظ آن را با «ظاء» و «ز» اشتباه میگرفتند؛ به دلیل اینکه مخرج دهانی هر دو بسیار نزدیک به هم هستند. امروزه حتی در شامات هم برخی «ضاد» را «دال» تلفظ میکنند.
🔸 از همان سدههای نخست اسلامی پای این اختلاف به مذاهب فقهی باز شد و فقها «فتاوایِ متضاد ِضادی» دادند و هنوز هم بحث هایی فقهی در برخی کتب فقهی موجود است. علّت این اهتمام هم وجود این حرف در سوره حمد است که امر وجوبی بر قرائت آن در نمازهای پنجگانه وجود دارد. این حرف در دو واژه «المغضوب» «الضالین» در این سوره وجود دارد که اگر به شکل صحیح تلفظ نشوند، معنای مطلوب را بجا نمی آورد.
🔹 فقهای جهان اسلام در برابر دشواری تلفظ این حرف در بلاد اسلامی غیر عربی و حتی در میان برخی مردمان عرب فتوا دادند که اگر نمازگزار در تلفظ این حرف اشتباه کند، نمازش صحیح است و استدلال به این آیه میکنند که «لا یُکلّفُ اللّه نفساً الا وُسعَها» (خداوند هیچ کسی را جز به اندازه تواناییاش تکلیف نمیکند)
🔸 هنوز هم عده اندکی از فقهای جهان اسلام پیشنمازی امامی که حرف ضاد را درست تلفظ نمی کند را صحیح نمیدانند.
💥مسْلِمْنا (کانال علمیتخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و بله:
➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair
➣ واتس اَپ:
https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J
تلاش رهبر انقلاب برای وحدت شیعه وسنی در تبعید به بلوچستان
«ما نه فقط بعد از دوران انقلاب، بلکه از سالها پیش از انقلاب برای اینکه دلهای شیعه و سنی به هم نزدیک شود و اهمیت این وحدت برای همه معلوم شود، تلاش میکردیم. من در بلوچستان - سالهای قبل از انقلاب هنگامی که آنجا تبعید بودم - به مرحوم مولوی شهداد (از علمای معروف بلوچستان بود که آقایان بلوچ ایشان را میشناسند؛ مرد فاضلی بود.
آن زمان ایشان در سراوان بود و ما در ایرانشهر بودیم) پیغام فرستادم که بیایید فرصتی است بنشینیم و مبانی یک اتحاد عملی، حقیقی و واقعی قلبی بین اهل سنت و شیعه به وجود آوریم.
ایشان هم متقابلاً از این قضیه استقبال کرد؛ منتها بعد به مسائل انقلاب رسید؛ بعد از انقلاب در اولین کنگرهی نماز جمعهای که ما تشکیل دادیم، عدهای از علمای اهل سنت حضور داشتند؛ از جمله ایشان هم بود؛ بحثهایی شد و در همین زمینهها صحبت کردیم.»
بیانات رهبر انقلاب در دیدار شرکتکنندگان در هماندیشی علمای اهل تسنن و تشیع ۱۳۸۵/۱۰/۲۵
سالروز تبعید آیت الله خامنهای به ایرانشهر
💻@basij_idu
#گزارش تصویری #کارگاه سند خوانی و سند پژوهی
با حضور دکتر محسن روستایی
✅انجمن علمی تاریخ اسلام دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی
🆔https://eitaa.com/mazahebtarikheslam
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
⚜۱۰ قابلیت عمومی هوش مصنوعی که برای همه دانشگاهیان کاربرد دارد ⚜
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
✅با این سایت هر مقاله ای که میخوای رو میتونی توی چند دقیقه خلاصه کنی👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9586
✅ قابلیت فوق العاده نرم افزار گوگل برای تبدیل دست نوشته و مطالب روی کاغذ👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9492
✅ساخت لوگو با استفاده از این سایت👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9585
✅ سرعت عمل هوش مصنوعی چتGPT در پاسخ به سئوالات!👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9588
