﷽
📍 چه کسانی کمال مروّت، جوانمردی و از خود گذشتگی دارند. ❗️
📌امامرضا(ع) از آبای گرامیشان نقل میکند که پیغمبراکرم(ص) فرمودند:«مَنْ عَامَلَ النَّاسَ فَلَمْ يَظْلِمْهُمْ وَ حَدَّثَهُمْ فَلَمْ يَكْذِبْهُمْ وَ وَعَدَهُمْ فَلَمْ يُخْلِفْهُمْ فَهُوَ مِمَّنْ كَمَلَتْ مُرُوَّتُهُ وَ ظَهَرَتْ عَدَالَتُهُ وَ وَجَبَتْ أُخُوَّتُهُ وَ حَرُمَتْ غِيبَتُهُ»؛کسی که با مردم رفتارش این چنین باشد که وقتی با آنها دادوستد میکند- اگر منظور از «مَنْ عَامَلَ النَّاسَ»
1️⃣ معاملات باشد- یا در هر نوع برخورد، تماس و رابطهای که دارد، این چنین است که در روابطش با مردم هیچ گاه نسبت به آنها ستم نمیکند. وقتی با آنها سخن میگوید، دروغ نمیگوید. آنگاه که به آنها وعده میکند، از آن تخلّف نمیکند.
📌او از کسانی است که کمال مروّت، جوانمردی و از خودگذشتگی را نشان داده و عدالتش آشکار شده است و برادری نسبت به او حتمی است، که اخوّت ایمانی باشد و حرام است که انسان نقص و عیب او را پشت سر و در غیابش بگوید.
1️⃣عيون أخبار الرضا(ع)، ج2، ص 30 - بحار الأنوار، ج72، ص 252 و ج85 ص35
〰️〰️〰️〰️〰️
📚 #مجموعه_اخلاق_ربانی
📕 #صدق_و_نفاق
🏷 جلسه یازدهم
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی رحمت الله علیه
@agamojtabatehrani
﷽
📍 شفاعت برای نقص عمل است نه اعتقاد❗️
📌حال به روایتی که از امامرضا(ع) نقل شد بر میگردم؛ پیامبراکرم(ص) فرمودند: «وَ مَنْ لَمْ يُؤْمِنْ بِشَفَاعَتِي فَلَا أَنَالَهُ اللَّهُ شَفَاعَتِي»، اگر کسی ایمان به شفاعت من نداشته باشد شفاعت من شامل او نمی شود. این جنبۀ درونی و اعتقادی است. البته عمل هست ولی محور و عمده امور اعتقادی است. سپس حضرت فرمودند: «ثُمَّ قَالَ(ع) إِنَّمَا شَفَاعَتِي لِأَهْلِ الْكَبَائِرِ مِنْ أُمَّتِي»1️⃣.
✅ حضرت با این عبارت توجّه به این مطلب دادند که شفاعت مربوطبه نقص عملی است نه نقص اعتقادی. وقتی میفرماید شفاعت من برای اهل معصیت کبیره از امّت من است منظور امّتی است که نقص اعتقادی ندارند و تنها نقص عملی دارند. انکار شفاعت در رابطۀ نقص اعتقادی که امر مستدلی است.
✅ پیامبر اکرم(ص) شفیع است و شفیع به معنای حقیقی اوست؛ زیرا او به تمام معنا انسان کامل است و اوست که دست ناقص ها را میگیرد امّا برای آنهایی که از نظر اعتقادی همسو نبوده و مقتضی در خودشان نیست فایده ندارد، مثل بیماری می مانند که دارو روی آنها اثر نمیکند، زمینۀ شفاعت در آنها از بین رفته است.
