#سالبه_به_انتفای_موضوع صادق نیست. در مطلب قبل 👆 عرض کردیم که #استحصاب_عدم_ازلی و همانند های آن حجیت اصولی ندارند زیرا یقین سابق ندارند. اشکال کرده اند که نه فقط اهل منطق بلکه بزرگان فلسفه مثل ملاصدرا نیز سالبه به انتفای موضوع را صادق می دانند پس حالت سابقه در این استصحاب صادق است و می تواند متعلق یقین قرار بگیرد. جواب: خیر. صدرا در فصل 10 ص 370 ج1 اسفار می فرماید: انّ السلب یصح عن الموضوع الغیر الثابت بما هو غیر ثابت اصلا علی ان للعقل ان یعتبر هذا الاعتبار فی السلب و یأخذ الموضوع الغیر الثابت. و در ص372 می گوید: این که جمهور گفته اند سالبه اعم از موجبه است : «هو أعم بالاعتبار المذکور و لا یلزم منه التغایر الأفراد» یعنی اعم بودن به اعتبار است نه اعم افرادی حقیقی. زیرا: «لتحقق جمیع المفهومات و الأعیان ثابته فی المبادی العالیة و لإستدعاء مطلق الحکم الوجود الإدراکی ...» خب اینجا آیت الله جوادی و علامه طباطبایی و استاد امینی نژاد و ... همه اشکال کرده اند البته هر کدام به اشکالی غیر از دیگری و حتی مثلا استاد امینی نژاد اشکال علامه را قبول ندارند و ... خلاصه جمع کردن این بحث مصیبتی است! آنچه به نظر قاصر ما می رسد این هست که با توجه به عبارت فوق، صدرا درباره گزاره ای مانند «سیمرغ پر ندارد» می گوید : 1) به لحاظ مبادی عالیه و نفس الامر کاذب است. علامه همین جا اشکال می کنند که مبادی عالیه نفس الامر نیست. جواب: بله نیست ولی منظور صدرا از مبادی عالیه نفس الامر بوده است.صدرا اصطلاح نداشته زیرا زمان صدرا نفس الامر به اعم از خارج و ذهن گفته میشده، بعداً خود علامه و دیگران آن را گسترش دادند. 2) به لحاظ ذهنی نیز کاذب است زیرا هر حکمی نیاز به وجود ادراکی دارد. 3) به لحاظ خارجِ مقابل ذهن: صدرا می گوید سلب از موضوعی که ثابت نیست بما هو معدوم یصح! یعنی در مثال ما « سیمرغ چون نیست پر ندارد » نه سیمرغ بما هو سیمرغ. آیت الله جوادی گفته اند که صدرا در عبارت ص372 عموم افرادی سالبه را به اطلاق احوالی آن ارجاع داده اند. به نظر ما این طور نیست. استاد امینی نژاد می گویند اعمیت سالبه از موجبه هم به لحاظ اعتبار عقلی صحیح است هم به لحاظ عموم افرادی. به نظر حقیر این طور نیست اگر هم باشد ثمره ای ندارد. آنچه مهم است این است که نمی توان گفت گزاره ی «پدر عیسی (ع) پدر نیست» صادق است! مگر فقط به همان لحاظ اعتبار معدومیتی که صدرا گفت! یعنی پدر عیسی بما هو معدوم پدر نیست. در مثال استصحاب عدم ازلی، زنی که به دنیا نیامده بما هو معدوم قرشیه نیست، نه بما هو المرأة ! تا بتوان در استصحاب به کمک آن یقین سابق را تصحیح کرد یا به تعبیری موضوع عوض شده است. توجه بفرمائید که این تقریر با تقریری که قبلا درباره عدم یقین سابق در استحصاب عدم ازلی عرض کرده بودم متفاوت شد و قابل جمع. به هر حال معدوم بما هو معدوم هیچی نیست هیچ حکمی ندارد بلکه هیچ چیز ندارد یعنی بما هو معدوم هرچه بگوئید ندارد! نه این که حکم عدمی یا سالبه داشته باشد. عدم الحکم لیس الحکم بالعدم. پ.ن: کاش یکی پیدا میشد همین مطالب ما رو تبدیل به مقاله می کرد به اسم جفتمون می فرستاد برای مجلات معتبر. هل من ناصر ؟