✅ چگونه متن های تولید شده توسط هوش مصنوعی را تشخیص دهیم؟👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9800
✅ چطور با هوش مصنوعی پاورپوینت بسازیم؟!👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9809
✅چگونه می توانیم مقاله pdf را به هوش مصنوعی سپرده و از او درباره مقاله سوال بپرسم؟👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9819
✅ ساخت انیمیشن بسیار ساده با کمک هوش مصنوعی👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9820
✅ آموزش تولید تصویر با چت جی پی تی4👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9587
✅ آموزش تولید ویدئو با هوش مصنوعی Heygen👇
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9825
و 👈 بیانات مقام معظم رهبری در مورد اهمیت هوش مصنوعی
https://eitaa.com/bargozidehye_farhangi_va_siasi/9627
🎖بررسی تحلیلی فهرست پانصد مسلمان تأثیرگذار جهان در سال ۲۰۲۴ میلادی
✍️ به قلم: سید علی بطحائی
➣ https://eitaa.com/muslimnair مُسْلِمْنا
🏆 عبدالله شلیفر [جدیدالاسلام و با گرایش صوفیانه] سردبیر این رَنکینگ اُردنی می کوشد تا چهره های موثر جهان اسلام اعم از عالمان، سیاسیون، مدیران N.G.O های دینی، خطیبان، خیّران، فعالان اجتماعی، تاجران، دانشمندان علوم تجربی و تکنولوژی، هنرمندان، قاریان، ارباب رسانه ای، چهره های ورزشی و هنری و افراط گرایان را رتبه بندی کند. تغییرات سالیانه این چهره ها برحسب تحولات سالیانه از دلایل جابه جایی این فهرست اعلام و البته از جهاتی نیز قابل مناقشه اند. سوگیری های خاص درباره معیارها، سبب انتقادهای جدی به این لیست شده است.
🏅در چهره های سیاسی امسال با اندکی تغییر نسبت به پارسال، به ترتیب رهبران کشورهای عربستان، ایران، قطر، اردن، امارات، ترکیه حائز رتبههای نخست شدهاند، که رهبر فرزانه انقلاب حضرت آیتالله العظمی خامنهای (مدظلّه) در صدر این لیست (دوّمین نفر) جای دارد.
🏅مهمترین تغییر فاحش امسال از منظر این فهرست اردنی، صدرنشینی عمر بن الحفیظ یمنی است که گوی سبقت را از محمد تقی عثمانی ربود. [عثمانی پدر اقتصاد اسلامی و بی رقیب در شش سال قبل]. در سر لیست رهبران دینی امسال نیز با اندک تغییراتی حضرت آیتالله العظمی سیستانی (دامت برکاته) نفر یازدهم و سید حسن نصرالله در رتبه ۲۸ و مقتدی صدر در جایگاه ۴٢ ایستادهاند.
🥇 در لیست ۲۰۲۴ «سیدمحمد نقیب العطاس» - از نسل امام صادق(ع) - مرد برتر جهان اسلام اعلام شد. این اندیشور ۹۲ ساله مالایی از معدود متفکران معاصر است که هنوز دغدغه هایش به صورت آکادمیک وارد پژوهش های ایرانی نشده. بستر منسجم و منظومه وار آرای های فکری او [که ریشه در اسلام سنّتی دارد] توانسته بصورت روشمند به نقد مدرنیته بپردازد. این ویژگی باعث شده که بتوان او را به طیف مترقّی از اسلام سنّتی منتسب کرد که مشابه او در شیعه، شهیدین صدر و مطهری اند. عطاس عالمانه با مبانی و مبادی مدرنیته و تجدّد آشناست و نقد او در مورد ماهیت مدرنیته و تفکیک نرم افزار و سخت افزار تجدد، حکایت از شناختش از لایه های پیدا و پنهان جوهره تمدّن غرب دارد. از ترجیع بندهای مشهور او این است که «مدرنیته و تمدن غرب شتابان به سوی "شدن" حرکت می کند؛ حال آنکه اول باید "بودن" خود را ثابت کند.» در ناآشنایی و بی توجهی ما ایرانی ها با متفکران شرق جهان اسلام همین العطاس شاهد خوبی است که بجاست پژوهشگران در رساله های دکتری، آرای او را دقیق موشکافی کنند.