1️⃣ عیون اخبار الرضا(ع)، ج1، ص 136 - بحارالأنوار، ج8، ص34
〰️〰️〰️〰️〰️
#امام_رضا علیه السلام
#همه_خادم_الرضاییم
📚 #گروهبندی_انسانها_در_قیامت
📕 #شفاعت_در_مواقف
🏷 جلسه سوم
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی رحمت الله علیه
@agamojtabatehrani
﷽
📍 ما همه مدیون امام هشتم هستیم (ع)❗️
📌روایتی از امام هشتم(ع) نقل شده که فرمودند: «إِنَّا أَهْلُ بَيْتٍ نَرَى وَعْدَنَا عَلَيْنَا دَيْناً كَمَا صَنَعَ رَسُولُ اللَّهِ»1️⃣. ما اهل بیتی هستیم که اگر وعدهای به کسی دادیم، آن را دِین خودمان میبینیم و به آن ملتزم هستیم؛ همانطور که پیغمبراکرم (ص) نیز اینگونه بود.
از امام هشتم(ع) وارد شده که حضرت به کسانی که مزار او را زیارت کنند، وعده دادهاند که در حسّاسترین موقعیّتها به داد ایشان برسند. ما دنیا و آخرتمان را مدیون امام هشتم(ع) هستیم. یکی از نعمتهای بزرگ الهی برای ما این است که موفّق شدیم مزار او را زیارت کنیم. همهٔ ما کموبیش مدیون امام رضا(ع) هستیم.
🔻با این حال، حضرت میفرماید: من مدیون شما هستم که آمدید مرا زیارت کردید! امّا من جواب میدهم قربانت بروم! یا امام هشتم!(ع) چرا شما مدیون ما باشی؟! ما همه مدیون شما هستیم؛ هم در دنیا و هم در آخرت.
1️⃣ بحارالأنوار، ج 75، ص 339- مستدرک الوسائل، ج8، ص458
〰️〰️〰️〰️〰️
📚 #مجموعه_دعا
📕 #دعا_5
🏷 جلسه بیست و ششم
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی رحمت الله علیه
@agamojtabatehrani
﷽
رُوِیَ عَنِ عَلِیِّ اَبنِ موسی الرّضا عَلَیهِمَا السَّلامُ قالَ:
«أَفْضَلُ الْمَالِ مَا وُقِيَ بِهِ الْعِرْضُ وَ أَفْضَلُ الْعَقْلِ مَعْرِفَةُ الْإِنْسَانِ نَفْسَهُ»
ترجمه: در میان مال ها و دارایی ها مال و ثروتی که بهتر است که آبروی انسان را حفظ کند؛ و بهترین عقل و فهم و شعور، آن است که انسان به واسطه آن خودش را بشناسد.
شرح: روایت از امام هشتم صلوات الله علیه، منقول است که فرمودند: در بین اموالی که انسان دارد، بهترین مالاش، آن مالی است که به وسیله او آبرویاش را حفظ کند. «اَفضَلُ المالِ ما وَقی بِهِ العِرضُ» این را خوب دقّت کنید. یک عده، آبرویشان را میریزند که مال بدست بیاورند، خیلی این، خدمتتان عرض شود، پَستی میخواهد، هیچ تعارف ندارد. من این را میخواستم بگویم. فهمیدید؟! از آبرویاش مایه میگذارد که مال بدست بیاورد، این خیلی پَست است این، و حال این که از عکس باید باشد، باید با مال، آبرویاش را حفظ بکند. این جمله را دقّت کنید. البته این جا در ربط با چیز به اصطلاح، من عِرض را به معنای آبرو گرفتم. حالا این بخَش را، به این بُعدش را گفتم. بله آن مال با فضیلت است که باهاش، آبرویش را انسان حفظ کند.
