✍ اندر احوال خیال
#دکتر_مهدی_یاراحمدی_خراسانی
✅ «در خیال» شما چه می گذرد؟ در تنهایی خود بیشتر به چه می اندیشید؟ در طول زمان یا روزانه بر چه مواردی تمرکز دارید و به آن بیشتر فکر می کنید؟ آرزوی به دست آوردن چه چیزهایی را در ذهن می پرورانید؟ پاسخ به این سئوال ها و یا پرسش هایی دیگر مشابه این موارد بخش قابل توجهی از چگونگی رفتار و شخصیت شما را شکل می دهد و جایگاه واقعی تان را در زندگی رقم می زند. اگر مراتب اندیشیدن شما در مسیر فلاح و صلاح باشد به دنبال آن گفتار و رفتار نیز در همین مسیر شکل می گیرد و جریان می یابد و در صورتی که عکس این اتفاق رخ دهد و انسان به گناه یا #رفتاری ناشایست بیاندیشد ممکن است تصمیم هایی بگیرد یا اقدام هایی انجام دهد که با سرشت ذاتی و طبیعت پاک آدمی منافات دارد.
✅ چنانچه #حضرت_علی(ع) فرمود: «انديشه كردن در خوبي ها، انگيزه ی به كار بستن آنها مى شود.» انجام دادن هر عملی دستورات، آداب و مقدماتي دارد که سرچمشة تمامي آنها روح انسان است که از «تصور، تفکر، شناخت و تصديق» آغاز می شود با ظهور و بروز «انگیزه» ادامه پیدا می کند و به «قصد، عزم و اراده» منتهي شود. سپس به وسيلة جسم به مرحله «عمل و اجرا» در می آید. تحقق هر مرحله، نور یا تاریکی متناسب با ماهیت اقدام مورد نظر و پيشرفت به سوي انجام آن را دارد. برای همین در آموزه های دینی بسیار به فرزندان آدم برای حفظ چهارچوب های اخلاقی و انسانی در جریان تصورات و تفکرات روزانه توصیه های فراوانی می شود.
✅ #امیرالمومنین علیه السلام در همین رابطه می فرمایند: «مَن کَثُرَ فِکرُهُ فِی المَعاصِی دَعَتهُ إلَیه؛ آنکه در گناهان، بسیار اندیشه کند، [این کار] او را به گناه مى کشانَد.» یا در حدیث دیگری نقل شده است «فکر کردن به گناه نیمی از مسیر گناه است». انسان موجودي دو بُعدي است. نيمي از وجودش جسم او و مادي است و نيمة ديگرش روح و آن غير مادي است. هر يك از آنها حركت و فعل و انفعالاتي دارند و براي بقا و حيات خويش نيازمند غذا هستند. حيات روح به زدودن غبار و زنگارهايي است كه از گناه و معصيت بر آيينة وجودش مي نشيند و تكامل او در تزكيه و گرايش به معنويت و ارتباط با خدا است. اوج كمال روح آدمی در وصال به ربوبيت و ربّي و ربّاني شدن آن است.
✅ چنان كه آلوده گشتن روح به گناه و #معصيت، آن را به سوي فنا و نيستي سوق مي دهد. یکی از مهم ترین مراتب دستیابی به کمال تلاش در جهت ایجاد «ذهن و ضمیر» و به دنبال آن «اندیشه سالم» است. اهمیت تفکر و تعقل در زندگی آدمی تا بدان جاست که از آن به عنوان وجه تمایز اصلی انسان و سایر موجودات زنده نام میبرند. به بیان دیگر چیزی که انسان را از سایر موجودات متمایز میسازد توانایی عظیم قدرت تفکر و تعقل اوست. حال اگر این توانایی در مسیر سالم و مفید باشد سبب شکوفایی انسان و آبادانی جامعه خواهد شد و در غیر این صورت صاحبان تفکر بیمار خود و جامعه را به انحراف و تباهی می کشانند.
✅ تفکر انسان از لحاظ منطقی دو عنصر مهم دارد:
▪عنصر اول «موارد تفکر» است که شامل دانستههایی است که انسان از قبل آموخته و میخواهد توسط آنها به #مطالب جدیدی دست یابد و
▪عنصر دوم «چگونگی یا شکل تفکر» است که بیانگر چینش و نظمی است که #متفکر به دانستههای قبلی خود میدهد تا به طور صحیح به نتیجه ای که در نظر دارد برسد.
برای دستیابی به این فکر و خیال سالم باید ابتدا عناصر #تفکر را بشناسیم و در ارتباط با ورودی آن چه از طریق حواس وارد ذهن ما می شوند و موارد تفکر ما را شکل می دهند کنترل لازم به عمل آوریم.
✅این امکان وجود ندارد که ورودی فکر به وسیله چشم، گوش و سایر جوارح بدن از صبح تا شب آلوده، گناه و نامطلوب باشد و در طول روز نیز کمابیش به آن ها فکر کنیم و نهایتاً رفتاری معقول، اخلاقی و شرعی داشته باشیم. اگر آدمی اراده بر رفتار سالم دارد شرط تحقق آن مراقبت از ورودی های ذهن و همچنین تلاش و تمرین در جهت دستیابی به تفکر و تعقل سالم است. انسان باید در خیال خود به نیکی ها و پاکی ها بیاندیشد تا بتواند در گفتار و رفتار خود به #شایستگی و پاکیزگی و کمال روح دست یابد.
🔺منبع: #روزنامه_شهرآرا،
🔻پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴۴، شماره ۴۲۰۸
#پایگاه_جامع_مدیریار
www.modiryar.com
@modiryar