🥇 امسال بانو «عدنا عدن اسماعیل» زن برتر جهان اسلام شد. این بانوی ۸۶ ساله سومالیایی پرستار، ماما و وزیر سابق امور خارجه سومالی است. مهمترین برگ کارنامه درخشان وی در فعالیت های متمرکزش، در مقابله با شیوه های سنتی بهداشت زن و زایمان در آفریقاست. ورق مهمی از دفتر مبارزاتی او، کارزار فرهنگی اش با ختنه زنان است که علی رغم فتواهای تحریمی مفتیان آفریقا، کماکان در نقاطی از قاره سیاه شایع است. ساخت بیمارستانی مجهز در سرزمین مادری و تأسیس دانشگاهی مدرن در فقیرترین کشور آفریقایی باعث شد که جایزه ۷۰ میلیارد تومانی «بنیاد تمپلتون» را نیز در سال ۲۰۲۳ تصاحب کند. (تمپلتون جایزه ارزشمند غیر دولتی جهانی آمریکایی است که تنها به تمجید افرادی می پردازد که به دنبال کشف شیوه های جدیدند که باعث تقرب انسان معاصر به خدا و معنویت سکولار می شود.)
🏅کریم آقاخان چهل و نهمین امام شیعیان اسماعیلی نزاری نیز با دو رتبه سقوط حائز رتبه ۳۲ شد. شیخ چهل و چهارم الازهر «احمد الطیب» نیز با دو رتبه سقوط به جایگاه ۱۴ رسید. امسال نیز مثل سالهای قبل نام حضرت آیت الله جوادی آملی (مدظله) صدر نشین بخش دوم شخصیت های ویژه جهان اسلام است و پس از ایشان آیت الله محمداسحاق فیاض (مدظله) حائز رتبه ۵۳ این رنکینگ شد. ورود «ابراهیم کالین» رئیس اطلاعات ترکیه با رتبه ۲۴ در کنار استادش سید حسین نصر با رتبه ۳۶ از اسلام سنتگرا در لیست امسال به چشم می خورد.....
🏆پیشنهاد میشود شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجمع تقریب مذاهب، جامعه المصطفی، مرکز بینالملل حوزهعلمیه، مجمع جهانی اهل بیت(ع)، سازمان فرهنگ و ارتباطات، جامعه الزهرا (س)، دانشگاه ادیان و مذاهب، دانشگاه مذاهب در کنار «جایزه جهانی المصطفی» با تهیه لیستی مشابه، زمینه آشنایی نخبگان جهان اسلام را در قالب فهرست ۲۰۰مسلمان برتر فراهم کنند. امیدواریم به زودی شاهد انتشار نخستین پیش نویس ایرانی باشیم. إنشاءالله
💠مطالعه کامل ⬅️↙️
B2n.ir/w00598
💥مسْلِمْنا (کانال علمیتخصصی مسائل جهان اسلام) در تلگرام، ایتا و بله:
➣ @Muslimnair ؛ @muslimnair
➣ واتس اَپ:
https://chat.whatsapp.com/H7nizlXGUrP2CtEK6UrE2J
آه از غمی که با غم دگر تازه شود...
#کرمان_تسلیت
ازخودت،اسمت،سالروزتوهرچیزیکهرنگ
وبویتوراداشتهباشد؛هراسدارند!
بزدلانیکهتنھادلخوشیشانکشتنزنان
وکودکانیبینواست،یکروزدرغزه،یکروزدر سوریه،یکروزدرشاهچراغ،یکروزدرکرمان...!