دوم: «وَ اَفضَلُ العَقلِ مَعرِفةُ الاِنسانِ نَفسَهُ» آن ادراکات عقلانی انسان، حالا جایاش این جا نیست؛ چه نظریاش، چه عملیاش باشد، آن شعور و فهمی است که انسان با او، خودش را شناسایی کند، نمیگوید خدا را. خوب دقت کنید، گرچه کمی چیزه؛ بفهمید شماها این ها را. فهمیدی؟
«وَ اَفضَلُ العَقلِ»می فرماید: «مَعرِفةُ الاِنسان ِ نَفسَهُ» خود شناسی؛ نمیگوید خدا شناسی، تعجُّب واقعا، امام هشتم باید بگوید، بهترین عقل، آن است که انسان باهاش خدا را بشناسد. میگوید، خودت را بشناس. حالا چرا؟ این جا چرایش را حالا میگویم. جهتاش این است: اگر انسان در یک بُعدش، خودش را بشناسد، بعد خدا را میشناسد. خود شناسی، انسان را به خدا شناسی میرساند. تعجّب کردید؟
البته ما روایت هم داریم، نه این که نداریم. «مَن عَرَفَ نَفسَهُ فَقَد عَرَفَ رَبَّهُ» حالا دیگر مجبور شدم روایتاش را هم بخوانم. اگر خودت را شناختی، پروردگارت را میشناسی. رب، میگوید. میفهمی یعنی چی؟ بنشین، یک کمی فکر کن، ببین، چی کار از دست تو برمیآید. فهمیدی؟ وقتی فهمیدی هیچ کارهای؛ میفهمی، یک، یک کارهای بوده، تو را این جور درستت کرده، آخه بیچاره! فهمیدی؟ اوست، دارد تو را میگرداندت. فهمیدی؟! اشتباه ما این است. من گاهی توی بحثهایی که داشتم گفتم. گفتم، یکی از اشتباهاتی که ماها میکنیم این است، خب البته، یک بُعْد شکمیاش بروم، چارهای هم ندارم. و آن این است که ما خیال میکنیم، رازقِ خودمان هستیم. برو عمو! دنبال کارت. تو که خالق خودت نیستی تا رازق خودت باشی بیچاره. فهمیدی چه میگویم؟! آنی که خالق است، رازق است. وقتی فهمیدی هیچ کارهای، میفهمی یک کارهای هستش دیگر، راه به او پیدا میکنی؛ بعد میروی به سمت او آنوقت. فهمیدی؟!
«اََفضَلُ العَقلِ مَعرِفةُ الاِنسانِ نَفسَهُ» بهترین شعور و درک این است: خودت را بشناسی تو، وقتی خودت را شناختی، فهمیدی چه میخواهم بگویم؟ بعد خدا. وقتی فهمیدی عاجزی، بیچارهای، هان؟! گاهی از تو یه کارهایی ساخته میشود، که خب؟! بعد میفهمی؟ شد؟! حالا من، این بُعدش را آمدم، خیلی این، تویش حرف دارد. این یک.
دو: می فرماید«اََفضَلُ العَقلِ» این است که خودش را آدم بشناسد. و او این است که در یک رتبهای، و او این است که انسان به عیوب خودش پی ببرد. فهمیدی؟ اگر خودت را شناختی، به عیبهات پی میبری، میروی خودت را اصلاح میکنی. فهمیدی؟! تو خودت را یادت رفته، فهمیدی؟! یک خرده بنشین، ببین چقدر رذیله، توی تو هست. حرص داری، طمع داری، کبر داری، کوفت داری، زهرمار داری این چیزها را داری. فهمیدی چه طور دیگر بگویم، شد؟! شاید به فکر اصلاح خودت بیفتی.
بحار جلد 75 صفحه 352-1
بحار جلد2 صفحه 32-2
قَالَ الرِّضَا (ع)...أَفْضَلُ الْمَالِ مَا وُقِيَ بِهِ الْعِرْضُ وَ أَفْضَلُ الْعَقْلِ مَعْرِفَةُ الْإِنْسَانِ نَفْسَهُ...
قَالَ النَّبِيُّ (ص) مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّهُ ثُمَّ عَلَيْكَ مِنَ الْعِلْمِ بِمَا لَا يَصِحُّ الْعَمَلُ إِلَّا بِهِ وَ هُوَ الْإِخْلَاصُ
〰️〰️〰️〰️〰️
شرح حدیث
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@mojtabatehrani_ir
﷽
📍 آهنگ شیطان با اختیار انسان اثر گذاری دارد❗️
📌انسان وقتی که متوجّه خدا بشود در این صورت است که خداوند او را تأیید میکند، نگهش میدارد. ولی اگر به اختیار و انتخاب خودش غفلت کرد از خدا ؛ یعنی سبب خود من هستم، اینطور نیست که شیطان بتواند مرا متوجّه خود کند.
🔻دقّت کن آقاجان: اگر یک پرندهای باشد رویش به یک سمت است، کأنَّ این صیّاد تا موقعی که رویش آن طرف است کاری به او ندارد. هرگاه رویش را برگرداند، شروع میکند و آن وقت دون را میریزد و آن آهنگ. ما از روایات و آیات اینطور میفهمیم، یک همچنین وضعی است. نه اینکه تا من رویم آن طرف است باز هم دون بریزد باز هم موج پخش کند، اینگونه نیست.
هم آیه این را میگوید و هم روایت این را میگوید. متون اسلامی میگوید. در بحث این صید، اینطوری است، اختیار دست خودم است.
〰️〰️〰️〰️〰️
📚 #مجموعه_تفسیر_نور_مبین
📕 #تفسیر 1
🏷 سوره ناس
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@mojtabatehrani_ir
📍 نظر رحمت خداوند به بندگان❗️
📌از مهمات این ماه، عمل شب نیمه آن ماه است که سید – قدس الله سره العزیز – در «اقبال» از احمد بن جعفر بن شاذان روایت کرده است که گوید: از رسول خدا مروی است که در ذی القعده شب مبارکی است و آن شب شب پانزدهم آن ماه است که خداوند به بندگان مؤمن خود به رحمت نظر مینماید و به کسی که در آن شب عمل به طاعت خدا کرده باشد اجری معادل اجر یک صد نفر سائحی که چشم به هم زدنی نافرمانی خدا نکرده باشد عطا می فرماید، پس چون نیمهشب شود در نمیماند احدی که از خدا حاجتی بخواهد مگر اینکه خدا به او عطا میفرماید.
عمل در این شب از جهت آنکه مشهور نیست و عمل کننده به آن کم است آن را خصوصیتی است که در غیر آن از اعمال شبهای مشهور نیست و این امر نزد مراقبان امور با اهمیت است، زیرا ذکر در موقع غفلت عموم از مهمات مراقبات است و اجابت آن سریعتر و نزدیکتر به قبول است و اجر آن افزون تر و عظیم تر در نزد خداست، بنابراین، به پاسخ دادن به منادی کرامت خدای – جل جلاله – با کمال جد و شوق مبادرت کن و فرصت را غنیمت شمار و از خواب خود بیدار شو.
📌شبی که حاجتی رد نخواهد شد
✅شب پانزدهم شب مبارکی است، خداوند نظر رحمت می فرماید بر بندگان مؤمنین خود و کسی که در این شب به طاعت حق تعالی مشغول باشد از برای او باشد اجر صد نفر سائح یعنی روزه دار ملازم مسجد که معصیت نکرده باشد خدا را طرفه العینی چنانکه در روایت نبوی (صل الله علیه و آله و سلم) است پس این شب را مغتنم شمار و مشغول کن خود را به طاعت و عبادت و نماز و طلب حاجات از خدا همانا روایت شده که هر که سؤال کند در این شب حاجتی از خداوند تعالی به او عطا خواهد شد.
📗کتاب کلیات مفاتیح الجنان ترجمه حجت الاسلام و المسلمین حاج سید هاشم رسولی محلاتی
برای این شب عمل خاصی وارد نشده است
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@agamojtabatehrani
﷽
📍 کوری، عصا کش کور دگر شود. ️❗️
📌روایتی است از امام صادق(ع) که حضرت میفرماید: «فِی حِكْمَةِ آلِ دَاوُدَ(ع): یَا ابْنَ آدَمَ!» ؛ ای فرزند آدم! «كَیْفَ تَتَكَلَّمُ بِالْهُدَىٰ وَ أَنْتَ لَا تُفِیقُ عَنِ الرَّدَىٰ؟»1️⃣؛ چطور میخواهی با سخنانت دیگران را هدایت کنی، درحالیکه خودت هنوز از سقوطی که کرده ای، بیدار نشده ای؟!