#تسلیت_ایران
#انجمن علمی تاریخ اسلام
https://eitaa.com/mazahebtarikheslam
🎥مستندمعرفی کتاب«ریشه های شرقی تمدن غربی»
📙نویسنده:دکترجان هابسون(استاد دانشگاه شفیلد انگلیس)
📘مترجم:دکترعبدالله فرهی(استاد دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی تهران)
🎬تحقیق،تدوین وکارگردانی:سیدابوالحسن عمرانی
دانشجوی دکتری تاریخ اسلام
کتاب زمانه و زندگی مستوره اردلان، بانوی تاریخ نگار ایرانی، نوشته سرکار خانم طوبی فرداد، از دانشجویان خوب و کوشای مقطع دکتری رشته تاریخ اسلام دانشگاه بين المللي مذاهب اسلامی جهت استفاده علاقه مندان 👆
تاریخ اسلام از علی اکبر فیاض.pdf
12.88M
📚 تاریخ اسلام
✏️ نویسنده: علی اکبر فیاض
🇮🇷 ناشر: دانشگاه تهران
⏳تاریخ نشر: ۱۳۲۷ ه.ش
📄 تعداد صفحات: ۲۶۶
📣 زبان: فارسی
#️⃣ #تاریخ #تاریخ_اسلام #تاریخ_صدر_اسلام #تسنیم #کتابخانه_مجازی #کتابخانه_دیجیتال
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
تسنیم، بزرگترین کتابخانه علوم اسلامی در بستر ایتا 👈 عضو شوید
هدایت شده از معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم
📚 مسابقه بزرگ کتابخوانی
✍دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم برگزار می کند:
📱مسابقه مجازی کتابخوانی با محوریت:
کتاب اسرائیلی که من دیدم نه صلح نه حرف اضافه
💠همراه با جوایز ارزشمند
ویژه دانشجویان سراسر کشور
📌ثبت نام از طریق لینک:
https://kad.mazaheb.ac.ir/1424
⏳آخرین مهلت ثبت نام: تا ۱۰ بهمن ماه
⏱زمان برگزاری مسابقه: ۲۲ بهمن ماه
جهت مشاهده و تهیه کتاب عدد ۲۰۴۰ را به سر شماره ۳۰۰۰۱۴۱۴۴۱ پیامک نمایید.
♻️با ما همراه باشید
eitaa.com/farhangimsrt1
t.me/farhangimsrt
گروه تاریخ اسلام دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی
📚 مسابقه بزرگ کتابخوانی ✍دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت ع
📚 مسابقه بزرگ کتابخوانی
✍دانشگاه بینالمللی مذاهب اسلامی با همکاری معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم برگزار می کند:
📱مسابقه مجازی کتابخوانی با محوریت:
کتاب اسرائیلی که من دیدم نه صلح نه حرف اضافه
💠همراه با جوایز ارزشمند
ویژه دانشجویان سراسر کشور
📌ثبت نام از طریق لینک:
https://kad.mazaheb.ac.ir/1424
⏳آخرین مهلت ثبت نام: تا ۱۰ بهمن ماه
⏱زمان برگزاری مسابقه: ۲۲ بهمن ماه
جهت مشاهده و تهیه کتاب عدد ۲۰۴۰ را به سر شماره ۳۰۰۰۱۴۱۴۴۱ پیامک نمایید.
🛒 مشاهده و تهیه کتاب با شرایط ویژه:
نسخه چاپی30%👇
https://manvaketab.com/book/380706/
🌐 نسخه الکترونیک50%👇
B2n.ir/y91767
مرکز پخش👇
02533551818
📍 باسمه تعالی
با سلام و احترام
جلسه پیش دفاع از رساله دکتری با عنوان:
📙 گونه شناسی فرق، مذاهب و طریقتهای صوفیانهی گیلان و عوامل جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی موثر بر پیدایش آنها(از به قدرت رسیدن آلکیا تا سلطه صفویان بر گیلان)
🎓دانشجو: عباس روغنچیان رودسری
شماره دانشجویی:۹۵۱۲۲۴۱۲۰۴
🖌استاد راهنما:
آقای دکتر سید احمدرضا خضری
🖋استاد مشاور:
آقای دکتر مهدی جمالی فر
⚖️استادان داور:
آقای دکتر محمد محمودپور
آقای دکتر وحید محمودی
⏰ زمان:
یکشنبه ۱۴۰۲/۱۱/۰۸ ساعت ۱۴
🏫مکان:
📺بستر اسکای روم
پیوند (لینک) در فضای مجازی:
https://www.skyroom.online/ch/mazaheb_un/tarikh
🌹به امید بهروزی یکایک بزرگواران
📕 بحث شیعه و سنی ربطی به خارجیها ندارد...
🔹️ خاطرهای از #میرزای_شیرازی(ره):
🔹 یک وقت در #سامرا بین شیعه و سنی اختلاف شدیدی میشود و فیالجمله کشتاری هم اتفاق میافتد. اوضاع اینقدر آشفته بود که مرحوم آقای مجتهدی تبریزی از قول حاج شیخ عبدالکریم حائری نقل میکرد: «باری در سرداب بود که قرار بود بالا بیاورند تا به جای دیگر منتقل شود. هرچه به یکی از حمالهای سامرا گفتیم برو این بار را بالا بیار حاضر نشد و میترسید که اگر به سرداب رود گرفتار شود و او را بکُشند». خلاصه اوضاع در آن زمان اینقدر #آشفته بود.