سخنان امام علی(ع). حضرت میفرماید: «كَیْفَ یَهْدِی غَیْرَهُ مَنْ یُضِلُّ نَفْسَهُ؟»2️⃣؛ کسی که خودش گمراه است، چگونه میتواند دیگری را به راه بیاورد؟! خودم راهِ خودم را بلد نیستم، حالا یکی دیگر را هم میخواهم هدایت کنم؟! کوری، عصا کش کور دگر شود.
✅ حضرت در جای دیگری میفرماید: «كَیْفَ یَنْصَحُ غَیْرَهُ مَنْ یَغُشُّ نَفْسَهُ؟»3️⃣؛ کسی که به خودش خیانت کرده است، چگونه میتواند برای دیگری خیرخواهی بکند؟ میخواهی نسبت به این شخص امانتداری کنی، درحالیکه به خودت خیانت کرده ای! این، نشدنی است. تعبیراتی را که در روایات آمده، میتوان در قالبهای مختلف مطرح کرد:
ذات نایافته از هستی بخش
کِی تواند که شود هستی بخش
تو خودت خوابی؛ چطور میتوانی دیگری را بیدار کنی؟! خفته را خفته کِی کند بیدار؟!
1️⃣بحارالأنوار، ج 14، ص 36
2️⃣غرر الحکم و درر الکلم، ص 95
3️⃣ غرر الحکم و درر الکلم، ص 518
〰️〰️〰️〰️〰️
📚 #مجموعه_ادب_الهی
📕 #کتاب_مبانی_تربیت
🏷 جلسه چهارم
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@agamojtabatehrani
﷽
📍 خشم خداوند از دعوت کنندگانِ بدون عمل️❗️
📌اگر خودت اهل عمل کردن نباشی یا اعتقاد نداشته باشی و دیگری را به آن امر کنی، تأثیر ندارد؛ نمیگویم اثر عکس دارد که البتّه در جاهایی اثر عکس هم دارد؛ یعنی نه تنها مفید نیست، بلکه اثر منفی دارد.
✅ آیۀ شریفه هم این مطلب را بیان میکند: (یآٰ اَیّها الَّذٖینَ ءاٰمَنوا لِمَ تَقُوکلُونَ ماٰ لاٰ تَفْعَلُونَ * كَبرَ مَقتا عِنْدَ اللّٰهِ اَنْ تَقُولُوا ماٰ لاٰ تَفْعَلُون1️⃣.
امام علی(ع) میفرماید: «رُبَّ زَاجِرٍ غَیْرُ مُزْدَجِر»2️⃣؛ در اینجا «زجر» به معنای نهی کردن است؛ یعنی چه بسا افرادی که دیگران را از عملی نهی میکنند، ولی خودشان آن عمل را مرتکب میشوند. نه اینکه نهی آنها اثر ندارد، بلکه گفتیم که اثر منفی دارد. دقّت کنند که اگر لحن آیۀ شریفه تند است، به این خاطر است که چنین رفتاری اثر منفی دارد. «كَبرَ مَقتا عِنْدَ اللّٰهِ اَنْ تَقُولُوا ماٰ لاٰ تَفْعَلُونَ»؛ خدا از این رفتار «خشمگین» میشود. من که حرف بدی نزدم؛ فقط او را از رفتاری نهی کردم که خودم مرتکب میشوم و یا امر بهکاری کردم که خودم انجام نمیدهم. حرف بدی نزدم؛ دقّت کنید! حرف بدی نزدی؛ امّا این رفتار تو اثر منفی دارد.
1️⃣ «ای مؤمنان! چرا آنچه را در مورد امور ایمانی و کارهای پسندیده میگویید، خودتان به آنها عمل نمیکنید؟! به شدّت نزد خدا مورد خشم است که چیزی را بگویید که خود انجام نمیدهید.»؛ سورۀ مبارکۀ صف، آیات 2 و 3
2️⃣ غرر الحکم و درر الکلم، ص 384
〰️〰️〰️〰️〰️
📚 #مجموعه_ادب_الهی
📕 #کتاب_مبانی_تربیت
🏷 جلسه چهارم
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی رحمت الله علیه
@agamojtabatehrani
﷽
📍 عالمی که به علم خود عمل نمیکند️❗️
📌روایتی است از امام صادق(ع) که می فرماید: «إِنَّ الْعَالِمَ إِذَا لَمْ یَعْمَلْ بِعِلْمِهِ زَلَّتْ مَوْعِظَتُهُ عَنِ الْقُلُوبِ كَمَا یَزِلُّ الْمَطَرُ عَنِ الصَّفَا»1️⃣؛
اگر شخص عالِم به علمش عمل نکند، موعظه و نصیحت کردن او، مانند آب بارانی که روی سنگ سخت می ریزد و ردّ می شود و می لغزد، از قلوب دیگران عبور می کند.
خیلی کنایۀ زیبایی است. همان طور که آب باران در سنگ نفوذ نمی کند، نصیحت و دلسوزی او در دل دیگران اثر نمی کند.
گاهی تعابیر تندی از امام علی(ع) دیده ام که می فرماید: «عَجِبْتُ لِمَنْ یَتَصَدَّى لِإِصْلَاحِ النَّاسِ» تعجّب می کنم از کسی که بخواهد مردم جامعه را اصلاح کند، درحالی که «وَ نَفْسُهُ أَشَدُّ شَیْءٍ فَسَاداً»2️⃣؛ درونش فاسد ترین چیزها است. شگفتی حضرت برای چیست؟ نه اینکه او انسان منافقی است؛ بلکه برای این است که این رفتار او هیچ فایده ای ندارد. اگر اثر منفی نداشته باشد، اثر مثبت ندارد.
1️⃣الکافی، ج 1، ص 44
2️⃣غرر الحکم و درر الکلم، ص 240
〰️〰️〰️〰️〰️
📚 #مجموعه_ادب_الهی
📕 #کتاب_مبانی_تربیت
🏷 جلسه چهارم
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@agamojtabatehrani
﷽
📍 وظیفۀ انبیا(ع) زنده کردن مُرده ها نیست️❗️
📌مطلبی را عرض کنم. انسان های منحرف، دو دسته هستند: یک دسته کسانی هستند که در فساد فرو رفته و مَسخ شده اند، مانند ابوجهل لعنة الله علیه. یک دسته هم کسانی هستند که می خواهند خودشان را تطهیر کنند.
در عالم وجود، بالاتر از پیغمبراکرم(ص) که نداریم؛ انسانی کامل تر از او نداریم؛ آراسته تر از او در عالم وجود نداریم. یک عدّه مانند ابوجهل لعنة الله علیه -چون «مَسخ» شده اند- دیگر تطهیر نمی شوند. حتّی کلام پیامبراکرم(ص) هم روی آن ها اثر نمی گذارد.
📌 اگر اثر نمی گذارد به این دلیل است که آدم گمراهی است؛ چون حبّ به نفس دارد، به هیچ وجه حاضر نیست خودش را زیر سؤال ببرد؛ لذا انبیا(ع) نیامدند که انسان های مَسخ شده و به تعبیر روایات، «مُرده» را زنده کنند؛ بلکه آمده اند تا انسان هایی را که خوابشان بُرده، «بیدار» کنند؛ انبیا(ع) آمدند که خواب ها را بیدار کنند؛ نیامدند که مُرده ها را زنده کنند.
📌امثال ابوجهل لعنة الله علیه، مُرده بودند. این عبارت، عین متن روایت امام علی(ع) است. به تعبیر روایات، چنین انسان هایی مردگانی در بین زندگان هستند.
〰️〰️〰️〰️〰️
📚 #مجموعه_ادب_الهی
📕 #کتاب_مبانی_تربیت
🏷 جلسه چهارم
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی رحمت الله علیه
@agamojtabatehrani
﷽
روی عَنِ رَسُولِ الله صَلَی اللهُ عَلَیهِ وَ الِهِ وَ سَلَّم قالَ:
«اَلْمَعْرِفَةُ رَأْسُ مَالِي وَ الْعَقْلُ أَصْلُ دِينِي وَ الْحُبُّ أَسَاسِي وَ الشَّوْقُ مَرْكَبِي وَ ذِكْرُ اللَّهِ تَعالی أَنِيسِي»
ترجمه: معرفت و شناخت نسبت به خداوند سرمایه من است؛ و ریشه و اصل دین من عقل من است؛ و ابزار کار و اساس من محبّت به خداوند است؛ و نیروی محرّک و مرکب من شوق و اشتیاق به خداوند است؛ و یاد خداوند متعال، مونس و همدم من است.