🔹از طرف #انگلیسیها پیش میرزای شیرازی میآیند و برای کمک به ایشان میگویند: «هرچه امر بفرمایید در اختیار شما قرار میدهیم و از شما اطاعت میکنیم!». میرزا میفرماید: «بحث ما یک بحث #داخلی و خانوادگی است. دو تا برادر با هم یک مسئلهای دارند. این صحیح نیست که غیر بیاید مداخله کند. خود ما حل میکنیم و مسئلهای نیست که شما بخواهید دخالت کنید».
📚جرعهای از دریا، ج 1، ص 119
🔰@chsiqs
🔰eitaa.com/Alemin "زندگانی عالمان "
هدایت شده از 🏛☜آنسوی تاریخ☞🏛️
📚« مجلات و انجمن های تاریخ در جهان عرب »
🔸مجلات و انجمن های علمی یکی از بسترهای مهم ارائه اندیشه در حوزه های دانشی مختلف در جهان عرب است. برخی از مهمترین مجلات و انجمن های معتبر در زمینه تاریخ در جهان عرب عبارتند از :
۱_ مجلة القرطاس للدراسات التاريخية والحضارية ( الجزایر)
۲_ مجلة الدراسات التاريخية والحضارية المصریة (مصر)
۳_ مجلة جامعة دمشق للدراسات التاريخية ( سوریه)
۴_ مجلة دراسات تاريخية ( عراق)
۵_ مجلة الجمعية التاريخية السعودية
۶_ أسطورللدراسات التاريخية ( قطر)
۷_ مجلة المؤرخ العربي
۸_ جمعية التاريخ و الآثار
( شورای همکاری خلیج فارس )
۹_ الجمعيةالتاريخية السعودية ( عربستان سعودی )
۱۰_ الهيئة اللبنانية للتاريخ (لبنان)
۱۱_ الجمعية المغربية للبحث التاريخي
به کوشش : دکتر مختار شیخ حسینی
🏛☜ آن سوی تاریخ ☞🏛
https://eitaa.com/joinchat/664404026C8962097bde
فارسی دانی ابوهریره و محمد بن حنفیه
بحثی فقهی در میان نسل اول تابعین و تابعین تابعین در باره روا بودن یا نبودن حرف زدن به فارسی مطرح بود. در این باره دو رأی وجود داشت: گروهی که نگاه منفی داشتند و شواهدی برای مذمت سخن گفتن به فارسی می آوردند. دوم گروهی که شواهدی برای روا یا جواز بودن سخن گفتن به فارسی نقل می کردند. ابن ابی شیبه (م 235) موارد جالبی از اینها را نقل می کند.
دو نقل در باره عدم جواز:
عطاء از فقهای معروف تابعین، می گفت، به عجمی سخن نگویید، و داخل کنائس آنان نشوید، سخط [الهی] بر آنها فرود می آید. (مصنف ابن ابی شیبه، 14/410). [در اینجا، اشاره به کنائس می تواند اشاره به ایرانی های مسیحی یا ... باشد، شاید هم مقصود بیت النار مجوسان باشد].
اسماعیل بن علیه از داود بن ابی هند از محمد بن سعد بن ابی وقاص نقل شده است که او شنید کسانی به فارسی سخن می گویند. گفت: چرا بعد از مذهب حنیفیت [اسلام] باید سراغ مجوسیت رفت؟ «ما بال المجوسیة بعد الحنیفیة» (14/410).
اما گروهی دیگر بودند که سخن گفتن به فارسی را اجازه می دادند. «من رخص فی الفارسیه». در این باره چند شاهد نقل شده است:
وکیع از ابوخلده نقل کرده است که «ابوالعالیه» با من فارسی سخن می گفت. (14/410).
روایتی دیگر از این امر حکایت دارد که ابوهریره به فارسی سخن گفته است. وکیع از نهاس بن قهم نقل کرده است که از شیخی در مکه شنیدم که گفت: ابوهریره از این باب، در کنار این بازار وارد شد و گفت: یا بنی فروخ! سحت وَد است. [کسب مال نامشروع بد است]. (14/410). (در کتاب الادب، ص 56، با این عبارت ««يَا بَنِي فَرُّوخَ شَخْتٌ وَدَسْتٌ» آمده است. بنی فروخ کنایه از ایرانیان است. [از ابوهریره در جای دیگری هم روایت شده است که گفت: عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: كَانَ يَقُولُ: «ادْنُوا يَا بَنِي فَرُّوخَ فَلَوْ كَانَ الْعِلْمُ مُعَلَّقًا بِالثُّرَيَّا لَكَانَ فِيكُمْ مَنْ يَتَنَاوَلُهُ» از «کتاب العلم، زهیر بن حرب، ص 21].
در روایت دیگری از وکیع از شعبه از محمد بن زیاد از ابوهریره نقل شده است که گفت: رسول خدا (ص) خرمایی از صدقه [زکات] آورد. حسن بن علی یکی را برداشت و در دهانش گذاشت. حضرت فرمودند: کِخ کخ. [تف کن] صدقه بر ما روا نیست. [ظاهرا اینجا کِخ همان تخ است (شاید اخ هم از همان باشد). و فرض بر این است که این کلمه فارسی است و حضرت بکار برده است]. (14/410]. [شرمنده که در باره این لغات فارسی اظهار نظر می کنم].
مورد دیگر استفاده از کلمه «پنیر» است. ابن فضیل از حبیب بن ابی عمره از منذر ثوری نقل کرده است که مردی از محمد بن حنیفه در باره «جبن» [به عربی به معنای پنیر] سوال کرد. او گفت: ای کنیز! بیا این درهم را بگیر و به آن «ینیر» بخر [فاشتری به ینیرا]. او ینیر خرید و آورد. این همان جبن است. [14/411]
ابن ابی شیبه در کتاب الادب هم ذیل بحث «من کره الکلام بالفارسیه» از عمر یاد کرده است: «قَالَ عُمَرُ: «مَا تَعَلَّمَ رَجُلٌ الْفَارِسِيَّةَ إِلَّا خَبَّ، وَلَا خَبَّ إِلَّا نَقَصَتْ مُرُؤَتُهُ» (کتاب الادب، ص 51). پسر او عبدالله هم از سخن گفتن به فارسی خوشش نمی آمد: «عَنِ ابْنِ عُمَرَ: " أَنَّهُ كَرِهَ رَطَانَةَ الْأَعَاجِمِ». (کتاب الادب، ص 54)
حتما در دیگر کتابهای روایی هم مواردی از این دست و مانند آن هست، عجالتا من از بیکاری، مشغول خواندن مصنف ابن ابی شیبه بودم و این موارد را دیدم.
🖌 یادداشتی از جناب آقای دکتر رسول جعفریان
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ جرج جرداق نویسنده مسیحی کتاب علی صدای عدالت انسانی درباره ماجرای کتاب خود می گوید
🔆برای دانلود این کتاب روی لینک های زیر کلیک کنید:
📖 دانلود جلد اول
📖 دانلود جلد دوم
📖 دانلود جلد سوم
📖 دانلود جلد چهارم
📖 دانلود جلد پنجم
🔰 کتابخانه مجازی تسنیم
🆔 @tasnim_pdf
بالا، مواردی از کاربرد کلمات و جملات فارسی را در متون عربی ـ حدیثی کهن آوردم. این چند روز به چند مورد دیگر هم برخوردم.
1. اخیرا دیدم یک بحث دیگری هم مطرح است و آن این که اگر در گرماگرم جنگ کسی به «فارسی» درخواست امان کرد، پذیرفته شود یا خیر. در خراج قاضی ابویوسف (ص 224) آمده است این هم امان محسوب می شود.
2. کتابی با نام المخارج فی الحیل از محمد بن حسن شیبانی (م 189) در دست است که جایی از آن (ص 121) در باره قسم خوردن به عقد، اول مورد آن را در زبان عربی بحث می کند و بعد می گوید: اگر بلسان الفارسیه گفت: اگر فلانه را بخواهم، یا هر زنی که بخواهم .... و یمین خود را بر این اساس بگذارد....
به هر روی، این جمله فارسی از اواخر قرن دوم جالب است.