شرح: روایت از پیغمبر اکرم منقول است که حضرت فرمودند: معرفت و شناخت من، نسبت به خداوند سرمایه من است. «اَلْمَعْرِفَةُ رَأْسُ مَالِي» این تعبیر رأس مال که میکنند، ما سرمایه را اسمش را میگذاریم رأس مال، روی این جهت است.
«وَ الْعَقْلُ أَصْلُ دِينِي» ریشه دین من، عقل من است. ما در باب اصول دین هم این را میگوییم دیگر، از مبدأ تا معاد، اینها همهاش باید باشد.
«وَ الْحُبُّ أَسَاسِي» ابزار کار من، ما اثاث خانه میگوییم. همین تعبیر اثاثیه میکنیم دیگر، نمیگوییم؟.هان! محبّت به خداوند، ابزار کار من است. فهمیدید که ما میگوییم اسباب.
«وَ الشَّوْقُ مَرْكَبِي» قوّه محرّکه من، شوق به خداوند است، مرا تکانم میدهد. «وَ الشَّوْقُ مَرْكَبِي»آدم مرکب که سوار میشود، این مرکب چیه؟ آدم را حرکت میدهد، میبرد دیگر.
«وَ ذِكْرُ اللَّهِ تَعالی أَنِيسِي» یاد خداوند، مونس و همدم من است. اوست که نمیگذارد من به اضطراب و وحشت و امثال اینها بیفتم. معمولاً همدم که آدم داشته باشد، هان؟...آن تنهایی است که آدم را اذیّت میکند.
حالا خب دارد همین جور حالا. میخواستم این را عرض بکنم؛ اینها را که میفرماید پیغمبراکرم؟صل؟، میخواهد شرح حال خودش را بدهد؟ برای ما؟! به چه درد ما میخورد؟ حالا جناب عالی باشد، تمام اینها اشاره به این است: میخواهد به من و شما یاد بدهد توی این دنیا، این را بدانید؛ هر کسی در حد خودش، سرمایه او چه باید باشد؟ معرفتش به خدا، این سرمایه توست. میفهمی؟ سرمایههایتان، پولها نیست، خانهها نیست، ماشینها نیست، فرش نیست. اینها نیست سرمایهات. سرمایه تو،ها. هرچه معرفتت بالاتر، سرمایه تو هم بیشتر.
ریشه دینتان هم باید عقلتان باشد نه احساساتتان باشد. میفهمی چه میگویم؟ ریشه دین باید عقلت و شعورت باشد. ما در روایت داریم. روز قیامت خدا، ما داریم در باب پاداشهای قیامت و درجات بهشت، در یک روایت هست، به مقدار عقلتان بهتان میدهند آنجا. فهمیدی چه میخواهم بگویم؟ به مقدار عقل و شعورت میدهد، توجه کنید؟ هرچه شعورت بالاتر، درجات بهشتیات هم بالاتر؛ لذا اعمالت هم اینجا برتر، بستگی به شعورت دارد. همان نمازی که من میخوانم، تو میخوانی، امیرالمؤمنین؟س؟ هم میخواند؛ درست است یا نه؟ امّا آن نماز، هان..؟! با این نماز از نظر ارزشی، مال چیه؟ مال شعورش است. این را صریح بهتان بگویم. یک چیز یادم افتاد از مرحوم پدرم رضوان الله تعالی علیه، میگفت بله نماز میخوانی، چی میکنی، در بهشت هم میروی؛ امّا این را هم بدان. حالا ایشان با همان لحن شان نقل میکرد. به نظرم از مرحوم آقاشیخ عبدالنّبی نقل میکرد ایشان اگر یادم باشد. مرحوم آقا شیخ عبدالنّبی، معروف بوده از علما بزرگ بود. مازندرانی بود. ایشان همان لحن ایشان را هم به کار میبرد. میگفت: این را بهتان بگویم، بهشت طویله هم داره. این تعبیر پدرم بود .فهمیدی تو بهشت طویله هم هست. گوش کنید، میبرندت تو بهشت؛ اما تو طویله بهشت تو را میبرند. «وَ الْعَقْلُ أَصْلُ دِينِي» توجّه کنید.