3. در سنن سعید بن منصور (م 227) روایتی از اعمش، از سعید بن جبیر از ابن عباس در باره قول خداوند آورده که وقتی فرمود: «یودّ احدهم لو یعمر الف سنه»، اشاره اش به سخن عجم هاست که وقتی کسی از آنها عطسه کند، به او می گویند: زه هزار سال، یعنی الف سنة. (سنن، ج 2، ص 573). زه، یعنی زندگی کن.
4. در نوادر ابی مسحل (م 230) می گوید (ص 54): بنس یا فلان، و بنش. مقصود «اجلس» است و این از فارسی آمده است. در شعر عربی این کلمه این طور آمده است:
ان کنت غیر صائدی فبنس. یعنی بنشین.
5. در مصنف ابن ابی شیبه (م 235) ، بحثی در باره آزاد کردن در [لفظ] فاسی دارد. شعبی می گوید: اگر یک ام ولد به سید خود گفت: رَقّص صبیک اذا بکی علیک. , و قل: «مادر تو آزاد»، اگر او فارسی نمی داند، تعهدی در قبال آزاد کردن ندارد. (13/76). حکایت این است که این ام ولد که کنیز صاحب بچه است، به صاحبش می گوید: وقتی بچه ات گریه می کند، او را به رقص آر و بگو مادرت آزاد. [تا خوشحال شود] از شعبی می پرسند اگر صاحب کنیز گفت، این کنیز یا همان ام ولد که مادر بچه است آزاد می شود؟ شعبی گفت: خیر، چون او یعنی صاحب کنیز، فارسی نمی داند و در واقع قصد آن زن را نمی فهمد، قصد آزاد کردن منعقد نمی شود. این روایت در «مسائل الامام احمد» ص 395 » هم آمده اما کلمه فارسی به صورت «ما ذرت از از» حروفچینی شده است.
6. به جز نقلی که در یادداشت قبلی در باره نظر خلیفه دوم در باره یاد گرفتن زبان فارسی بود، این روایت هم علاوه در مصنف ابن ابی شیبه (ج 14، ص 409) آمده است که «قال عمر: ما تعلم الرجل الفارسیه الا خب [روایت ابن تیمیه: خبث] و ما خب [خبث] الا نقصت مروءته.
7. اما یک مورد جالب این است که عمر در یک نامه به اهل کوفه، در باره یک کلمه ی فارسی توضیح فقهی داده است. او به آنها نوشت: به من گفته شده است که کلمه «مطرس» [مترس] به زبان فارسی طلب امان است [انه ذکر لی ان مطرس بلسان الفارسیه الامنه] اگر کسی از شما این کلمه را به کسی گفت که زبان شما را نمی فهمد [یعنی به ایرانی ها گفت: «مترس»، و او تسلیم شد] در امان است. [المصنف، ج 18، ص 452]. (فان قلتموها لمن لا یفقه لسانکم، فهو آمن).
8. این حدیث هم در بصائر الدرجات از قرن سوم، (1/337) بی مناسبت نیست که گوید: قومی از خراسانیان خدمت امام صادق رسیدند و قبل از آن که چیزی بگویند، حضرت فرمود: «من جمع مالا من مهاوش اذهبه الله فی نهابر». گفتند ما متوجه فرمایش شما نشدیم. حضرت [به فارسی] فرمودند: هر مال که از باد آید بدم شود.
🖌 یادداشتی از جناب آقای دکتر رسول جعفریان
📍اطلاعیه
باسمه تعالی
با سلام و احترام
جلسه دفاع از طرحنامه رساله دکتری با عنوان:
📙 نحله نگاری در اسلام (از آغاز تا پایان سده ی هفتم هجری )
🎓دانشجو: رقیه کرمی
شماره دانشجویی ۹۸۱۲۲۴۱۰۱۰
🖌استادان راهنما:
آقای دکتر عبدالله فرهی
آقای دکترمحمد جواد شمس
🖋استاد مشاور:
آقای دکتر مجید قربانعلی دولابی
⚖️استاد داور:
آقای دکتر وحید محمودی
⏰ زمان: یکشنبه ۱۵ /۱۱ / ۱۴۰۲ ساعت : ۱۴
🏫مکان:
📺بستر اسکای روم
پیوند (لینک) در فضای مجازی:
https://www.skyroom.online/ch/mazaheb_un/tarikh
🌹به امید بهروزی یکایک بزرگواران