سوّم: «وَ الْحُبُّ أَسَاسِي» میفهمی؟! حب به خداوند ابزار کارت باشد. فهمیدی؟! خدا را دوست داری، این دوستی خدا، ابزار کارت باشد.
«وَ الشَّوْقُ مَرْكَبِي» قوّه محرّکه تو به سوی عمل، شوق به خداوند باشد. میفهمی چه میگویم؟
و بلاخره، آنی که در دنیا همدم تو باشد، یاد خدا باشد. او همدم و انیس تو باشد، مونس تو باشد. میفهمی یاد خدا؟! از او کیف بکن، از اضطراب در بیا. پولها خاطر جمعت نکند. فهمیدی؟ پول! انیس و مونست پولهاست؟ هان؟! دلت گرم است به پولها است؟ آره؟! آخه همدم فکری آدم است که آدم را از اضطراب در میآورد. میفهمی؟! نه! یاد خدا همدم من است. همدم، انسان را از اضطراب و از چی؟ از این سنخ پریشانیهای فکری در می آورد.
إحياء علوم الدّين، جلد14، ص 152 - المحجة البیضاء جلد 8، صفحه 101
أبو حامد في جملة ما تركناه نقلا عن أمير المؤمنين عليه السّلام قال:سألت النبيّ صلّى الله عليه و آله و سلّم عن سنّته فقال: اَلْمَعْرِفَةُ رَأْسُ مَالِي وَ الْعَقْلُ أَصْلُ دِينِي وَ الْحُبُّ أَسَاسِي وَ الشَّوْقُ مَرْكَبِي وَ ذِكْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنِيسِي و...
〰️〰️〰️〰️〰️
شرح حدیث
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@mojtabatehrani_ir
﷽
📍 خفته را خفته کی کند بیدار؟❗️
📌امام علی(ع) می فرماید: «أَیُّهَا النَّاسُ! اِسْتَصْبِحُوا مِنْ شُعْلَةِ وَاعِظٍ مُتَّعِظٍ»؛ اگر می خواهید چراغ دلتان را روشن کنید، از شعلۀ واعظی روشنایی بگیرید که چراغ دلش روشن شده است. از این شعله چراغ دلت را روشن کن. به اصطلاح اگر می خواهی هدایت بشوی و به راه بیایی، نزد کسی برو که چراغ دلش روشن است. چراغ خاموش دلت را، یا چراغ دلت را که سو سو می زند، از چنین چراغی روشن کن. «وَ اقْبَلُوا نَصِیحَةَ نَاصِحٍ مُتَبَقِّظٍ»؛ و برو سراغ آن نصیحت کننده ای که خودش بیدار شده است؛ لذا می فرماید: تویی که هنوز خوابی، نمی توانی کسی را بیدار بکنی؛ برو دنبال کار خودت! تویی که لنگ هستی؛ تویی که راه بلد نیستی، دست چه کسی را می خواهی بگیری؟! به کجا می خواهی ببری؟! می خواهی او را به چاه بیندازی؟ از طرف دیگر هم به کسی که می خواهد هدایت شود، می فرماید: برو سراغ چنان آدمی که خودش بیدار باشد.
بعد حضرت در ادامه می فرماید: «وَ امْتَاحُوا مِنْ صَفْوِ عَیْنٍ قَدْ رُوِّقَتْ مِنَ الْكَدَر»؛ و اگر می خواهی آب بخوری، برو سراغ چشمۀ صافی که تیره و آلوده نیست. چه تعبیرات زیبایی است!
نهج البلاغه، خطبۀ 104
〰️〰️〰️〰️〰️
📚 #مجموعه_ادب_الهی
📕 #کتاب_مبانی_تربیت
🏷 جلسه چهارم
#حاج_آقا_مجتبی_تهرانی
@mojtabatehrani_ir